Geografia

Ciekawostki o Morzu Śródziemnym

Znaleźliśmy 20 ciekawostek na temat Morza Śródziemnego

Jedyne na świecie morze otoczone lądami trzech różnych kontynentów

Nazwa Morze Śródziemne pochodzi od łacińskiego słowa mediterraneus, co oznacza "między lądami." Jest to znakomite określenie tego akwenu, bowiem jest on jedynym na świecie morzem otoczonym lądami trzech różnych kontynentów. Leżące pomiędzy Europą, Afryką i Azją Morze Śródziemne jest siódmym co do wielkości morzem na świecie. Cała strefa śródziemnomorska charakteryzuje się specyficznym klimatem, roślinnością i krajobrazem ukształtowanym przez stare cywilizacje, które pozostawiły po sobie wiele zabytków, a nawet całe miasta.
Morze Śródziemne
1
Kilkanaście milionów lat temu na terenie dzisiejszego Morza Śródziemnego rozciągał się słony ocean.
Ruchy tektoniczne na przestrzeni milionów lat powodowały zmiany układu kontynentów, a także powstawanie mórz, oceanów, jezior czy gór. W wyniku tych ruchów  Afryka połączyła się z Azją i w ten sposób powstało pierwsze Morze Śródziemne. Po jakimś czasie zamknął się przesmyk łączący ten akwen z Oceanem Atlantyckim. Bez stałego dopływu do niego wody z oceanu, morze to wyparowało. Stało się to 6 mln lat temu.
2
Na terenie obecnego Morza Śródziemnego powstała gigantyczna słona pustynia.
Była ona jednocześnie depresją o głębokości dochodzącej do 3 tys. metrów. Szacuje się, że znajdujące się na jej powierzchni sole zajmowałyby około 1 mln km3, co stanowi równowartość 6% wszystkich związków soli rozpuszczonych w oceanach.
3
Ponad 5 mln lat temu teren dzisiejszego Gibraltaru nawiedziło trzęsienie ziemi.
W wyniku trzęsienia powstała czternastokilometrowa szczelina, przez którą zaczęła wlewać się na pustynną powierzchnię woda z Oceanu Atlantyckiego. Powstał w ten sposób ogromny wodospad, zwany Wodospadem Gibraltarskim. Prawdopodobnie przepływało przez niego 100 bilionów litrów wody na sekundę.
4
Napełnianie wodą Morza Śródziemnego do poziomu Oceanu Atlantyckiego trwało kilkanaście miesięcy.
Tempo podwyższania się poziomu wody wynosiło około 10 m na dzień. Gdyby Bałtyk napełniał się w takim tempie, powstałby w około dwie doby.
5
Powierzchnia Morza Śródziemnego wynosi około 2,5 mln km2.
6
Jest morzem międzykontynentalnym.
Usytuowane jest pomiędzy Europą, Afryką i Azją.
7
Zasolenie wód Morza Śródziemnego wynosi 33-39 promila.
Za najbardziej zasolony zbiornik wodny uważane jest Morze Martwe, którego zasolenie wynosi 231 promili, co stanowi ponad sześciokrotnie wyższą wartość niż średnie zasolenie oceanów.
8
Średnia głębokość morza wynosi 1438 m.
Największa głębokość to 5267 m - Calypso Głębokie - na Morzu Jońskim.
9
Nad Morzem Śródziemnym leży ponad 20 państw, które w większości współpracują ze sobą w ramach Partnerstwa Eurośródziemnomorskiego.
Jest to platforma współpracy państw członkowskich Unii Europejskiej oraz 12 państw basenu Morza Śródziemnego, zainicjowana w Barcelonie w 1995 roku.
10
Państwa basenu Morza Śródziemnego to:
  • Gibraltar
  • Hiszpania
  • Francja
  • Monako
  • Włochy
  • Malta
  • Słowenia
  • Chorwacja
  • Bośnia i Hercegowina
  • Czarnogóra
  • Albania
  • Grecja
  • Cypr
  • Turcja
  • Syria
  • Liban
  • Izrael
  • Egipt
  • Libia
  • Tunezja
  • Algieria
  • Maroko
11
Morze Śródziemne z Oceanem Atlantyckim łączy Cieśnina Gibraltarska.
Cieśnina ta oddziela Afrykę od Europy, pomiędzy dzisiejszym Marokiem i Ceutą (posiadłością hiszpańską) a Hiszpanią i Gibraltarem (posiadłością brytyjską). Cieśnina ma około 300 m głębokości, a jej najmniejsza szerokość wynosi 14 km.
12
Na wschodzie Cieśnina Dardanele łączy Morze Śródziemne z Morzem Marmara, następnie przez Cieśninę Bosfor z Morzem Martwym, dalej przez Kanał Sueski z Morzem Czerwonym i dalej z Oceanem Indyjskim.
Cieśnina Dardanele znajduje się pomiędzy Półwyspem Bałkańskim a Azją Mniejszą i łączy Morze Egejskie z Morzem Marmara. Jej długość to 61 km, a szerokość 1,3-18,5 km. W starożytności znana była jako Hellespont.
13
Międzynarodowe Biuro Hydrograficzne w Monako dzieli Morze Śródziemne na Basen Zachodni i Basen Wschodni.
Basen Zachodni obejmuje morza: Alborańskie, Balearskie, Liguryjskie i Tyrreńskie, a Basen Wschodni: Jońskie, Adriatyckie, Egejskie, Ikaryjskie.
14
Istnieją również inne obszary Morza Śródziemnego, których nie uwzględnia podział.
Są to obszary także nazywane morzami, takie jak: Sycylijskie, Trackie, Mirtejskie, Kreteńskie, Cypryjskie, Lewantyńskie, Libijskie.
15
W basenie Morza Śródziemnego występuje łącznie blisko 5000 wysp.  Ich wybrzeże liczy około 18 tys. km, co stanowi niemal 40% całego wybrzeża Morza Śródziemnego.
Wśród wysp znajdują się zarówno te większe (Sycylia, Kreta, Cypr, Malta, Korsyka, Sardynia), jak i mniejsze (Baleary i wyspy Morza Egejskiego).
16
Kraje śródziemnomorskie tworzą region, który jest kolebką najstarszych cywilizacji i wielkich religii monoteistycznych.
Region ten był miejscem powstania wielu prądów umysłowych. Stąd na cały świat rozprzestrzeniały się nowe kierunki i osiągnięcia w sztuce i technice. Stąd także wyruszały wielkie wyprawy na podbój Nowego Świata.
17
W europejskiej części regionu śródziemnomorskiego w krajobrazie wyróżniają się wzgórza oraz płaskowyże ciągnące się między niskimi pasmami górskimi.
Wybrzeża są skaliste, upstrzone piaszczystymi plażami i zatokami. Występujące tam płaskowyże w większości leżą między 200 a 500 m n.p.m. Najwyżej leżący i najszerszy z nich występuje w centralnej Hiszpanii.
18
Na terenach śródziemnomorskich za topografię terenu odpowiadają miliony lat aktywności tektonicznej i wulkanicznej.
W regionie występuje kilka czynnych wulkanów, jak Etna, Wezuwiusz, Stromboli.
19
Rejon Morza Śródziemnego co roku przyciąga rzeszę turystów z całego świata.
Klimat tego regionu charakteryzuje się ciepłym suchym latem oraz łagodną zimą. Temperatura wody w morzu latem sięga nawet 28 stopni. Roślinność tam występująca jest wiecznie zielona. Charakterystyczną zaroślową formacją roślinną regionu jest makia.
20
Najważniejszymi portami Morza Śródziemnego są m.in.: Marsylia, Genua, Triest, Wenecja, Neapol, Kartagena, Hajfa, Bejrut, Tel Awiw-Jaffa, Barcelona, Algier, Tunis.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

20 ciekawostek o Morzu Bałtyckim
20 ciekawostek o Morzu Bałtyckim
Dla Polaków to po prostu "morze"
Morze Bałtyckie jest wyjątkowym zbiornikiem wodnym, jego charakterystyczna linia brzegowa jest jedyna w swoim rodzaju. To średniej wielkości morze łąc ...
14 ciekawostek o Morzu Martwym
14 ciekawostek o Morzu Martwym
Najgłębsza na świecie depresja.
W najniższym miejscu na ziemi można się unosić na powierzchni słonej wody i wylegiwać w leczniczym błocie. W chrześcijańskich pielgrzymach, którzy prz ...
34 ciekawostki o Cyprze
34 ciekawostki o Cyprze
Legendarne miejsce narodzin Afrodyty
Cypr jest azjatycką wyspą leżącą na Morzu Śródziemnym - jest jednym z najmniejszych krajów azjatyckich. Mieszczą się na niej dwa odrębne państwa - Rep ...
14 ciekawostek o Wulkanie Stromboli
14 ciekawostek o Wulkanie Stromboli
Wulkan aktywny od kilku tysięcy lat
Ze względu na swoją nieprzerwaną aktywność sięgającą czasów antycznych, wulkan Stromboli był opisywany już w czasach Imperium Rzymskiego. Często wypus ...
16 ciekawostek o Minorce
16 ciekawostek o Minorce
Wyspa ukarana przez generała Franco
Minorka jest jedną z wysp archipelagu Balearów, leżącego w zachodniej części Morza Śródziemnego, w pobliżu wschodniego wybrzeża Półwyspu Iberyjskiego. ...
32 ciekawostki o Sycylii
32 ciekawostki o Sycylii
Największa wyspa Morza Śródziemnego
Sycylia jest największą wyspą na Morzu Śródziemnym i jednym z dwudziestu regionów Włoch. Wyspa kształtem przypomina przewrócone na bok, czy według nie ...
18 ciekawostek o karobie
18 ciekawostek o karobie
Chleb świętojański - substytut kakao
Karob to inaczej szarańczyn strąkowy - Ceratonia siliqua - drzewo rosnące w klimacie śródziemnomorskim. Jest to zimozielone drzewo o ciemnozielonych s ...
23 ciekawostki o Sardynii
23 ciekawostki o Sardynii
Wyspa skarbów
Sardynia jest wyspą Morza Śródziemnego. Położona między Europą a Afryką, zachwyca różnorodnością form geologicznych, wyjątkowym wybrzeżem i bogatą, ci ...

Najnowsze tematy

20 ciekawostek o Syrakuzach
20 ciekawostek o Syrakuzach
Miasto Archimedesa
Syrakuzy to miasto usytuowane na wschodnim wybrzeżu Sycylii we Włoszech. Jego korzenie sięgają czasów starożytnych, kiedy to było jednym z najważniejs ...
11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...

Podobne tematy