Ludzie

Ciekawostki o Tamarze Łempickiej

Znaleźliśmy 36 ciekawostek na temat Tamary Łempickiej

Najdroższa polska malarka

Polska malarka o niesamowitym talencie, żyjąca niekonwencjonalnie, skandalistka, przez długi czas zapomniana, a w Polsce praktycznie nie znana. Dziś jej obrazy osiągają zawrotne ceny na światowych aukcjach, a w swoich kolekcjach posiadają je Madonna, Jack Nicholson, Barbara Streisand. Tamara Łempicka żyła jak chciała, robiła co chciała i nienawidziła robić tego, co musiała. W życiu próbowała wszystkiego, co według niej należało do obowiązków artysty.
Tamara Łempicka
1
Tamara Łempicka de domo Tamara Maria Gurwik-Górska urodziła się w Warszawie 16 maja 1898 roku.
Jej ojciec, Borys Gurwik-Górski, zamożny rosyjski Żyd, był przemysłowcem bądź kupcem. Matka, Malwina z domu Dekler pochodziła ze zasymilowanej zamożnej, wpływowej rodziny.
2
Tamara wychowywana była przez matkę i dziadków, Bernarda i Klementynę Deklerów w Warszawie.
Deklerowie należeli do elity towarzyskiej i kulturalnej stolicy, w ich domu bywał Ignacy Jan Paderewski i Artur Rubinstein. Dziadkowie Tamary pochowani są w rodzinnym grobowcu na cmentarzu żydowskim w Warszawie.
3
Ojciec dość wcześnie zniknął z życia Tamary, gdyż opuścił rodzinę.
Tamara miała wtedy kilka lat, ale przez całe życie okoliczności zniknięcia ojca były jej skrywaną tajemnicą. Mówiła, że rodzice rozwiedli się, ale prawdopodobnie ojciec popełnił samobójstwo.
4
Na przełomie wieków rodzina Tamary przeniosła się z Warszawy do Moskwy, gdzie jej dziadek prowadził bank.
Tamara odebrała bardzo dobre wykształcenie, uczęszczała do szkoły w Szwajcarii, podróżowała po świecie, obracała się w eltarnych kręgach. Często symulowała problemy zdrowotne, czym wymuszała coroczne wakacje we Włoszech, na które jeździła z babcią.
5
W czasie tych włoskich wakacji zapoznawała się ze sztuką renesansowych mistrzów.
Oglądała ich dzieła we Florencji, Rzymie i Wenecji. Wpływ renesansowej sztuki na jej malarstwo pojawił sie w dwóch pierwszych okresach jej twórczości - czyste barwy, dokładny rysunek, draperie i cienie.
6
W 1911 roku Łempicka przeniosła się z Moskwy do Petersburga i zamieszkała u krewnych, Stefy i Maurycego Stiferów.
W Petersburgu uczestniczyła w kursach rysunku na Akademii Sztuk Pięknych. Prowadziła też intensywne życie towarzyskie i kulturalne. Stiferowie zabierali ją na przedstawienia baletowe do Teatru Maryjskiego i do prywatnego teatru książąt Jusupowów, na elitarne recitale i koncerty w Carskim Siole, letniej rezydencji Romanowów.
7
Na jednym z takich balów petersburskich elit poznała swojego przyszłego męża, Tadeusza Łempickiego.
Był on młodym prawnikiem i bon vivantem. Jego rodzina pochodząca z Warszawy mieszkała w Petersburgu w  jednym z pałaców wielkiego księcia Włodzimierza Aleksandrowicza. Matka Tadeusza, Maria Norwid była bratanicą Cypriana Kamila Norwida.
8
Był to bal kostiumowy, na który Tamara przebrała się w strój chłopki.
Na salony wkroczyła w towarzystwie dwóch gęsi, które ślizgały się na wypolerowanych posadzkach i bardzo hałasowały. Osiągnęła efekt - została zauważona przez Tadeusza, wobec którego już wcześniej miała plany. Postanowiła uwieść wybranka swoją wybujałą seksualnością, pracowitością i determinacją.
9
Tamara poślubiła Tadeusza Łempickiego w 1916 roku w Petersburgu, w Kaplicy Kawalerów Maltańskich
W tym samym roku na świat przyszła ich córka, Maria Krystyna, nazywana Kizette. W przyszłości znaną jako Kizette de Lempicka- Foxhall.
10
Podczas rewolucji październikowej Tadeusz Łempicki został aresztowany
Tamara, aby uwolnić męża z rąk czekistów wykorzystała swoje wpływy u szwedzkiego konsula, któremu ponoć ofiarowała swoje wdzięki. Konsul pomógł jej opuścić Rosję. Z mężem spotkała się w Kopenhadze.
11
Z Danii małżonkowie Łempiccy wyjechali do Paryża, gdzie Tamara podjęła studia w Academie Ranson, u Maurice'a Denisa.
Maurice Denis nauczył ją podstaw komponowania obrazu i tajników warsztatu malarskiego, a także estetycznych i dekoracyjnych walorów sztuki. Inny nauczyciel, Andre Lhote, malarz, dekorator, krytyk i teoretyk sztuki, zwrócił jej uwagę na unowocześnienie kanonu malarstwa salonowego przez sięganie do formuł malarstwa eksperymentalnego, od rozwiązań impresjonistycznych do kubistycznych metod konstruowania przestrzeni w obrazie. Jego celem było wypracowanie takiej formy, która przypadła by do gustu konserwatywnym przedstawicielom zamożnego mieszczaństwa, dając im jednocześnie poczucie, że nabywane przez nich obrazy podążają za "duchem czasu".
12
Życie w Paryżu okazało się trudne, gdyż mąż Tamary w związku z traumą, którą przeszedł podczas aresztowania, nie mógł podjąć żadnej pracy.
Tadeusz nie zamierzał hańbić się przypadkową pracą, czekał na odpowiednią propozycję leżąc na kanapie albo krzycząc na żonę.  Wobec takiej sytuacji Tamara została zmuszona, a właściwie namówiła ją jej siostra, Adrianna Górska de Montaut, do malowania obrazów w celach zarobkowych.
13
Tamara stała się modną portrecistką.
Malowała portrety znanych i bogatych, miesiącami trzeba było czekać, aby umówić się z nią na sesję.
14
Paryż lat 20. XX wieku był miastem szczególnym ze wszystkimi konsekwencjami okresu powojennego, rozluźnieniem obyczajowym, swobodą.
Temu wszystkiemu uległa też Tamara. Pojawiła się kokaina, miłość grupowa, prostytutki, które często pozowały jej do obrazów. Ponoć przy doborze partnerów seksualnych nie liczyła się u niej płeć. Nie gardziła w tej kwestii także marynarzami czy robotnikami. Dla Tamary bardzo ważna była cielesność, ona lubiła dotykać ludzi, patrzeć na nich. Noce spędzała w klubach, popołudnia w kawiarniach, a za dnia studiowała malarstwo.
15
Malowane przez nią, z wykorzystaniem doświadczenia kubizmu, portrety czy akty zostały szybko zakwalifikowane jako najbardziej reprezentatywny przejaw malarstwa art deco.
Krytyka początkowo podkreślała, że maluje ona głównie amazonki (tak wówczas określano lesbijki), które pokazywała bardzo odważnie, jako kobiety nowoczesne, nie znające hipokryzji i wstydu w kategoriach moralności burżuażyjnej.
16
Przypadkowo i pośrednio zapobiegła podpaleniu Luwru.
Siedząc w kawiarni w towarzystwie futurystów i ich przywódcy Filippo Tommaso Marinettiego, namawiającego do radykalnego zerwania z przeszłością poprzez symboliczne podpalenie Luwru, Łempicka, choć nie wykazywała entuzjazmu dla tego pomysłu, postanowiła pomóc towarzyszom, podwożąc ich pod Luwr swoim samochodem. Traf chciał, że źle zaparkowała swoje auto, które zostało odholowane. Marinetti zrezygnował z przewodzenia rebelii i udał się z Łempicką na komisariat w celu odzyskania samochodu.
17
Była kobietą nowoczesną, uwielbiała samochody.
Jeździła żółtym renault, ale w słynnym "Autoportrecie" z 1929 roku siedzi za kierownicą zielonego bugatti.
18
Doświadczenia wyniesione z Rosji, zdarzenia, których była świadkiem, a także ofiarą, spowodowały, że stała się ona zagorzałą antykomunistką.
Nie znosiła komunizmu, nie angażowała się w lewackie imprezy, wystrzegała się lewicowych ideologii i towarzystwa. Obcy jej był feminizm. Pewnie z powodu jej antykomunistycznych poglądów nie mówiono o niej w Polsce Ludowej, w której nie była w ogóle znana. Łempicka zawsze podkreślała swoją polskość, jednak władze komunistyczne całkowicie wymazały ją z polskiego życia kulturalnego. Ona była uosobieniem znienawidzonej przez komunistów burżuazji, która żyła wytwornie, nosiła brylanty i wakacje spędzała w Monte Carlo.
19
Łempicka miała w Luwrze zaprzyjaźnionego dozorcę, dzięki któremu całe noce spędzała w murach muzeum.
Przy świecach i lampkach odwzorowywała obrazy i rzeźby mistrzów. Tymczasem o jej powrotch do domu o 5 rono krążyły plotki. Mówiono, że wraca z nocnych ekscesów i kokainowych libacji. Choć twierdziła, że "artystom wolno więcej", nigdy nie potwierdziła tego, że była lesbijką.
20
Łempicka wzięła udział w Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu w 1929 roku.
Zaprezentowała tam dwa obrazy, z których jeden, "Pierwsza komunia" został nagrodzony brązowym medalem. Tamara była z tego bardzo dumna, była to jej jedyna polska nagroda.
21
Tamara cierpiała na depresję, która dopadła ją po rozwodzie z mężem i stracie najlepszej przyjaciółki i modelki Iry Parrot.
Tamara paliła 3 paczki papierosów dziennie, zażywała walerianę.  Lekarz zalecił jej wyjazd z Paryża. Ona jednak postanowiła  razem z młodą Amerykanką, która ją odwiedziła, rozpocząć naukę w szkole dla panien we Florencji.. Zapisała się do szkoły udając nastolatkę. Udało jej się nawet zaręczyć z młodym Toskańczykiem. Jednak rozpoznał ją nauczyciel malarstwa (znał jej obrazy), nie zdemaskował jej pozwalając ukończyć semestr.
22
Innym razem, także we Włoszech, podszywała się pod Gretę Garbo rozdając autografy.
Choć podobieństwo do znanej gwiazdy było minimalne, żart się udał.
23
Ceniła sobie elegancję, ubierała się u znanych projektantów, których w ten sposób reklamowała.
Usta malowała czerwoną szminką, przyklejała sztuczne rzęsy, a w miejsce wydepilowanych brwi malowała czarne, cienkie kreski.
24
Znany pisarz Gabriele D'Annunzio podarował jej pierścionek z ogromnym topazem, który nosiła przez wiele lat.
Tamara jednak odrzuciła jego zaloty.
25
Do 28 roku życia Tamara Łempicka zarobiła milion dolarów.
26
W latach 30. Łempicka postanowiła zostać zakonnicą.
Pojechała nawet do zakonu niedaleko Parmy, ale namalowała tylko portret matki przełożonej.
27
Krótko przebywała też w słynnej zuryskiej klinice Birchera, gdzie leczyła depresję.
Zalecono jej wegetariańską dietę, którą notorycznie łamała wymykając się na kiełbasę i napoleonki.
28
W 1933 roku ponownie wyszła za mąż za barona Raoula Kuffnera de Dioszegh, który przed I wojną światową posiadał największy prywatny majątek w monarchii austro-węgierskiej.
Posiadał kolekcję dawnych mistrzów, z obrazami Durera włącznie, ale postanowił zostać mecenasem Łempickiej, której obrazy bardzo mu się podobały. Wraz z mężem wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie osiedlili się w Hollywood. Tam wynajęli okazałą posiadłość, w której Tamara organizowała bankiety na kilkaset osób, gotując włansoręcznie bigos. W 1943 roku przeprowadzili się do Nowego Jorku.
29
W czasie wojny Łempicka zmieniła tematykę obrazów, zaczęła malować cierpienie i biedę.
Pracowała jako wolontariuszka, organizowała akcje charytatywne, projektowała mundury wojskowe dla kobiet.
30
W latach 40. i 50. inspirowała ją sztuka holenderska i flamandzka.
Później zainteresowała się abstrakcją.
31
Bywała wraz ze swoją wnuczką na koncertach Beatlesów w Paryżu.
Podziwiały też musical "Hair".
32
Po II wojnie światowej twórczość Łempickiej nie budziła już takiego zainteresowania.
Doceniono je dopiero w latach 70., ale zawsze traktowano ją jako królową art deco.
33
Po śmierci drugiego męża przeniosła się do Houston w Teksasie.
Cały czas tworzyła, ale jej dzieła nie były dobrze przyjmowane więc zaprzestała wystawiania ich. W 1978 roku przeprowadziła się do Cuernavaca w Meksyku, gdzie zmarła podczas snu 19 marca 1980 roku. Zgodnie z jej życzeniem ciało zostało skremowane, a prochy rozrzucone z helikoptera nad wulkanem Popocatepetl.
34
W Polsce znajduje się kilkanaście obrazów Łempickiej, można je zobaczyć m.in. w kolekcji muzeum Villa la Fleur.
10 grudnia 2020 w DESA Unicum prywatny kolekcjoner kupił jej obraz z 1951 roku "Czytająca I" za prawie 4,5 mln zł. Jest to polski rekord, jeśli chodzi o obrazy stworzone przez kobiety.
35
Obrazy Łempickiej w Polsce prezentowane były w warszawskiej Zachęcie w 1928 roku i w Poznaniu na Wystawie Krajowej w 1929 roku.
W 2008 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie wyeksponowano jeden obraz artystki "Znużenie" (Kobieta siedząca na krześle) z 1927 roku. Odbyło sie to w ramach wystawy "Wyprawa w dwudziestolecie".
36
Obrazy Łempickiej na światowych aukcjach osiągają bardzo wysokie ceny.
W 2018 roku obraz "La Musicienne" został sprzedany na aukcji w Nowym Jorku za ponad 9 mln dolarów, dzięki czemu stał się najwyżej wylicytowanym obrazem polskiego artysty w historii. Rekord ten został pobity w 2019 roku, za obraz "La tunique rose" uzyskano 13, 3 mln dolarów, a w 2020 rou "Portrait de Marjorie Ferry"został sprzedany za 16, 28 mln funtów szterlingów.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

29 ciekawostek o Paulu Gauguinie
29 ciekawostek o Paulu Gauguinie
Skąd przychodzimy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy?
Paul Gauguin był najwybitniejszym malarzem przełomu XIX i XX wieku. Jego twórczość zwykle łączona jest z nurtem symbolizmu. Był pierwszym artystą, któ ...
35 ciekawostek o Janie Matejko
35 ciekawostek o Janie Matejko
Jeden z najznakomitszych polskich malarzy
Jan Matejko jest jednym z najwyżej cenionych polskich malarzy. Zafascynowany historią, nie potrafiąc o niej mówić ani pisać - malował ją, stając się t ...
23 ciekawostki o Salvadorze Dali
23 ciekawostki o Salvadorze Dali
Salvador Dali - jeden z najbardziej rozpoznawalnych artystów XX wieku.
Salvador Domingo Felipe Jacinto Dali i Domenech, markiz de Pubol, był synem notariusza, katalońskim malarzem, surrealistą, który urodził się w Figuere ...
42 ciekawostki o Pablu Picassie
42 ciekawostki o Pablu Picassie
Jeden z najsłynniejszych hiszpańskich artystów, rewolucjonista i jedna z najbardziej kontrowersyjnych postaci w sztuce XX wieku
Pablo Picasso uważany jest za najbardziej kontrowersyjnego, a jednocześnie najpopularniejszego twórcę XX wieku. Jego twórczość została skatalogowana, ...
30 ciekawostek o Tove Jansson
30 ciekawostek o Tove Jansson
Nie tylko mama Muminków
Tove Jansson była fińską pisarką, malarką, ilustratorką i rysowniczką komiksów. Świat poznał ją przede wszystkim jako autorkę książek o Muminkach, cho ...
21 ciekawostek o Leonardo da Vinci
21 ciekawostek o Leonardo da Vinci
„Zostawiajmy po sobie dobre imię i trwałą pamięć wśród śmiertelnych, aby życie nasze nie przeszło nadaremnie”
Leonardo da Vinci znany jest przede wszystkim z ogromnego talentu malarskiego. Tysiące stron notatek, jakie po sobie pozostawił pokazują jednak, że by ...
37 ciekawostek o Vincencie van Goghu
37 ciekawostek o Vincencie van Goghu
Malarzem został mając dwadzieścia siedem lat, wielkim malarzem, dopiero po śmierci
Mało znany, niedoceniany za życia, sławę zyskał dopiero po śmierci. Człowiek o trudnym charakterze, o niestabilnej psychice, którego życie było rozpac ...
15 ciekawostek o Gustavie Klimcie
15 ciekawostek o Gustavie Klimcie
Malarz kobiet
Gustav Klimt był austriackim malarzem symbolizmu i jednym z najbardziej znanych przedstawicieli secesji wiedeńskiej. Jego prace znane są ze swojego ch ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy