Rośliny
Ciekawostki o Stokrotce pospolitej
Bellis perennis
Ten popularny kwiat nazywany jest po prostu stokrotką, choć rodzaj stokrotek obejmuje aż 15 gatunków. Nazywana jest również stokrotką łąkową i stokrotką trwałą. Stokrotka pospolita rośnie nie tylko w Polsce, spotkać ją można nawet w Afryce. Kwitnie dość długo ozdabiając w tym czasie łąki i trawniki jednak piękny wygląd nie jest jedyną zaletą tej rośliny. Jako surowiec zielarski wykorzystuje się ją w wielu schorzeniach oraz profilaktycznie jako składnik poprawiający działanie organizmu.
1
Stokrotka pospolita należy do rodziny astrowatych, obejmującej aż 32 tysiące roślin. Samych stokrotek jest piętnaście gatunków, przy czym stokrotka pospolita jest najbardziej powszechna. Wszystkie mają podobną budowę i obszar występowania - Europę, Afrykę Północną i Azję Mniejszą.
2
Łacińska nazwa rośliny (Bellis perennis) pochodzi z języka łacińskiego. Po łacinie bellus oznacza piękny a perennis wieczny.
3
Pochodzi z Europy a dokładnie z części północnej, zachodniej i centralnej tego kontynentu. Choć nie była wcześniej znana w innych częściach świata, za sprawą odkryć geograficznych i kolonizacji nowych kontynentów rozpowszechniła się również w obu Amerykach i Australazji.
4
Stokrotka pospolita jest wieloletnią rośliną zielną. Posiada krótkie, rozgałęziające się kłącze z którego wyrastają małe, zaokrąglone liście ułożone w rozety. Liście płożą się przy ziemi a ponad nimi wyrasta łodyga (głąbik) pnąca się w górę na wysokość od 4 do 20 cm.
5
Ze względu na łatwość kolonizowania nowych terenów (co jest domeną astrowatych), chętnie porasta obszary zielone. Jest popularnym kwiatem rosnącym w parkach, na łąkach, pastwiskach oraz na trawnikach, gdzie przez wielu uważana jest za chwast. Jest dość odporna na koszenie więc aby się jej pozbyć należy stosować herbicyd do roślin dwuliściennych.
6
Kwiaty stokrotki ułożone są w jeden koszyczek o średnicy od 2 do 3 cm. Od zewnątrz koszyczek otoczony jest jednym szeregiem kwiatów języczkowych (których płatki zrastają się w rurkę u podstawy). Kwiaty te mogą być białe lub różowawe i są płci żeńskiej. Środek koszyczka stokrotki zbudowany jest z kwiatów obu płci. Mają długość około 2 mm.
7
Kwiaty stokrotki są przedprątne - najpierw wytwarzają komórki rozrodcze jednej a potem drugiej płci. Ich pręciki dojrzewają wcześniej niż słupki, przez co najpierw następuje produkcja gamet męskich a dopiero później żeńskich. Dzięki temu roślina zabezpiecza się przed samozapłodnieniem a więc zwiększa swoją różnorodność genetyczną.
8
Na każdej łodydze wyrasta tylko jeden kwiatostan. Ponadto łodyga nie wytwarza żadnych liści, wyrastają one jedynie z kłącza przy podłożu.
9
Ich owoce występują pod postacią niełupki o długości około 1 mm. Każdy owoc posiada tylko jedno nasiono otoczone skórzastą lub zdrewniałą owocnią.
10
Jest rośliną o silnym heliotropizmie. Oznacza to, że jej kwiaty podążają za słońcem ustawiając się w jego stronę.
11
Jest popularną rośliną ozdobną, wyhodowano wiele odmian stokrotki. Występuje w wielu wariantach kolorystycznych od czystej bieli po różne odcienie czerwieni. Poszczególne odmiany różnią się również wyglądem i rozmiarami kwiatostanów.
12
Jest rośliną jadalną. Poza walorami ozdobnymi dodaje się ją również jako składnik, który wzbogaca potrawę o lekki miętowy aromat.
13
W swoim składzie zawiera l-arbutynę. Substancja ta ma działanie rozjaśniające skórę dlatego stosowana jest w wielu kosmetykach. Najczęściej stosowana jest do rozjaśniania przebarwień skóry spowodowanych nadmiernym opalaniem się. L-arbutynę uzyskuje się z kwiatów stokrotek.
14
Jest stosowana w medycynie tradycyjnej. Kwiat stokrotki ma właściwości dezynfekujące układ moczowy, tamujące krwawienia (obkurczające), obniżające gorączkę, usprawniające procesy trawienne. Napar z ziela stokrotki z kolei obniża ciśnienie krwi i przeciwdziała miażdżycy.
15
Na Wyspach Brytyjskich stokrotka uważana jest za symbol niewinności oraz kwiat symbolizujący dzieciństwo.
16
Imiona takie jak Daisy czy Margaret pochodzą od stokrotek. Anielskie imię Daisy wywodzi się właśnie od stokrotki zwyczajnej podczas gdy francuska Margaret pochodzi od Jastruna właściwego, na który Francuzi mówią marguerite.
