Nauka

Ciekawostki o nikotynie

Znaleźliśmy 15 ciekawostek na temat nikotyny

Neurotoksyna

Nikotyna jest naturalnym środkiem owadobójczym, za pomocą którego niektóre rośliny bronią się przed szkodnikami. Jest też substancją, którą człowiek wykorzystuje jako używkę, a także coraz częściej jako substancję leczniczą w niektórych schorzeniach układu nerwowego. Jest to substancja, która stosowana w niewielkich dawkach potrafi usprawnić działanie szarych komórek, choć wiąże się to najczęściej z uzależnieniem od niej, lub stosowana w sposób niekontrolowany i nieodpowiedzialny może doprowadzić do śmierci.

Nikotyna
1
Nikotyna jest organicznym związkiem chemicznym (C10H14N2) z grupy alkaloidów pirydynowych.
W warunkach naturalnych nikotyna występuje w liściach i korzeniach tytoniu szlachetnego (Nicotiana tabacum), który stosowany jest najczęściej w przemyśle tytoniowym. Liście zawierają od 1 do 3% nikotyny.
2
Nazwa nikotyny pochodzi od nazwiska francuskiego lekarza Jeana Nicota, który w XVI wieku zalecał tytoń jako lek.
Po raz pierwszy nikotyna została wyizolowana w 1828 roku, a jej chemiczna budowa odkryta w roku 1843.  Pierwszy raz w procesie chemicznym otrzymano nikotynę w 1904 roku.
3
Nikotyna jest silną neurotoksyną - oddziałuje na układ nerwowy.
Wpływa na układ nerwowy, powodując przyjemne doznania, które można porównać z efektami zażycia twardych narkotyków: kokainy, amfetaminy, czy morfiny. Istotna jest przyjęta dawka, choć, niezależnie od wielkości, zawsze prowadzi do uzależnienia. Przy zastosowaniu dawek letalnych ( LD50 to około 1-1,5 mg/kg masy ciała), zgon może nastąpić w przeciągu kilku minut w wyniku uduszenia, gdyż neurotoksyny powodują ostry paraliż mięśni oddechowych.
4
Do końca XX wieku uważano, że nikotyna nie prowadzi do rozwoju nowotworów.
Ale już w pierwszej dekadzie XXI wieku podważono ten pogląd i rozpoczęto debatę wśród naukowców na temat jej rakotwórczych właściwości.
5
Istnieje twierdzenie, że nikotyna jest substancją silnie uzależniającą.
Jednak w świecie nauki opinie te są bardzo rozbieżne. Według najnowszych doniesień właściwości uzależniające wyizolowanej nikotyny nie są znaczące. Decydujący wpływ na uzależnienie się od papierosów mają występujące w dymie papierosowym inhibitory monoaminooksydazy.
6
Nikotyna działa na organizm człowieka na wiele różnych sposobów, ponieważ wiąże się trwale i blokuje działanie kilkudziesięciu różnego rodzaju enzymów.
W małych dawkach działa na organizm stymulująco, powodując wzmożone wydzielanie adrenaliny. W wyniku tego można zaobserwować złagodzenie stresu, zmniejszenie apetytu, poprawę zdolności uczenia się, pobudzenie i większą aktywność. Obserwuje się przyspieszone bicie serca, rozszerzone źrenice, przyspieszone tętno, zwiększone ciśnienie krwi. W niektórych przypadkach, przy niskim dawkowaniu, nikotyna może pobudzić do pracy mózg i układ nerwowy, a także polepszyć koncentrację i pamięć. Niewielkie dawki nikotyny wyzwalają w naszym organizmie dopaminę, która zwana jest hormonem szczęścia.
7
Większe dawki nikotyny powodują trwałe zablokowanie działania układu nerwowego.
Nikotyna wiąże się trwale z receptorami nikotynowymi w komórkach nerwowych, zaburzając ich metabolizm. Początkowo pojawia się uczucie lekkości, następnie zmiana percepcji, zmiana postrzegania otoczenia, światłowstręt, zmęczenie, brak energii, uczucie oderwania od rzeczywistości, myślotok, wymioty, biegunka. W dawkach jeszcze większych występuje zamroczenie pola widzenia i mogą pojawić się halucynacje - zazwyczaj są to czarno-białe obrazy. Przy ekstremalnych dawkach następuje utrata przytomności, drgawki i zgon.
8
Tytoń, którego liście są źródłem nikotyny hodowany był przez ludy zamieszkujące Amerykę już dwa tysiące lat przed odkryciem jej przez Kolumba.
Do Europy trafił w XVI wieku i zarówno tytoń, jak i zawarta w nim nikotyna pierwotnie używane były jako substancja lecznicza. Szybko jednak zaczęto nikotynę traktować jak atrakcyjną używkę, początkowo paląc tytoń w fajkach, następnie pojawiły się cygara, a na końcu papierosy, które nałóg uzależnienia od nikotyny upowszechniły i uczyniły egalitarnym.
9
Nikotyna jest naturalnym środkiem owadobójczym.
Rośliny takie jak tytoń produkują ją, aby odstraszyć szkodniki - nikotyna zakłóca działanie neuroprzekaźników owadów i zabija je.
10
Nikotyna zwalcza pasożyty przewodu pokarmowego?
Najsilniej uzależnieni od nikotyny są ponoć Pigmeje. W plemieniu Aka zamieszkującym środkową Afrykę prawie 95% mężczyzn to palacze. Pigmeje zarabiają średnio 50 centów dziennie, z czego połowę wydają na tytoń. Kanadyjski antropolog Edward Hagen z Washington State University badał ich uzależnienie od nikotyny i doszedł do wniosku, że Pigmeje paląc tytoń, w naturalny sposób walczą z pasożytami układu pokarmowego, tasiemcami i glistami.
11
Nikotyna może działać leczniczo u pacjentów ze schorzeniami neurodegeneracyjnymi mózgu.
Dzieję się tak, ponieważ nikotyna wpływa nie tylko na acetylocholinę, ale i na inne neuroprzekaźniki, a zwłaszcza dopaminę, której brakuje w chorobie Parkinsona. U chorych cierpiących na tę chorobę nikotyna ogranicza nawet o jedną trzecią występowanie mimowolnych ruchów ciała - typowego objawu tego schorzenia.
12
Badania wskazują, że nikotyna (palenie papierosów) może chronić przed wczesnymi stadiami choroby Alzheimera.
Pod wpływem nikotyny pacjenci stają się pobudzeni, mają lepszą pamięć i większą sprawność ruchową. Przypuszcza się, że nikotyna zwiększa żywotność neuronów - może działać jak antyoksydant, chroniąc komórki mózgu przed szkodliwymi wolnymi rodnikami.
13
Nikotyna bywa wykorzystywana również w terapii zespołu nadpobudliwości z deficytem uwagi (ADHD).
W terapii wykorzystuje się tutaj plastry zawierające nikotynę, która doskonale wchłania się przez skórę. Już po 45 minutach od naklejenia plastra zawierającego 7 mg nikotyny badani przez naukowców pacjenci sprawniej panowali nad impulsywnymi zachowaniami i lepiej zapamiętywali pokazywane im obrazy.
14
Badania nad leczniczym wpływem nikotyny są bardzo młodą dziedziną wiedzy, gdyż dotychczas skupiano się na jej negatywnym wpływie na organizm.
Psychiatrzy od dawna zastanawiają się nad tym, że prawie 90% chorych na schizofrenię i depresję intensywnie pali papierosy. Biorą pod uwagę, że jest to jakaś forma samoleczenia, gdyż pacjenci ci zmagają się ze stałymi lękami, rozdrażnieniem i niemożnością skupienia się na jednej rzeczy, a nikotyna może złagodzić te objawy. Ale istnieje też możliwość, że to nikotyna je wywołuje, gdyż udowodniono, że palenie papierosów w gruncie rzeczy zwiększa ryzyko depresji, samobójstw i napadów paniki.
15
Nikotyna dobrze wchłania się przez skórę.
Wykorzystuje się ten fakt w walce z nałogiem palaczy, poprzez stosowanie nasączonych nią plastrów. Zdarzają się przypadki zatrucia nikotyną przez osoby pracujące na plantacjach tytoniu. U zbierający mokre liście tytoniu robotników, po kilku godzinach pracy, pojawiają się symptomy zatrucia: wymioty, bladość skóry, zawroty głowy.
Lubisz ciekawostki?

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy