Ludzie

Ciekawostki o Stanisławie Lemie

Znaleźliśmy 31 ciekawostek na temat Stanisława Lema

Najczęściej tłumaczony polski pisarz

Stanisław Lem jest najczęściej tłumaczonym polski autorem, jego książki zostały przetłumaczone na 42 języki, w łącznym nakładzie ponad 30 mln egzemplarzy. Dorobek literacki Lema obejmuje m.in. powieści i opowiadania fantastycznonaukowe, detektywistyczne, eseje futurologiczno-filozoficzne publicystykę literacką, felietony, wiersze, list, scenariusze filmowe. Jego twórczość porusza tematy związane z rozwojem nauki i techniki, natury ludzkiej, miejsca człowieka we Wszechświecie.

Był kandydatem do Literackiej Nagrody Nobla w 1980 roku, odznaczono go medalem "Gloria Artis" i Orderem Orła Białego. Jego nazwiskiem nazwano planetoidę oraz pierwszego polskiego satelitę naukowego.

Stanisław Lem
1
Stanisław Lem, czołowy przedstawiciel polskiej fantastyki naukowej, filozof, futurolog i eseista, żył w latach 1921-2006.
Urodził się 13 września 1921 roku we Lwowie przy ulicy Brajerowskiej 4. Do aktu urodzenia wpisano mu jednak datę 12 września, aby zgodnie z przesądem uniknąć pecha.
2
Był synem wziętego laryngologa Samuela Lehma i Sabiny Woller, był ich jedynym dzieckiem.
Rodzice Lema poznali się i zaręczyli przed wybuchem I wojny światowej, ale ślub wzięli dopiero po jej zakończeniu, ponieważ Samuel Lem został powołany do armii austro-węgierskiej. W czasie wojny, po upadku twierdzy Przemyśl (jedna z 200 wielkich fortyfikacji stałych istniejących w Europie w 1914 roku oraz trzecia co do wielkości twierdza, po Antwerpii i Verdun) trafił do niewoli rosyjskiej. Przebywał w obozie jenieckim w Azji Środkowej. Po powrocie do Lwowa rozpoczął pracę lekarza. Sabina Lem zajmowała się prowadzeniem domu i wychowywaniem syna.

Stanisław Lem był krewnym Mariana Hemara, polskiego poety, satyryka, komediopisarza, dramaturga, autora tekstów piosenek (matka Hemara była siostrą Samuela Lema i bratową Henryka Heschelesa - dziennikarza, pisarza, członka Rady Miasta Lwowa w II Rzeczypospolitej).
3
Rodzice Lema byli zamożnymi ludźmi, posiadali we Lwowie dwie kamienice.
Choć rodzice mieli żydowskie korzenie, on sam twierdził w późniejszych latach, że wychowywany był jako katolik, choć w szkole uczęszczał na lekcje Judaizmu. Jako dorosły człowiek, ze względów moralnych deklarował się jako ateista lub agnostyk.
4
Lem uczył się w II Państwowym Gimnazjum im. Karola Szajnochy -  polskiej szkole we Lwowie.
Okres gimnazjalny opisał później w autobiograficznej książce "Wysoki Zamek".
5
Lem był najinteligentniejszym dzieckiem w południowej Polsce.
Wykazały to badania nad inteligencją dzieci, przeprowadzone przez ówczesne władze oświatowe.
6
Maturę zdał w 1939 roku i zamierzał studiować na Politechnice Lwowskiej - pragnął zostać uczonym.
Jednak wybuchła II wojna światowa i w okupowanym przez wojska radzieckie Lwowie nie było to możliwe. Lem zdał egzaminy wstępne, ale nie został przyjęty ze względu na niewłaściwe pochodzenie społeczne, powiązane ze średnią burżuazją. Dzięki znajomościom ojca, w 1940 roku rozpoczął studia medyczne na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Medycznego we Lwowie. Później wydział ten wyodrębnił się jako Lwowski Instytut Medyczny. Studia pozwoliły mu uniknąć wcielenia do Armii Czerwonej.
7
Gdy w 1941 roku nastąpiła inwazja Niemiec na Związek Radziecki, wszystkie lwowskie uczelnie zostały zamknięte i Lem zmuszony był przerwać naukę.
Rodzina postarała się o fałszywe dokumenty i mimo żydowskiego pochodzenia nie trafiła do getta. Wykorzystując te dokumenty Lem zdobył pracę jako pomocnik mechanika i spawacz w garażach niemieckiej firmy Rohstofferfassung, zajmującej się odzyskiwaniem metali, m.in. ze zniszczonego sprzętu wojskowego.
8
W latach 1941-1942 współpracował z polskim ruchem oporu, próbował też włączyć się w propagandową akcję N skierowaną do żołnierzy niemieckich.
Towarzyszom z ruchu oporu dostarczał wykradzioną z zakładów w których pracował, amunicję i materiały wybuchowe. Działania dywersyjno- propagandowe Lema prowadzone wśród żołnierzy niemieckich w ramach akcji N nie bardzo się powiodły, gdyż jego znajomość języka niemieckiego była niewystarczająca.
9
Zmuszony był także do kolejnej zmiany tożsamości, ponieważ obawiał się aresztowania w związku z przechowywaniem w swoim domu żydowskiego kolegi.
W 1944 roku, gdy Armia Czerwona ponownie wkroczyła do Lwowa, rozpoczął kontynuację studiów, jednak zrezygnował z ostatnich egzaminów, aby uniknąć poboru do wojska.
10
W ramach akcji repatriacyjnej i aby uniknąć konieczności przyjęcia obywatelstwa ZSRR, cała rodzina Lemów przeniosła się w 1946 roku do Krakowa, zostawiając we Lwowie dorobek całego życia.
Ojciec Stanisława, wówczas siedemdziesięcioletni lekarz nie mogący prowadzić prywatnej praktyki lekarskiej, zatrudnił się w szpitalu, aby zdobyć środki na utrzymanie. Sytuacja finansowa rodziny była na tyle zła, że Lem zastanawiał się nad podjęciem pracy w charakterze spawacza, ale ojciec nie wyraził na to zgody. Wrócił na studia medyczne na Uniwersytet Jagielloński, gdzie rozpoczął trzeci rok medycyny.

Choć młody Lem nie traktował wówczas swojego pisarstwa jako poważnego zajęcia, zaczął publikować w prasie swoją twórczość, chcąc w ten sposób wspomóc domowy budżet. Pierwszymi utworami, które publikował wtedy były opowiadania o tematyce wojennej, okupacyjnej, zawierające elementy fantastyki naukowej. Drukował je na łamach "Kuźnicy", "Żołnierza Polskiego", "Odry" i "Co tydzień powieść".
11
W 1946 roku ukazała się drukowana w odcinkach w "Nowym Świecie Przygód" nowela fantastycznonaukowa "Człowiek z Marsa", którą Lem napisał jeszcze w czasie okupacji.
W latach 1946-48 Lem publikował również swoje wiersze na łamach "Tygodnika Powszechnego". Wiersze zaczął pisać jeszcze jako siedemnastolatek i już nigdy potem nie powrócił do ich pisania. Dzięki znajomości z Wisławą Szymborską pisał też fraszki do humorystycznego pisma śląskiego "Kocynder".
12
Pierwszą powieścią Lema był "Szpital Przemienienia", którą ukończył w 1948 roku, będąc na ostatnim roku medycyny.
Powieść ta jednak nie doczekała się publikacji przez kilka lat, gdyż jej fabuła, według kierownictwa redakcji "Książka i Wiedza" nie była zgodna z ówczesną linią ideologiczną. Zażądano od autora dopisania jeszcze dwóch części powieści, które ostatecznie Lem w późniejszym okresie dopisał.
13
Lem nigdy nie uzyskał dyplomu lekarza.
Po uzyskaniu absolutorium, przez miesiąc odbywał praktykę w szpitalu, trafił na oddział położniczy, gdzie odebrał ponad 20 porodów, asystował nawet przy cesarskim cięciu. Widok krwi ostatecznie przyczynił się do decyzji o porzuceniu tego zawodu, którego tak na prawdę nigdy nie lubił, a studia medyczne podjął pod presją ojca. Nie chciał też iść do wojska, gdzie trafiali wszyscy absolwenci studiów medycznych. W związku z tym nie podszedł do egzaminów końcowych i nigdy nie został lekarzem.

Wykształcenie przyrodnicze, które uzyskał studiując medycynę, a także nauki ścisłe, których znajomość pogłębiał samodzielnie, dały mu dobra bazę do wykorzystania w swojej działalności pisarskiej.
14
Podjął pracę młodszego asystenta w Konserwatorium Naukoznawczym Asystentów Uniwersytetu Jagiellońskiego prowadzonym przez doktora Mieczysława Choynowskiego, którego później Lem określił mianem swojego intelektualnego mentora.
Lem przedstawił Chynowskiemu do oceny napisaną jeszcze we Lwowie pracę "Teoria pracy mózgu", która spotkała się z miażdżącą recenzją naukowca. Zaproponował wówczas Lemowi wartościową literaturę naukową, głównie dotyczącą cybernetyki, którą on otrzymywał z zagranicy. Lem wnikliwie studiował po nocach ze słownikiem w ręku. Prowadząc liczne dyskusje na temat niemożliwości odtworzenia człowieka z atomów, narodził się pierwszy rozdział "Dialogów".

Lem pod pseudonimem recenzował naukowe książki i przegląd prasy w miesięczniku "Życie Nauki" wydawanym przez Konserwatorium. Jedna z jego recenzji wywołała spory skandal, który w 1950 roku przyczynił się do zlikwidowania Konserwatorium i przeniesienia redakcji "Życia Nauki" do Warszawy. Lem został bez pracy.
15
Za namową ówczesnego prezesa Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik", Jerzego Pańskiego, Lem napisał powieść fantastycznonaukową "Astronauci", która ukazała się w 1951 roku.
Powieść szybko okazała się bestselerem i była wielokrotnie dodrukowywana. Po tym sukcesie Lem został przyjęty do Związku Literatów Polskich. Utwory pisane w tym okresie pozostawały w regułach realizmu socjalistycznego - istnienie cenzury nigdy nie pozwoliłoby na ukazanie się jego twórczości w oficjalnym obiegu, a było to jedyne źródło utrzymania pisarza.

Lem później wstydził się swoich wczesnych utworów i długo nie zgadzał się na ich wznawianie, przekonując, że były one mało wartościowe i niedojrzałe, ale sukces "Astronautów" skłonił go do napisania kolejnych utworów fantastycznonaukowych.
16
W 1954 roku Stanisław Lem ożenił się z Barbarą Leśniak.
Barbara była dziewięć lat młodsza od męża, także studiowała medycynę, którą ukończyła. Pochodziła z tradycyjnej, katolickiej rodziny i kiedy wraz ze Stanisławem postanowili się pobrać, powstał problem, gdyż on był zagorzałym ateistą, który nawet w towarzyskich rozmowach wyśmiewał naiwne przejawy religijności. Jednak Barbara postawiła na swoim i wzięli ślub kościelny, choć od Lema wymagano próby nawrócenia.

Rodzinna legenda głosi, że zaprzyjaźniony dominikanin, który podjął się tej próby, przerwał ją w trakcie. Dał Lemowi zaświadczenie w obawie, że sam straci wiarę.
17
Żona była wierną czytelniczką twórczości Lema, a jemu bardzo zależało na jej zdaniu i opinii.
Młode małżeństwo zamieszkało początkowo w Krakowie przy Bonerowskiej 5 w mieszkaniu komunalnym, wraz z zaprzyjaźnioną rodziną i matką pisarza. Mieli do dyspozycji jeden pokój i Lemowi to wystarczało, ale Barbara marzyła o odtworzeniu tego, co pamiętała ze swojego dzieciństwa - szlachecki dworek, który łączyłby zalety miasta i wsi.

W 1957 roku Barbara namówiła męża na kupno domu na nowo wybudowanym osiedlu domków jednorodzinnych pod Krakowem, nazwanym Kliny (od nazwy rozparcelowanego folwarku). Barbara chciała mieć swój ogród, a tam było to możliwe.

Trudno było jej przekonać męża do zakupu, zgodził się, gdy dowiedział się, że dom posiada garaż, a w garażu może stać samochód, o którym zawsze marzył (w czasach studenckich próbował sam skonstruować pojazd). Pierwszy samochód kupił za honoraria autorskie, było to P70.
18
Małżeństwo Barbary i Stanisława Lemów doczekało się jednego syna, Tomasza, który urodził się w 1968 roku w Krakowie.
Tomasz Lem jest tłumaczem literatury anglojęzycznej. W latach 1983-88 mieszkał z rodzicami w Wiedniu, gdzie ukończył American International School, a jego nauczycielem był m.in. Jonathan Carroll, amerykański pisarz fantastyki. Studiował fizykę i matematykę na Uniwersytecie Wiedeńskim, studia ukończył na Uniwersytecie w Princeton w latach 90.

Jest autorem książki "Awantury na tle powszechnego ciążenia", zajmuje się także spuścizną po ojcu.
19
Po 1956 roku w Polsce zapanowała większa swoboda pisarska, co przełożyło się na rozkwit różnorakich form prozy beletrystycznej i dyskursywnej Lema.
Ustabilizowała się też sytuacja życiowa i materialna pisarza, ale najważniejszą rzeczą było rozpoczęcie wielkiej, międzynarodowej kariery Lema jako pisarza s-f. Początkowo jego książki tłumaczone były tylko w krajach bloku wschodniego.
 
W 1957 roku ukazała się pierwsza w polskim piśmiennictwie popularna monografia poświęcona cybernetyce - "Dialogi", która jest znaczącą pozycją w dorobku pisarskim Lema, otwierającą nurt naukowej eseistyki.

W 1959 roku Lem powrócił do tematyki dalekich wypraw kosmicznych w powieści "Eden". Powieść ta jest początkiem dojrzałej twórczości fantastycznonaukowej pisarza i pierwszym utworem zaliczanym do kanonu powieści s-f.
 
W tym samym roku pojawił się po raz pierwszy jako bohater pilot Pirx w zbiorze opowiadań "Inwazja z Aldebarana".
20
Dwa sztandarowe dzieła fantastycznonaukowe Lema - "Solaris" i "Powrót z gwiazd" - pojawiły się w 1961 roku.
"Solaris" uważane jest za jedno z najwybitniejszych osiągnięć twórczych Lema. Pisarz cały czas, niezależnie od twórczości literackiej, publikował eseje oraz felietony literackie i popularnonaukowe w różnych czasopismach: "Nowa Kultura", "Przekrój", "Życie Literackie", "Twórczość", "Problemy".

W 1965 roku ukazała się "Cyberiada", cykl opowiadań, które autor uważał za swoje szczytowe osiągnięcie. W 1968 roku czasopismo "Film" opublikowało scenariusz Lema do filmu "Przekładaniec" w reżyserii Andrzeja Wajdy, z rolą główną Bogumiła Kobieli.
21
Lem nigdy otwarcie nie angażował się w politykę, nigdy też nie zapisał się do żadnej organizacji.
Choć w niektórych jego utworach z czasów PRL-u widoczna jest zakamuflowana krytyka realnego socjalizmu i ZSRR. Niektórzy politycy usiłowali zaangażować Lema w poparcie dla ekipy Gierka, on jednak odmówił. 

W 1976 roku podpisał jeden z protestów przeciwko wpisaniu do konstytucji zapisów o "wiodącej roli PZPR" oraz "przyjaźni z ZSRR".

W 1978 roku napisał dwa list do Wydziału Kultury KC PZPR, w których stanowczo zaprotestował przeciwko otwieraniu, przetrzymywaniu i zaginięciom jego prywatnej korespondencji z zagranicznymi wydawcami i agentami literackimi. Działania te uznał za szykany, które zmuszą go do opuszczenia kraju.
22
Po raz pierwszy o emigracji pomyślał Lem w 1968 roku w czasie wydarzeń marcowych.
Przed podjęciem tej decyzji wówczas powstrzymały go narodziny syna Tomasza. Gdy wprowadzono w Polsce stan wojenny w 1981 roku, chciał wyjechać natychmiast, ale z powodu zamkniętych granic, nie było to możliwe.

Możliwość wyjazdu pojawiła się dopiero w 1982 roku, gdy Lem otrzymał paszport w związku z przyznaniem mu rocznego stypendium w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Berlinie Zachodnim. Niestety nie mógł zabrać ze sobą rodziny, dlatego po roku wrócił do kraju.

Kolejna próba wyjazdu z Polski, tym razem z całą rodziną, pojawiła się po stanie wojennym w 1983 roku. Lem otrzymał zaproszenie austriackiego związku pisarzy z Wiednia. Rodzina przez kilka miesięcy mieszkała w Berlinie Zachodnim, gdzie starali się o austriackie wizy, a następnie przenieśli się do Wiednia, gdzie pozostawali do 1988 roku.
23
Mieszkając w Wiedniu Lem nawiązał kontakt z paryską "Kulturą", w której publikował pod pseudonimem "P. Znawca"
Lem wzbraniał się przed powrotem do kraju nawet po ustabilizowaniu się sytuacji w Polsce, ale w końcu rodzina Lemów powróciła w 1988 roku do nowo wybudowanego domu w Borku Fałęckim.
24
Ostatnia napisana przez Lema powieść pod tytułem "Fiasko" ukazała się w 1987 roku.
Również wtedy ukazało się polskie wydanie książki krytyka i historyka literatury Stanisława Beresia pt. "Rozmowy ze Stanisławem Lemem" - była to wersja okrojona przez cenzurę. Był to zapis rozmów z pisarzem z okresu 1981-1982.
25
Lem jest autorem napisanej pod koniec lat 40. satyry na Stalina pt. "Korzenie. Drrama wieloaktowe".
Jest także autorem niedokończonej powieści detektywistycznej w stylu Raymonda Chandlera, którą sam określił jako Sknocony kryminał. Utwory te zostały odnalezione w archiwum pisarza po jego śmierci i opublikowane w 2009 roku.
26
Stanisław Lem był człowiekiem pogodnym, dowcipnym i czarującym, co zaskakiwało ludzi, którzy znali go tylko przez pryzmat jego twórczości.
Miał poczucie humoru, lubił śmiać się z otaczającej go rzeczywistości, ale nie koniecznie z siebie. Lubił spotykać się z ludźmi, dyskutować z nimi, ale nie znosił, gdy się z nim nie zgadzano, źle znosił krytykę swojej twórczości. Często się irytował, zwłaszcza w sprawach finansowych.
27
Najbliższym przyjacielem Lema był Jan Józef Szczepański, pisarz, eseista, scenarzysta filmowy.
Lem znał wiele znakomitych osób, jedną z nich był Karol Wojtyła, którego poznał w domu Józefa Szczepańskiego, gdy na przełomie 40. i 50. roku Wojtyła jako wikary przyszedł na kolędę.

Podczas pobytu w Berlinie Zachodnim i Wiedniu zaprzyjaźnił się z Władysławem Bartoszewskim. Prowadził ożywioną korespondencję ze Sławomirem Mrożkiem, a także swoim agentem literackim na rynki zachodnie - Austriakiem Franzem Rottensteinerem. Gdy Austriak na początku lat 90. wyjawił Lemowi zamiar przekazania ich obfitej korespondencji z lat 1970-90 do Biblioteki Ossolińskich, Lem wytoczył swojemu agentowi głośny proces w Wiedniu. Zażądał bardzo wysokiego odszkodowania, proces o odszkodowanie przegrał, ale zablokował przekazanie listów.
28
Lem był amatorem słodyczy, zwłaszcza marcepanu i chałwy.
Nie potrafił się powstrzymać przed jedzeniem słodyczy, nawet gdy zachorował na cukrzycę. Lubił także alkohole, ale pił tylko likiery, najczęściej benedyktynkę i chartreuse oraz gin. Palił papierosy, ale tylko mentolowe - w połowie lat 80. musiał z nich zrezygnować z powodu problemów zdrowotnych. 

Był zapalonym narciarzem, często w związku z tą pasją wyjeżdżał z żoną do Zakopanego, gdzie zatrzymywał się w Domu Literatów "Astoria" - tam powstawały jego najsłynniejsze dzieła. Był alergikiem, cierpiał na katar sienny. Wyjazdy do Zakopanego sprawiały, że czuł się tam lepiej w okresie pylenia traw, które w górach następowało później niż w Krakowie.
29
Zawsze pasjonowała go motoryzacja.
Prawo jazdy zdobył jeszcze przed wybuchem wojny, ale nie zdążył z niego wtedy skorzystać. Był kierowcą z temperamentem, lubił wyprzedzać, ścigać się spod świateł, zawsze z impetem wjeżdżał do garażu. Chętnie majsterkował przy swoich samochodach.

Jego ulubioną lekturą była "Trylogia" Henryka Sienkiewicza, ale czytał z niej tylko najlepsze według siebie fragmenty. W poezji cenił twórczość Bolesława Leśmiana. Lubił muzykę poważną, szczególnie symfonie Beethovena, jazz, zwłaszcza duet Louisa Armstronga z Ellą Fitzgerald, piosenki z Kabaretu Starszych Panów i niektóre piosenki Beatlesów.

Lubił filmy o King Kongu, Gwiezdne wojny i Star Trek. Ten ostatni krytykował jednak za lekceważenie przez scenarzystów podstawowych praw fizyki. Najbardziej cenił filmy hiszpańskiego reżysera Luisa Buñuela.
30
Był poliglotą.
Znał łacinę, niemiecki, francuski, angielski, ukraiński i rosyjski. Języka angielskiego uczył się sam, miał więc problemy z wymową - sam nazywał swoją wymowę Gorilla English, ale dobrze czytał i pisał w tym języku.

Lwów, w którym się urodził i spędził młodzieńcze lata nazywał swoją "ojczyzną" i deklarował, że pozostanie lwowianinem do śmierci.  Nigdy po przymusowym wyjeździe z tego miasta w 1946 roku nie powrócił już tam.
31
Stanisław Lem zmarł 27 marca 2006 roku w szpitalu klinicznym Collegium Medicum UJ w Krakowie, przed ukończeniem 85 lat.
Zgodnie z jego ostatnią wolą urna z prochami pisarza została złożona na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

30 ciekawostek o Tove Jansson
30 ciekawostek o Tove Jansson
Nie tylko mama Muminków
Tove Jansson była fińską pisarką, malarką, ilustratorką i rysowniczką komiksów. Świat poznał ją przede wszystkim jako autorkę książek o Muminkach, cho ...
34 ciekawostki o Czesławie Miłoszu
34 ciekawostki o Czesławie Miłoszu
Jeden z wielkich poetów naszych czasów, być może największy
Czesław Miłosz był polskim poetą, pisarzem, tłumaczem, dyplomatą. Urodził się w czasie i miejscu zmieniających się granic i nakładających się kultur, ...
20 ciekawostek o Elizie Orzeszkowej
20 ciekawostek o Elizie Orzeszkowej
Polska George Sand
Eliza Orzeszkowa była wybitną pisarką epoki pozytywizmu.W swojej twórczości poruszała tematy dotyczące problematyki społecznej, narodowościowej, kobie ...
46 ciekawostek o Erneście Hemingwayu
46 ciekawostek o Erneście Hemingwayu
Jeden z najwybitniejszych pisarzy XX wieku
Ernest Hemingway, jeden z najwybitniejszych pisarzy XX wieku był "obywatelem świata", który choć większość życia spędził poza granicami Stanów Zjednoc ...
37 ciekawostek o Agacie Christie
37 ciekawostek o Agacie Christie
Autorka najpoczytniejszych w historii kryminałów
Swoje młodzieńcze zainteresowanie matematyką, która była dla niej rozszyfrowywaniem zagadek, zamieniła na pisanie powieści, w których sama te zagadki ...
28 ciekawostek o Marii Konopnickiej
28 ciekawostek o Marii Konopnickiej
Kochliwa buntowniczka
Maria Konopnicka była wybitną pisarką okresu realizmu. Pisała wiersze, nowele, poematy, baśnie, które od zawsze stanowiły element kanonu lektur szkoln ...
26 ciekawostek o Jane Austen
26 ciekawostek o Jane Austen
Ikona światowej powieści obyczajowej
Jane Austen jest angielską pisarką zwaną znawczynią psychiki płci pięknej. Jest autorką powieści, które opisywały życie angielskiej klasy wyższej na p ...
27 ciekawostek o Janie Brzechwie
27 ciekawostek o Janie Brzechwie
Adwokat - "Najśpiewniejszy poeta"
Jan Brzechwa z zawodu był adwokatem specjalizującym się w prawie autorskim, ale był przede wszystkim słynnym bajkopisarzem - autorem bajek i wierszy d ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy