Geografia

Ciekawostki o Babiogórskim Parku Narodowym

Znaleźliśmy 16 ciekawostek na temat Babiogórskiego Parku Narodowego

Park chroniący Królową Beskidów

Babia Góra fascynuje już od ponad dwustu lat badaczy i ciekawych jej tajemnic. Zdobyła ogromną popularność wśród przyrodników, przewodników i turystów. Jej przyrodnicza wartość doceniona jest także w skali międzynarodowej. Jest obszarem, który został objęty potrójna ochroną - uznany za park narodowy, włączony do sieci Natura 2000, a także jako jeden z pierwszych obszarów na świecie zyskał status rezerwatu biosfery.
Babiogórski Park Narodowy
1
Babiogórski Park Narodowy położony jest w południowej części kraju, w województwie małopolskim, na granicy ze Słowacją.
Został utworzony w 1954 roku na terenie ówczesnego województwa krakowskiego.
2
Celem utworzenia parku była ochrona przyrody obszaru Babiej Góry.
Po raz pierwszy obszar ten został objęty ochroną prawną w 1933 roku. Wówczas uchwałą walnego Zgromadzenia Polskiej Akademii Umiejętności utworzono Rezerwat na Babiej Górze obejmujący 650 ha.

Babiogórski Park Narodowy utworzono 30 października 1954 roku na obszarze 1637 ha. Rezerwat ścisły obejmował 1049,89ha, a rezerwat częściowy 624,89 ha.

Od 1977 roku park uznany jest przez UNESCO za jeden ze światowych rezerwatów biosfery i włączony do realizacji programu MaB (Międzynarodowy Program "Człowiek i Biosfera").
3
Przez dwadzieścia lat starano się o powiększenie powierzchni parku.
Udało się to w 1997 roku, rozporządzeniem Rady Ministrów powiększono obszar parku do 3391,55 ha. Utworzono też otulinę o powierzchni 8437 ha.

Ochroną ścisłą objęta jest powierzchnia 1062 ha (31%), w tym 943 ha lasu. Ochroną czynną objęto 2082, 37 ha, a krajobrazową 184,99 ha.
4
Park obejmuje północną i południową stronę masywu Babiej Góry, łącznie z najwyższym szczytem Beskidu Żywieckiego - Diablakiem.
Obejmuje też fragment stoków Pasma Policy, położonych nieopodal przełęczy Krowiarki. Park leżu przy granicy ze Słowacją. Po słowackiej stronie istnieje park krajobrazowy "Horna Orava".
5
Babia Góra jest masywem górskim w Paśmie Babiogórskim należącym do Beskidu Żywieckiego w Beskidach Zachodnich.
Najwyższy szczyt masywu, Diablak (1725 m n.p.m.) zwany jest też po prostu Babią Górą. W masywie Babiej Góry wyróżniono wiele wierzchołków, aby sprecyzować, o który dokładnie z nich chodzi, dla najwyższego używa się odrębnej nazwy Diablak.

Diablak jest najwyższym szczytem Beskidów Zachodnich i poza Tatrami najwyższym szczytem w Polsce, drugim co do wybitności (określa, na ile szczyt wyróżnia się ze swojego otoczenia), po Śnieżce. Zaliczany jest do Korony Gór Polskich.
6
Pochodzenie nazwy "Diablak" tłumaczy legenda o diable i zbójniku.
Według niej, kiedyś na szczycie Babiej Góry diabeł budował zamek dla zbójnika, który podpisał cyrograf. Jednak gdy zapiał kur, niemal już ukończony zamek zawalił się, grzebiąc w ruinach zbójnika.

Podobno podczas burzy można usłyszeć spod głazów brzęk jego ciupagi. Dlatego też w ludowym przekazie szczyt nosi nazwę Diablak, Diabli Zamek lub Diable Zamczysko.

Na dawnych niemieckich mapach szczyt ten opisany był jako Teufelspitze, czyli Góra Diabła. Kiedyś nazywano go też Diablim Zamkiem lub Wielką Babią Górą.
7
Nazwa "Babia Góra" też posiada swoje legendy.
Jedna z nich mówi, że jest to kupa kamieni wysypanych przed chałupą przez babę olbrzymkę. Według innej jest to kochanka zbójnika, która skamieniała z żalu widząc, jak niosą jej zabitego ukochanego. 

Jeszcze inna mówi o istnieniu pod góra jaskiń, w których zbójnicy trzymali swoje branki.
8
Wysokość i wybitność Babiej Góry sprawiła, że w XIX wieku nadano jej nazwę Królowa Beskidów.
Z powodu panującej tam kapryśnej pogody nazywa się ją też Matką Niepogód lub Kapryśnicą, a ostatnio mieszkańcy Orawy nazywają ją także Orawską Świętą Górą.
9
Osobliwością Babiogórskiego Parku Narodowego są lasy.
Zachowały się tutaj drzewostany o charakterze pierwotnym, zarówno w reglu dolnym, jak i górnym. Można tu spotkać buki, których wiek określa się na około 350 lat. Ich wysokość sięga 35-40 m.
10
W roślinności Parku występuje wyraźna piętrowość.
Regiel dolny (do 1150 m) tworzą lasy jodłowo-bukowe, z udziałem świerka i jaworu. W reglu górnym (do 1390 m) dominuje świerk z domieszką jarzębiny. W piętrze kosodrzewiny (do 1650 m), powyżej górnej granicy lasu, obok zwartych zarośli kosodrzewiny występuje jarzębina, wierzba śląska, porzeczka skalna, jałowiec halny i karłowate formy świerka.

W piętrze alpejskim rosną jedynie niskie murawy oraz mchy i porosty.
11
Podstawowym gatunkiem lasotwórczym w Parku jest świerk, który zajmuje 67% powierzchni leśnej.
Buk pokrywa 8% powierzchni, a jodła 5%.
12
Flora Parku Babiogórskiego liczy około 700 gatunków - pod względem florystycznym jest to jeden z najbardziej interesujących masywów górskich.
Występuje tam około 200 gatunków mchów, liczne porosty, glony, wątrobowce i 640 gatunków grzybów. W Parku rośnie 75 gatunków roślin górskich.

Ciekawymi gatunkami endemicznymi są: rogownica alpejska oraz osiągający 2 metry wysokości okrzyn jeleni, który przez długi czas można było znaleźć jedynie na Babiej Górze, obecnie znane jest jego drugie stanowisko na stokach Malinowskiej Skały w Beskidzie Śląskim. Stad zapewne też decyzja dyrekcji Parku, aby stał się on symbolem Parku i figurował w jego logo.
13
Równie bogata jest fauna Parku, choć nie występują w nim zwierzęta alpejskie.
Występuje tam 38 gatunków ssaków. W lasach spotykane są typowe zwierzęta leśne, a także lisy, rysie, wilki i niedźwiedzie brunatne. W granicach BgPN można spotkać także łosia.

Babiogórski Park Narodowy jest jedynym miejscem występowania żołędnicy europejskiej, gryzonia z rodziny popielicowatych.

Występujące tam wiewiórki pospolite, które zamieszkują korony drzew i krzewów, często maja formę melanistyczną (brunatne lub czarne ubarwienie).

Dość liczne są ptaki - 115 gatunków. Są wśród nich: sikorki, drozdy, myszołowy, czasem orzeł przedni.

Bezkręgowce występują w Parku w 2450 gatunkach, niektóre występują tylko w rejonie parku (niektóre gatunki mszyc i chrząszczy).
14
Park posiada niewątpliwe walory krajobrazowe.
Istnieją opinie, że z Diablaka rozpościera się jeden z najrozleglejszych i najpiękniejszych widoków w Polsce, co można stwierdzić wybierając się do schroniska PTTK na Markowych Szczawinach.
15
Region Babiej Góry charakteryzuje się swoją specyficzną kulturą.
Miejscowa ludność zachowała i kultywuje liczne tradycje. W bezpośrednim sąsiedztwie Parku zachowały się tradycyjne formy architektoniczne, a także przedmioty codziennego użytku.

W 1995 roku gminy po polskiej i słowackiej stronie Babiej Góry utworzyły Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich, którego celem jest zachowanie ludowej kultury, folkloru i tradycji tego obszaru i mieszkających tu Babiogórców (Górali Babiogórskich), a także rozwoju turystyki pod Babią Górą.
16
Siedziba Babiogórskiego Parku Narodowego mieści się w Zawoi, najdłuższej wsi w Polsce.
Powstał tam specjalny Ośrodek Edukacyjny Babiogórskiego Parku Narodowego prezentujący walory babiogórskiej przyrody.

Rocznie Park odwiedza ponad 100 tys. turystów.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

21 ciekawostek o Bieszczadzkim Parku Narodowym
21 ciekawostek o Bieszczadzkim Parku Narodowym
Trzeci co do wielkości park narodowy na terenie Polski
Spośród 23 parków narodowych w Polsce, Bieszczadzki Park Narodowy jest trzecim co do wielkości i największym parkiem narodowym polskich gór. Chroni on ...
16 ciekawostek o Białowieskim Parku Narodowym
16 ciekawostek o Białowieskim Parku Narodowym
Jeden z pierwszych parków narodowych w Europie
Białowieski Park Narodowy zlokalizowany na terenie rozległego lasu będącego Puszczą Białowieską, tworzy oazę dzikiej przyrody niemalże w środku kontyn ...
17 ciekawostek o Świętokrzyskim Parku Narodowym
17 ciekawostek o Świętokrzyskim Parku Narodowym
Park w najstarszych górach w Polsce
Świętokrzyski Park Narodowy powstał w 1950 roku, jako trzeci, po Pienińskim i Białowieskim, park narodowy w Polsce. Jest niewielki, zlokalizowany w na ...
25 ciekawostek o Tatrzańskim Parku Narodowym
25 ciekawostek o Tatrzańskim Parku Narodowym
Jeden z największych parków narodowych w Polsce
Tatrzański Park Narodowy jest jednym z dwudziestu trzech parków narodowych w Polsce. O utworzeniu obszaru chroniącego przyrodę Tatr myślano już od poł ...
18 ciekawostek o Karkonoskim Parku Narodowym
18 ciekawostek o Karkonoskim Parku Narodowym
Park narodowy w południowo-zachodniej Polsce
Karkonoski Park Narodowy został utworzony w celu ochrony walorów przyrodniczych najwyższego pasma górskiego Sudetów - Karkonoszy. Obejmuje on swym zas ...
19 ciekawostek o Parku Narodowym Yellowstone
19 ciekawostek o Parku Narodowym Yellowstone
Najstarszy park narodowy na świecie
Park Narodowy Yellowstone jest najstarszym i jednocześnie jednym z najpiękniejszych obszarów przyrodniczych na świecie. Teren parku zamieszkiwany był ...
11 ciekawostek o Parku Narodowym Komodo
11 ciekawostek o Parku Narodowym Komodo
Jeden z nowych siedmiu cudów świata
Park Narodowy Komodo (Taman Nasional Komodo) to położony w Indonezji obszar chroniony. Jest jednym z pięćdziesięciu parków narodowych tego kraju, znaj ...
15 ciekawostek o Drawieńskim Parku Narodowym
15 ciekawostek o Drawieńskim Parku Narodowym
Park narodowy trzech województw
Drawieński Park Narodowy jest jednym z ciekawszych botanicznie regionów w północno-zachodniej Polsce. Występująca tam różnorodność szaty roślinnej jes ...

Najnowsze tematy

12 ciekawostek o Samos
12 ciekawostek o Samos
Miejsce narodzin Pitagorasa
Samos, położona na wschodnim krańcu Morza Egejskiego, to malownicza wyspa, bogata w historię, kulturę i przyrodę. Otoczona turkusowymi wodami i zielon ...
20 ciekawostek o Syrakuzach
20 ciekawostek o Syrakuzach
Miasto Archimedesa
Syrakuzy to miasto usytuowane na wschodnim wybrzeżu Sycylii we Włoszech. Jego korzenie sięgają czasów starożytnych, kiedy to było jednym z najważniejs ...
15 ciekawostek o Władzie Palowniku
15 ciekawostek o Władzie Palowniku
Drakula
Wład III Palownik, znany również jako Wład III Drakula, to postać historyczna, która wzbudza kontrowersje i fascynacje zarówno w Rumunii, jak i za gra ...
11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...

Podobne tematy