Działy
Szukaj
Szpak zwyczajny to niewielki ptak występujący na większości kontynentów za wyjątkiem Antarktydy. Pierwotnie zamieszkiwał wyłącznie Eurazję, skąd migrował do różnych cześci świata. Jest uważany za gatunek inwazyjny, gdyż bardzo łatwo zasiedla nowe tereny wypierając z nich rodzimą faunę.
W klasyfikacji IUCN jest uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC). Światowa populacja tych ptaków szacowana jest na 310 milionów osobników.
Wyróżniamy 13 podgatunków szpaka zwyczajnego.
Ptak ten wystepuje w Europie, Azji aż po Japonię do której przybył w 1969 roku, Ameryce Północnej aż po Alaskę, Argentynie, Afryce Południowej, Australii i Nowej Zelandii.
W czasie lęgu ptaki te preferują tereny leśne, gdzie znajdują dziuple niezbędne im do gniazdowania. Poza okresem lęgowym spotkac je można w różnych środowiskach takich jak polany, mokradła czy wrzosowiska czy tereny rolnicze. Szpaki wystepują również na miejskich i podmiejskich terenach.
Długość ciała dorosłych szpaków waha się od 19 do 22 centymetrów a ich masa od 55 do 100 gramów. Rozpiętość skrzydeł wynosi od 37 do 42 centymetrów. Masa ciała jest bardzo zbliżona u samców i samic. Długość ich stożkowatego i ostro zakończonego dzioba wynosi 24 do 31 milimetrów. Barwa dzioba jest żółta, zimą ciemnieje. Nogi szpaków są czerwonobrązowe.
Szpaki podczas lotu przypominają gwiazdę, stąd też wzięła się ich angielska naza Starling.
Upierzenie szpaków w szacie godowej jest czarne, opalizujące na zielono i fioletowo. W szacie zimowej na końcach piór pojawiają się białe i płowe kropki. Pierzenie dorosłych osobników odbywa się w okresie od połowy maja do połowy października.
Młodociane szpaki są całkowicie brązowe i posiadają ciemny dziób. Podczas pierzenia, które odbywa się w okresie od połowy czerwca do połowy października brązowe pióra pozostają już tylko na głowie.
Płeć u szpaków można rozróżnić przyglądając się nasadzie dzioba, która jest niebieska u samców i różowa u samic oraz tęczówce która jest brązowa u samców i jasna u samic.
Szpak jest ptakiem wszystkożernym. Odżywia się owadami i innymi bezkręgowcami takimi jak choćby gąsiennice. Poza tym w jego diecie znajdziemy owoce (jagody jabłka, gruszki, wiśnie, śliwki). Proporcje pokarmu roślinnego i zwierzecego zmieniają się u tych ptaków sezonowo. Szpaki zdolne są do pożywiania się sfermentowanymi owocami, gdyż ich organizm bardzo dobrze metabolizuje alkohol.
Pokarm zwierzęcy zdobywają poprzez rozgrzebywanie gleby, w której poszukują bezkręgowców ale mogą również łapać owady w trakcie lotu.
Ze względu na swoje upodobanie do owoców ptaki te uważane są za szkodniki przez sadowników i ogrodników.
Prędkość lotu szpaków to 60 - 80 km/h.
Szpaki to ptaki stadne, spotkać je można w grupach zarówno podczas żeru jak i migracji. Największe zgrupowania ptaki te formują zimą.
Na lądzie poruszają się chodząc, co odróżnia je od wielu ptaków które skaczą po powerzchni gruntu.
Śpiew szpaków skłąda się z trzeszczących i świszczących dźwięków, w które wplatają odgłosy innych ptaków, jest obecny zarówno u samców jak i samic. Okres śpiewu trwa cały rok, za wyjątkiem okresu pierzenia.
Zimą szpaki migrują w regiony południowej i zachodniej Europy, choć coraz częściej znajduje się osobniki zimujące w Polsce. Wylot tych ptaków ma miejsce w listopadzie a powrót pod koniec lutego i na początku marca. Duża część populacji północnoeuropejskiej przylatuje na zimowanie do naszego kraju.
W naszym klimacie szpaki składają jaja w okresie od końca marca do początku czerwca mogą wyprowadzać do 2 lęgów rocznie jednak przeważnie jest to jeden lęg. Ilość lęgów jest uwarunkowana szerokością geograficzną. Według obserwacji 2 lęgi mogą być wyprowadzane na południe od równoleżnika 48°N.
Wyborem miejsca do założenia gniazda zajmuje się samica. Ptaki te zakładają gniazda w dziuplach oraz budkach lęgowych. Podczas lęgu samica składa od 3 do 6 jaj. Skorupka jaj szpaków ma kolor niebieskawy lub biały, o połyskliwej powierzchni.