Po trzech latach pobytu w Warszawie rodzina przeprowadziła się do Mińska, gdzie Moniuszko uczył się muzyki u kompozytora, pedagoga muzycznego, Dominika Stefanowicza.

Na skutek represji caratu po powstaniu listopadowym (zamknięto wtedy szkołę, w której uczył się Moniuszko), kompozytor wyjechał do Berlina i przebywał tam od 1837-1840 roku. Studiował tam dyrygenturę, kompozycję, instrumentalizację, harmonię, kontrapunkt pod kierunkiem Carla Friedricha Rungenhagena, który był dyrektorem Towarzystwa Muzycznego Singakademie. Zaczął tam też interesować się operą. Poznał, m.in. włoskiego kompozytora oper Gaspara Spontiniego. Przebywając w Berlinie miał okazję usłyszeć wiele popularnych wówczas oper, analizować partytury - uczył się od najlepszych. 
Pierwsze jego kompozycje zostały wydane w trakcie pobytu w Berlinie, m.in. fortepianowe, a także pieśni, fugi czy utwory sceniczne. Zostały one dobrze przyjęte przez krytyków.
Po powrocie do kraju zaczął komponować opery.