Miasta
Ciekawostki o Wenecji
Miasto wyrosłe z wody
Wenecja jest jednym z niewielu miast na świecie, które bez wahania można określić jako wyjątkowe. Kiedyś potęga handlowa i morska, dziś odnajduje się w nowej roli romantycznego, zabytkowego miasta, w którym czas jakby się zatrzymał. Przepiękne palazzi zamienione na sklepy, hotele i apartamenty a dawne składy towarów stały się muzeami, galeriami sztuki. Co roku Wenecję odwiedza 25-30 mln turystów oczarowanych miastem, w którym przeszłość ważniejsza jest od teraźniejszości. Poddajmy się zatem urokowi tego miasta!
1
Legendarną datą powstania Wenecji jest 25 marca 421 roku. Laguna Wenecka zaczęła się zaludniać około V wieku, kiedy to osiedlili się tu pierwsi uciekający przed barbarzyńcami przybysze ze stałego lądu.
2
Wenecja powstała na 118 płaskich wysepkach, położonych na samym środku laguny zamykającej Zatokę Wenecką. Budowniczy wznosili mury z twardego kamienia na grubych palach i modrzewiowych pomostach. Metoda okazała się na tyle skuteczna, że większość weneckich budynków odznacza się ogromną trwałością. Są wśród nich budynki 400-letnie.
3
Większa część miasta istniała już w obecnym kształcie przed 1500 rokiem. Dopiero w XX wieku dostawiono kolejne domy na obrzeżach miasta.
4
Wenecja jest miastem bez ulic, komunikacja odbywa się łodziami po wodzie. Z tego względu fasady domów od strony kanałów były bogato architektonicznie zdobione a elewacje od strony placów czy uliczek były skromniejsze.
5
Typowe palazzo pełniło rolę domu mieszkalnego, składu towarów i kantoru handlowego, co wynikało z kupieckiego charakteru miasta. Większość domów ma trzy piętra. Kuchnia zwykle znajdowała się na parterze ze względu na dostęp do wody pitnej, lub na ostatnim pietrze, aby zapachy nie rozchodziły się po całym domu.
6
Liczba mieszkańców Wenecji wynosiła w 2017 roku około 262 tys. ale systematycznie, z roku na rok drastycznie spada. Wenecja gnije, tonie i pleśnieje, gdy jest gorąco problem narasta, od budynków odpadają całe płaty tynku, mieszkańcy zamykają domy i opuszczają miasto, które bez turystów jest martwe. Naukowcy przypuszczają, że jeśli wenecjanie w takim tempie będą opuszczać miasto, to w 2030 roku nie będzie tam ani jednego mieszkańca, będą tylko turyści.
7
Wysoki poziom wody i częste zalewania miasta sprawiają, że bezpowrotnie niszczeją i zostają opuszczane partery i pierwsze piętra kamienic, rosną też w zastraszającym tempie koszty utrzymania domów. Wenecjanie przenoszą się na stały ląd a ich domy przekształcane są w hotele, pensjonaty i pokoje do wynajęcia dla turystów. Wraz z masową ucieczką mieszkańców znikają też zwykłe sklepy: piekarnie, warzywniaki, sklepy spożywcze.
8
Wielką atrakcją Wenecji jest rejs gondolą po kanałach a gondolierzy są nieodłącznym elementem panoramy miasta. Istniej tylko około 400 licencjonowanych przewoźników, a zawód gondoliera przechodzi z ojca na syna. Wśród weneckich gondolierów znajduje się jeden Polak-Jakub Rekwirowicz, który we Włoszech mieszka od szóstego roku życia. Gondolierem jest już 12 lat.
9
Najpopularniejszym środkiem transportu publicznego jest tramwaj wodny-vaporetto.
10
Wenecja posiada 150 połączonych ze sobą kanałów, najważniejszy z nich to Canal Grande.
11
Najstarszym i jedynym do czasu wybudowania Ponte dell"Accademia w 1854 roku mostem nad Canal Grande był most Rialto- Ponte di Rialto. Wenecja posiada 400 mostów, część z nich ma status zabytkowych, część jest nowoczesna.
12
Na Placu św. Marka znajduje się najsłynniejsza wenecka kawiarnia Cafe Florian. Kawiarnię założył 29 grudnia 1720 roku Florian Francesconi. Lokal mieści się w podcieniach Prokuratorii. Legenda głosi, że w Cafe Florian, w rokokowych salach i salkach zdobionych freskami, lustrami i polerowanym drewnem, spotykali się Carlo Goldoni i Casanova, Goethe i Foscolo, Proust i D'Annunzio a także Lord Byron, Rousseau, Rubenstein i Modigliani aby rozkoszować się słynną kawą i czekoladą.
13
W Wenecji, w renesansowym pałacu Ca'Vendramin Calergi, 13 lutego 1883 roku zmarł Richard Wagner. W 1946 roku pałac stał się własnością Gminy Wenecja, która urządziła w nim zimową siedzibę kasyna miejskiego.
14
W Wenecji urodził się Giacomo Casanova, europejski awanturnik, podróżnik i literat. Jest on autorem pamiętników(Historia mojego życia), w których barwnie opisuje życie w osiemnastowiecznych stolicach europejskich. W pamiętnikach Casanova zawarł liczne opisy miłosnych podbojów, tym zyskał sobie pamięć i to, że jego nazwisko w wielu językach stało się synonimem uwodziciela. Casanova odwiedził również Polskę podczas swych wojaży. W 1765 roku przebywał w Warszawie, gdzie był życzliwie przyjęty przez Stanisława Augusta Poniatowskiego. Odwiedził również Puławy i Lwów.
15
Wenecja ze względu na swoją architekturę oraz nietypowe położenie znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Obecnie, Wenecjanie są niezadowoleni z tego faktu, ponieważ taka rekomendacja powoduje co raz większy napływ turystów, którzy dla mieszkańców stali się intruzami. Jest ich po prostu zbyt wielu.
16
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji uchodzi za najstarszą imprezę filmową na świecie. Festiwal został założony w 1932 roku przez hrabiego Giuseppe Volpi di Misurata. Impreza nie odbywa się w centrum historycznym Wenecji a na wyspie Lido, pod koniec sierpnia lub na początku września. Głównymi nagrodami festiwalu są: Złoty Lew za najlepszy film oraz Puchar Volpiego dla najlepszego aktora i aktorki.
17
Najwyższym urzędnikiem w Republice Weneckiej był doża Wenecji. Wenecjanie po raz pierwszy wybrali swojego dożę w 697 roku. Doża wybierany był dożywotnio, najpierw przez zgromadzenie ogółu dorosłych obywateli republiki(arengo), później przez kolegium elektorów. Ostatni doża abdykował w 1797 roku, rozwiązano Republikę a miasto zajął Napoleon.
18
Wenecja posiada dwóch patronów, św. Teodora i św. Marka. Św. Teodor z Amasei był patronem Wenecji będącej pod zwierzchnictwem Bizancjum, natomiast św. Marek został obwołany patronem niezależnej Wenecji. Relikwie św. Marka pochowane są w Bazylice św. Marka. W 828 roku kupcy weneccy wykradli szczątki świętego z Aleksandrii i przywieźli na lagunę. Obaj święci zostali uwiecznieni na dwóch kolumnach, nazwanych Bramą Morską Wenecji, w miejscu, w którym kiedyś odbywały się egzekucje.
19
Herbem Wenecji jest skrzydlaty lew przytrzymujący otwartą księgę z wyrytymi słowami anioła. Skrzydlaty lew jest symbolem św. Marka.
20
Bazylikę św. Marka zdobią cztery konie z kwadrygi. Są one kopią oryginału znajdującego się w Museo Marciano. Rzeźba została przywieziona w 1204 roku z konstantynopolitańskiego hipodromu na polecenie doży Enrico Dandolo. Kwadryga z czwórki koni wykonana jest z pozłacanego brązu najprawdopodobniej w II w. p. n. e.
21
Najwyższą budowlą Wenecji jest dzwonnica św. Marka będąca dzwonnicą bazyliki. Jest symbolem miasta. Wysokość dzwonnicy wynosi 98,6 m. Dzwonnica nazywana jest familiarnie przez Wenecjan "el paron de casa" czyli "pan domu" w języku weneckim.
22
Miejscem doczesnego spoczynku Wenecjan jest cmentarz na wyspie San Michele. Do XIX w. zmarłych w Wenecji chowano na cmentarzach przykościelnych, dopiero Napoleon zakazał grzebania zmarłych w mieście. Na wyspie pochowano m. in. Igora Strawińskiego, Josefa Brodskiego, Christiana Dopplera.
