Ciekawostki o K2

Lokalna nazwa Czogori (Chhogori) pochodzi z języka balti, którym posługują się mieszkańcy regionu Baltistan, gdzie znajduje się K2. Słowo "Chhogori" składa się z dwóch części: "chho" oznaczającego "wielki" lub "wysoki" oraz "gori" oznaczającego "górę". W dosłownym tłumaczeniu "Czogori" oznacza "Wielka Góra" lub "Wysoka Góra". Lokalni mieszkańcy używają jej aby podkreślić imponującą wysokość i majestatyczny wygląd K2.

Nazwa K2 została nadana przez brytyjskiego geodetę Thomasa Montgomery'ego w 1856 roku, podczas pierwszego pomiaru szczytów w paśmie Karakorum. Montgomery oznaczył drugi najwyższy szczyt Karakorum jako "K2", gdzie "K" oznaczało Karakorum, a "2" wskazywało na jego numer wśród mierzonych szczytów.

W tamtych czasach nazwy lokalne nie były powszechnie znane lub używane przez europejskich kartografów.

Stało się to za sprawą Georga Bella, wspinacza amerykańskiej wyprawy z 1953 roku, który powiedział reporterom: "To dzika góra, która próbuje cię zabić". Z pięciu najwyższych gór świata, K2 jest najbardziej niebezpieczna; można w przybliżeniu stwierdzić, że na każde z czterech osób, które dotrą na szczyt, jedna ginie w górach.

K2 znana jest też jako "Góra Godwin-Austen", od nazwiska angielskiego topografa, geodety, przyrodnika i geologa, który eksplorował góry w Himalajach i badał lodowce u podnóża K2. Geograf Kenneth Mason nazwał Godwina-Austena "prawdopodobnie największym alpinistą swoich czasów".

K2 ma też inne pseudonimy, takie jak "Król Gór", "Góra Górali" czy "Góra Gór" - tak swoją książkę o K2 zatytułował wybitny włoski wspinacz Reinhold Messner.

K2 leży w pasmie Karakorum, na terytorium Pakistanu w regionie Gilgit-Balistan, a jego północna część znajduje się na terytorium Chin, w regionie Xinijang. Szczyt znajduje się w pobliżu lodowca Baltoro, jednego z najdłuższych z występujących poza strefą okołobiegunową lodowców (jego powierzchnia wynosi około 755 km2, a długość 62 km).

K2 jest jednym ze szczytów granicznych między Pakistanem a Chinami, co sprawia, że wspinacze mogą podchodzić zarówno od strony pakistańskiej, jak i chińskiej, choć najczęściej używana trasa prowadzi od strony pakistańskiej.

Budowa tej góry jest jednym z czynników, które przyczyniają się do jej reputacji jako jednej z najtrudniejszych gór do zdobycia. K2 ma wyraźnie piramidalny kształt z czterema głównymi grzbietami i ścianami, które zbiegają się na szczycie. Szczyt góry wybija się ponad 3 000 metrów ponad otaczające go lodowcowe doliny.

Szczyt ten jest często opisywany jako jedna z najpiękniejszych gór na świecie ze względu na swój symetryczny kształt przypominający piramidę. Piramidalny kształt K2 nie tylko dodaje mu estetycznego uroku, ale czyni go jednym z najbardziej rozpoznawalnych i trudnych do zdobycia szczytów na świecie.

Wysokość K2 została po raz pierwszy zmierzona w 1856 roku przez brytyjskiego geodetę Thomasa Montgomery'ego, który pracował w ramach Wielkiej Triangulacji Indii, projektu kartograficznego prowadzonego przez Brytyjską Kompanię Wschodnioindyjską. Jego pomiary wskazały, że K2 jest drugim co do wysokości szczytem na świecie po Mount Evereście.

Od tego czasu przeprowadzono wiele kolejnych pomiarów, które potwierdziły jego wysokość. W XX i XXI wieku, dzięki zaawansowanej technologii, w tym systemom GPS, wysokość K2 została dokładnie zmierzona. Nowoczesne pomiary potwierdzają wysokość szczytu na poziomie 8611 metrów nad poziomem morza.

Powstały one w wyniku przekształcenia wcześniejszych skał osadowych i magmowych pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury. Są to przede wszystkim gnejsy, które powstały z przekształcenia grantów i innych skał magmowych, a także łupki krystaliczne - metamorficzne skały osadowe charakteryzujące się strukturą warstwową, bardziej podatne na erozję.

W strukturze K2 występują również skały osadowe, które mogą obejmować wapień powstały z nagromadzenia szczątków organizmów morskich, które uległy przekształceniom metamorficznym oraz piaskowiec, utworzony głównie z ziaren piasku skonsolidowanych przez spoiwo krzemionkowe lub wapienne.

Wysokie, strome zbocza K2 są poddane ciągłej erozji przez lodowce, wiatry i inne czynniki atmosferyczne, co kształtuje jego charakterystyczną formę i odsłania różne typy skał. Budowa geologiczna szczytu jest kluczowa dla zrozumienia jego wyjątkowej struktury i wyzwań, jakie stawia przed wspinaczami. Skały metamorficzne i osadowe tworzące tę górę świadczą o złożonej historii geologicznej regionu Karakorum.

 Ekspedycja była dobrze zorganizowana i miała na celu dokładne zbadanie trasy oraz warunków na K2. Wspinała się standardową trasą, znaną jako Żebro Abruzzów (Abruzzi Spur), która jest najpopularniejszą trasą na K2. Wspinacze stopniowo zakładali obozy w wyższych partiach gór, co pozwoliło im na aklimatyzację i transport niezbędnego sprzętu. Ostatni obóz, obóz IX, został założony na wysokości 8000 metrów. Stamtąd Lino Lacedelli i Achille Compagnoni rozpoczęli finalny atak na szczyt i jako pierwsi go zdobyli o godzinie 18:00, wbijając włoską flagę na najwyższym punkcie góry. 

Ostatnie kilkaset metrów było niezwykle wymagające, zarówno ze względu na techniczne trudności terenu, jak i ekstremalne warunki pogodowe oraz niedotlenienie na dużej wysokości. Jeden z członków ekspedycji, Walter Bonatti odegrał kluczową rolę w dostarczeniu tlenu do ostatniego obozu. Sukces włoskiej ekspedycji zainspirował kolejne pokolenia wspinaczy i stał się symbolem triumfu nad jednym z najtrudniejszych wyzwań w górach wysokich. Było to jedno z najbardziej znaczących osiągnięć w historii wspinaczki wysokogórskiej.

Dokonała tego 23 czerwca 1986 roku, stając się pierwszą kobietą i jednocześnie pierwszym Polakiem, który zdobył ten szczyt. Wanda Rutkiewicz była członkinią międzynarodowej ekspedycji, w której uczestniczyło kilka zespołów wspinaczkowych, w tym z Polski, Czech i Wielkiej Brytanii.

Wspinała się standardową trasą Żebro Abruzzów, warunki pogodowe na K2 były trudne. Osiągnęła szczyt samotnie, co było niezwykłym wyczynem, biorąc pod uwagę ekstremalne warunki i ryzyko związane ze wspinaczką na K2. Swoje wejście na szczyt zadedykowała pamięci przyjaciela, polskiego himalaisty Jerzego Kukuczki.

Rok 1986, w którym Wanda Rutkiewicz zdobyła K2, był rokiem tragicznych wydarzeń na tej górze. Tego samego roku zginęło 13 wspinaczy próbujących zdobyć szczyt.

Był to jeden z największych jednorazowych sukcesów na tej górze. Tego dnia pogoda była wyjątkowo sprzyjająca, pojawiło się krótkie, ale stabilne okno pogodowe, które umożliwiło wspinaczom dokonanie ataku szczytowego. Wspinacze pochodzili z różnych międzynarodowych ekspedycji, które ze sobą współpracowały w drodze na szczyt. Sukces tej grupy był także wynikiem poprawy w zakresie logistyki, planowania oraz zarządzania ryzykiem, które są kluczowe na tak niebezpiecznej górze.

Stał się on pierwszą osobą w historii, która tego dokonała. Zjazd Bargiela z K2 zdobył ogromne uznanie na całym świecie, przyciągając uwagę mediów i społeczności narciarskiej oraz wspinaczkowej. Był to jeden z najbardziej spektakularnych i inspirujących wyczynów w historii narciarstwa i wspinaczki.

"Magiczna Linia" została wytyczona przez Wojciecha Wróża, Przemysława Piaseckiego i Petra Božika. W czasie schodzenia zginął Wróż. Z trasy tej skorzystał tylko raz Jordi Corominas w 2004 roku.

"Polska Droga" wytyczona przez Jerzego Kukuczkę i Tadeusza Piotrowskiego nigdy nie została powtórzona. W trakcie schodzenia drogą klasyczną spadł w przepaść i zginął Tadeusz Piotrowski.

Ciała Johna Smolicha nigdy nie odnaleziono.

Ten film w reżyserii Franca Roddama przedstawia dramatyczną historię dwóch przyjaciół próbujących zdobyć K2. Ich przyjaźń zostaje wystawiona na próbę podczas wspinaczki na niebezpieczną górę, gdzie muszą stawić czoła ekstremalnym warunkom pogodowym, trudnym decyzjom oraz własnym słabościom.

W przeciwieństwie do Mount Everest, K2 nie ma tak dobrze rozwiniętej infrastruktury wspinaczkowej, jak stałe obozy czy przygotowane trasy wspinaczkowe.

K2 ma bardziej strome i trudniejsze technicznie stoki niż Mount Everest, co sprawia, że wspinaczka jest bardziej wymagająca.

Około jedna czwarta wspinaczy, którzy próbowali zdobyć szczyt, zginęła w trakcie wspinaczki.