Znaleźliśmy 21 ciekawostek na temat Wojciecha Pszoniaka
"Wielki Artysta. Niepowtarzalny. Piękny człowiek"
Wojciech Pszoniak był jedną z najciekawszych osobowości aktorskich. W swojej pracy wykorzystywał fenomenalną wyobraźnię, skupienie i perfekcję w wyborze środków. Przez czołowych artystów sceny teatralnej uznany za jednego z trzech największych polskich aktorów dramatycznych po 1965 roku. Międzynarodową sławę przyniosła mu rola Moryca Welta w "Ziemi obiecanej" w reżyserii Andrzeja Wajdy. Od lat 80. mieszkał w Paryżu, gdzie również podziwiany był przez teatralną publiczność. Za wybitne osiągnięcia na rzecz kultury był wielokrotnie nagradzany. Zmarł 19 października 2020.
1
Wojciech Pszoniak pochodził ze Lwowa.
Urodził się tam 2 maja 1942 roku, jako najmłodszy z trzech braci. Jego starszy o 11 lat brat Antoni również był aktorem.
2
Pochodził z inteligenckiej, bardzo dobrze sytuowanej rodziny.
Dziadek był dyrektorem fabryki Baczewskiego we Lwowie. Z wykształcenia był chemikiem, miał swoją lożę w operze. Matka grała na skrzypcach i malowała.
3
We Lwowie Wojciech Pszoniak spędził tylko dwa pierwsze lata swego życia.
Pod koniec II wojny światowej rodzina Pszoniaków musiała opuścić Lwów i przenieść się do Gliwic. Tam, w kamienicy przy ulicy Arkońskiej Wojciech dorastał.
4
W Gliwicach zaprzyjaźnił się z Adamem Zagajewskim (poeta, eseista, prozaik), który mieszkał w tej samej kamienicy, i z Tadeuszem Różewiczem (poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta).
Grał na skrzypcach i klarnecie, a w średniej szkole muzycznej w Bytomiu uczył się gry na oboju. Później grał jazz na saksofonie w klubach studenckich.
5
W wieku trzynastu lat trafił do wojska, do szkoły kadetów, gdzie grał na werblu, skrzypcach i klarnecie w orkiestrze wojskowej.
Po śmierci ojca sytuacja materialna rodziny bardzo się skomplikowała, ponieważ matka nigdy nie pracowała, a bracia mieszkali już poza domem rodzinnym. Wojciech wstąpił do wojska, w którym pozostał dwa lata.
6
Bardzo przeżył śmierć ojca, czuł, że świat zawalił mu się na głowę, a z powodu złego zachowania nie chciano go przyjąć do gimnazjum.
Poczucie pustki, osamotnienia skłoniło go trzykrotnie do podjęcia próby samobójczej.
7
Zdawał do Warszawskiej Szkoły Teatralnej, ale nie dostał się.
Odmówiono mu udziału w drugim etapie egzaminu, gdyż stwierdzono, że nie posiada warunków zewnętrznych, ani wrażliwości i ma wadę wymowy. Wtedy Pszoniak otworzył drzwi sali egzaminacyjnej i krzyknął w kierunku komisji (używając niecenzuralnego słowa) "Niech się wam,..... nie wydaje, że nie będę aktorem".
8
Zanim dostał się (za trzecim razem) na PWST w Krakowie, pracował jako laborant w Przedsiębiorstwie Budownictwa Miejskiego.
Krakowską szkołę ukończył w 1968 roku i rozpoczął pracę w Starym Teatrze w Krakowie, gdzie występował w przedstawieniach Konrada Swinarskiego. Grał głównie role szekspirowskie.
9
Wojciech Pszoniak grał także w Teatrze Stu w Krakowie, gdzie zachwycił rolą Piotra Wierchowieńskiego w inscenizacji "Biesów" w reżyserii Andrzeja Wajdy.
Rola ta uczyniła z niego teatralną gwiazdę.
10
W latach 70. przeprowadził się do Warszawy, gdzie związał się z Teatrem Powszechnym, a później z Narodowym.
Wielkie uznanie i popularność przyniosła mu rola Chlestakowa w "Rewizorze" Gogola, spektaklu wyreżyserowanym przez Adama Hanuszkiewicza.
11
Swoje największe sukcesy kinowe zawdzięczał Andrzejowi Wajdzie, którego, obok Cybulskiego, Olbrychskiego i Seweryna, był ulubionym aktorem. Zagrał u niego wielokrotnie.
Jego pamiętna rola Moryca Welta w "Ziemi obiecanej" przyniosła mu międzynarodowe uznanie, ale też inne role ("Piłat i inni", "Wesele", "Danton") okazały się znakomite i dały aktorowi ogromne uznanie i podziw.
12
W latach 70. występował w kabarecie "Pod Egidą".
Pracował też jako wykładowca na warszawskiej PWST.
13
Od końca lat 70. grał w teatrach francuskich, m.in. w Nanterre, Montparnasse i Chaillot, a także na scenach w Londynie.
Gdy Claude Regy zaproponował mu rolę w sztuce Petera Handkego "Les gens deraisonnables sont en voie de disparition", nie znał języka francuskiego. Zaczął brać intensywne lekcje języka. Na szczęście nie miał w sztuce zbyt dużo tekstu. Douczył się roli fonetycznie.
14
W 1982 roku Pszoniak wyjechał na stałe do Francji.
Grał w teatrze i wystąpił w kilku zagranicznych filmach. Pojawiał się także gościnnie na deskach teatrów warszawskich, ale częściej niż w teatrze aktor pracował z polskim reżyserami w filmie ("Limuzyna Daimler-Benz", "Korczak", "Wielki Tydzień", "Brat naszego Boga", "Przeprowadzki", "Bajlandia"). Powrócił też po długiej przerwie do Teatru Telewizji, z którym współpracował od początku kariery.
15
Pszoniak chętnie zabierał głos w sprawach publicznych.
Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 i 2015 roku. Chętnie i odważnie komentował wydarzenia ostatnich lat w Polsce, był obywatelem tego kraju i jego losy zawsze były mu bliskie. Publikował swoje felietony na portalu Koduj24.pl. Twierdził, że miłość do ojczyzny jest jak miłość do matki - trzeba ją kochać i szanować za to, że jest. A im bardziej biedna i umęczona, tym bardziej potrzebuje uwagi i miłości.
16
Wojciech Pszoniak był żonaty z Barbarą Pszoniak.
Ich małżeństwo trwało 43 lata. W jednym z wywiadów aktor podkreślał, że uwielbiał kobiety, ale nie miał zamiaru się żenić. Nie chciał być "zawodowym mężem", jak mawiał. Barbarę spotkał na jednym z występów kabaretowych w 1974 roku. Poznała ich ze sobą Danuta Rinn. Barbara była wtedy w innym związku. Połączyła ich miłość od pierwszego wejrzenia i szybko podjęli decyzję o wspólnym życiu. Barbara rozwiodła się z pierwszym mężem i wtedy już oficjalnie zostali parą. Ślub odbył się w 1977 roku. Stworzyli trwałe uczucie oparte na przyjaźni i zaufaniu. Swoje życie dzielili między Polską a Paryżem, zawsze jeździli razem. W Paryżu Barbara była cenioną psychoterapeutką, miała swój gabinet. Tworzyli duet przeciwieństw - ona spokojna i ciepła, on - dusza towarzystwa, pełna szaleństwa i pasji.
17
Oboje kochali muzykę, malarstwo i jedzenie.
Dzięki żonie Pszoniak wydał swoją książkę kucharską, bo ona zapisywała jego przepisy kulinarne. Aktor poświęcał się nie tylko sztuce aktorskiej, ale także sztuce dobrego stołu. Wraz z przyjaciółmi stworzył kilkanaście lat temu nieformalne stowarzyszenie o tej nazwie. I właśnie ze wspólnych z przyjaciółmi biesiad, eksperymentów kulinarnych, powstała książka "Pszoniak & Co. czyli Towarzystwo Dobrego Stołu", w której autor, obywatel świata oprowadza czytelników po kuchni polskiej, francuskiej i niekiedy egzotycznej.
18
Wojciech i Barbara Pszoniakowie nie zdecydowali się na posiadanie dzieci.
Podjęli taką decyzję wiele lat temu stojąc przed dylematem: dzieci czy kariera. Praca, która pochłaniała go bez reszty, ciągłe wyjazdy - nie mieliby czasu, aby zająć się dziećmi.
19
Wojciech Pszoniak nigdy nie miał poczucia rutyny, był aktorem, który odczuwał tremę.
Każde wyjście na scenę było dla niego przeżyciem, nieraz trudnym i mocnym.
20
W 2019 roku obchodził jubileusz 50-lecia pracy artystycznej.
21
Wojciech Pszoniak zmagał się ze złośliwym nowotworem mającym przerzuty.
Do samego końca opiekowała się nim żona, ale ostatnie godziny życia spędził w szpitalu Orłowskiego w Warszawie. Przez ostatnie trudne tygodnie w szpitalu towarzyszył mu ks. Andrzej Luter, duszpasterz i przyjaciel twórców, filmoznawca, który po śmierci aktora napisał: "Odszedł od nas Wielki Artysta. Niepowtarzalny. Piękny człowiek".
