Rozrywka
Ciekawostki o serialu "Rojst"
Serial, który wciąga jak tytułowy rojst
"Rojst" jest jednym z najciekawszych polskich seriali kryminalnych ostatnich lat. Jego fabuła jest zaskakująca, pełna intryg, wciągająca jak tytułowy rojst. Znakomicie oddaje realia zarówno mrocznych peerelowskich czasów połowy lat 80., jak i Polski już po transformacji - końca lat 90. Okazuje się, że zmiany jakie dokonywały się w naszym kraju, nie były tak oczywiste w każdym jego zakątku. Wieloletnie układy, zależności i małomiasteczkowa mentalność, spokojnie funkcjonowały sobie nie niepokojone przez zmieniający się świat. A do tego dochodzą jeszcze skrywane głęboko tajemnice przeszłości i zbrodnie ukryte w lesie na Grontach.
1
"Rojst" jest polskim serialem sensacyjno-kryminalnym wyreżyserowanym przez Jana Holoubka. Scenariusz serialu napisany przez Jana Holoubka i Kaspra Bajona inspirowany był "Mordem" Marcina Wrony i Pawła Maślony.
2
Serial składa się z dwóch serii - "Rojst" i "Rojst'97". Pierwsza seria została wyprodukowana przez Showmax oraz Studio Filmowe "Kadr" i emitowana była na platformie internetowej Showmax w 2018 roku. Po zakończeniu działalności platformy w Polsce, serial dostępny był od grudnia 2019 roku na platformie Netflix. Netflix przejął markę i nakręcił kontynuację - "Rojst'97", którą można oglądać od 7 lipca 2021 roku na tejże platformie.
3
Słowo "rojst" oznacza miejsce niskie, bagniste, pokryte mchem, porośnięte krzakami, mokradła, torfowiska. Rojst to bagno, a w odniesieniu do serialu, to metafora bagna społecznego, w którym grzęzną jego bohaterowie. Ukazana w serialu szara rzeczywistość przypomina takie grzęzawisko, w którym można się zapaść i pogrążyć. Serial, podobnie jak bagno, wciąga widza w akcję.
4
Pierwszy sezon rozgrywa się w 1984 roku, w bliżej nieokreślonym mieście, gdzieś w południowo-zachodniej Polsce. Jest to jeszcze ponura rzeczywistość PRL-u, okres pomiędzy zniesieniem stanu wojennego a rozpoczęciem obrad Okrągłego Stołu. Lokalni mieszkańcy grzęzną w paraliżującym ich życie systemie. Na obrzeżach miasta, w lesie, na osiedlu Gronty dochodzi do podwójnego zabójstwa - prostytutki i miejscowego działacza komunistycznego. Milicja Obywatelska szybko ujmuje domniemanego sprawcę. W niedługim czasie dochodzi tam też do samobójstwa dwójki młodych ludzi - córki jednego z opozycjonistów i jej chłopaka. Wyniki śledztwa nie wydają się oczywiste dwóm dziennikarzom miejscowej gazety "Kuriera Wieczornego", którzy podejmują własne śledztwo. Prowadzone przez nich dochodzenie ujawnia sieć lokalnych powiązań świata przestępczego, wymiaru sprawiedliwości i lokalnych przedstawicieli władzy.
5
Seria druga - "Rojst '97" - rozgrywa się w tym samym miasteczku, dwanaście lat później. Bohaterowie pierwszego sezonu spotykają się ponownie po dwunastu latach. Akcja filmu toczy się latem 1997 roku, w czasie gdy południowo-zachodnią Polskę nawiedza "powódź stulecia". Pęka wał przeciwpowodziowy i woda zalewa część miasta i las na Grontach, odsłaniając zakopane po wojnie w lesie szczątki ludzkie. W wodzie policja odnajduje też ciało młodego chłopaka. Swoje dziennikarskie śledztwo znowu prowadzi młody dziennikarz, tym razem jako redaktor naczelny "Kuriera Wieczornego".
6
Choć w kraju w ciągu tych dwunastu lat zaszły duże przemiany, łącznie z transformacją ustrojową, to na polskiej prowincji czas jakby się zatrzymał. Tam zmiany są powierzchowne i pozorne. Zmieniły się samochody, bohaterom towarzyszy inna muzyka ale mentalność "lokalsów" pozostaje niezmieniona. Tak naprawdę zależności pomiędzy biznesem, światem przestępczym i wymiarem sprawiedliwości nie zmieniły się. Ale wśród nich pojawili się nowi ludzie, dla których dążenie do prawdy jest absolutnym priorytetem.
7
W serialu występują znakomici aktorzy, którzy stworzyli fantastyczne role. Zarówno w pierwszej jak i drugiej części, głównymi postaciami są Piotr Zarzycki, grany przez Dawida Ogrodnika - w części pierwszej młody adept sztuki dziennikarskiej, a w drugiej, powracający po dwunastu latach już jako redaktor naczelny oraz redaktor Witold Wanycz, grany przez Andrzeja Seweryna. Postacią, która ma ogromne znaczenie dla fabuły, wiążącą pierwszą i druga część jest także prokurator Andrzej Warecki, grany przez Ireneusza Czopa.
8
W drugim sezonie do Dawida Ogrodnika i Andrzeja Seweryna dołącza Magdalena Różczka, grająca dociekliwą policjantkę. Dziennikarze i policjantka starają się rozwikłać sprawy, które zostały zamiecione pod dywan. Kolegą z pracy sierżant Anny Jass (Magdalena Różczka) jest starszy sierżant Adam Mika (Łukasz Simlat), z którym tworzy ona zgrany duet. W obu seriach pojawia się też tajemnicza postać kierownika hotelu, zagrana przez Piotra Fronczewskiego, która jest niejako symbolem trwania bez zmian, w ustalonych i sprawdzonych ramach, choć sytuacja w Polsce się zmieniła.
9
Miasto w serialu jest zmyślone, nie ma też na mapach tajemniczego lasu na Grontach. Nietrudno domyślić się, że miasto zlokalizowane jest w południowo-zachodniej Polsce - właśnie te tereny dotknięte były powodzią w 1997 roku. Serialowe miasto znajduje się na Ziemiach Odzyskanych - w retrospekcjach można zobaczyć jak Armia Czerwona wysiedlała mieszkających tam Niemców, po czym do opuszczonych przez nich domów wprowadzali się Polacy. Można się domyślać, że tym miastem mógł być Wrocław, ale tak naprawdę jest to zlepek różnorakich miast, ulic, kamienic, wnętrz budynków.
10
Większość scen kręcono poza Wrocławiem. Wiele panoram powstało w Katowicach, Raciborzu, Warszawie, Częstochowie, Wałbrzychu, Świdnicy i Boguszowie-Gorcach. Serialowy hotel Centrum był w rzeczywistości hotelem Silesia w Katowicach, bar mleczny - barem Biedronka przy ul. Grójeckiej w Warszawie, redakcja "Kuriera Wieczornego" - budynkiem Węgierskiej Ekspozytury Handlowej w Warszawie, pobojowisko po powodzi 1997 r. -osiedle Zawiszów i Zarzecze w Świdnicy oraz ul. Zajączka w Wałbrzychu, komisariat policji -budynek dawnego Komitetu Miejskiego PZPR (obecnie przychodnia przy u. Wolności) w Częstochowie.
11
Serial w sposób perfekcyjny oddaje realia epoki, zarówno lat 80. jak i 90. Dotyczy to nie tylko ogólnego planu, scenografii, samochodów, ubrań, ale i drobnych detali, kluczowych dla fabuły (jak np. walkman), pierwszych telefonów komórkowych czy programów telewizyjnych prezentowanych wówczas w tv. Znakomita jest również ścieżka dźwiękowa (umiejętnie dobrane utwory muzyczne z lat 80. i 90.). W serialu można usłyszeć utwory: zespołu Rezerwat, Andrzeja Rybińskiego, Klausa Mitffocha, Krystyny Prońko, Andrzeja Zauchy, zespołu Bank, Moniki Brodki, która zaśpiewała cover Izabeli Trojanowskiej - "Wszystko czego dziś chcę", Maanamu, Perfectu, Sztywnego Pala Azji, Kryzysu, Republiki.
12
Zarówno pierwszy, jak i drugi sezon serialu spełnił oczekiwania widzów. Zwłaszcza drugi sezon rozbudził apetyt na ciąg dalszy, ale nie pojawiły się jeszcze żadne informacje na temat ewentualnego sezonu trzeciego. Być może las na Grontach skrywa jeszcze jakieś tajemnice?
13
Koszt produkcji jednego odcinka serialu wynosił około 1,5 mln złotych.
