Państwa

Ciekawostki o Hiszpanii

Znaleźliśmy 32 ciekawostki na temat Hiszpanii

Czwarte co do wielkości państwo w Europie

Hiszpania jest największym krajem w Europie Południowej, drugim co do wielkości krajem w Europie Zachodniej i Unii Europejskiej, a czwartym na kontynencie europejskim. Położenie geograficzne Hiszpanii, popularne wybrzeża, różnorodne krajobrazy, dziedzictwo historyczne, kultura, a także doskonała infrastruktura sprawiły, że turystyka tego kraju rozwija się znakomicie, przyciągając co roku coraz większą ilość turystów.
Hiszpania
1
Hiszpania jest państwem transkontynentalnym.
Znajduje się ona zarówno na południu Europy Zachodniej, jak i w Afryce Północnej. W Europie zajmuje większość Półwyspu Iberyjskiego, znanego jako Hiszpania kontynentalna oraz Baleary -archipelag w zachodniej części Morza Śródziemnego. W Afryce znajdują się miasta: Ceuta (na półwyspie Tingitana) i Melilla (na przylądku Tres Forcas), Wyspy Kanaryjskie (na północno-wschodnim Oceanie Atlantyckim), Wyspy Chafarinas (na Morzu Śródziemnym), Velez de la Rock Gomera (na Morzu Śródziemnym), wyspy Al Hoceima (zatoka Wysp Alhucemas) i wyspa Alboran (Morze Alboran). Gmina Livia w Pirenejach stanowi enklawę całkowicie otoczoną przez terytorium francuskie. Zestaw wszystkich terytoriów należących do Hiszpanii uzupełnia jeszcze szereg wysp i wysepek u wybrzeży Półwyspu Iberyjskiego.
2
Powierzchnia Hiszpanii wynosi 505 944 km2, co czyni ją czwartym co do wielkości państwem w Europie, po Rosji, Ukrainie i Francji.
Całkowita liczba ludności wynosi ponad 47 mln osób, a gęstość zaludnienia to 96 osób/km2. Rozmieszczenie ludności na terenie kraju nie jest równomierne, obszary najgęściej zaludnione znajdują się na wybrzeżu i wokół Obszaru Metropolitarnego Madrytu oraz w granicach wielkich miast.
3
Kraj składa się z 17 regionów autonomicznych (wspólnot) i dwóch miast autonomicznych.
Wspólnoty autonomiczne cieszą się dużą autonomią, głównie w kwestiach szkolnictwa, podatków itd. Podział ten odzwierciedla związki historyczne (niektóre wspólnoty były niegdyś odrębnymi królestwami lub księstwami) i narodowściowo-językowe. Wspólnoty autonomiczne dzielą się na 50 prowincji. Hiszpańskie posiadłości w Afryce Północnej posiadają status miast autonomicznych, którym nie przysługują uprawnienia legislacyjne. Są to Ceuta i Melilla.
4
Długość wybrzeża Hiszpanii wynosi około 4900 km i pod tym względem zajmuje drugie po Rosji miejsce w Europie.
Hiszpania graniczy na zachodzie z Portugalią, na południu - z należącym do Wielkiej Brytanii Gibraltarem, oraz przez Ceutę i Melillę - z Marokiem, a na północnym wschodzie, przez Pireneje - z Francją i Andorą.
5
Stolicą Hiszpanii i jej największym miastem jest Madryt.
Leży on w środkowej części kraju na Wyżynie Kastylijskiej u podnóża Sierra de Guadarrama, nad rzeką Manzanares. Jest to drugie co do wielkości miasto Unii Europejskiej (po Berlinie) oraz drugi co do wielkości monocentryczny obszar miejski w Unii Europejskiej (po Paryżu). Madryt jest siedzibą rządu, parlamentu, ministerstw, agencji i przedstawicielstw międzynarodowych. Jest też oficjalną rezydencją króla Hiszpanii. Madryt jest czwartym najbogatszym miastem w Europie (po Londynie, Paryżu i Moskwie) oraz trzecim w ramach Unii Europejskiej. Jest głównym centrum finansowym i biznesowym Hiszpanii. Jest siedzibą Światowej Organizacji Turystyki, należącej do ONZ. Miasto jest też wpływowym ośrodkiem kulturalnym na świecie - swoją siedzibę ma tu wiele prestiżowych instytucji, jak Muzeum Prado, Muzeum Narodowe Centrum Sztuki Królowej Zofii, Muzeum Thyssen-Bornemisza, które znajdują się w gronie jednych z najczęściej odwiedzanych muzeów na świecie.
6
Duże znaczenie dla Hiszpanii ma również Barcelona - drugie co do wielkości miasto w tym kraju.
Kolejne wielkie hiszpańskie miasta to: Walencja, Sewilla, Saragossa, Malaga, Murcja, Palma, Las Palmas, Bilbao i Alicante.
7
Od 1986 roku Hiszpania jest członkiem Unii Europejskiej.
Jest też członkiem kilkudziesięciu organizacji międzynarodowych, w tym ONZ, NATO, OBWE, WTO, OEI i Unii Łacińskiej. Obowiązującą w Hiszpanii walutą jest euro.
8
W Hiszpanii znajduje się 47 obiektów wpisanych na listę światowego dziedzictw UNESCO - w tej kategorii Hiszpania zajmuje trzecie miejsce na świecie.
Według rankingu Światowej Organizacji Turystyki, jest drugim (po Francji) najczęściej odwiedzanym krajem na świecie - wyprzedza Stany Zjednoczone, Chiny, Włochy, Turcję i Meksyk. W 2019 roku kraj ten odwiedziło blisko 84 mln osób. Jest potęgą turystyczną, drugim po Francji krajem na świecie pod względem dochodów z turystyki.
9
Językiem urzędowym jest język hiszpański (kastylijski) oraz regionalnie także: kataloński, baskijski, galicyjski i aranejski.
Język hiszpański należy do rodziny romańskiej języków indoeuropejskich. Wywodzi się ze średniowiecznego języka kastylijskiego, który rozwinął się z dialektu kastylijskiego na Półwyspie Iberyjskim i stał się podstawą współczesnego języka hiszpańskiego. Jeszcze dziś język hiszpański bywa nazywany kastylijskim. Zgodnie z zapisem w konstytucji Hiszpanii, każdy obywatel tego kraju ma obowiązek znać język kastylijski. Język hiszpański jest drugim najpowszechniej używanym językiem na Ziemi.
10
Nazwa państwa wywodzi się od nazwy "Hispania", którą Rzymianie nadali części Półwyspu Iberyjskiego.
Grecy preferowali nazwę Iberia - nazwa ta wywodziła się od rzeki Iber (Ebro) lub od słowa, które Grecy słyszeli od miejscowych ludów.
11
W swojej historii Hiszpania była podbijana przez wiele państw.
W starożytności jej tereny zamieszkiwane były przez ludy pochodzenia iberyjskiego, a później także przez Celtów, Fenicjan, Greków, Kartagińczyków, a od II w. p.n.e - przez Rzymian. Fenicjanie założyli tam najstarsze w Europie Zachodniej miasta - Kadyks i Malagę.
12
Po okresie panowania Rzymian, Hiszpania w V wieku została podbita przez plemiona Wandalów i Wizygotów, a następnie w 711 roku przez ludy islamskie, które pozostawały na tych terenach ponad siedemset lat.
Niewielkie królestwa chrześcijańskie na północy kraju rozpoczęły rekonkwistę, która zakończyła się ostatecznym wyparciem Maurów w 1492 roku.
13
Z tych drobnych królestw chrześcijańskich z czasem wyłoniły się dwa silne królestwa: Kastylia i Aragonia.
Z połączenia tych królestw powstała Hiszpania, która bogaciła się i prężnie rozwijała dzięki ekspansji kolonialnej w Ameryce. Dzięki mocarstwowej polityce Hiszpania stała się supermocarstwem w Europie Zachodniej. Ekspansja kolonialna spowodowała że, Hiszpania była jednym z największych państw w dziejach świata i zyskała miano "imperium, nad którym nigdy nie zachodzi słońce".  Stan taki utrzymywał się do 1825 roku, kiedy to hiszpańskie imperium kolonialne praktycznie przestało istnieć. Hiszpania na krótko dostała się pod wpływy Francji. Na tronie pojawiła się dynastia Burbonów, a kraj stawał się biednym prowincjonalnym królestwem.
14
Na początku XX wieku Hiszpanią rządziło kilku dyktatorów.
Częste niepokoje społeczne skompromitowały monarchię, dlatego w 1931 roku proklamowano tam republikę.
15
W latach 1936-39 wybuchła w Hiszpanii wojna domowa, a w jej wyniku władzę w kraju przejęli nacjonaliści pod wodzą generała Francisco Franco.
Po jego śmierci w 1975 roku przywrócono monarchię, władzę objął książę Jan Karol z dynastii Burbonów, który przeprowadził w kraju reformy demokratyczne.
16
Hiszpania jest dziedziczną monarchią parlamentarna.
Król cieszy się w społeczeństwie ogromnym autorytetem, ale nie posiada żadnej realnej władzy. Mianuje szefa rządu, który zawsze wywodzi się ze zwycięskiego ugrupowania. W wyjątkowych sytuacjach może wygłaszać orędzia do narodu. Król jest zwierzchnikiem wojska. Od 1975 roku (po śmierci gen. Franco) do 2014 roku na tronie Hiszpanii zasiadał Jan Karol z dynastii Burbonów. Obecnie królem jest jego syn, Filip VI Burbon, zaś królową Letycja.
17
Władzę ustawodawczą sprawuje bikameralny parlament - Kortezy Generalne.
Skład się on z Kongresu Deputowanych i Senatu. Siedzibą parlamentu jest Madryt.
18
Siły Zbrojne Hiszpanii są aktywnym członkiem NATO, Eurokorpusu oraz Grup Bojowych Unii Europejskiej.
Zasadnicza służba wojskowa we wszystkich rodzajach wojsk trwa 9 miesięcy.
19
W Hiszpanii edukacja dzieci w wieku 6-16 lat jest bezpłatna i obowiązkowa.
Nauka w szkole podstawowej trwa sześć lat, w szkole średniej także sześć, ale w dwóch cyklach: I - 4-letni jest kontynuacją szkoły podstawowej, a II - 2-letni jest przygotowaniem do studiów i kończy się maturą.
20
Hiszpania kontynentalna to kraj górzysty zdominowany przez wysokie płaskowyże i łańcuchy górskie.
Centralną część kraju zajmuje wyżyna zwana Mesetą Iberyjską, wznosząca się średnio do 600 m n.p.m. Góry Kastylijskie, których najwyższym szczytem jest Almanzor (2592 m), dzielą ją na dwie części: Starą i Nową Kastylię. Mesetę otaczają: od północy - Góry Kantabryjskie, od północnego-wschodu - Góry Iberyjskie. Na granicy z Francją rozciągają się Pireneje, które wraz z Górami Iberyjskimi i Górami Kantabryjskimi otaczają nizinną Kotlinę Aragońską. Inne hiszpańskie pasma górskie to: Sierra Morena, Góry Toledańskie, Góry Betyckie  z wysoko położonym masywem Sierra Nevada.
21
Najwyższym wzniesieniem na Półwyspie Iberyjskim jest wysoki na 3478 m n.p.m. Mulhacen położony w Sierra Nevada w Górach Betyckich.
Najwyższym punktem w Hiszpanii jest Pico del Teide, aktywny wulkan o wysokości 3718 m n.p.m. na Teneryfie, na Wyspach Kanaryjskich.
22
Głównymi rzekami Hiszpanii są: Tag, Ebro - najdłuższa z hiszpańskich rzek (około 1010 km), Gwadiana, Duero i Gwadalkiwir.
Płyną one w głębokich dolinach, maja zmienne stany wód. Najobfitszą w wodę rzeką Półwyspu Iberyjskiego jest Duero, ale poziom wody znacznie w niej opada w okresie letnim. Tag na odcinku 50 km tworzy granicę między Hiszpanią a Portugalią.
23
Naturalna szata roślinna w Hiszpanii została zniszczona, m.in. na skutek wypasu owiec - jej miejsce zajmują uprawy i pastwiska.
Na znacznych obszarach kraju występuje bezdrzewny step wtórny (kiedyś rosły tu lasy), a niektóre suche rejony kraju podlegają powolnemu procesowi pustynnienia.
24
Lasy zajmują w Hiszpanii 30% powierzchni kraju.
Północną część kraju porastają lasy liściaste, na południu natomiast dominują lasy iglaste. Na południu i w środkowej części kraju występuje roślinność śródziemnomorska z enklawami lasów z dębem korkowym, oliwką i pinią. Na Wyspach Kanaryjskich duży udział w roślinności mają endemity, m.in. z draceną smoczą, roślinami gruboszowatymi i wawrzynowatymi.
25
Na terenie Hiszpanii występują przedstawiciele zarówno fauny  środkowoeuropejskiej, jak i północnoafrykańskiej.
Gatunki środkowoeuropejskie przeważają na północy kraju. Na południu Hiszpanii występują reprezentanci północnoafrykańskiej fauny (jeżozwierz, przepiórka, szakal, jaszczurki). Na Gibraltarze występuje jedyny gatunek małp europejskich - magota gibraltarska. Miejscowe zwierzęta nie spotykane nigdzie indziej w Europie to m.in. żeneta (rodzaj ssaka) i koziorożec pirenejski.
26
Klimat Hiszpanii jest zróżnicowany, od chłodnego i deszczowego na północnym zachodzie, po gorący i suchy na równinach Andaluzji.
Centrum kraju charakteryzuje klimat kontynentalny. Jest to obszar otoczony pasmami górskimi, dlatego nie dociera tam wilgotne powietrze i jest sucho. Terenem zdecydowanie wilgotnym jest północ kraju, gdyż występują tam spore opady. Im bardziej na południe, tym bardziej gorący klimat.
27
Znaczna większość (68,9%) społeczeństwa Hiszpanii deklaruje katolicyzm, ale tylko mniej niż jedna trzecia (22,7%) praktykuje wiarę katolicką.
Drugą co do wielkości grupą są osoby niereligijne i niewierzące (29,1%). Katolicyzm stał się oficjalną religią w Hiszpanii w 589 roku. Gdy w początkach VIII wieku nastąpiła inwazja arabska opanowująca niemal cały Półwysep Iberyjski, na większości terenów panował islam. Po zakończonej w 1492 roku rekonkwiście, monarchowie hiszpańscy rozpoczęli prześladowania Muzułmanów i Żydów, zmuszając ich do konwersji na chrześcijaństwo. Do początków XIX w. Hiszpania była bastionem europejskiego katolicyzmu z szeroko praktykowaną inkwizycją. W czasie wojny domowej w latach 30. Kościół katolicki doznał wielu prześladowań ze strony sił republikańskich, anarchistycznych i socjalistycznych. Generał Franco przywrócił uprzywilejowaną pozycję Kościoła katolickiego, Hiszpania na powrót stała się państwem wyznaniowym. Rozwody, antykoncepcja, aborcja i edukacja seksualna były zakazane, a za kontakty homoseksualne groziła kara. Stan ten utrzymywał się do momentu przywrócenia monarchii konstytucyjnej, która gwarantowała wolność sumienia, świeckość i neutralność światopoglądową państwa.
28
Popularnym widowiskiem kojarzącym się z Hiszpanią jest korrida - corrida de toros.
Jest to tradycyjna walka z bykiem odbywająca się na arenie - plaza de toros. Korrida pojawiła się na Półwyspie Iberyjskim prawdopodobnie za sprawą Arabów, choć niektórzy twierdzą, że Kartagińczyków bądź Rzymian. Był to zwyczaj popularny niegdyś wśród arystokracji - w walkach brali udział nawet królowie (np. Filip IV). Źródła podają, że pierwsza korrida odbyła się na cześć Alfonsa VIII w 1133 roku. Obecnie walki byków odbywają się w wielu miastach Hiszpanii.
29
Korrida istnieje też w kilku innych krajach.
Walki byków odbywają się m.in. w południowej Francji (Saint-Remy-de-Provence), portugalskim regionie Ribatejo i w niektórych krajach Ameryki Łacińskiej (Ekwadorze, Kolumbii, Meksyku, Peru, Wenezueli). Reguły widowiska są jednak zmienione, walka nie zawsze kończy się śmiercią byka, niekiedy ma charakter cyrkowej maskarady.
30
Hymn Hiszpanii - Marcha Real - "Marsz Królewski" jest jednym z nielicznych hymnów państwowych, który nie ma oficjalnie zatwierdzonych słów, a jedynie melodię.
Powstał on z osiemnastowiecznego marszu wojskowego.  Hymn Hiszpanii jest to prawdopodobnie jedynym w historii przypadkiem znacjonalizowanego utworu muzycznego, gdyż rząd hiszpański dekretem z 1997 roku znacjonalizował go i przejął na własność od Pereza Casasa, który w 1932 roku zarejestrował Marcha Real jako utwór swojego autorstwa.
31
Z Hiszpanią kojarzy się niewątpliwie flamenco - zjawisko kulturowe związane z folklorem andaluzyjskich Romów.
Flamenco obejmuje muzykę, śpiew, taniec, strój i zachowania. Jego tradycja wywodzi się z Andaluzji. W 2010 roku zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
32
Hiszpania jest krajem, w którym świętuje się prawie przez cały rok, przy najmniejszej, możliwej okazji.
Obchodzone są tam, podobnie jak w innych europejskich krajach, zarówno święta narodowe, jak i religijne - w ciągu całego roku aż 14 świąt, co jest równoznaczne z dniami wolnymi od pracy. Jednym z najbardziej znanych jest La Tomatina - święto obchodzone w miejscowości Bunol, w prowincji Walencja, podczas którego uczestnicy obrzucają się nawzajem pomidorami. Bitwa na pomidory odbywa się w ostatnią środę sierpnia i stanowi główny punkt trwającej cały tydzień fiesty.
Lubisz ciekawostki?

Najnowsze tematy

20 ciekawostek o Syrakuzach
20 ciekawostek o Syrakuzach
Miasto Archimedesa
Syrakuzy to miasto usytuowane na wschodnim wybrzeżu Sycylii we Włoszech. Jego korzenie sięgają czasów starożytnych, kiedy to było jednym z najważniejs ...
11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...