Znaleźliśmy 18 ciekawostek na temat katedry Notre-Dame
Nasza Pani Paryża
Piękna gotycka katedra z XIII wieku znana jest przede wszystkim ze swojej wyjątkowej fasady oraz okazałych rozet, przez które światło wpadające do środka tworzy niezapomniany i wyjątkowy klimat. Katedra jest jedną z najczęściej odwiedzanych atrakcji turystycznych na świecie, rocznie odwiedzaną przez 14 milionów turystów. Od dnia tragicznego pożaru pozostaje zamknięta do odwołania. Według zapowiedzi jej otwarcie może nastąpić najwcześniej w 2024 roku.
1
Podobno w miejscu katedry w czasach przedchrześcijańskich stała galijsko-rzymska świątynia poświęcona Jowiszowi.
Przypuszczenia te potwierdza odnalezienie pod świątynią rzymskiej rzeźbionej kolumny zwanej Pilier des nautes pochodzącej z okresu rządów Tyberiusza.. Odkrycia dokonano 6 marca 1710 roku podczas budowy podziemnej krypty.
2
W IV lub V wieku tuż przed dzisiejszą fasadą Notre-Dame istniała Katedra Saint-Etienne.
Był to najbogatszy i najbardziej okazały kościół wczesnośredniowiecznej Francji. Kościół wielokrotnie przebudowywano. Ślady fundamentów zachowały się pod płytą placu przed Notre-Dame oraz pod jej frontalnymi murami. Świątynia Saint-Etienne została zniszczona około roku 1163 gdy rozpoczęto w tym miejscu budowę katedry Notre-Dame.
3
Zbudowano ją na wyspie Île de la Cité na Sekwanie.
Jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w Paryżu, ma powierzchnię 22 hektarów i można się na nią dostać za pomocą ośmiu mostów.
4
Budowa Katedry Notre-Dame rozpoczęła się w 1163 roku.
Dokładna data rozpoczęcia prac nie jest znana. Według kroniki Memorial Historiarum pisanej przez Jeana de Saint-Victor prace rozpoczęto pomiędzy 24 marca a 25 kwietnia. Kamień węgielny został wmurowany w obecności papieża Aleksandra III i francuskiego króla Ludwika VII Młodego.
5
Wieże były ostatnim dużym elementem katedry które zbudowano. Nie powstały równocześnie, najpierw rozpoczęto budowę wieży południowej.
Powstawała w latach 1220 - 1240 i jest nieznacznie mniejsza od wieży północnej budowanej w latach 1235 - 1250. Obie mają wysokość 69 metrów i do czasu powstania Wieży Eiffla były najwyższymi konstrukcjami Paryża.
6
Budowa katedry trwała 182 lata co wpłynęło na jej kształt. Jej konstrukcja jest raczej wypadkową zmieniających się wizji i rozwoju technologii budowlanej niż konkretnego planu architektonicznego jednego autora.
Rozpoczęcie prac zlecił w 1160 roku biskup Paryża Maurice de Sully. Konstrukcja powstawała w czterech fazach a prace ostatecznie zakończono dopiero w roku 1345.
7
Notre-Dame jest znana ze swoich trzech rozet.
Znajdują się na ścianach: zachodniej, północnej i południowej. Pierwsza z nich powstałą w roku 1225 i znajduje się na fasadzie budynku, kolejna północna powstała około roku 1250 a południowa dziesięć lat później. Niestety witraże znajdujące się w najstarszej z rozet nie zachowały się do dziś, zostały odtworzone i wymienione w XIX wieku.
8
Południowa rozeta również doświadczyła wielu zniszczeń - tylko część zawartych w niej witraży pochodzi ze średniowiecza, resztę odtworzył francuski architekt Eugène Viollet-le-Duc w 1861 roku.
Pierwsze zniszczenia rozety pojawiły się w 1543 gdy ucierpiała w wyniku osiadania ścian budynku. Uszkodzeń tych nie naprawiono aż do lat 20 XVIII wieku. Kolejne zniszczenia nadeszły podczas Rewolucji Francuskiej z 1830 roku, gdy tłum wybił wiele witraży i spalił sąsiadującą z katedrą rezydencję arcybiskupa.
9
W katedrze, a dokładnie na jej wieżach znajduje się dziesięć dzwonów.
Kilka mniejszych znajdowało się jeszcze na iglicy, która zawaliła się podczas pożaru z 2019 roku. Do 2012 roku poza największym - Emmanuelem znajdowały się jeszcze cztery dzwony odlane w 1856 roku. Po roku 2012 cztery dzwony zastąpiono nowymi pozostawiając wyłącznie Emmanuela i dołożono kolejnych pięć.
10
Najstarszym i największym dzwonem katedralnym jest Emmanuel, odlany w 1686 roku.
Jest uznawany za jeden z najdoskonalszych dzwonów kościelnych Europy a od 1944 roku jest narodowym zabytkiem Francji. Waży około 13 ton, ma średnicę 2.61 metra i jest zawieszony na południowej wieży. Rozbrzmiewa tylko w wyjątkowych sytuacjach oraz podczas największych świąt.
11
Główne organy katedry powstały w 1403 roku jednak nie przetrwały do naszych czasów. Pozostało po nich jedynie 12 piszczałek i niewielka część drewnianej konstrukcji. Twórcą pierwszych organów był Frédéric Schambantz.
Zostały zastąpione w 1733 roku nowymi, zbudowanymi przez Françoisa Thierry’ego - członka słynnej francuskiej rodziny specjalizującej się w budowie tych instrumentów. Nowe organy są konserwowane i przebudowywane do dnia dzisiejszego. Ostatnia gruntowna renowacja została przeprowadzona w roku 1992 podczas której wyposażono je w zautomatyzowany mechanizm sterowany komputerowo.
12
Na placu przed katedrą znajduje się kilometr zerowy - punkt od którego liczy się odległości na mapach i drogowskazach.
Paryski wykonany jest z brązu, ma kształt ośmioboku i wygrawerowaną różę wiatrów. Miejsce to zostało wybrane przez króla Ludwika XV w 1769 a oznaczono je 10 października 1786 roku kamieniem milowym. W nowej odsłonie pojawił się 138 lat później, 10 października 1924 roku. Według legendy, każdy kto na nim stanie powróci jeszcze kiedyś do Paryża.
13
Notre-Dame w swej historii miała dwie iglice.
Pierwszą wzniesiono w XIII wieku i górowała nad Paryżem do schyłku wieku XVIII. Kolejna została zbudowana w wieku XIX i spłonęła w pożarze z kwietnia 2019 roku.
14
Pierwszą iglicę wzniesiono w latach 1220 - 1230, opierała się na konstrukcji nawy poprzecznej i wznosiła na wysokość 78 metrów od podłogi.
Iglica służyła jako dzwonnica a na jej czubku znajdował się krzyż ze schowanymi wewnątrz relikwiami. W roku 1606 pod wpływem silnych wiatrów i zużycia materiału krzyż spadł a w kolejnych latach iglica stopniowo rozpadała się nadgryzana zębem czasu. Z każdym rokiem stanowiła coraz większe zagrożenie dlatego podjęto decyzję o jej rozmontowaniu. Demontaż pierwszej iglicy przeprowadzono w latach 1786 - 1792.
15
Z okazji 800-lecia budowy katedry odczyszczono jej elewację. Ówczesny minister kultury Francji André Malraux nakazał dokładne i kompleksowe odrestaurowanie murów, które przez minione wieki sczerniały od brudu oraz sadzy.
Po zakończeniu prac katedra odzyskała swój biało-rudy kolor. Nie były to ostatnie prace konserwacyjne, kolejne przeprowadzano pomiędzy rokiem 1991 a 2000.
16
15 kwietnia 2019 roku katedra Notre-Dame stanęła w płomieniach. Pożar trwał piętnaście godzin.
Ogień wybuchł na poddaszu o godzinie 18:18 kiedy to włączył się system alarmowy. Niestety system nie został zaprojektowany tak, by powiadomić straż pożarną i ta przybyła na miejsce pożaru o 18:51. Ponad 400 strażaków zaangażowano do walki z żywiołem na poddaszu podczas gdy wewnątrz katedry policja i pracownicy miejscy w pośpiechu wynosili liczne dzieła sztuki.
17
Katedra ma zostać odbudowana do roku 2024 jednak pełne odrestaurowanie budowli może potrwać ponad 20 lat. Zniszczenia, choć rozległe nie dotknęły w znacznym stopniu wnętrza budynku.
Zniszczeniu uległo ⅔ powierzchni dachu, do środka budynku zapadła się iglica, której fragmenty przebiły strop i spadły na marmurową posadzkę nawy poprzecznej. Większość dzieł sztuki i relikwii nie było w ogóle zagrożone ogniem a jedynie niektóre rzeźby i obrazy doznały zabrudzenia dymem. Ocalały również trzy witrażowe rozety, które odniosły minimalne szkody.
18
Większość koronacji królów francuskich odbywało się w Reims. W Notre-Dame w Paryżu koronowano tylko dwie osoby - Henryka VI i Napoleona Bonapartego.
Koronacja angielskiego króla Henryka VI Lancaster na króla Francji w katedrze Notre Dame odbyła się 16 grudnia 1431 roku. Koronacja Napoleona na cesarza Francji miała miejsce 2 grudnia 1804 roku.
