Muzeum d'Orsay to jedno z najważniejszych muzeów w Paryżu, które mieści się w dawnej stacji kolejowej na brzegu Sekwany. Specjalizuje się ono w sztuce europejskiej z lat 1848-1914, a jego kolekcja obejmuje prace takich artystów jak Van Gogh, Monet, Manet, Degas, Renoir. Wśród eksponatów znajdują się między innymi obrazy, rzeźby, fotografie i przedmioty dekoracyjne.
Muzeum d'Orsay to także jedno z najczęściej odwiedzanych muzeów w Paryżu, z roczną liczbą około trzech milionów zwiedzających.
Mieści się ono w dawnym Gare d'Orsay, dworcu kolejowym i hotelu zbudowanym w 1900 roku. Dworzec służył jako stacja końcowa dla kolei Paryż-Orleans. Była to pierwsza zelektryfikowana miejska stacja końcowa na świecie.
Położenie w centrum miasta było wygodne dla osób dojeżdżających do pracy. Dworzec powstał według projektu trzech architektów: Lucien Magne , Émile Bénard i Victor Laloux . Zaprojektowany przez nich budynek posiadał eklektyczną fasadę łączącą różne style architektoniczne, szklany dach i dwa zegary, które zachowały się do dziś - jeden znajduje się w głównym holu, a drugi w kawiarni Café des Hauteurs.
Hala o długości 135 metrów i szerokości 40 metrów została przykryta konstrukcją ze szklanym, kolebkowym dachem. Wewnątrz mieściło się 16 peronów, restauracja , sala bankietowa i luksusowy hotel z 370 pokojami.
Projekt został uznany za anachronizm. Pociągi w tamtych czasach uważane były za nowoczesną innowację, dlatego oczekiwano, że nowy dworzec będzie ucieleśnieniem nowoczesności. Tymczasem Gare d'Orsay przedstawiał elewację, która w swym stylu czerpała z przeszłości, ukrywając w swym wnętrzu najnowocześniejszą technologię.
Później służył liniom podmiejskim, a czasie II wojny światowej jego część stała się ośrodkiem pocztowym. Służył jako punkt odbioru przesyłek dla jeńców wojennych, a po wojnie jako ośrodek przyjmowania ocalonych z obozów koncentracyjnych po ich powrocie - informuje o tym tablica umieszczona na budynku od strony Sekwany.
Po powojnie użytkowany był tylko hotel, w którym poeta Ivan Goll spędził ostatnie lata życia.
Na początku lat 60. reżyser Orson Welles nakręcił tam swój film "Proces", oparty na książce Franza Kafki, a Bernardo Bertolucci "Konformistę". Przez szereg lat przebywała tam grupa teatralna kierowana przez Jeana-Louisa Barraulta.
W 1958 roku Charles de Gaulle ogłosił swój powrót do władzy na konferencji prasowej w hotelowej sali balowej.
W latach 1976-1980, podczas budowy domu aukcyjnego Hotel Drouot, aukcje odbywały się czasowo na dawnym dworcu kolejowym.
Brano pod uwagę wyburzenie budynku i wybudowanie w jego miejscu nowego hotelu. Jednak zdecydowano o wpisaniu go do rejestru uzupełniającego zabytków i utworzeniu tam muzeum. Dyrekcja muzeów francuskich planowała wykorzystać stary budynek dworca Gare d'Orsay jako przestrzeń wystawienniczą dla sztuki z drugiej połowy XIX wieku.
Chciano w ten sposób stworzyć unikalny kompleks muzealny składający się ze znajdujących się w pobliżu Luwru, Musée de l’Orangerie i Grand Palais.
W 1978 roku obiekt został objęty ochroną zabytków, a rok później utworzono Musee d'Orsay. Podczas toczących się prac budowlanych starano się zachować architekturę budynku Laloux, jego starą konstrukcję.
Jej pracę docenił ówczesny prezydent Francji François Mitterrand, który uhonorował ją Chevalier de la Légion d'Honneur (Kawalerem Legii Honorowej).
Budynek dawnego dworca został przekształcony w muzeum w latach 1980-1986. Pierwszego grudnia 1986 roku muzeum zostało oficjalnie otwarte przez prezydenta, a osiem dni później udostępnione dla zwiedzających (już pierwszego dnia chętnych było ponad dwadzieścia tysięcy osób).
Do sali głównej, która w dużej mierze była odkryta, dobudowano hale muzealne osłonięte tarasami. Odkryto stare stiukowe i żelazne ozdoby, a istniejący szklany dach wykorzystano do stworzenia dużej, jasnej galerii.
Po obu stronach w piwnicy i na antresoli utworzono galerie boczne - ciemne i jasne. W ciemniejszych przestrzeniach muzeum umieszczono te dzieła sztuki, które były bardziej wrażliwe. Kolejne sale ekspozycyjne utworzono na poziomie sklepionego dachu, od strony frontowej, zwróconej w kierunku Sekwany.
Prezentuje ono obrazy, rzeźby, dzieła sztuki wzornictwa, grafiki, fotografii, a także modele, komponenty i projekty architektoniczne oraz meble.
Przyjęto kluczowe daty dzieł wchodzących w skład kolekcji - rok 1848 - początek II Republiki Francuskiej i 1914 - początek I wojny światowej. Kolekcja zawiera, oprócz impresjonizmu, różne dzieła prawie wszystkich stylów tego okresu i wielu indywidualnych artystów XIX i początku XX wieku, które są wybitne.
Przejęto między innymi kolekcję galerii Nationale du Jeu de Paume, której budynek przeznaczono na inny cel. Była to bogata kolekcja obrazów, rzeźb i rysunków francuskich impresjnistów. Wiele prac pochodziło z Luwru (prace artystów urodzonych po 1820 roku), a także z Musée National d'Art Moderne (obecnie Centrum Pompidou), z którego pochodziły dzieła artystów urodzonych do 1870 roku.
Ma 175 metrów długości i 75 metrów szerokości. Wymiary samej sali głównej to 140 metrów długości, 40 metrów szerokości i 32 metry wysokości.
Do budowy dawnego dworca, który przekształcono w muzeum zużyto 12 000 ton metalu - więcej, niż zużyto do budowy Wieży Eiffla i 35 000 ton szkła. Powierzchnia zakryta szkłem w muzeum stanowi połowę całkowitej powierzchni pałacu Buckingham.
Jest to nabrzeże na lewym brzegu Sekwany w 7. dzielnicy Paryża, gdzie mieści się Ministerstwo Spraw Zagranicznych, nazwane Quai d'Orsay oraz Palais Bourbon, siedziba Zgromadzenia Narodowego
Quai d'Orsay zawdzięcza swa nazwę Charlesowi Boucherowi d'Orsay, francuskiemu sędziemu, doradcy parlamentu paryskiego, rektorowi kupców paryskich, który zbudował nabrzeże.
Wydarzyło się to 6 października podczas Nuit Blanche (corocznym festiwalu sztuki), kiedy to sprawcy uszkodzili obraz Moneta Le Pont d'Argenteuil, rozdzierając płótno na 10 centymetrów. Obraz został odrestaurowany.
Pod nią umieszczony jest model w skali 1: 100 stworzony przez francuskiego scenografa Richarda Peduzzi, przedstawiający widok z lotu ptaka Opery paryskiej i okolic. Instalacja ta pozwala zrozumieć zwiedzającym urbanistykę Paryża ówczesnych lat. Jest to jedna z najpopularniejszych atrakcji muzem.