Nauka

Ciekawostki o nikotynie

Znaleźliśmy 15 ciekawostek na temat nikotyny

Neurotoksyna

Nikotyna jest naturalnym środkiem owadobójczym, za pomocą którego niektóre rośliny bronią się przed szkodnikami. Jest też substancją, którą człowiek wykorzystuje jako używkę, a także coraz częściej jako substancję leczniczą w niektórych schorzeniach układu nerwowego. Jest to substancja, która stosowana w niewielkich dawkach potrafi usprawnić działanie szarych komórek, choć wiąże się to najczęściej z uzależnieniem od niej, lub stosowana w sposób niekontrolowany i nieodpowiedzialny może doprowadzić do śmierci.

Nikotyna
1
Nikotyna jest organicznym związkiem chemicznym (C10H14N2) z grupy alkaloidów pirydynowych.
W warunkach naturalnych nikotyna występuje w liściach i korzeniach tytoniu szlachetnego (Nicotiana tabacum), który stosowany jest najczęściej w przemyśle tytoniowym. Liście zawierają od 1 do 3% nikotyny.
2
Nazwa nikotyny pochodzi od nazwiska francuskiego lekarza Jeana Nicota, który w XVI wieku zalecał tytoń jako lek.
Po raz pierwszy nikotyna została wyizolowana w 1828 roku, a jej chemiczna budowa odkryta w roku 1843.  Pierwszy raz w procesie chemicznym otrzymano nikotynę w 1904 roku.
3
Nikotyna jest silną neurotoksyną - oddziałuje na układ nerwowy.
Wpływa na układ nerwowy, powodując przyjemne doznania, które można porównać z efektami zażycia twardych narkotyków: kokainy, amfetaminy, czy morfiny. Istotna jest przyjęta dawka, choć, niezależnie od wielkości, zawsze prowadzi do uzależnienia. Przy zastosowaniu dawek letalnych ( LD50 to około 1-1,5 mg/kg masy ciała), zgon może nastąpić w przeciągu kilku minut w wyniku uduszenia, gdyż neurotoksyny powodują ostry paraliż mięśni oddechowych.
4
Do końca XX wieku uważano, że nikotyna nie prowadzi do rozwoju nowotworów.
Ale już w pierwszej dekadzie XXI wieku podważono ten pogląd i rozpoczęto debatę wśród naukowców na temat jej rakotwórczych właściwości.
5
Istnieje twierdzenie, że nikotyna jest substancją silnie uzależniającą.
Jednak w świecie nauki opinie te są bardzo rozbieżne. Według najnowszych doniesień właściwości uzależniające wyizolowanej nikotyny nie są znaczące. Decydujący wpływ na uzależnienie się od papierosów mają występujące w dymie papierosowym inhibitory monoaminooksydazy.
6
Nikotyna działa na organizm człowieka na wiele różnych sposobów, ponieważ wiąże się trwale i blokuje działanie kilkudziesięciu różnego rodzaju enzymów.
W małych dawkach działa na organizm stymulująco, powodując wzmożone wydzielanie adrenaliny. W wyniku tego można zaobserwować złagodzenie stresu, zmniejszenie apetytu, poprawę zdolności uczenia się, pobudzenie i większą aktywność. Obserwuje się przyspieszone bicie serca, rozszerzone źrenice, przyspieszone tętno, zwiększone ciśnienie krwi. W niektórych przypadkach, przy niskim dawkowaniu, nikotyna może pobudzić do pracy mózg i układ nerwowy, a także polepszyć koncentrację i pamięć. Niewielkie dawki nikotyny wyzwalają w naszym organizmie dopaminę, która zwana jest hormonem szczęścia.
7
Większe dawki nikotyny powodują trwałe zablokowanie działania układu nerwowego.
Nikotyna wiąże się trwale z receptorami nikotynowymi w komórkach nerwowych, zaburzając ich metabolizm. Początkowo pojawia się uczucie lekkości, następnie zmiana percepcji, zmiana postrzegania otoczenia, światłowstręt, zmęczenie, brak energii, uczucie oderwania od rzeczywistości, myślotok, wymioty, biegunka. W dawkach jeszcze większych występuje zamroczenie pola widzenia i mogą pojawić się halucynacje - zazwyczaj są to czarno-białe obrazy. Przy ekstremalnych dawkach następuje utrata przytomności, drgawki i zgon.
8
Tytoń, którego liście są źródłem nikotyny hodowany był przez ludy zamieszkujące Amerykę już dwa tysiące lat przed odkryciem jej przez Kolumba.
Do Europy trafił w XVI wieku i zarówno tytoń, jak i zawarta w nim nikotyna pierwotnie używane były jako substancja lecznicza. Szybko jednak zaczęto nikotynę traktować jak atrakcyjną używkę, początkowo paląc tytoń w fajkach, następnie pojawiły się cygara, a na końcu papierosy, które nałóg uzależnienia od nikotyny upowszechniły i uczyniły egalitarnym.
9
Nikotyna jest naturalnym środkiem owadobójczym.
Rośliny takie jak tytoń produkują ją, aby odstraszyć szkodniki - nikotyna zakłóca działanie neuroprzekaźników owadów i zabija je.
10
Nikotyna zwalcza pasożyty przewodu pokarmowego?
Najsilniej uzależnieni od nikotyny są ponoć Pigmeje. W plemieniu Aka zamieszkującym środkową Afrykę prawie 95% mężczyzn to palacze. Pigmeje zarabiają średnio 50 centów dziennie, z czego połowę wydają na tytoń. Kanadyjski antropolog Edward Hagen z Washington State University badał ich uzależnienie od nikotyny i doszedł do wniosku, że Pigmeje paląc tytoń, w naturalny sposób walczą z pasożytami układu pokarmowego, tasiemcami i glistami.
11
Nikotyna może działać leczniczo u pacjentów ze schorzeniami neurodegeneracyjnymi mózgu.
Dzieję się tak, ponieważ nikotyna wpływa nie tylko na acetylocholinę, ale i na inne neuroprzekaźniki, a zwłaszcza dopaminę, której brakuje w chorobie Parkinsona. U chorych cierpiących na tę chorobę nikotyna ogranicza nawet o jedną trzecią występowanie mimowolnych ruchów ciała - typowego objawu tego schorzenia.
12
Badania wskazują, że nikotyna (palenie papierosów) może chronić przed wczesnymi stadiami choroby Alzheimera.
Pod wpływem nikotyny pacjenci stają się pobudzeni, mają lepszą pamięć i większą sprawność ruchową. Przypuszcza się, że nikotyna zwiększa żywotność neuronów - może działać jak antyoksydant, chroniąc komórki mózgu przed szkodliwymi wolnymi rodnikami.
13
Nikotyna bywa wykorzystywana również w terapii zespołu nadpobudliwości z deficytem uwagi (ADHD).
W terapii wykorzystuje się tutaj plastry zawierające nikotynę, która doskonale wchłania się przez skórę. Już po 45 minutach od naklejenia plastra zawierającego 7 mg nikotyny badani przez naukowców pacjenci sprawniej panowali nad impulsywnymi zachowaniami i lepiej zapamiętywali pokazywane im obrazy.
14
Badania nad leczniczym wpływem nikotyny są bardzo młodą dziedziną wiedzy, gdyż dotychczas skupiano się na jej negatywnym wpływie na organizm.
Psychiatrzy od dawna zastanawiają się nad tym, że prawie 90% chorych na schizofrenię i depresję intensywnie pali papierosy. Biorą pod uwagę, że jest to jakaś forma samoleczenia, gdyż pacjenci ci zmagają się ze stałymi lękami, rozdrażnieniem i niemożnością skupienia się na jednej rzeczy, a nikotyna może złagodzić te objawy. Ale istnieje też możliwość, że to nikotyna je wywołuje, gdyż udowodniono, że palenie papierosów w gruncie rzeczy zwiększa ryzyko depresji, samobójstw i napadów paniki.
15
Nikotyna dobrze wchłania się przez skórę.
Wykorzystuje się ten fakt w walce z nałogiem palaczy, poprzez stosowanie nasączonych nią plastrów. Zdarzają się przypadki zatrucia nikotyną przez osoby pracujące na plantacjach tytoniu. U zbierający mokre liście tytoniu robotników, po kilku godzinach pracy, pojawiają się symptomy zatrucia: wymioty, bladość skóry, zawroty głowy.
Lubisz ciekawostki?

Najnowsze tematy

13 ciekawostek o śniegu
13 ciekawostek o śniegu
Biały puch zimowego krajobrazu
Śnieg, biały puch zimowego krajobrazu, jest nie tylko jednym z najbardziej uroczych zjawisk atmosferycznych, ale także małym cudem przyrody. Opadając ...
12 ciekawostek o Święcie Dziękczynienia
12 ciekawostek o Święcie Dziękczynienia
Najbardziej wyczekiwane święto rodzinne w Stanach Zjednoczonych
Święto Dziękczynienia to tradycyjne amerykańskie święto obchodzone w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Jego korzenie sięgają 1621 roku, kiedy grupa an ...
19 ciekawostek o kaszalocie spermacetowym
19 ciekawostek o kaszalocie spermacetowym
Jedno z najważniejszych zwierząt dla morskich ekosystemów
W głębiach oceanów, tam gdzie światło słoneczne traci swe znaczenie, króluje jedne z najbardziej majestatycznych i enigmatycznych mieszkańców mórz - k ...
14 ciekawostek o chałwie
14 ciekawostek o chałwie
Jedna z najstarszych słodkości na świecie
Chałwa to popularny wyrób cukierniczy występujący w różnych kulturach, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie, w Azji Środkowej, Bałkanach i krajach basenu Mo ...
15 ciekawostek o zimorodku zwyczajnym
15 ciekawostek o zimorodku zwyczajnym
Symbol szczęścia
Zimorodek zwyczajny (Alcedo atthis) to ptak o niezwykłym wyglądzie, który przyciąga uwagę ornitologów i miłośników ptaków na całym świecie. Ten mały p ...
22 ciekawostki o Panamie
22 ciekawostki o Panamie
Państwo łączące Amerykę Północną z Ameryką Południową
Panama to kraj położony w samym sercu Ameryki Centralnej, łączący Amerykę Północną z Południową, a także kultury, historie i krajobrazy obu kontynentó ...
11 ciekawostek o Parku Narodowym Komodo
11 ciekawostek o Parku Narodowym Komodo
Jeden z nowych siedmiu cudów świata
Park Narodowy Komodo (Taman Nasional Komodo) to położony w Indonezji obszar chroniony. Jest jednym z pięćdziesięciu parków narodowych tego kraju, znaj ...
17 ciekawostek o hienie cętkowanej
17 ciekawostek o hienie cętkowanej
Śmiejąca się hiena
Hiena cętkowana jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych zwierząt Afryki, znanym również jako hiena śmiejąca się. Jest największym żyjącym członkiem ...

Podobne tematy