Makaronezja jest określeniem kilkudziesięciu wulkanicznych wysp, w tym czterech dużych archipelagów, położonych na północno-wschodnim Atlantyku przy wybrzeżach Europy i Afryki. Łączna powierzchnia Wysp Szczęśliwych wynosi 14 676 km2, a zamieszkuje ją 3,15 mln osób.
W skład Makaronezji wchodzą: Wyspy Kanaryjskie, Wyspy Zielonego Przylądka, Azory, Archipelag Madera, Wyspy Selvagens (Wyspy Dzikie).
Nazwa "Makaronezja" ma znaczenie geofizyczne, botaniczne, a także używana jest w terminologii programów polityki regionalnej Unii Europejskiej.
W języku greckim Makaronezja to Μακάριοι Νήσοι - Wyspy Szczęśliwe - w mitologii to część Hadesu, do której mieli udawać się cnotliwi zmarli, by tam zaznać wiekuistego spokoju. Ich lokalizacja na przestrzeni dziejów była różna. Od XII wieku Portugalczycy i Hiszpanie identyfikowali je jako wulkaniczne wyspy położone na północno-wschodnim Atlantyku, przy wybrzeżach Europy i Afryki.
Wyspy Szczęśliwe znane są też z mitologii celtyckiej jako Avalon, wyspa położona na zachodzie, gdzieś w obrębie Wysp Brytyjskich. Podobnie jest z Czystą Ziemią buddy Amidy, czy Błogosławioną Krainą Aman. We wszystkich wierzeniach są one archetypicznym wyobrażeniem raju, miejscem szczęśliwego życia po śmierci.
Nazwę "Wyspy Szczęśliwe" nadaje się też niekiedy innym wyspom i archipelagom, zwłaszcza egzotycznym na tzw. Morzach Południowych (np. Grenadynom na Morzu Karaibskim, Wyspom Na Wietrze na Polinezji czy Wyspom Alandzkim na północnym Bałtyku).