Ludzie

Ciekawostki o Vasco da Gamie

Znaleźliśmy 22 ciekawostki na temat Vasco da Gamy

Admirał mórz indyjskich

Vasco da Gama, chyba najbardziej znany portugalski podróżnik i odkrywca, jest jednym z trzech żeglarzy, obok Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana, z którymi głównie kojarzą się wielkie odkrycia geograficzne. Wszyscy dokonali znaczących odkryć i na stałe zapisali się w historii świata, ale Vasco da Gama dokonał tego, co było marzeniem innych - znalazł drogę morską do Indii.
Vasco da Gama
1
Vasco da Gama urodził się w XV wieku (około 1460 lub 1469 roku, źródła nie są pewne co do dokładnej daty) w Sines, miasteczku położonym nad Oceanem Atlantyckim.
W Sines znajduje się jego pomnik, usytuowany na wysokiej skarpie, ponad nadmorskim bulwarem jego imienia. Żeglarz na pomniku wpatrzony jest w wody oceanu, a za sobą ma niewielki kościółek Igreja Matriz de S. Salvador, w którym został ochrzczony. Nieopodal znajduje się  ściana fortecy Castelo de Sines, w której podobno się urodził.
2
Sines podkreśla swój historyczny związek z wielkim żeglarzem poprzez nadanie jego imienia głównej alei miasta - Avenida Vasco da Gama i plaży - Praia Vasco da Gama.
3
Urodził się w rodzinie szlacheckiej, o której wzmianki pojawiają się już w 1166 roku.
Ojciec - Estevao da Gama był rycerzem Zakonu Santiego (zakonu św. Jakuba) i sługą księcia Viseu, Ferdynanda. Piastował w Sines funkcję gubernatora i sędziego. Estevao cieszył się dużym zaufaniem portugalskiego władcy i dlatego powierzono mu pierwszą morską ekspedycję do Indii. Nie doczekał jednak tej wyprawy, zmarł w 1497 roku, przed jej rozpoczęciem. Matka, Isabel Sodr była Angielką.
4
Vasco miał dwóch starszych braci.
Najstarszym z rodzeństwa był Paulo da Gama, który także był żeglarzem i odkrywcą. Uczestniczył w wyprawie do Indii w 1498 roku, którą dowodził Vasco, jako kapitan okrętu Sao Rafael. Zmarł w drodze powrotnej, dzień po przybyciu okrętów na Azory.
5
Młodość spędził w Lizbonie, gdzie jako szlachcic, syn gubernatora i sędziego, odebrał staranne wykształcenie.
Według portugalskiego historyka, Teixeira de Aragao, mógł również studiować astronomię i nawigację w Evorze. Tam też prawdopodobnie poznał Juana Ponce de Leona, późniejszego odkrywcę Florydy.
6
W 1492 roku król Portugalii Jan II wysłał  Vasco da Gamę na pierwszą misję morską.
Zadaniem jego było przejęcie francuskich okrętów w odewcie za rabunki na portugalskiej żegludze. Misja się powiodła, wobec czego da Gama umocnił swoją pozycję na dworze.
7
Król Portugalii Jan II rozpoczął szereg reform mających na celu zbudowanie potężnej floty i obudzenie z marazmu trwającego od śmierci Henryka Żeglarza żeglugi.
By wzmocnić potęgę korony rozwinął handel złotem i niewolnikami w Afryce Zachodniej, ale z czasem chciał przejąć zmonopolizowany przez republikę Wenecką, niezwykle dochodowy, handel przyprawami między Azją a Europą. Powstał pomysł znalezienia drogi morskiej do Azji, opływając Afrykę.
8
Zadanie to powierzono Esteavo de Gama, ojcu Vasco, ale niestety zmarł on przed rozpoczęciem wyprawy.
Wówczas organizację wyprawy powierzono Vasco da Gamie, człowiekowi, który posiadał odpowiednie wykształcenie, umiejętności i zaufanie na królewskim dworze.  Gdy Pero de Covilhao odkrył drogę lądową przez Egipt do Afryki Wschodniej i Indii, a Bartolomeu Dias opłynął Przylądek Burz (dziś to Przylądek Dobrej Nadziei) docierając do południowego krańca Afryki, odkryto, że wybrzeże Afryki ciągnie się daleko na południowy wschód. Pozostawało jedynie połączyć te dwie wyprawy w jedną.
9
Vasco da Gama wyruszył 8 lipca 1497 roku z Santa Maria de Belem, nieopodal Capela de Sao Jeronimo, założonej przez Henryka Żeglarza.
W kaplicy tej Vasco da Gama wraz z załogą modlili się przed rozpoczęciem wyprawy. Po powrocie, w miejscu kaplicy, Manuel I zbudował Klasztor Hieronimitów, dla upamiętnienia odkrycia drogi morskiej do Indii.
10
W drogę morską do Indii wyruszyły cztery okręty: Sao Gabriel, Sao Rafael, Berrio i okręt transportowy o nieznanej nazwie.
Załoga liczyła 160 osób (niektóre źródła podają 170), w tym wielu skazańców. Vasco da Gama musiał radzić sobie z buntami załogi, groźnymi sztormami, a także szkorbutem , na który cierpiała spora część załogi i z tego powodu zmarła. Do Portugalii powróciło jedynie 55 osób.
11
Gdy da Gama dotarł do południowego krańca Afryki, gdzie zakotwiczył Dias, popłynął dalej, na nieznane wcześniej Europejczykom wody.
Dotarł na kontrolowane przez Arabów tereny, które były integralną częścią sieci handlowej na Oceanie Indyjskim. Obawiając się wrogiego nastawienia tamtejszej ludności do chrześcijan, da Gama oświadczył, że jest muzułmaninem i dzięki temu zdobył audiencję u sułtana. Ponieważ nie był w stanie zaoferować godnego prezentu sułtanowi, został przegnany z portu. Musiał również użyć armat.
12
Płynąc po nieznanych wodach, da Gama uciekał się do piractwa i grabieży nieuzbrojonych arabskich statków handlowych.
Załoga da Gamy była pierwszymi znanymi Europejczykami, którzy wpłynęli do portu w Mombasie. Szybko jednak ich stamtąd przepędzono.
13
Aby ułatwić sobie żeglugę po nieznanych wodach, da Gama zrekrutował do załogi pilota, który posiadał wiedzę na temat wiatrów monsunowych, co znacznie ułatwiło ekspedycję w kierunku Indii.
Do Kalikatu w Indiach załoga dopłynęła 20 maja 1498 roku lądując na plaży, 18 km od obecnego miasta. Kalikat (Kozhikode) jeszcze przed dopłynięciem do niego Europejczyków, od około XIII wieku było ważnym ośrodkiem handlu przyprawami, którym zajmowali się Arabowie i Chińczycy.
14
Zostali powitani z wielką gościnnością, ale podarki od króla Portugalii dla władcy nie okazały się zbyt cenne (skrzynia z cukrem, dwie beczki oliwy, beczka miodu, pudełko z mosiężnymi naczyniami, cztery płaszcze ze szkarłatnej tkaniny, sześć kapeluszy i in.), co wywołało wielkie niezadowolenie, bowiem oczekiwali złota.
Przebywający na dworze muzułmańscy handlowcy chcąc bronić swoich interesów, poddali w wątpliwość intencje da Gamy, twierdząc, że jest on piratem, a nie królewskim ambasadorem. Utrudniło mu to pozyskanie przypraw i opuszczenie Indii. Ostatecznie zapełnił tylko jeden statek przyprawami.
15
Mimo stosunkowo niewielkiego sukcesu wyprawy, bowiem nie udało się podpisać umowy handlowej z Kalikatą, a na statkach znalazła się niewielka ilość przypraw, da Gama został powitany u wybrzeży Lizbony jak bohater.
Otrzymał tytuł "Admirała mórz indyjskich", a także w lenno miasto Sines.
16
W 1502 roku Vasco da Gama ponownie wyruszył do Indii.
Tym razem jego flota liczyła 20 okrętów, a celem było wyegzekwowanie interesów portugalskich i zagarnięcie siłą towarów, których nie można było uzyskać na drodze pokojowej.
17
Da Gama prowadził działalność piracką przeciw arabskim statkom handlowym.
Flota Kalikatu licząca 29 okrętów została rozgromiona, a port w Kalikacie został zdobyty przez Portugalczyków.
18
W zamian za pokój, Vasco da Gama uzyskał cenne koncesje handlowe, zdobył mnóstwo łupów, za co korona portugalska była mu bardzo wdzięczna.
Po powrocie do kraju uhonorowany został tytułem hrabiego Vidigueira. Otrzymał też ziemie należące poprzednio do królewskiej rodziny Braganca.
19
Vasco da Gama jeszcze raz pojawił się w Indiach w roku 1524, jako człowiek, który potrafił rozstrzygać wszelkie pojawiające się na tym terenie portugalskie problemy.
Miał zastąpić tam niekompetentnego wicekróla posiadłości portugalskich Eduardo de Menezesa. Niestety zachorował na malarię i zmarł w Wigilię Bożego Narodzenia w Kalikacie.
20
Vasco da Gama został pochowany w kościele św. Franciszka w Koczin, pierwszym katolickim kościele Indii.
W 1539 roku jego szczątki przeniesiono do Portugalii i złożono w Vidigueira.
21
Obecnie grób Vasco da Gamy znajduje się w Klasztorze Hieronimitów w Belem, nekropolii portugalskiej dynastii królewskiej Aviz, wzniesionej w XVI wieku w pobliżu portu, z którego pierwszy raz wyruszył w morską podróż do Indii.
22
Dzięki działalności Vasco da Gamy wzrosła potęga kolonialna Portugalii, kraj zyskał silną pozycję handlową na Oceanie Indyjskim, a sam Vasco zdobył wielką popularność wśród rodaków. Jego czyny sławione były przez poetów i wędrownych śpiewaków.
Jednak da Gama nie był kryształową postacią. Dał się poznać z niebywałego okrucieństwa, nawet jak na średniowieczne standardy. Podczas drugiej wyprawy do Indii przechwycił statek muzułmańskich pielgrzymów podróżujących z Kalikatu do Mekki. Statek splądrował, a 400 pielgrzymów zamknął pod pokładem i statek spalił. Według świadków nie były mu obce także tortury, odcinanie uszu i przyszywanie na ich miejsce psich. Portugalczycy, którzy w jego imieniu sprawowali urząd w Kalikucie również dali się poznać jako okrutnicy nękający okolicznych mieszkańców.
Lubisz ciekawostki?

Najnowsze tematy

20 ciekawostek o Syrakuzach
20 ciekawostek o Syrakuzach
Miasto Archimedesa
Syrakuzy to miasto usytuowane na wschodnim wybrzeżu Sycylii we Włoszech. Jego korzenie sięgają czasów starożytnych, kiedy to było jednym z najważniejs ...
11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...

Podobne tematy