Ciekawostki o Napoleonie Bonapartem

Żył w latach 1769-1821.

Był synem niezamożnego szlachcica włoskiego pochodzenia - Carla Marii Buonapartego i jego żony Letycji. Miał siedmioro rodzeństwa, czterech braci (Józefa, Ludwika, Lucjana, Hieronima) i trzy siostry (Karolinę Bonaparte-Murat, Paulinę Bonaparte-Borghese i Elizę Bonaparte-Baciocchi). Rodzina Buonaparte mieszkała na Korsyce w rodzinnym domu zwanym Maison Bonaparte.

Jako dziesięciolatek rozpoczął edukację w seminarium duchownym w Autun, gdzie uczył się języka francuskiego. Uczęszczał tam przez trzy miesiące, nie nauczył się jednak poprawnej wymowy francuskiej - mówił z korsykańskim akcentem.

Był jednym z pięćdziesięciu królewskich stypendystów. W szkole miał opinię samotnika, który wolał naukę i czytanie książek od towarzystwa lepiej sytuowanych kolegów. Najchętniej studiował dzieła Polibiusza, Plutarcha, Flawiusza Arriana i Kwintusa Rufusa. Po pięciu latach pobytu w szkole, naukę kontynuował w I'Ecole Militaire w Paryżu. Szkołę tę ukończył w 1786 roku w stopniu podporucznika i otrzymał przydział do służby w artylerii.

Napoleon zawsze szanował swoją matkę, traktował ją z typowo korsykańskim pietyzmem. Inny natomiast miał stosunek do rodzeństwa. Traktował ich szorstko i autorytatywnie. Po śmierci ojca to on, a nie najstarszy brat Józef, przejął funkcję przewodzącego rodziną. Zajął się bratem Ludwikiem, który mieszkał z nim w różnych koszarach i wszystkiego go uczył. Szczególnym uczuciem darzył Napoleon też jedną z sióstr - Paulinę Bonaparte, do której odnosił się z wielką miłością.

Próbował natomiast przystać do korsykańskich powstańców Paolego (bohater narodowy Korsyki, przywódca niepodległego państwa korsykańskiego, przeciwnik Napoleona Bonapartego) ale nie został przyjęty. W tej sytuacji opowiedział się po stronie francuskiej i przyłączył się do rewolucji. Został awansowany na porucznika, a gdy w 1793 roku na Korsyce wybuchło powstanie antyfrancuskie, rodzina Bonapartych musiała opuścić wyspę.

Zjednał sobie wsparcie Augustyna Robespierre'a, młodszego brata lidera rewolucji, Maksymiliana Robespierre'a. Poparcia dostarczył mu też korsykański znajomy Salicetii. W oblężeniu Turynu wykorzystano strategię zaplanowaną przez Napoleona, osiągnięto sukces w walce z Anglikami, a sam Napoleon w trakcie natarcia został ranny w udo.

Został zauważony przez Komitet Ocalenia Publicznego i przydzielony do wojsk artyleryjskich w Armii Włoch.

Został powołany do objęcia dowództwa nad oddziałami broniącymi Republiki, a później został dowódcą wojsk wewnętrznych i generałem dywizji.

Po ślubie z Józefiną, Buonaparte zmienił nazwisko, nadając mu francuską pisownię i wymowę. Józefina dzięki swym koneksjom spowodowała prawdopodobnie, ze Napoleon kilka dni po ślubie objął dowództwo nad wojskami francuskimi walczącymi z Austriakami na terytorium północnej Italii.

Bonaparte miał olbrzymią ilość kochanek. Były wśród nich herbowe damy w prawie wszystkich stolicach Europy i ubogie mieszczki. Większość jego metres rekrutowała się spośród dwórek jego sióstr, oraz paryskich aktorek i śpiewaczek. Wiele z tych kobiet pomogło mu w karierze. Była wśród nich też Polka, Maria Walewska, ze związku z którą urodził mu się syn, Józef Florian Aleksander hrabia Colona Walewski. Cesarzowi przypisuje się sześcioro nieślubnych dzieci i jednego prawowitego syna, Napoleona II Bonapartego zwanego "Orlątko".

Pod jego rozkazami służyły Legiony Polskie dowodzone przez generała Jana Henryka Dąbrowskiego.

Aby zakończyć wojnę z Wielką Brytanią, ostatnim państwem I koalicji antyfrancuskiej, zawiązanej w 1793 roku przeciwko rewolucji we Francji, Napoleon zaproponował podbicie Indii - perły Korony Brytyjskiej. Wyruszył na Egipt, który miał stanowić bazę wypadową do ataku na Indie. W wyprawie na Egipt, która rozpoczęła się w 1798 roku udział wzięło 38 tys. marynarzy i żołnierzy oraz 175 uczonych i artystów, którzy mieli badać kulturę i historię Egiptu.

Ingerencja w konflikt wojsk tureckich i zajęcie Malty przez Anglików zmusiło Francuzów  w 1801 roku do kapitulacji.

Dokonał się on 10 listopada 1799 roku. Napoleona (a także Ducosa i Sieyesa) mianowano tymczasowymi konsulami.

Aby zdobyć przychylność arystokracji, ogłosił amnestię dla rojalistycznych emigrantów, którzy mogli powrócić do kraju, jednak zarekwirowanych im majątków nie zwrócono. Z Kościołem katolickim zawarł nowy konkordat, w którym zastrzegł nienaruszalność dokonanych wcześniej rekwizycji i sprzedaży dóbr kościelnych. Konkordat ustalał pensje dla biskupów, wprowadzał naukę religii do szkół państwowych, ułatwiał budowę nowych kościołów i szkół kościelnych.

Napoleon wprowadził we Francji, po raz pierwszy na świecie, obowiązek nieodpłatnej nauki w szkołach publicznych dla obu płci wszystkich stanów. Aby ukrócić wszechobecną w kraju korupcję, przyjął zasadę nominacji sędziów i zaostrzył walkę z rozbojami, fałszerstwami itp. Ustanowił instytucję prefektów w departamentach i merów w gminach (co utrzymało się do dziś). Za największy sukces Napoleona wielu badaczy uznaje opublikowanie Kodeksu Cywilnego z 1804 roku, który ustalał podstawy ustroju: wolność osobistą, równość wszystkich obywateli wobec prawa, laicyzację, nienaruszalność własności prywatnej. Nazwa Kodeks cywilny Francuzów obowiązywała do 1807 roku, kiedy to została zmieniona na Kodeks Napoleona, czym cesarz chciał podkreślić swój związek z kodyfikacją. Ostatecznie, po wielu zmianach, powrócono do pierwotnej nazwy. Artykuły Kodeksu Napoleona w zakresie prawa osobowego w znacznym stopniu powtórzył Kodeks cywilny Królestwa Polskiego, obowiązujący od 1826 roku.

Zabiegi takie umożliwiły choćby wypłatę rent.

Transakcja opiewała na kwotę 15 mln dolarów. Napoleon zdawał sobie sprawę, że utrzymanie tak rozległego terenu w Stanach byłoby trudne, a chciał skoncentrować swą armię na arenie europejskiej. Dzięki tej transakcji Stany Zjednoczone powiększyły swe terytorium o przeszło dwa miliony kilometrów kwadratowych.

Napoleon w tym czasie posiadał ugruntowaną pozycję potężnego władcy i aby uroczystości koronacji dodać splendoru, zażądał przybycia na nią do Paryża papieża Piusa VII. Msza koronacyjna celebrowana przez papieża odbyła się w katedrze Notre Dame. Napoleon wyraził zgodę, aby Pius VII namaścił go i pobłogosławił, natomiast koronę wziął z jego rąk i sam ją sobie włożył na głowę. Było to symboliczne zaakcentowanie faktu, że sam sobie zawdzięcza zdobycie najwyższej władzy w państwie i sam koronuje się na cesarza. Wcześniej, sam koronował Józefinę na cesarzową, sprowadzając rolę papieża jedynie do roli widza. W maju 1805 roku w katedrze w Mediolanie, Napoleon koronował się na króla Włoch.

Napoleon walczył w Austrii, Hiszpanii, Niemczech, gdzie odnosił wielkie zwycięstwa (Marengo, Ulm, Austerlitz, Samosierra, Wagram). Pokonał Prusy w bitwach pod Jeną i Auerstedt oraz Rosję pod Frydlandem. Zdarzały mu się klęski na morzu pod Abu Kirem i Trafalgarem. Gdy sojusz z Aleksandrem I zaczął słabnąć, wobec rosnącego napięcia międzynarodowego, Napoleon w 1812 roku wypowiedział wojnę Imperium Rosyjskiemu. Francuzi stoczyli tam dwie zwycięskie bitwy - pod Smoleńskiem i pod Borodino. Napoleon zapędził się daleko na wschód i gdy okazało się, że nie będzie mógł przeczekać ostrej zimy w celowo spalonej przez Rosjan Moskwie, zarządził odwrót. Rosjanie nie przystali na proponowany przez Napoleona szybki pokój, natomiast nękali Wielką Armię ciągłymi atakami regularnej armii rosyjskiej, Kozaków i partyzantów. Dodatkowo gigantyczne mrozy zdziesiątkowały Wielką Armię, która poniosła w Rosji dotkliwą klęskę.

Do swego terytorium przyłączyła Belgię, Holandię, niemieckie prowincje nad Morzem Północnym, Prowincje lliryjskie na Bałkanach, znaczną część włoskich terenów, łącznie z Rzymem. W bezpośredniej zależności od Francji pozostawały ponadto królestwa Hiszpanii, Włoch i Neapolu, Związek Reński, szwajcarska Republika Helwecka i Księstwo Warszawskie.

Maria Ludwika urodziła mu syna - Napoleona II. Był on jedynym legalnym synem cesarza.

Była to wojna pomiędzy wojskami francuskimi pod przywództwem Napoleona a wojskami koalicji antyfrancuskiej (Austrii, Prus, Rosji i Szwecji). W bitwie tej poległ m.in. książę Józef Poniatowski, jedyny marszałek polskiej narodowości. Sprzymierzeni zdobyli Paryż w marcu 1814 roku i rozpoczęła się rosyjska okupacja miasta.

Na skutek żądania bezwarunkowej kapitulacji i zrzeczenia się tronu, Napoleon 6 kwietnia 1814 roku podpisał  bezwarunkową abdykację (traktat z Fontainebleau). Został zesłany na wyspę Elbę na Morzu Śródziemnym.

Słynne sto dni Napoleona zakończyło się jego klęską 18 czerwca 1815 roku w bitwie pod Waterloo na terytorium Belgii. Francja ogłosiła kapitulację, a obalonego Napoleona internowano na Wyspie Świętej Heleny, na południowym Atlantyku. Za klęskę pod Waterloo w dużej mierze odpowiedzialni są sami Francuzi, zdrady oficerów i żołnierzy, których Napoleon wyniósł dając im tytuły i zaszczyty, a także tajna współpraca księcia Charles'a Talleyranda, byłego napoleońskiego ministra dyplomacji, z carem Rosji Aleksandrem I.

Zmarł 5 maja 1821 roku, w wieku 51 lat. W 1840 roku jego zwłoki przewieziono do Paryża, gdzie został pochowany w Kościele Inwalidów. Przez długi czas powszechne było przekonanie, że Napoleon został otruty arszenikiem. Jednak badania przeprowadzone przez międzynarodowy zespół w 2007 roku, wykluczyły tę diagnozę. Stwierdzono, że Napoleon cierpiał na zaawansowanego raka żołądka (ojciec Napoleona także zmarł na raka żołądka). Inną koncepcję ma na ten temat emerytowany lekarz z Danii, który twierdzi, że cesarz już od trzeciego roku życia miał problemy z układem moczowym i właśnie to schorzenie przyczyniło się do jego przedwczesnej śmierci.

Ruch prawostronny jako pierwsza wprowadziła w 1758 roku Dania. Początkowo tylko w Kopenhadze, a od 1793 roku w całym kraju. W 1794 roku rewolucyjne władze francuskie wprowadziły dla wszystkich uczestników ruchu obowiązkowy ruch prawostronny. Napoleon jedynie spopularyzował go w podbitych przez siebie krajach.

Nie ma jednak żadnych dowodów na wkład Napoleona w sformułowanie bądź udowodnienie tego twierdzenia.

Jedna z anegdot mówi, że podczas którejś z obrad, Napoleon nie mógł dosięgnąć mapy leżącej na półce. Pewien adiutant zaoferował pomoc, mówiąc do cesarza, że jest większy od niego. Bonaparte na to odpowiedział : Nie większy tylko wyższy.
Niżsi od Napoleona byli m.in. Włodzimierz Lenin (164 cm) i Benito Mussolini (160 cm).

Nie był jedyną wśród znanych historycznych postaci osobą, cierpiącą na ten rodzaj fobii. Oprócz niego kotów bali się Juliusz Cezar, Dżingis Chan, Aleksander Wielki, Benito Mussolini i Adolf Hitler. Napoleon tak bardzo bał się kotów, że kiedy znajdowały się w pobliżu, potrafił z przerażenia wskoczyć na stół i czekać tam, aż kot zostanie wyprowadzony z pomieszczenia. Do takiej sytuacji doszło podczas bitwy pod Wagram. Jeden z jego adiutantów usłyszał w pewnym momencie wołanie o pomoc dochodzące z namiotu wodza. Myśląc, że napoleon jest w niebezpieczeństwie, wyciągnął broń i wkroczył do namiotu. W środku okazało się, że "bóg wojny" kuli się spocony i dźga powietrze swoją szablą w obronie przed bezpańskim kotem, który wszedł do namiotu.

Opowiada ona o żołnierzu na wojnie i jego ukochanej kobiecie czekającej w domu. Historia została oparta na własnych doświadczeniach młodego Napoleona, a konkretnie na jego romansie z Eugenie Bernardine Clary, przyszłą żoną Karola XIV Jana, króla Szwecji i Norwegii. Para zdążyła się nawet zaręczyć, jednak później zaręczyny zostały zerwane, a Bonaparte poślubił Józefinę de Beauharnais. Powieść została wydana dopiero w 2008 roku.