Kulinaria
Ciekawostki o frytkach
Jedno z najbardziej popularnych dań, którego pochodzenia do dziś nie ustalono
Nie wiadomo skąd tak naprawdę pochodzą frytki. Jedni mówią, że z Francji a inni, że z Belgii. Skąd by nie pochodziły jedno jest pewne - są przepyszne i chyba nie ma nikogo, kto nie jadłby ich chociaż raz w życiu. Można spożywać je solo, można w połączeniu z mięsem. Pomimo że są dość kaloryczne trudno sobie ich odmówić, a najlepiej dodać do nich jeszcze jakiś sos.
1
Jak głosi legenda, oryginalne frytki narodziły się w Namur, które znajdowało się wtedy w Niderlandach Hiszpańskich czyli pod belgijską jurysdykcją. Mieszkańcy Namur szczególnie upodobali sobie smażone ryby. Kiedy pewnej mroźnej zimy w 1680 r. zamarzła rzeka Sambra, ludzie zamiast małych rybek, do których byli przyzwyczajeni, usmażyli ziemniaki.
2
Belgia usilnie próbuje wpisać frytki jako belgijskie danie na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Czy to się uda nie jest pewne, gdyż najpierw należy ustalić pochodzenie potrawy. Rozstrzygnięcie francusko-belgijskiego sporu nie nastąpi dość szybko bo choć legenda o Namur brzmi przekonująco należy pamiętać, że miasto kilka dekad później przeszło w ręce Francuzów a data podana w legendzie nie jest możliwa do zweryfikowania.
3
Podstawowym składnikiem frytek są oczywiście ziemniaki. Zwykłe ziemniaki można zastąpić batatami. Niektórzy popuścili wodze fantazji jeszcze bardziej i przygotowują to danie na bazie buraków, pasternaku, marchwi, kłębianu lub bakłażana. Pozostaje jedno pytanie: czy to nadal są frytki?
4
Do przygotowania frytek nie należy używać świeżo zebranych ziemniaków. Mogą one zawierać za dużo wody dlatego zaleca się stosować takie, które po zebraniu trochę poleżały.
5
Aby przygotować frytki trzeba po pokrojeniu ziemniaka w paski (lub każdy inny kształt na który mamy ochotę) przepłukać je lub zanurzyć w wodzie. Ma to na celu wypłukanie z powierzchni ziemniaka znajdującej się tam skrobi. Po kąpieli pocięte ziemniaki trzeba dokładnie wysuszyć.
6
Frytki należy następnie przesmażyć jednokrotnie lub dwukrotnie. Szefowie kuchni twierdzą zgodnie, że prawdziwe frytki należy smażyć dwa razy. Przy dwóch smażeniach pierwsze z nich nazywamy blanszowaniem - zanurza się je wtedy w oleju o niższej temperaturze (około 160 °C) by zagotować ich wnętrze. Drugie smażenie odbywa się w bardzo gorącym oleju (około 190 °C) co ma na celu przysmażenie skórki i nadanie im chrupkości. Po usmażeniu frytki są nasączone tłuszczem, który znacząco zwiększa kaloryczność dania. Aby ją obniżyć można zamiast smażenia zapiekać w piekarniku.
7
W Polsce najbardziej popularnymi dodatkami do frytek są ketchup i majonez. Na tle innych krajów mamy dość standardowe podejście podczas gdy najbardziej wyróżniają się Brytyjczycy doprawiający swoje frytki octem.
8
Frytki najczęściej przygotowuje się w oleju roślinnym choć pierwotnie były smażone na łoju wołowym. Jeszcze w latach 90 frytki w McDonald’s były smażone w mieszance 93% łoju wołowego i 7% oleju bawełnianego.
9
Po smażeniu frytek należy pamiętać aby pozbawić je nadmiaru tłuszczu. Najlepiej odcedzić je na ręczniku papierowym / ściereczce czy w durszlaku i pozwolić im troszeczkę “pokapać”.
10
Mrożone frytki dostępne w handlu są najczęściej wstępnie blanszowane lub chociaż suszone przemysłowo. Im lepiej przetworzone w fabryce, tym szybciej od rozpakowania mogą pojawić się na naszych talerzach.
11
W 100 gramach frytek może być od 250 do 300 kalorii. Szkodliwa dla zdrowia jest również sól, którą posypuje się je po smażeniu. Zawarty w soli sód gdy zgromadzi się w naszym organizmie w nadmiarze zatrzymuje w nim wodę, podnosi ciśnienie krwi i może uszkadzać nerki.
12
Około 7% ziemniaków uprawianych w USA trafia na stoły konsumentów w postaci frytek. Sieciowe restauracje takie jak McDonald’s czy Burger King sprzedają ⅓ wszystkich frytek serwowanych w amerykańskich restauracjach.
13
Pierwszy raz frytki opisano w książce kucharskiej z 1856 roku. Książka “Cookery for Maids of All Work” autorstwa E Warren podawała przepis na “Francuskie smażone ziemniaki”. Przepis był dość prosty jak na dzisiejsze standardy, nakazywał pociąć ziemniaki w paski, smażyć w głębokim oleju (jeden raz) do czasu aż się zarumienią i podawać posypane solą.
14
Do USA frytki sprowadził trzeci prezydent tego kraju, Thomas Jefferson. Podawał je swoim gościom pod nazwą “ziemniaki smażone na sposób francuski” już w 1802 roku.
15
W Ameryce Północnej (USA i Kanada) na frytki mówi się “fries”. Reszta anglojęzycznego świata nazywa je “chips”. Termin chips używany jest w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Australii, Nowej Zelandii i RPA.
16
Międzynarodowy Dzień Frytek obchodzimy 13 lipca.