Na powierzchni pustyni w odległych zakątkach południowego Peru znajdują się niezwykle tajemnicze "rysunki". Czym są te znaki? Kto je wykonał, kiedy, w jaki sposób i dlaczego?
1
Nazca jest miastem w południowo-zachodnim Peru.
Liczy około 30 tys. mieszkańców.
2
Dzieje kultury Nazca przypadają na okres sprzed narodzenia Chrystusa do około 650 r. n. e.
Główne ośrodki tej kultury archeologicznej położone są w dolinach Ica, Pisco i Nazca. Niewiele jest odnalezionych przykładów architektury tego okresu, pierwszą osadę odnaleziono dopiero w 1931 roku na podstawie zdjęć lotniczych z doliny Pisco.
3
W Cahuachi , najważniejszym ośrodku Nazca według aktualnej wiedzy, odkryto osadę otoczoną murem wzniesionym z suszonych cegieł.
Wewnątrz zachowały się pozostałości zabudowań mieszkalnych i świątynnych: Wielka Piramida położona przy Wielkim Placu, dwie Świątynie Schodkowe(Mała i Wielka) oraz zabudowania nazwane Monticulo, pełniące najprawdopodobniej rolę zaplecza gospodarczego świątyń. Na budynkach świątynnych nie odnaleziono wyobrażeń bóstw.
4
Do osiągnięć cywilizacyjnych należą też budowane urządzenia nawadniające w postaci kanałów i podziemnych akweduktów.
5
Zachowało się też wiele mumii pochodzących z tamtego okresu.
Znaleziono także spreparowane ludzkie głowy, opisywane mylnie jako trofea wojenne. Najnowsze badania wykazały, że były one ścięte tubylcom.
6
Do najważniejszych zabytków związanych z kulturą Nazca należą naczynia ceramiczne.
Styl zdobienia naczyń i tkanin związany jest z geometryzacją i stylizacją motywów zwierzęcych(ptaków, ryb, kotów). Ceramika jest stosunkowo mało zróżnicowana pod względem form, ale bogato zdobiona motywami wielobarwnie malowanymi jedenastoma kolorami przy jednoczesnej nieznajomości barwy niebieskiej i zielonej. Istotną rolę w symbolice odgrywały motywy głów ludzkich i zwierzęcych. Typowe dla sztuki Nazca są naczynia z dwiema szyjkami połączonymi ze sobą rodzajem strzemienia.
7
Z kulturą Nazca związane są też gigantyczne geoglify - system linii, które oglądane z góry przypominają kształtem zwierzęta, rośliny lub figury geometryczne.
Linie znajdują się na czterech płaskowyżach: Palpa, Ingenio, Nazca i Socos. Zostały utworzone przez Indian Nazca między rokiem 500 p. n. e. a 500 n.e. Indianie z kultury Nazca żyli tu na długo przed nastaniem Inków, zamieszkując obszerne regiony obecnego Peru. Do dzisiejszych czasów nie przetrwali jako zwarta grupa etniczna, nie pozostawili też śladów pisanego języka. Znaczna część informacji o dawnych Indianach pochodzi z ich grobów, ponieważ zmarłych wyposażano w ceramiczne przedmioty oraz inne cenne rzeczy.
8
Linie na płaskowyżu Nazca pozostawały właściwie nieznane jeszcze kilkadziesiąt lat temu.
Nieliczne wzmianki pochodziły od hiszpańskich kronikarzy z XVI i XVII wieku ale dopiero w 1926 roku, ojciec peruwiańskiej archeologii, Julio Tello, doniósł o tajemniczych rysunkach. Jednak rysunki z poważnym, międzynarodowym zainteresowaniem spotkały się dopiero w 1941 roku, gdy do Nazca przybył amerykański archeolog dr Paul Kosok z żoną.
9
Te geometryczne kształty wyryte w ziemi zajmują obszar ponad 750 km2.
Archeolodzy prze z lata zastanawiali się, czy tworzono je dla sztuki czy do komunikacji z bogami. Zastanawiano się dlaczego kultura Nazca stworzyła coś, co widać tylko z powietrza. Rysunki są tak ogromne, że widać je w pełni tylko z samolotu.
10
Archeolodzy zidentyfikowali 70 rysunków zwierząt i roślin, 300 figur geometrycznych i ponad 800 prostych linii o długości nawet 50 km.
Stworzono je z matematyczną precyzją, są piękne i z góry robią ogromne wrażenie, natomiast z bliska widać jak delikatnym są tworem.
11
Wszystkie linie i figury w Nazca zostały utworzone przez usunięcie wierzchniej warstwy luźnych okruchów skalnych i odsłonięcie jaśniejszego podłoża.
Wykonano to prawdopodobnie ręcznie, gdyż do tej pory nie odkryto śladów używania zwierząt pociągowych.
12
Gigantyczne prostokąty, trójkąty, trapezy tworzą obrazy przypominające pasy startowe i lotniska, na których utworzone są inne abstrakcyjne kształty, a także wizerunki zwierząt.
Można tam znaleźć rysunek pająka, kilkunastu odmian ptaków, małpy, wieloryba, węża, lamy, jaszczurki a także człowieka w zagadkowym hełmie. Największe figury rozciągają się na powierzchni dwóch piłkarskich boisk.
13
Na całej powierzchni rozrzucone są okruchy ceramiki oraz dość dowolnie ustawione kamienne kopce, podobnie jak ziemne kurhany w Europie.
14
Na skraju płaskowyżu, w okolicach doliny Nazca, znajduje się kolekcja figur i rzeźb w skałach.
Jedna ze skał o wysokości 25 m, uformowana jest w kształcie ludzkiej głowy i pokryta rysunkami, które przez niektórych interpretowane są jako obraz czterech ludzkich ras. Wiele tych rzeźb skalnych widocznych jest tylko w odpowiednim oświetleniu słonecznym, o określonej porze roku.
15
Istnieje kilka hipotez na temat powstania geoglifów Nazca i powodu ich powstania.
Nie mogły to być pasy startowe dla statków kosmicznych, bo ziemia tam jest zbyt miękka, ani drogi starożytne, bo wiele z tych pasów kończy się na wierzchołkach wzgórz lub też prowadzi donikąd. Nie wskazują też żadnych ważnych obiektów na horyzoncie. Niektórzy badacze sugerowali, że geoglify reprezentują "największą księgę astronomiczną na świecie" i wyznaczono je w taki sposób aby stanowiły rodzaj astronomicznego kalendarza. Inni twierdzą, że owe linie i rysunki związane są z kultem religijnym. Precyzja ich wykonania sugeruje niektórym naukowcom, że starozytni mieszkańcy potrafili unosić się w powietrzu w specjalnych balonach.