Rośliny
Ciekawostki o orzechach włoskich
Juglans regia
Orzechy włoskie to drzewa, które dość często można spotkać w polskich ogrodach ale nie są gatunkiem rodzimym. Przydomek "włoski" wskazuje na miejsce, z którego ten gatunek przywędrował do Polski. Naturalnie występują w południowej części Europy i w Azji poprzez Himalaje aż po Mjanmę i Chiny. Orzechy włoskie są uprawiane przede wszystkim ze względu na jadalne nasiona, które spożywa się bezpośrednio, bądź wykorzystuje w przemyśle cukierniczym.
1
Orzech włoski jest drzewem liściastym osiągającym wysokość około 25-30 m przy średnicy pnia do 2 m.
2
Pień pokrywa gładka kora koloru srebrzystoszarego, z drobnymi bruzdami. Roślina silnie się rozgałęzia.
3
Orzech włoski jest rozdzielnopłciowy, jednopienny, wiatropylny. Kwiaty męskie mają postać kłosków długości 5-10 cm, a żeńskie są drobne, zebrane po kilka na jednorocznych krótkopędach.
4
Owocem jest nibypestkowiec kulistego kształtu. Zewnętrzna warstwa owocni stanowi mięsistą, zieloną okrywę, która jesienią się rozpada uwalniając wenętrzną warstwę uformowaną w silnie zdrewniałą, jasnobrązową skorupę.
5
Dojrzałe owoce mają około 4-5 cm średnicy.
6
Wewnątrz skorupy znajduje się jadalne nasiono otoczone błoniastą skórką, które nazywane jest orzechem.
7
Orzechy włoskie są cennym źródłem witamin (głównie E oraz witamin z grupy B), kwasu foliowego, nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz składników mineralnych takich jak potas, fosfor, magnez, cynk, mangan i jod. Są także bogatym rezerwuarem aminokwasów. Kwasy tłuszczowe obecne w orzechach włoskich to kwas omega-6 i omega-3.
8
Orzech włoski jest cenną rośliną leczniczą stosowaną przede wszystkim w medycynie ludowej. Surowcem zielarskim są: liście, łupiny, owoce i kora drzewa.
9
Odwary z liści i zielonych łupin wykazują działanie przeciwzapalne, antybakteryjne, zapierające i przeciwkrwotoczne. Stosowane są w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych (biegunka, niestrawność) oraz zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła. Stosowane są także w chorobach skóry ( stany zapalne, trądzik, egzema) i opuchliźnie.
10
Zielone orzechy i kora działają przeciwrobaczo (kora również przeczyszczająco).
11
Z nasion orzecha włoskiego otrzymuje się jadalny olej, który ma szerokie zastosowanie kulinarne i odznacza się przyjemnym, delikatnym aromatem. Nie jest jednak zbyt trwały.
12
Orzech włoski jest także źródłem drewna cenionego przez stolarzy za trwałość i połysk. Drewna używa się do produkcji mebli, gitar, niektórych części broni oraz drobnych elementów typu uchwyty czy gałki.
13
Z liści i zielonych łupin otrzymuje się brązowy barwnik, często stosowany do wzmacniania koloru ciemnych włosów,
14
Głównym składnikiem czynnym w orzechu włoskim jest juglon. Juglon jest związkiem charakterystycznym dla całego rodzaju Juglans, obecnym przede wszystkim w młodych i świeżych liściach. Juglon odpowiada za właściwości przeciwpasożytnicze i przeciwzapalne orzecha.
15
Drzewa orzecha włoskiego są długowieczne i odznaczają się długotrwałym czasem owocowania, trwającym nawet 500 lat.
16
Orzech włoski może wywierać ujemne działanie allelopatyczne na inne rośliny. Allelopatia w tym wypadku polega na szkodliwym wpływie substancji chemicznych wydzielanych przez orzechy do podłoża, które wpływają na wzrost innych organizmów w bezpośrednim otoczeniu.
17
W niektórych regionach południowej i centralnej Polski orzech włoski jest gatunkiem inwazyjnym w początkowej fazie ekspansji. Czynnikiem umożliwiającym rozprzestrzenianie się orzecha włoskiego są ptaki z rodziny krukowatych przenoszące jego nasiona na odległości przekraczające 500 m i często zakopujące je na polach uprawnych. Zjawisko to nosi nazwę ornitochorii i polega na rozsiewaniu diaspor przez ptaki.
18
Wartość energetyczna orzechów włoskich wynosi 654,4 kcal na 100 g.
19
Naukowcy z Uniwersytetu w Illinois odkryli, że w liściach orzecha włoskiego występują znaczne ilości progesteronu. Jednak jego rola u roślin nie jest jeszcze poznana.
20
Orzechy bywają wykorzystywane jako prosty środek do polerowania drewna. Podczas pocierania uwalniają się oleje, które działają konserwująco i nabłyszczają drewno.
21
Wyciąg z orzecha włoskiego hamuje wydzielanie mleka u kobiet w okresie laktacji.
22
Zapach liści orzecha włoskiego odstrasza muchy i komary.
23
Zielone, niedojrzałe orzechy włoskie są surowcem do produkcji likierów i nalewek. 
