Znaleźliśmy 26 ciekawostek na temat Mieszka III Starego
Despota i tyran czy silny i roztropny władca?
Mieszko III stary był władcą, którego rządy ciężko jest jednoznacznie ocenić. Przez jednych uważany był za przebiegłego, chciwego tyrana który chciał objąć władzą jak największe obszary Polski. Inni z kolei przedstawiają go jako ambitnego i posiadającego wizję władcę. Jego zapędy doprowadziły do konfliktów nie tylko z możnowładztwem lecz również ze swoimi dziećmi. Ze względu na prowadzoną politykę zmuszony był do ucieczki z kraju i szukania pomocy za granicą. Po powrocie próbował kilkukrotnie odzyskać dzielnicę senioralną za pomocą siły jednak nie udało mu się to i dopiero na drodze dyplomacji wrócił na tron krakowski.
1
Mieszko III Stary urodził się pomiędzy 1122 a 1125 rokiem.
2
Był szóstym pod względem wieku synem Bolesława Krzywoustego.
3
Po śmierci Bolesława Krzywoustego stał się księciem wielkopolskim.
4
Dbał o dobre stosunki z Kościołem Katolickim. Był fundatorem klasztorów, kolegiat i szpitali.
5
Pomiędzy 1136 a 1138 ożenił się z Elżbietą, córką węgierskiego króla Beli II, Stefana II bądź Almosa.
Nie jest poznane dokładne pochodzenie żony Mieszka Starego.
6
W latach 1142-1146 w sojuszu ze swoim bratem Bolesławem Kędzierzawym toczył wojnę Władysławem Wygnańcem, księciem seniorem polski.
7
W 1147 roku wyruszył z wyprawą krzyżową organizowaną przez Henryka Lwa na Słowian połabskich.
8
W wyniku buntu, jaki spowodowało zagarnięcie przez Bolesława Kędzierzawego ziemi sandomierskiej po śmierci Księcia Henryka, na zjeździe w Jędrzejowie w 1168 roku wybrano Mieszka III Starego na nowego księcia zwierzchniego.
Do przewrotu władzy jednak nie doszło gdyż Bolesław Kędzierzawy zgodził się z niektórymi z postulatów i postanowił podzielić ziemię sandomierską na trzy części.
9
5 stycznia 1173 roku po śmierci Bolesława Kędzierzawego Mieszko III Stary został księciem seniorem. Uznali go wszyscy polscy książęta.
10
Jako książę senior Mieszko Stary koncentrował się na scentralizowaniu kraju i wzmacnianiu władzy księcia seniora.
11
Sprawował władzę z Wielkopolski a w dzielnicy senioralnej obsadził swojego namiestnika – Henryka Kietlicza.
12
Mieszkowi udało się doprowadzić do przywrócenia zwierzchnictwa nad Pomorzem Zachodnim.
13
Przeciwko Mieszkowi zbuntował się jego najstarszy syn Odon.
Nie akceptował on silnej władzy swojego ojca, faworyzowanie młodszego potomstwa z drugiego małżeństwa i dążenie ojca do wprowadzenia Odona na drogę kariery duchownej. Bunt przeciw mieszkowi poprali także Kazimierz II Sprawiedliwy, Bolesław I Wysoki i biskup krakowski Gedko.
14
Na stronę zbuntowanych bez większego oporu przeszedł namiestnik Mieszka w Małopolsce – Henryk Kietlicz.
15
Bunt przeciw Mieszkowi nabrał takich rozmiarów, że walki ogarnęły zarówno Śląsk jak i Wielkopolskę.
Po długotrwałych walkach trwających do 1179 roku Mieszko III Stary zmuszony został do wycofania się do Raciborza a następnie ucieczki za granicę.
16
Mieszko uciekał z kraju przez Czechy, gdzie pomocy odmówił mu książę czeski Sobiesław II Przemyślida.
Z Czech skierował się na dwór Fryderyka I Barbarossy do Niemiec, gdzie cesarz również odmówił mu wsparcia nawet w zamian za obiecane 10 tysięcy grzywien. Ostatecznie Mieszko III Stary dotarł na Pomorze Zachodnie, gdzie wsparcia udzielił mu jego zięć książę Bogusław.
17
Z terenu Pomorza Zachodniego Mieszko Stary organizował wyprawy zbrojne na Wielkopolskę.
Udało mu się odzyskać Wielkopolskę zachodnią i wschodnią wraz z Gnieznem i Kaliszem. Pozostawił ziemie swojego syna Odona w spokoju.
18
W 1182 roku Mieszko pojednał się ze swoim synem Odonem i odzyskał panowanie nad Wielkopolską.
19
W 1191 roku Mieszkowi III udało się na moment odzyskać władzę nad Małopolską gdy przeciwko Kazimierzowi Sprawiedliwemu wybuchł bunt możnowładców.
20
2 sierpnia 1193 roku zmarł syn Mieszka Starego, Mieszko Młodszy.
21
20 kwietnia 1194 roku zmarł najstarszy syn Mieszka Starego, Odon.
22
Po śmierci Kazimierza II Sprawiedliwego Mieszko Stary jeszcze raz w sposób zbrojny próbował zdobyć ziemię małopolskie.
Przyczyną wybuchu konfliktu była decyzja o wyborze na księcia krakowskiego 8 lub 9 letniego Leszka Białego. Mieszko nie chciał zaakceptować wyboru młodziana, gdyż uważał że władza powinna być sprawowana silną ręką. Niechętne autorytarnym rządom Mieszka możnowładztwo małopolskie nie chciało dopuścić do powrotu despoty. 13 września 1195 roku doszło do krwawej bitwy nad Mozgawą, w której zginął przebity włócznią Bolesław Mieszkowic a jego ojciec Mieszko Stary został poważnie ranny. Bitwa pozostała nierozstrzygnięta gdyż obie strony wycofały się z pola walki.
23
Po bitwie pod Mozgawą do Mieszka Starego dotarło, że siłowe odzyskanie władzy może być bardzo trudnym zadaniem. W związku z tym nawiązał on stosunki dyplomatyczne z wdową po Kazimierzu Sprawiedliwym, Heleną.
Dzięki porozumieniu Mieszko w 1198 roku odzyskał tron krakowski zrzekając się jednocześnie Kujaw. Taki obrót spraw nie przypadł do gustu wojewodzie krakowskiemu Mikołajowi oraz biskupowi Pełce. Udało im się na jakiś czas odsunąć Mieszka od władzy ale ostatecznie doszli do porozumienia z władcą. W związku ze zrzeknięciem się części uprawnień Mieszko mógł nadal zasiadać na tronie krakowskim.
24
Około roku 1170 Mieszko Stary ufundował w Poznaniu najstarszy ze szpitali na ziemiach polskich.
25
Był dwukrotnie żonaty. Pierwszą była Elżbieta, z którą miał 2 synów i 3 córki. Drugą żoną była Eudoksja, ruska księżniczka miał 3 synów i 2 córki.
26
Zmarł 13 lub 14 marca 1202 roku. Został pochowany w kolegiacie św. Pawła Apostoła w Kaliszu obok swojego syna Mieszka.
