Architektura
Ciekawostki o Krzywej Wieży w Pizie
Architektoniczny ewenement
Krzywa Wieża w Pizie jest jednym z najciekawszych europejskich zabytków. Znana jest na całym świecie i corocznie odwiedzana przez tysiące turystów. Jest elementem kompleksu kościoła katedralnego Santa Maria Assunta, postrzeganego jako "oko w głowie Pizańczyków", arcydzieła architektury romańskiej.
1
Krzywa Wieża w Pizie jest dzwonnicą katedralną należącą do kompleksu zabudowań na Piazza del Duomo w Pizie. Na kompleks zabudowań, oprócz dzwonnicy (kampanili), składają się jeszcze:
- katedra - Santa Maria Assunta,
- baptysterium San Giovanni,
- cmentarz Camposanto Monumentale.
Kampanila, baptysterium i katedra znajdują sie na obszernym, pokrytym zieloną murawą placu zwanym Piazza dei Miracoli - Plac Cudów.
2
Cały ten zabytkowy zespół składajacy się z czterech arcydzieł architektury średniowiecznej został wpisany w 1987 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W 1063 roku Buscheto Pisano rozpoczął budowę katedry - pierwszej z czterech budowli tworzących centrum architektoniczne miasta. Budowle te powstawały według najlepszej interpretacji romanizmu pizańskiego. Pizański styl romański powstał z połączenia wschodnich pierwiastków architektonicznych i dekoracyjnych z zachodnimi elementami architektonicznymi (ostrołukowe arkady, dekoracje w białe i czarne pasy, lizeny i romby), które wniosły do romanizmu pizańskiego posmak podróży na Wschód.
3
Budowę Krzywej Wieży rozpoczęto w 1173 roku, a ukończono dwa wieki później. Wprawdzie na napisie łacińskim widniejącym na prawo od wejścia do wieży figuruje data 1174 rok, ale odnosi się ona do kalendarza pizańskiego, dłuższego o rok względem gregoriańskiego.
4
Za projektantów Krzywej Wieży uważa się architektów: Bonanno i Guglielmo Pisano. Zbudowana jest z białego marmuru, liczy osiem kondygnacji. Jej masę ocenia się na 14 tys. ton.
5
Wkrótce po rozpoczęciu budowy okazało się, że wieża przechyla się w kierunku południowym. Przy projektowaniu nie wzięto pod uwagę, że teren na którym ją wybudowano jest błotnisty, bardzo niestabilny.
6
Pierwszą kondygnację ukończono prawdopodobnie już po kilku miesiącach od rozpoczęcia budowy. W jej najniższej partii widnieją kolumny przyścienne o klasycznych kapitelach i rozpiętych między nimi łukach ozdobionych wklęsłymi rombami.
7
W 1185 roku, gdy wybudowano już trzy kondygnacje wieży, zaobserwowano, że zaczyna się ona przechylać. Podobny los spotkał wiele budowli powstających w tym czasie w Pizie.
8
Architekci starali się ratować sytuację i już w trakcie budowy zmienili plany, wydłużając kolumny z jednego boku. Nie zmieniło to jednak sytuacji. Budowę na tym etapie przrewano, jednak w 1198 roku umieszczono na wieży tymczasowo kilka dzwonów.
9
W pierwszej połowie XIII wieku, poważne problemy w jakie uwikłało się miasto, nie pozwoliły na ukończenie budowy. Piza prowadziła wówczas wojny z Genuą, Florencją i Lukką, broniąc niepodległości republiki.
10
Prace budowlane podjęto dopiero na nowo w 1275 roku. Pokierował nimi Giovanni di Simone, budowniczy kościoła św. Franciszka i Camposanto Monumentale (na cmentarzu tym, młody Franz Liszt znalazł inspirację do swojego niesmiertelnego koncertu "Totentanz"). Przejął on budowę wieży po Bonanno Pisano, którego po śmierci pochowano u stóp Krzywej Wieży w sarkofagu odkrytym w 1820 roku.
