Ciekawostki o Węgrzech

Graniczą z Austrią, Chorwacją, Serbią, Słowenią, Ukrainą, Rumunią i Słowacją.

Budapeszt leży nad Dunajem, drugą co do długości (po Wołdze) rzeką w Europie, w północnej części kraju. Formalnie miasto powstało w latach 1872-1873 z trzech połączonych ze sobą miast: Budy i Obudy na prawym brzegu Dunaju oraz Pesztu - na lewym brzegu. Jest jedną z największych środkowoeuropejskich metropolii, a także ósmym pod względem zaludnienia miastem wśród europejskich stolic. Stanowi wielki ośrodek kulturalny i naukowy. Jest ważnym centrum turystycznym i uzdrowiskowym, dzięki kompleksom balneologicznym. Jest niezwykle bogaty w atrakcje przyrodnicze (system jaskiń i podziemi we Wzgórzu Zamkowym), źródła, skupiska cennych roślin. W mieście znajduje się 837 zabytków architektury, 223 muzea i galerie sztuki, 40 teatrów, 6 sal koncertowych i Opera.

Liczba ludności w 2019 roku wynosiła 9,773 ml osób.

Obecnie jest ich około 14,5 mln, z czego przeważająca większość zamieszkuje Węgry - około 10 mln. Około 2,5 mln Węgrów tworzy mniejszości narodowe w krajach ościennych: Rumunii (Siedmiogród) -1,4 mln, Słowacji - 0,5 ml, Serbii (Wojwodina) - 0,3 mln, Ukrainie (Zakarpacie) - 165 tys., Austrii - 40 tys., Chorwacji - 14 tys. i Słowenii - 6 tys. Istnieje również liczna diaspora węgierska, głównie w Stanach Zjednoczonych, oraz w Europie Zachodniej, najwięcej w Niemczech i Wielkiej Brytanii. Na terenie Węgier mieszkają jeszcze Romowie, Niemcy, Słowacy, Rumuni, Chorwaci i in.

Obecnie nie ma tam oficjalnej religii i zagwarantowana jest wolność religijna. Ponad połowa ludności należy do Kościoła Rzymskokatolickiego - większość z nich mieszka w zachodniej i północnej części kraju. Około 1/5 ludności jest wyznania kalwińskiego (skoncentrowana we wschodnich Węgrzech). Kolejną ważną mniejszość wyznaniową stanowią luteranie. Według badań z 2010 roku aż 81% Węgrów identyfikowało się z chrześcijaństwem (rzymscy katolicy stanowią 37,1%), a 18,6% nie było związane z żadną religią.

Charakteryzują się nizinnym krajobrazem i ciepłym, umiarkowanym klimatem. Są nieomal w całości położone w nizinnej i równinnej Kotlinie Panońskiej - obszarze środkowej Europy ograniczonym od zachodu przez Alpy, od północy i wschodu przez Karpaty, a od południa przez Góry Dynarskie, wraz z ich przedgórzami, stanowiącym ogromne zapadlisko tektoniczne między Alpami i Karpatami. Wyjątek stanowią: Średniogórze Północnowęgierskie - należące do Karpat pasmo średnich gór z najwyższym szczytem Węgier - Kekes oraz Alpy Węgierskie na zachodniej granicy.

Terytorium Węgier należy do zlewiska Morza Czarnego i w całości położone jest w dorzeczu środkowego Dunaju. Długość Dunaju w granicach Węgier wynosi 420 km.

Balaton zwany też Jeziorem Błotnym jest jednocześnie największym jeziorem Europy Środkowej. Znajduje się ono w południowo-zachodnie części kraju, około 80 km od Budapesztu. Powierzchnia tafli jeziora liczy 592 km2, długość 77 km, a szerokość w części zachodniej - do 4 km, a w części wschodniej - do 14 km. Jest jeziorem płytkim, jego średnia głębokość wynosi około 3 m, a największą głębokość - 12,2 m - stwierdzono w tzw. Studni Tihańskiej u zakończenia półwyspu Tihany.

Powierzchnia jeziora wynosi 4,4 ha, głębokość do 38,5 m, a temperatura wody waha się od 24 st. C zimą do 36 st. C latem. Jest ono zasilane przez źródło z wodą o temperaturze 39,8 st. C o wydajności 410 litrów na sekundę. Wysoka temperatura wody umożliwia uprawę tropikalnych lilii wodnych, sprowadzonych tam w XIX wieku z Indii. Woda z jeziora wykazuje działanie lecznicze. Na jego dnie zgromadzony jest torf oraz borowiny wydobywane do celów leczniczych.

Najważniejsze spośród nich to Hortobagy, wpisany na listę światowego dziedzictwa kultury i przyrody UNESCO i Kiskunsagi, pomiędzy Dunajem a Cisą, gdzie jest chroniona częściowo zachowana puszta (bezleśna formacja roślinna typowa dla Wielkiej Niziny Węgierskiej, głównie doliny Cisy) z unikatową florą i fauną.