Ciekawostki o Kolumbii

Jest jedynym państwem południowoamerykańskim, które leży nad dwoma oceanami.

Kolumbia graniczy z pięcioma państwami: Ekwadorem i Peru na południu, z Panamą na zachodzie i z Wenezuelą i Brazylią na wschodzie. 
Łączna długość granicy to 6004 km.

Andy swój początek mają  na południu kontynentu, w Patagonii, ciągną się zachodnim skrajem aż na północ, do Kolumbii, gdzie się kończą. W Kolumbii podzielone są na Kordylierę Zachodnią, Kordylierę Środkową i Kordylierę Wschodnią. Podział Andów kolumbijskich zaczyna się w Masywie Kolumbijskim zwanym także Rzeczną Gwiazdą Kolumbii, ponieważ mają tu swoje źródła rzeki, które uchodzą do Pacyfiku (Patia), Morza Karaibskiego (Cauca i Magdalena) i Amazonki (Caqueta).

W tej Kordylierze znajduje się płaskowyż (na wysokości przekraczającej 2 500 m n.p.m.), na którym znajduje się Bogota i Tunja. Obszar ten był terytorium najważniejszej Konfederacji Plemion Ameryki Południowej - Czibczów.

Ludy te nazywały siebie Muiscami, co oznacza "ludzie", "osoby", "człowiek". Wytworzyły one kulturę rozwijającą się od około 1000 do 1538 r., uważaną za trzeci zespół wysokich cywilizacji Ameryki prekolumbijskiej, ustępujący jednak osiągnięciom Majów i Azteków w dawnym Meksyku oraz Inków na wyżu andyjskim. Słowem Czibcza określa się najczęściej rodzinę językową, do której te ludy należały. Wszystkie te ludy zajmowały obszar ponad 70 tys. km2, tworząc nie tylko wspólnotę językową, ale i kulturową. Populacja Czibczów w okresie konkwisty liczyła około miliona ludzi i tworzyła dziewięć państw.

W Kordylierze tej znajdują się także lodowce górskie: Ruiz, Santa Isabel i Nevado del Tolima.

Trzy kordyliery wraz z dolinami andyjskimi tworzą kolumbijski Region Andyjski, skupiający najwiekszą część ludności Kolumbii.

Szczyty te znajdują w masywie górskim Sierra Nevada de Santa Marta, w północnej Kolumbii, na wybrzeżu Morza Karaibskiego. Są najwyższymi szczytami masywu i nie ma pewności, który z nich jest wyższy, ale powszechnie przyjmuje się, że Cristobal Colon (po polsku Krzysztof Kolumb) o wysokości 5775 m n.p.m. nie jest niższy od szczytu Simon Bolivar. Masyw jest całkowicie odizolowany od innych gór Ameryki Południowej obszarami o wysokości poniżej 200 m n.p.m. Teren masywu jest rezerwatem biosfery, a jego część o powierzchni 3830 km2 objęto ochroną, tworząc Park Narodowy Sierra Nevada de Santa Marta.

Indianie Kagaba siebie uważają za "starszych braci", a resztę ludzkości nazywają "młodszymi braćmi". Posługują się językiem z rodziny czibczańskiej.  Obecnie plemiona masywu Sierra Nevada de Santa Marta mieszkają w rezerwatach w środkowych partiach masywu.

Jest to strefa częstych trzęsień ziemi i erupcji wulkanicznych, złożona z pasa rowów oceanicznych, łuków wyspowych i aktywnych wulkanów, która otacza niemal nieprzerwanie Ocean Spokojny na długości ok. 40 tys. km. W Pacyficznym Pierścieniu Ognia znajdują się 452 wulkany i występuje tu około 90% wszystkich trzęsień ziemi na świecie. W Kolumbii jest 17 wulkanów (aktywnych, drzemiących i wygasłych). Najwyższym z nich jest Nevado del Huila (5365 m n.p.m.). Jest to stratowulkan, w paśmie Kordyliery Środkowej. Ostatnie erupcje miały miejsce w 2007 i 2008 roku, po ponad 500-letnim braku aktywności.

Na jednym z nich - Nevado de Cumbal, który jest stratowulkanem drzemiącym w południowo-zachodniej Kolumbii, w styczniu 2002 roku miała miejsce katastrofa lotu TAME 120, podczas której na wulkanie rozbił się Boeing 727-134 z 94 osobami na pokładzie. Kolumbijskie lodowce, tak jaki i inne na całym globie, są zagrożone globalnym ociepleniem, a także w tym wypadku - El Nino. Istnieje przypuszczenie, że mogą one zniknąć zupełnie w XXI w.

Całe terytorium Kolumbii leży w strefie międzyzwrotnikowej, a kraj znajduje się w obrębie klimatu równikowego. Ze względu na duże różnice wysokości (od poziomu morza do prawie 6000 m n.p.m.) klimat poszczególnych regionów Kolumbii różni się. Wraz ze zmianą wysokości zmieniają się piętra klimatyczne, wśród których wyróżnia się: piętro gorące, obejmujące 80% powierzchni kraju, umiarkowane, obejmujące 10% powierzchni, piętro chłodne - 8% i zimne - 2% powierzchni kraju.

Większość rzek ma swoje źródła w Andach, a w ich dolinach występują bardzo liczne jeziora i obszary bagienne. Duża liczba mniejszych jezior znajduje się też w górach, mają one charakter polodowcowy.

Źródła znajdujące się w Kordylierze Wschodniej i Centralnej wykorzystywane są w celach leczniczych. Najbardziej znane źródła to Pipa, Purace - na stokach wulkanu o tej samej nazwie i Santa Rosa de Cabal.

Kolumbia jest szóstym krajem na świecie pod względem całkowitego, odnawialnego zaopatrzenia w słodką wodę i nadal ma duże rezerwy słodkiej wody.

Należy do krajów o największej bioróżnorodności na świecie (drugim po Brazylii), posiada najwyższy wskaźnik gatunków według obszaru, a także największą liczbę endemitów ze wszystkich krajów. Około 10% gatunków Ziemi żyje w Kolumbii, w tym ponad 1900 gatunków ptaków - więcej niż w Europie i Ameryce Północnej razem wziętych. Posiada 10% światowych gatunków ssaków, 14% gatunków płazów i 18% gatunków ptaków na świecie. Występuje tam około 2 000 gatunków ryb morskich i jest drugim najbardziej zróżnicowanym krajem pod względem ryb słodkowodnych.

Jest krajem z najbardziej endemicznymi gatunkami motyli. Posiada około 7 000 gatunków chrząszczy, 1 900 gatunków mięczaków i według szacunków, około 300 000 gatunków bezkręgowców. Jest drugim pod względem liczby gatunków płazów i trzecim najbardziej zróżnicowanym krajem na świecie pod względem gadów i palm.

Odpowiada to 10-20% wszystkich gatunków na świecie, co jest bardzo niezwykłe, zważywszy, że Kolumbia uważana jest za kraj średniej wielkości. W swojej bioróżnorodności ustępuje jedynie Brazylii, która jest krajem około siedmiokrotnie od Kolumbii większym.

Storczyk ten otrzymał swą nazwę na cześć kolumbijskiego botanika i lekarza Jose Jeronimo Triany. Gatunek rośnie na wysokości 1500-2000 m n.p.m. w lasach chmurnych. Jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem z powodu niszczenia siedlisk.
Zgodnie z latynoską legendą, zamordowany Orchis, syn fauna i nimfy, powrócił do życia w formie kwiatu, znanego jako orchidea. Mężczyźni, którzy pragną zdobyć serce ukochanej kobiety, obdarowują ją bukietem orchidei.

Produkcji kawy sprzyja idealny klimat, ukształtowanie terenu, ale też pomoc ze strony państwa. Dzięki odpowiednio prowadzonej akcji marketingowej kolumbijskiej federacji udało się sprawić, że kawa stała się dobrem narodowym Kolumbii. Pierwsze wzmianki o roślinach kawowca na terenie tego kraju pochodzą z 1730 roku, jednak pierwszy transport kawy za granicę ruszył dopiero 100 lat później. Jakość kolumbijskiej kawy docenili przede wszystkim mieszkańcy USA i Europy, ale na przełomie XIX i XX w. nastąpił spadek eksportu na skutek toczącej się w Kolumbii wojny domowej (Wojna Tysiąca Dni).

W tym celu stworzono postać Juana Valdeza, czyli fikcyjną osobę, której zadaniem było wypromowanie kolumbijskich ziaren na całym świecie. Juan Valdez był przedstawiony jako wesoły mężczyzna z charakterystycznymi wąsami, wędrujący ze swoim mułem o imieniu Conchita. Jego wizerunek pojawiał się ciągle w mediach. Już po sześciu miesiącach zaobserwowano wzrost zainteresowania kolumbijską kawą w USA z 50 do 81% , jeszcze więcej ludzi uwierzyło, że kolumbijska kawa jest najlepsza na świecie. Dziś Juan Valdez to również sieć kawiarni oraz palarnia kawy znana na całym świecie.

Najstarsze znaleziska archeologiczne pochodzą z doliny Magdalena, z okresu paleoindyjskiego (18000 -8000 p.n.e.)

Dla Europy Kolumbie odkrył w 1499 roku hiszpański żeglarz Alonso de Hojeda.

W 1819 roku kraj został zdobyty przez walczące z Hiszpanami wojska Simona Bolivara, który utworzył (wraz z Wenezuelą, Panamą i Ekwadorem) federację Wielkiej Kolumbii. Federacja przetrwała do 1830 roku. Po rozpadzie Wielkiej Kolumbii powstało państwo Nowa Granada, które z czasem zostało przekształcone w Stany Zjednoczone Kolumbii, a w 1885 w republikę Kolumbii. W 1852 roku zniesiono tam niewolnictwo.

Kartel ten działał na terenie Kolumbii, Boliwii, Ameryki Środkowej, USA, Kanady i Europy. Oprócz Escobara, kartel tworzyli: handlarz szmaragdami Jose Gonzalo Rodriguez Gacha oraz hodowcy koni - bracia Ochoa - Jorge, Juan i Fabio. Do 1993 roku grupa oporu Los Pepes, kontrolowana przez kartel z Cali oraz współpracujący z nimi kolumbijski rząd i amerykańska agencja rządowa, zlikwidowali kartel z Medellin zabijając jego członków lub wtrącając ich do więzienia.

Przez jakiś czas kartel z Medellin dostarczał co najmniej 96% narkotyków do Stanów Zjednoczonych i zaopatrywał 90% światowego rynku kokainy.

Leży ona w centralnej części Kolumbii, w Kordylierze Wschodniej, na wysokości 2640 m n.p.m. Bogota od setek lat jest centrum przemysłowym, handlowym i naukowo-kulturalnym kraju. Znajdują się tu siedziby międzynarodowych koncernów, korporacji i banków. W mieście usytuowany jest międzynarodowy port lotniczy El Dorado. Znajduje się tam ponad sto uczelni - ze względu na znaczenie naukowo-kulturalne stolica Kolumbii niejednokrotnie nazywana jest Atenami Ameryki Południowej. Główne zabytki Bogoty to zabudowania z okresu kolonialnego i początków republiki.

Populacja skoncentrowana jest na wyżynach andyjskich i wzdłuż wybrzeża karaibskiego. Kolumbia jest obecnie jednym z najbardziej zurbanizowanych krajów Ameryki Łacińskiej. Od 2012 roku ma największa na świecie populację osób wewnętrznie przesiedlonych (osoby zmuszone do opuszczenia swojego domu, ale pozostająca w granicach swojego kraju), szacowaną na nawet 4,9 mln osób.