Ludzie
Ciekawostki o Katarzynie II Wielkiej
Caryca
Katarzyna II Wielka uważana jest za jedną z najwybitniejszych władczyń Rosji. Zachodni filozofowie, którzy nazywali ją "Semiramidą Północy"podziwiali ją za mądrość, umiłowanie wiedzy, sztuki i sprzyjanie oświeceniu. Zdania na jej temat były jednak podzielone, bo gdy jedni widzieli w niej matkę narodu, inni - bezwzględną intrygantkę, rządzącą twardą ręką despotkę. Historia zna ją także z innej strony - jako kobietę rozpustną, obdarzoną niewątpliwym temperamentem wielbicielkę romansów. W powszechnej opinii Katarzyna II Wielka funkcjonuje jako caryca Katarzyna.
1
Katarzyna II Wielka naprawdę nazywała się Zofia Fryderyka Augusta von Anhalt-Zerbst. Urodziła się 2 maja 1729 roku w Szczecinie. Pochodziła z niemieckiego rodu, była księżniczką anhalcką (historyczna kraina w środkowej części Niemiec). Jej ojciec, książę Christian August von Anhalt- Zerbst był wtedy dowódcą regimentu pruskiego stacjonującego nad Bałtykiem. Matka, księżniczka Joanna von Holstein-Gottorp pochodziła z dynastii holsztyńskiej.
2
Ojciec Katarzyny był niemieckim arystokratą pochodzącym z raczej pośledniej i zbiedniałej rodziny. Nie wyróżniał się niczym szczególnym na tle podobnych mu możnowładców, poza tym, że był człowiekiem niesłychanie flegmatycznym, ułożonym i nijakim.
3
Przeciwieństwem księcia była natomiast jego żona Joanna Elżbieta, będąca kobietą zdecydowaną, żądną wrażeń, przyzwyczajoną do luksusów plotkarą. Marzyła zawsze o prawdziwym dworskim życiu, tymczasem zgodnie z decyzją rodziny wyszła za mąż za niezbyt bogatego, mieszkającego w małym kamiennym domu przy brukowanej ulicy, strasznego nudziarza. Na dodatek starszego - w momencie zamążpójścia ona miała lat 15, a on niemal 40. Małżeństwo nie było udane. Joanna liczyła na to, że urodzi męskiego potomka, na którym będzie mogła skupić całą swoją miłość i uwagę.
4
Tymczasem urodziła córkę, co było dla niej wielkim rozczarowaniem. Odbyła bardzo ciężki poród, po którym następnych 19 miesięcy musiała spędzić w łóżku. Joanna nie potrafiła odnaleźć w sobie macierzyńskich uczuć. Nie zajmowała się córką, nie przytulała jej, nie nosiła na rękach. Opiekę nad dzieckiem przekazała służbie i nianiom.
5
Katarzyna była dzieckiem niechcianym i niekochanym. Półtora roku później Joanna urodziła syna, który był ubóstwiany przez matkę, Katarzyna zaledwie tolerowana. W swoich pamiętnikach wspominała, że czuła się odtrącona, ale nie wiedziała dlaczego.
6
Za wychowanie małej Zofii odpowiadała głównie francuska guwernantka, Elizabeth Cardel. Ona zastępowała dziewczynce matkę i rozkochała ją we francuskiej kulturze i języku. Zofia miała za złe opiekunce, że kazała jej się uczyć wszystkiego na pamięć, ale dzięki guwernantce caryca w przyszłości zaskarbiła sobie podziw Woltera oraz innych filozofów i pisarzy paryskich.
7
Zofia była inteligentnym, dociekliwym dzieckiem. Uczyła się chętnie, zadawała pytania, ale też potrafiła się buntować. Matka uznała, że Zofia jest arogancka i buntownicza, powtarzała córce, że jest brzydka i bezczelna. Uznała, że należy z niej wypędzić diabła, w związku z czym planowała dla córki szybkie zamążpójście. Zofia zgadzała się w tej kwestii z matką, gdyż chciała wyzwolić się spod jej kurateli.
8
Zofia jako dziecko nie była zbyt atrakcyjna, wyładniała dopiero jako nastolatka. W tym czasie pojawił się pretendent do jej ręki, był to jej własny wujek, Jerzy Ludwik. Był to człowiek sporo starszy od Zofii, i na dodatek nie stanowił dobrej partii. Matka jednak skłonna była wydać córkę za mąż, gdyż bardzo chciała pozbyć się jej z domu, ale nagle nadarzyła się inna okazja.
9
Zofia była zaledwie dziesięcioletnią dziewczynką, gdy na horyzoncie pojawiła się możliwość jej mariażu z jedynym żyjącym wnukiem cara Rosji Piotra Wielkiego, pierwszym w kolejności kandydatem do tronu Szwecji, jedenastoletnim wówczas księciem Holsztynu -Karolem Piotrem Ulrykiem. Brat matki Zofii, a zarazem książę-biskup Lubeki Adolf Fryderyk, został opiekunem osieroconego Karola Piotra Ulryka. Chłopiec był kuzynem Zofii, a jednocześnie znakomitą partią o świetnych koligacjach i perspektywach. Postanowiono zorganizować szybkie spotkanie obojga dzieci.
10
Zofia zapamiętała Piotra dość pozytywnie, choć jej uwagę wzbudziło jego zainteresowanie alkoholem. Nie był urodziwym młodzieńcem. Miał wyłupiaste oczy, cierpiał na niedorozwój szczęki, był raczej mało inteligentny, niczego nie czytał, a przyjemność odnajdywał w nadmiernym objadaniu się.
