Miasta
Ciekawostki o Lwowie
"A gdybym miał kiedyś urodzić się znów, to tylko we Lwowie...."
Semper fidelis Rzeczypospolitej. Dewiza ta została nadana miastu Lwów przez papieża Aleksandra VII w 1658 roku. Lwów to miasto niepowtarzalne i fascynujące, o przebogatym folklorze, ośrodek wielu barwnych kultur. Silnie związany z historią, kulturą i nauką polską i do dziś pozostaje w pamięci i sentymentalnych wspomnieniach wielu osób. Obecnie jest jednym z najważniejszych ośrodków kulturowych Ukrainy. Atmosfera i klimat, mnóstwo zabytków sprawiają, że chce się to miasto zobaczyć i poznać. Zapraszamy do przeczytania kilku ciekawostek o tym pięknym mieście i jego bogatej historii.
1
Lwów założył w połowie XIII wieku książę halicko-wołyński, Daniel. Nazwa miasta pochodzi od imienia jego syna, Lwa. Lew przeniósł tutaj swoją siedzibę z Przemyśla, sprowadził też Niemców i Ormian, będących najstarszymi społecznościami miasta.
2
We władaniu Rusi Halickiej Lwów był do połowy XIV wieku, kiedy to Kazimierz Wielki podbił Ruś Czerwoną, zwaną Rusią Halicką. Pod władaniem Polski była do 1945 roku. Po II wojnie światowej Lwów znalazł się w strefie wpływów ZSRR.
3
Przed wojną Lwów był najbardziej wieloetnicznym miastem II Rzeczypospolitej. Mieszkali tam w przeważającej większości Polacy a także Żydzi, Ukraińcy, Rusini, Niemcy. Po wojnie, w wyniku akcji przesiedleńczej, miasto zostało zdominowane przez Ukraińców ale śladów po tej wieloetniczności jest do tej pory mnóstwo. Polskich mieszkańców przesiedlono na tzw. Ziemie Odzyskane, szczególnie do Wrocławia i na Dolny Śląsk.
4
W 1811 roku zaczęła we Lwowie ukazywać się słynna "Gazeta Lwowska" Ukazywała się do 1939 roku.
5
W 1817 ufundowano Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Oprócz bogatej w zbiory biblioteki posiadał także własne wydawnictwo. Wychodziło tu wiele lokalnych gazet,wydawnictw i czasopism drukowanych nie tylko w języku polskim ale też niemieckim, ukraińskim czy jidysz.
6
W 1861 roku otwarto linię kolejową łączącą Lwów z Krakowem i siecią europejską.
7
Na specjalnie wydzielonej części Cmentarza Łyczakowskiego znajduje się Cmentarz Orląt Lwowskich. Spoczywa tam prawie 3000 poległych w walkach o Lwów i Małopolskę Wschodnią żołnierzy, z których część to Orlęta Lwowskie czyli młodzież szkół średnich i wyższych i inteligencja. Marszałek Józef Piłsudski w uznaniu bohaterstwa mieszkańców a zwłaszcza Orląt Lwowskich odznaczył miasto Krzyżem Virtuti Militari.
8
Lwów leży nad rzeką Pełtwią. Niestety nie jest ona widoczna, gdyż od 1906 roku ujęta jest w podziemne koryto. Przepływa m.in. pod najsłynniejszym traktem Lwowa- Wałami Hetmańskimi.
9
Lwów nie posiada ani jednego zamku. Kiedyś były dwa: Niski i Wysoki. Dziś Wysoki Zamek to jedynie fragment ruin zamku zniszczonego przez Szwedów. Teraz jest to Kopiec Unii Lubelskiej.
10
Lwów był pierwszym miastem, w którym powstała elektryczna komunikacja tramwajowa. Tramwaje pojawiły się przy okazji Powszechnej Wystawy Krajowej w 1894 roku. Tramwaje jeździły po Lwowie wcześniej niż w Wiedniu.
11
Pierwsza bramka w historii polskiego futbolu została zdobyta we Lwowie Wydarzyło się to w 1894 roku w meczu Sokoła Lwów z drużyną z Krakowa. Gol padł w 6 minucie, strzelcem był Włodzimierz Chomicki.
12
Lwów jest miastem bogatym w różnego rodzaju zabytki Dostrzegalny jest w nich wpływ różnych kultur, religii i wyznań. Stąd bogactwo kościołów, cerkwi, kaplic- katolickich, grekokatolickich, prawosławnych, ormiańskich.
13
Zabytki Lwowa zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, jako historyczny zespół Starego Miasta.
14
Najważniejszą częścią Starego Miasta jest Rynek wytyczony w kształcie ringu Dawniej stanowił on plac targowy, dziś jest miejscem spotkań towarzyskich i odpoczynku. Nadal jeżdżą po nim tramwaje. Centralnym jego punktem jest Ratusz.
15
Jednym z najważniejszych zabytków jest Opera Lwowska Nosi ona imię Salomei Kruszelnickiej, ukraińskiej primadonny a zaprojektowana została przez polskiego architekta. Opera, jej kształt, jest symbolem Lwowa, jej wizerunek znajduje się również na ukraińskim banknocie 20 hrywien.
16
Jednym z najstarszych i najważniejszych zabytków jest Katedra Ormiańska. Ormianie to jedna z najstarszych grup etnicznych Lwowa. Jej początki sięgają XIV wieku, wewnątrz znajdują się przepiękne freski i malowidła. Podczas okupacji sowieckiej w Katedrze były magazyny muzealne.
17
Dawny Klasztor Dominikanów jest obecnie Cerkwią Najświętszej Eucharystii. Sowieci przekształcili klasztor w Muzeum Ateizmu i Religii.
18
W Cerkwi Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny , w kryptach, pochowani są ukraińscy dostojnicy.
19
Jednym z najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej na Ukrainie jest Bazylika Wniebowzięcia NMP, popularnie zwana Katedrą Łacińską. Fundację katedry przypisuje się Kazimierzowi Wielkiemu.
20
Jedną z najbardziej luksusowych rezydencji Lwowa jest Pałac Potockich. Obecnie mieści filię Lwowskiej Galerii Sztuki.
21
Perłą lwowskiej architektury jest dworzec kolejowy Lwów Główny. Pierwszy pociąg do Lwowa przyjechał z Przemyśla w 1861 roku. Architekt był Polakiem.
22
Odpowiednikiem warszawskiego cwaniaka i krakowskiego andrusa jest lwowski baciar. Bastionem baciarów był Łyczaków. Baciarzy posługiwali się swoistą gwarą, bałakiem. W Polsce międzywojennej popularność zdobyli dzięki audycjom radiowym Wesołej Lwowskiej Fali, legendarnych Szczepcia i Tońcia.
23
We Lwowie znajduje się jeden z najstarszych w Europie Środkowej uniwersytetów,Uniwersytet Lwowski, założony w 1661 roku. Z uniwersytetem związani byli wybitni polscy matematycy:Stefan Banach, Juliusz Schauder, Stanisław Ulam. Lwów jest także siedzibą Politechniki Lwowskiej założonej w 1843 roku.
24
Lwów przed wojną posiadał dużą i aktywną wspólnotę żydowską. Do 1941 roku w mieście znajdowało się 45 synagog. W 1941 roku miał miejsce pogrom ludności żydowskiej określany jako Dni Petlury, w trakcie których Niemcy i nacjonaliści ukraińscy wymordowali około 2 tys. Żydów.
25
We Lwowie powstało polskie stowarzyszenie sportowe Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" Było to w roku 1867.
