Ciekawostki o Helsinkach

Są też najbardziej zaludnionym miastem kraju (ponad 650 tys. mieszkańców).

Nazywane jest "Córką Bałtyku" lub "Perłą Morza Bałtyckiego" i leży na krańcu półwyspu i na 315 wyspach.

Główne helsińskie wyspy to: Seurasaari, Vallisaari, Lauttasaari, Korkeasaari.

Region stołeczny - obszar metropolitalny, uważany jest za jedyną metropolię Finlandii. Rozciąga się na obszarze 770 km2, liczy około 1,1 mln mieszkańców i stanowi najbardziej wysunięty na północ obszar metropolitalny na świecie z ponad milionem mieszkańców. Charakteryzuje się on wysoką koncentracją zatrudnienia: około 750 tys. miejsc pracy.

Helsinki są też najbardziej wysuniętą na północ stolicą państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Jako największe miasto Finlandii, są trzecim co do wielkości miastem w krajach nordyckich, po Sztokholmie i Oslo.

Położone są w odległości 80 km na północ od Tallina w Estonii, 400 km na wschód od Sztokholmu w Szwecji i 300 km na zachód od Petersburga w Rosji.

Miasto dzieli się na 8 dystryktów, które dzielą się na 34 okręgi podstawowe, a te na dzielnice, których jest 137. Najmniejszą jednostką administracyjną jest osiedle - jest ich w Helsinkach 369.

 Ważnym terenem rekreacyjnym dla mieszkańców miasta jest wąski, 10-kilometrowej długości Helsiński Park Centralny ((Keskuspuisto), rozciągający się od centrum miasta do jego północnej granicy. Szczególną cechą parku są latające wiewiórki (Pteromys volans), których populacja zaskakująco szybko odrodziła się w ostatnich latach po tym, jak sądzono, że zniknęły pod koniec XX wieku.

Posiada też ponad 14 tysięcy hektarów morskich wód połowowych przylegających do regionu stołecznego. Na tym obszarze występuje około 60 gatunków ryb (popularne jest wędkarstwo rekreacyjne).

Z czego 19 500 ha stanowią obszary wodne, a 19 140 ha obszary lądowe. Największym rezerwatem przyrody jest Vanhankaupunginselkä o powierzchni 12 400 ha, obszar wymieniony w Konwencji Ramsar o obszarach wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym, będący częścią programu Natura 2000 Unii Europejskiej. Wymieniany jest także jako ostoja ptaków

Obszar ten w dużej mierze podobny jest do bagna, nieprzekraczalnego ani pieszo, ani łodzią. Większa jego część pokryta jest trzcinami o wysokości człowieka, co uniemożliwia korzystanie z łodzi. Podłoże zaś pod trzcinami jest miękkie i błotniste, co uniemożliwia przejście pieszo.

Typowym zwierzęciem natomiast wiewiórka ruda (Sciurus vulgaris).

Zimy w Helsinkach są znacznie cieplejsze niż na północy Finlandii (łagodzący wpływ Morza Bałtyckiego i Prądu Północnoatlantyckiego), a sezon śnieżny jest znacznie krótszy.

Najwyższa temperatura, jaką kiedykolwiek zanotowano w mieście wynosiła 33,2 ° C 28 lipca 2019 roku, a najniższa  -34,3 ° C w dniu 10 stycznia 1987 roku.

Kiedy w 1548 roku we wsi Forsby (znanej później jako Koskela) Szwedzi założyli miasto, nazwali je Helsinge fors. Miasto było powszechnie znane jako Helsinge lub Helsing. I to właśnie od tej nazwy wzięła się współczesna fińska nazwa.

Jako część Wielkiego Księstwa Finlandii w Imperium Rosyjskim, Helsinki znane były jako Gel'singfors (Гельсингфорс).

W helsińskim slangu miasto nazywa się Stadi (od szwedzkiego słowa stad oznaczającego "miasto"). Osoby z innych obszarów Finlandii używają nazwy Hesa, a lapońska nazwa Helsinek to Helsset.

Miały one rywalizować z hanzeatyckim miastem Rewal na południowym wybrzeżu Zatoki Fińskiej, obecnie znanym jako Tallin. W drugiej połowie XVII wieku Helsinki, jako miasto drewniane, nękane były częstymi pożarami. Nie posiadało większego znaczenia, mieszkało w nich wówczas około 1700 mieszkańców. Pozycja miasta zaczęła się zmieniać w XVIII wieku, gdy zapewniono mu większa obronę morską.

W mieście mieszkało już ponad 100 tys. osób, wśród których mniej więcej tyle samo mówiło po fińsku co po szwedzku (większość pracowników mówiło po fińsku). Lokalny slang helsiński (stadin slangi) rozwinął się wśród dzieci i młodzieży jako mieszany język fińsko-szwedzki już w latach 90. XIX wieku, był także pod wpływem języka rosyjskiego. Od lat 50. XX wieku slang zaczął stawać się bardziej fiński.

Potroiła się wówczas populacja obszaru metropolitalnego. W mieście wybudowano metro (1982 rok, po 27 latach planowania), które jest najbardziej wysuniętym na północ tego typu systemem na świecie.

Letnie Igrzyska Olimpijskie w 1952 roku były ostatnimi z dwóch kolejnych igrzysk olimpijskich, które odbyły się w Europie Północnej, po Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1952 w Oslo w Norwegii. Były to również igrzyska olimpijskie, na których pobito najwięcej rekordów świata, dopóki nie zostały one pobite przez Letnie Igrzyska Olimpijskie 2008 w Pekinie.

Najwięcej medali ogólnie i złotych medali zdobyły w Helsinkach Stany Zjednoczone. W igrzyskach tych debiutowały: Związek Radziecki, Chińska Republika Ludowa, Hongkong, Indonezja, Izrael, Tajlandia i Kraj Saary (protektorat w zachodnich Niemczech, który istniał w latach 1947-1956).

Wywodzi się on z okresu, gdy niemieckiemu architektowi, Carlowi Ludwigowi Engelowi powierzono zaplanowanie przebudowy centrum miasta. Powstało wówczas kilka neoklasycystycznych budynków. Centralnym punktem planu miasta Engela był Plac Senacki. Otacza go Plac Rządowy, główny budynek Uniwersytetu Helsińskiego, duża katedra helsińska, którą ukończono w 1852 roku, dwanaście lat po śmierci Engela.

Większość starszych budynków Helsinek została zbudowana po pożarze 1808 roku. Najstarszym zachowanym budynkiem sprzed tego okresu jest Sederholm House (1757).

Kościół znajduje się w parku rekreacyjnym, zwanym Starym Parkiem Kościelnym. Potocznie zwany jest on Parkiem Zarazy, ponieważ obok niego pochowanych jest ponad tysiąc ofiar zarazy z 1710 roku.

Zostały one zaprojektowane na początku XX wieku pod silnym wpływem Kalevali (XIX-wieczne dzieło poezji epickiej opracowane na podstawie ustnego folkloru i mitologii karelskiej i fińskiej, opowiadające o stworzeniu Ziemi), która była powszechnym tematem tamtej epoki.

Ważnym architektem fińskiej secesji był Eliel Saarinen, którego architektonicznym arcydziełem był Dworzec Centralny w Helsinkach.

Stanowiły one tło dla scen rozgrywających się w Związku Radzieckim z czasów zimnej wojny, gdy kręcenie w ZSRR nie było możliwe. Niektóre z nich to: The Kreml Letter, Reds, Gorky Park.

Ponieważ niektóre pejzaże uliczne przypominały starą zabudowę Leningradu i Moskwy, one również były wykorzystywane w produkcjach filmowych.

Wiele z nich jest na co dzień używanych w różnych celach (baseny, miejsca imprez rozrywkowych itp.).

Był to Hotel Torni o wysokości 69,5 m, który był w tym czasie najwyższym budynkiem w Finlandii, aż do 1976 roku. Od kwietnia 2017 roku w rejonie Helsinek nie ma drapaczy chmur wyższych niż 100 metrów, ale kilka projektów jest w trakcie budowy lub planowania.

77,1% obywateli posługuje się fińskim jako językiem ojczystym, a 5,6% mówi po szwedzku. Pozostałe 17,3% populacji posługuje się językiem ojczystym innym niż fiński czy szwedzki. Najszybciej rozwijającymi się językami są arabski i somalijski.

Tylko 64 osoby posługują się językami lapońskimi jako ojczystymi, chociaż pochodzenie lapońskie posiada 527 osób. Mieszkają tam 93 osoby mówiące po tatarsku, co stanowi prawie połowę wszystkich osób mówiących po tatarsku w Finlandii.

W stolicy reprezentowanych jest ponad 140 narodowości. Mieszka tam największa na świecie społeczność estońska poza Estonią. Drugą co do wielkości grupę imigrantów stanowią Somalijczycy.

Kościół został wybudowany jako hołd dla Wielkiego Księcia Finlandii, cara Rosji Mikołaja I. Katedra jest jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych Helsinek, w 2018 roku odwiedziło ją pół miliona zwiedzających.

 Zbudowana jest w stylu neoklasycystycznym, a jej fundamenty maja kształt greckiego krzyża. Posiada ona 1300 miejsc siedzących.

Dostarczana jest przez 120-kilometrowy tunel wodny Päijänne, znajdujący się w południowej Finlandii. Jest to drugi najdłuższy na świecie tunel, biegnący na głębokości 30-100 metrów w podłożu skalnym.

Forteca ta położona jest na kilku połączonych ze sobą wyspach: Kustaanmiekka, Susisaari, Iso Mustasaari, Pikku-Musta (saari) i Länsi-Musta (saari). Jest to jedno z najpopularniejszych miejsc, zarówno wśród turystów, jak i mieszkańców, które zostało umieszczone na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Odbywa się on w centrum miasta na rynku Kauppatori, tuż przy porcie. Targ odbywa się od  1743 roku, co czyni go najstarszą imprezą w Helsinkach. Trwa tydzień i co roku odwiedza go ponad 50 tys. osób.

Port w Helsinkach jest największym portem dla ruchu towarowego i pasażerskiego w Finlandii.

W 2019 roku w ruchu promowym uczestniczyło 12,2 mln podróżnych i 603,5 tys. pasażerów ze statków wycieczkowych. Połączenie morskie Tallin-Helsinki-Tallin wyprzedziło wszystkie inne szlaki żeglugowe w Europie pod względem przepustowości pasażerskiej.

Należą do nich m.in: Ragnar Granit - neurofizjolog, laureat Nagrody Nobla, Aino Aalto - projektantka, architekt,  Tarja Halonen -była prezydent Finlandii, Tove Jansson - pisarka i ilustratorka, autorka książek o Muminkach, Adolf Erik Nordenskiöld - polarnik, Mika Waltari - pisarz, Sanna Marin - obecna premier Finlandii i inni.

Kursują z niego pociągi we wszystkie strony Finlandii oraz Rosji. Miasto ma połączenie z kolejami dużych prędkości Allegro do Petersburga i Moskwy. Główny dworzec kolejowy Päärautatieasema jest główną stacją końcową sieci kolejowej Finlandii i jest jednym z najruchliwszych publicznych miejsc miasta. Dziennie z dworca korzysta około 200 tysięcy pasażerów.

W Finlandii ceny alkoholu należą do wysokich, a mimo to, w stolicy powstała największa w Europie izba wytrzeźwień. Powodem tego, że mieszkańcy Helsinek zmuszeni są do korzystania z tego przybytku są ich częste podróże do Tallina, z którego przywożą ogromne ilości alkoholu.

Ostatnio stały się nawet jednym z wiodących miejsc proponujących dania rybne w Europie Północnej. Szczególnie popularne są tam śledzie, ale także łosoś, zarówno smażony, jak i w zupie.