Zwierzęta
Ciekawostki o aksolotlu meksykańskim
Ambystoma mexicanum
Są bardzo charakterystycznymi zwierzętami o nietypowych właściwościach. W naturze nigdy nie osiągają postaci dorosłej a pomimo tego są zdolne do rozrodu.
Pozostając całe życie pod postacią larwalną zachowują wiele niesamowitych cech, których pozazdrościć mogą im inne organizmy żywe. Są chętnie badane przez naukowców, którzy starają się poznać ich fascynujące zdolności regeneracyjne.
Ponieważ hodowla aksolotlów jest dość prosta, często można je spotkać w domowych akwariach. Cena, jaką trzeba zapłacić za pojedynczego osobnika to od 80 do 100 złotych.
1
Aksolotl meksykański jest płazem z rodziny ambystomowatych. Rodzina ta obejmuje ponad 30 gatunków płazów.
2
Gatunek ten występuje w naturze na południe od miasta Meksyk. Dziś znaleźć je można wyłącznie w południowych częściach jeziora Xochimilco, wcześniej zasiedlały również jeziora Chalco (zostało sztucznie osuszone by zapobiegać powodziom i wylewom) i prawdopodobnie Texcoco, Zumpango i Xaltocan.
3
Są blisko spokrewnione z ambystomą tygrysią - płazem występującym w Ameryce Północnej. W przeciwieństwie jednak do swojego kuzyna nigdy nie opuszczają środowiska wodnego, chyba że zostaną sztucznie stymulowane do przejścia metamorfozy za pomocą aktywacji odpowiednich hormonów.
4
U aksolotlów występuje zjawisko neotenii czyli dojrzewanie płciowe występujące na etapie larwy. Aby osiągnąć dojrzałość płciową nie przeobrażają się do postaci dorosłej, pozostają w środowisku wodnym i zachowują skrzela.
5
Oczy aksolotlów nie posiadają powiek. Jest to dość nietypowa cecha w przypadku płazów, które wykształciły tę cechę aby zaadaptować się do lądowego trybu życia.
6
Są drapieżnikami a swoje ofiary łapią wytwarzając podciśnienie. Polują na niewielkie zwierzęta takie jak mięczaki, owady, stawonogi i małe ryby. Swoje ofiary lokalizują za pomocą zmysłu węchu i po zbliżeniu się do nich zasysają je za pomocą podciśnienia wytwarzanego przez żołądek.
7
Dojrzałość płciową osiągają w wieku od 18 do 27 miesięcy. Osiągają wtedy rozmiary od 15 do 45 cm, choć rzadko przekraczają długość 30 cm.
8
Aksolotle nie ulegają przeobrażeniu do postaci dorosłej. Dzieje się tak ze względu na brak tyreotropiny, która jest niezbędna tarczycy do produkcji hormonów powodujących metamorfozę u płazów.
Dowiedz się więcej...
9
Aksolotle, które przeszły metamorfozę zmieniają swoją fizjologię. Ich napięcie mięśniowe wzrasta, skrzela zanikają, wykształcają się powieki a skóra staje się bardziej nieprzepuszczalna dla wody. Rozwijają się również płuca, które są obecne w formie larwalnej, jednak w postaci szczątkowej. Ten szereg zmian pozwala im zaadaptować się do warunków lądowych. Upodobniają się do salamander z gatunku Ambystoma velasci, choć mają od nich dłuższe palce.
10
Aksolotle stanowiły jeden z filarów codziennej diety Azteków. Biorąc pod uwagę, że cywilizacja Azteków żywiła się wszystkim co żyło, łatwo sobie wyobrazić, że zwierzęta te stały się powszechnym łupem poławiaczy.
11
Pomimo drastycznie malejącej populacji, aksolotle raczej nie wyginą. Są chętnie trzymane w akwariach gdzie dość łatwo się rozmnażają. Do hodowli tych płazów potrzebujemy 150 litrowego słodkowodnego akwarium, najlepiej obsadzonego roślinnością. W takich warunkach będą się rozwijać bez zakłóceń i chętnie rozmnażać. Niestety ze środowiska naturalnego mogą wkrótce zniknąć bezpowrotnie.
12
Aksolotle przebywają przez większość czasu przy dnie. Trzymane w niewoli mogą wraz z pokarmem pochłaniać również podłoże z akwarium co może prowadzić do problemów układu pokarmowego.
Dowiedz się więcej...
13
Posiadają zadziwiające mechanizmy regeneracyjne. Rany aksolotli goją się i nie bliznowacieją a dodatkowo są w stanie regenerować kończyny, ogon, elementy ośrodkowego układu nerwowego, tkankę oka, mięsień sercowy a nawet niektóre fragmenty mózgu.
14
Można im przeszczepiać organy od innych osobników. Znane są przypadki gdy przeszczepiano im oczy lub fragment mózgu od innego aksolotla, a te regenerowały się całkowicie i zyskiwały pełną funkcjonalność.
15
Jeszcze w 1998 roku odnajdywano 6000 osobników na kilometr kwadratowy jeziora Xochimilco. W 2008 roku ta ilość spadła do 100 a w 2013 nie znaleziono już żadnego okazu.
16
Gatunek ten jest krytycznie zagrożony wymarciem. Jest to spowodowane głównie postępującą urbanizacją terenów wokół miasta Meksyk, zanieczyszczeniu wody oraz pojawieniu się inwazyjnych gatunków ryb takich jak Tilapia i Perca. Ryby te żerują na młodych aksolotlach skutecznie redukując ich populację. Liczba osobników żyjących na wolności szacuje się na 500 do 1000 sztuk.
