Architektura
Ciekawostki o kościele Mariackim w Krakowie
Najsłynniejszy kościół w Krakowie
Kościół Mariacki w Krakowie jest ceglaną, trójnawową bazyliką znajdującą się przy rynku w Krakowie. Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą jeszcze z XIII wieku, choć powstała wtedy budowla nie przetrwała do dziś. Kościół był rozbudowywany w okresie średniowiecza a w kolejnych latach upiększany i wzbogacany o nowe elementy zarówno elewacji jak i wnętrza. Przez lata funkcjonowania świątynii powstawały tu nowe kaplice, instalowano organy i rozbudowywano wieże. Mało znanym jest fakt, że kościół Mariacki przeżył dość silne trzęsienie ziemi w połowie XV wieku, w wyniku którego stracił swoje ówczesne sklepienie. Nad obecnym wyglądem bazyliki pod koniec XIX wieku pracował sam Jan Matejko, który przywrócił jej pierwotny wygląd zakłócony przez niepotrzebną XVIII wieczną przebudowę kościoła na styl barokowy.
1
Pierwotnie w miejscu murowanej budowli stał drewniany kościół, który mógł pochodzić z X – XI wieku.
2
W latach 1221 – 1222 na miejscu drewnianej budowli stanął murowany kościół w stylu romańskim ufundowany przez krakowskiego biskupa Iwo Odrowąża. Budynek przetrwał niecałe 20 lat i został zniszczony podczas najazdu tatarskiego.
3
W miejscu zniszczonego przez tatarów kościoła romańskiego w latach 1290 – 1300 wzniesiono nowy, gotycki kościół halowy, który był rozbudowywany przez kolejne dziesięciolecia. Konsekracja świątyni odbyła się około roku 1320.
4
Obecny kształt kościół uzyskał w latach 1392-1397 kiedy to przebudowano go na układ bazylikowy.
5
W roku 1442 lub 1443 Kraków nawiedziło silne trzęsienie ziemi, które doprowadziło do runięcia sklepienia kościoła Mariackiego.
6
Pod koniec XV wieku w kościele Mariackim stanął stworzony przez Wita Stwosza „Ołtarz Wielki”. Prace nad ołtarzem trwały w latach 1477-1489. Jest największą w Europie gotycką nastawą ołtarzową, jej wymiary to 11 x 13 metrów.
7
Północna wieża kościoła została podwyższona w pierwszej połowie XV wieku. Według nowych założeń miała pełnić funkcję wartowniczą.
8
Organy kościelne pochodzą z XIV wieku a pierwsza wzmianka o nich pojawia się w roku 1399. Instrument był przebudowywany w roku 1800 następnie gruntownie w 1908. Kolejne prace były prowadzone w latach 1952 – 1973 i 1987 – 1989.
9
W obecnej formie główne organy kościelne posiadają 56 głosów i 3 manuały.
10
Oprócz organów głównych w kościele znajdują się jeszcze organy w prezbiterium (autorstwa Kazimierza Żebrowskiego z 1912 roku) oraz w nawie południowej (autorstwa Tomasza Falla z 1898 roku). 
