Ludzie

Ciekawostki o Jerzym Popiełuszce

Znaleźliśmy 30 ciekawostek na temat Jerzego Popiełuszki

Patron NSZZ "Solidarność"

Jerzy Popiełuszko był księdzem katolickim, którego posługa duszpasterska przypadła w trudnym okresie komunistycznej Polski. Był odważnym kapłanem, który mimo wielu szykan i prześladowań, głosił podtrzymujące na duchu kazania, współpracował z opozycją, był orędownikiem prześladowanych przez system ludzi. Zapłacił za to najwyższą cenę.
Jerzy Popiełuszko
1
Jerzy Popiełuszko był księdzem katolickim - duszpasterzem ludzi pracy i kapelanem "Solidarności".
Żył w latach 1947-1984.
2
Urodził się 14 września 1947 roku w Okopach, wsi w województwie podlaskim, w gminie Suchowola.
Był jednym z pięciorga dzieci Władysława Popiełuszki i Marianny z Gniedziejków Popiełuszko. Miał dwóch braci: Józefa i Stanisława oraz dwie siostry: Teresę i Jadwigę, która zmarła przed ukończeniem drugiego roku życia.
3
Rodzice księdza byli rolnikami.
Rodzina była wielopokoleniowa, mieszkali z nimi dziadkowie.
4
Na chrzcie ksiądz Jerzy otrzymał imię Alfons.
Takie imię nosił brat matki, Alfons Gniedziejka, partyzant AK, który w wieku 23 lat zginął po wojnie z rąk sowieckich - matka w ten sposób chciała upamiętnić brata. Inspiracją dla tego imienia mogła być też lektura tekstu do tzw. rozważań majowych, zawierająca życiorys św. Alfonsa Liguoriego (włoski duchowny, założyciel redemptorystów), który wywarł na niej ogromne wrażenie.
Ksiądz Popiełuszko zmienił imię Alfons na Jerzy Aleksander w wieku 23 lat.
5
Rodzina Popiełuszków była głęboko religijna.
Szczególną religijnością odznaczał się Jerzy, który z tego powodu miewał kłopoty w szkole - często rodzice byli wzywani przez władze szkolne. 
Jerzy był samotnikiem, choć był sumienny, do nauki się nie przykładał. Szkołę średnią ukończył w Suchowoli.
6
Jako młody chłopak udzielał się w kościele jako ministrant.
Pierwszą Komunię Świętą i bierzmowanie przyjął w tym samym roku - 1956.
7
Po maturze w 1965 roku wstąpił do Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie.
Po pierwszym roku studiów został skierowany do odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej. Służbę tę odbywał w latach 1966-68 w specjalnej jednostce dla kleryków w Bartoszycach - była to jednostka o zaostrzonym rygorze. Tam zaprzyjaźnił się z klerykiem Józefem Ziębą, z którym był w jednym plutonie. Obaj byli indoktrynowani, represjonowani i przymuszani do pracy fizycznej przez władze wojskowe PRL.
8
Służba wojskowa wyniszczyła fizycznie Popiełuszkę.
Stosowano wobec niego rozmaite szykany i represje: wyśmiewanie, wielogodzinne ćwiczenia, czołganie na mrozie, czyszczenie toalety w masce gazowej itd. Jednak nie dał się złamać, inicjował opór wśród kolegów, podtrzymywał na duchu. Gdy po odbyciu służby wrócił do seminarium, ciężko zachorował i do końca życia miał już kłopoty zdrowotne.
9
Święcenia kapłańskie otrzymał Popiełuszko 28 maja 1972 roku z rąk prymasa kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Mszę prymicyjną odprawił 2 czerwca 1972 roku w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Karpaczu. Jeszcze przed otrzymaniem święceń, w 1971 roku Popiełuszko zmienił imię na Jerzy Aleksander.
Pierwszą jego parafią była parafia Trójcy Świętej w Ząbkach (1972-1975). Zajmował się tam głównie młodzieżą, ale najwięcej czasu poświęcał katechezie. Kolejną parafią była parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Aninie, później był wikariuszem w warszawskim kościele Dzieciątka Jezus, gdzie pozostał zaledwie jedenaście miesięcy.
10
Pracę duszpasterską utrudniał mu zły stan zdrowia.
Zmuszony był poddać się hospitalizacji w Instytucie Hematologii. W związku ze słabym zdrowiem księdza, władze kościelne skierowały go do pracy duszpasterskiej przy kościele akademickim św. Anny przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Tam zajmował się głównie prowadzeniem konwersatoriów przede wszystkim dla studentów medycyny i organizowaniem dla nich rekolekcji.
11
W kaplicy Res Sacra Miser przy Krakowskim Przedmieściu odprawiał comiesięczne nabożeństwa dla średniego personelu medycznego.
Początkowo uczestniczyło w nich niewiele osób, ale z czasem nabożeństwa te stały się bardzo popularne i do kaplicy przychodziło coraz więcej wiernych. W oparciu o te osoby, Popiełuszko zorganizował później opiekę sanitarną w czasie dwóch pielgrzymek Jana Pawła II do Polski.
W 1978 roku został duszpasterzem środowisk medycznych w Warszawie.
12
W roku 1980 został przeniesiony jako rezydent do kościoła św. Stanisława Kostki na Żoliborz.
Praca duszpasterska w poprzedniej placówce okazała się zbyt wyczerpująca dla Popiełuszki. W kościele św. Stanisława Kostki początkowo zajmował się duszpasterstwem średniego personelu medycznego, a w 1981 roku został diecezjalnym duszpasterzem służby zdrowia i kapelanem Domu Zasłużonego Pracownika Służby Zdrowia. Msze sprawował w kaplicy, którą w dużej mierze sam urządził.
13
Jeszcze będąc alumnem seminarium duchownego, w 1965 roku Służba Bezpieczeństwa (SB) założyła Popiełuszce Teczkę Ewidencji Operacyjnej na Księdza (TEOK).
Już wtedy służba ta zaczęła zbierać dokumenty związane z jego działalnością duszpasterską. Próbowano zwerbować go jako tajnego współpracownika SB, ale z powodu odmowy współpracy zaczęto od 1982 roku rozpracowywanie Popiełuszki w ramach Sprawy Operacyjnego Rozpracowania o kryptonimie "Popiel". Ks. Jerzy był także inwigilowany przez Wydział I Departamentu IV MSW.
14
Od sierpnia 1980 roku Popiełuszko związany był ze środowiskami robotniczymi, aktywnie wspierał "Solidarność".
W czasie strajku w Hucie Warszawa odprawiał tam msze św., a po wprowadzeniu stanu wojennego organizował liczne działania charytatywne. Pomagał prześladowanym, uczestniczył w procesach tych, którzy byli aresztowani za przeciwstawianie się prawu stanu wojennego. Organizował rozdzielanie darów przysyłanych z zagranicy do polskich kościołów.
15
W kościele św. Stanisława Kostki organizował Msze za Ojczyznę.
Był zagorzałym antykomunistą i w swoich kazaniach przeplatał duchowe napomnienia z przesłaniem politycznym, krytykującym system komunistyczny i motywującym ludzi do protestów. Msze za Ojczyznę odbywały się w ostatnią niedzielę miesiąca. Przybywali na nią nie tylko mieszkańcy Warszawy, ale też ludzie z całej Polski. Popiełuszko bardzo starannie przygotowywał oprawę plastyczną tych mszy, inspirując się różnymi wydarzeniami historycznymi, życiem wielkich Polaków oraz realiami lat 80. XX w.  W końcowej części mszy warszawscy aktorzy przedstawiali programy poetycko-muzyczne o charakterze polityczno-narodowym. We mszach biernie uczestniczył ateista Jacek Kuroń wyznający te same ideały co ksiądz Jerzy i inii. Wpuszczano go do kościoła przez zakrystię. W okresie stanu wojennego Kościół katolicki był jedyną siłą, która mogła stosunkowo otwarcie zaprotestować, a regularne odprawianie Mszy św. stwarzało okazje do publicznych zgromadzeń w kościołach.
16
Kazania Popiełuszki były rutynowo emitowane przez Radio Wolna Europa, dzięki czemu zasłynęły w całej Polsce z bezkompromisowej postawy wobec reżimu.
Służba Bezpieczeństwa próbowała go zastraszyć bądź uciszyć. Kiedy te techniki nie zadziałały, rozpoczęło się fabrykowanie przeciw niemu dowodów. Popiełuszko wspierając w swoich wystąpieniach prześladowanych robotników i działaczy związkowych przez władze PRL-u, zyskał szerokie poparcie społeczne i popularność w całym kraju. Władze uznały go za niebezpiecznego wroga systemu.
17
19 maja 1983 roku Popiełuszko prowadził pogrzeb Grzegorza Przemyka, ucznia XVII LO im. Frycza Modrzewskiego, poety, pobitego przez funkcjonariuszy MO, co doprowadziło do jego śmierci.
Msza żałobna została odprawiona w kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu. Na tę mszę i na pogrzeb na Powązkach przybyły tłumy. Ulica wiodąca z kościoła na Powązki została zamknięta dla normalnego ruchu, aby mogły nią przejechać autokary wiozące uczniów XVII LO. Ulicą i chodnikami szły tłumy ludzi, dla których ten pogrzeb stał się manifestacją antykomunistyczną. Ludzie nieśli transparenty o treściach politycznych, często nawiązujące do "Solidarności". Pogrzeb Grzegorza Przemyka stał się pierwszą tak wielką manifestacją przeciw władzy komunistycznej od czasu wprowadzenia stanu wojennego. Przez kraj przetoczyła się fala oburzenia za brutalność milicji.
18
W 1983 roku Popiełuszko zorganizował pierwszą pielgrzymkę ludzi pracy Na Jasna Górę.
Odprawił tez mszę na wałach sanktuarium.
19
Popiełuszko stał się celem działań operacyjnych Służby Bezpieczeństwa.
W 1982 roku rozpoczęto akcję o kryptonimie "Popiel", której celem było rozpracowanie księdza Jerzego. Był on inwigilowany przez co najmniej czterech tajnych współpracowników, wśród których byli również duchowni (szczególnie aktywny był ks. Michał Czajkowski - TW "Jankowski") i osoby świeckie blisko współpracujące z księdzem.
20
Wezwano go na przesłuchanie do Pałacu Mostowskich, siedziby Komendy Stołecznej MO.
Prokurator Anna Jackowska odczytała mu decyzję o wszczęciu śledztwa w kierunku przestępstwa z art. 194 kk, za które groziła mu kara do 10 lat więzienia. Na przesłuchaniu trwającym parę godzin pytano Popiełuszkę: "Dlaczego ksiądz deformuje hostię podczas liturgii?" - chodziło o prezentowanie hostii w rękach ustawionych w pozycji litery V, symbolizującej zwycięstwo, symbolu używanego przez "Solidarność".
21
Urządzono też tzw. "prowokację na Chłodnej"- rewizję w mieszkaniu księdza.
Do mieszkania najpierw wkroczyli funkcjonariusze SB, a potem natychmiast "znaleźli" granaty łzawiące, naboje do pistoletu maszynowego, materiały wybuchowe, farby drukarskie. Popiełuszko został zatrzymany, ale następnego dnia, po interwencji arcybiskupa Bronisława Dąbrowskiego u ministra spraw wewnętrznych Czesława Kiszczaka, zwolniono go. Rozpoczęły się liczne ataki propagandowe i publicystyczne władz komunistycznych na Popiełuszkę.
22
W 1984 roku Popiełuszko przygotował II pielgrzymkę ludzi pracy na Jasną Górę.
Spotkał się wtedy z Lechem Wałęsą oraz ks. Henrykiem Jankowskim.
23
Ataki ze strony komunistycznych władz i służb, nie tylko polskich, na Popiełuszkę nie ustawały.
Rosyjska "Izwiestija" pisała, "(...) współpracuje z zaciekłymi kontrrewolucjonistami, (...) z ambony nie czyta kazań, lecz ulotki napisane przez Bujaka. Zieje z nich nienawiść do socjalizmu".
Na spotkaniu gen. Jaruzelskiego z min. Kiszczakiem padło ponoć stwierdzenie: "Załatw to, niech on nie szczeka". Jerzy Urban natomiast nazwał kazania Popiełuszki "seansami nienawiści". Władze wystosowały również list do Episkopatu, w którym naciskały na zaprzestanie wystąpień niektórych duchownych, w tym ks. Popiełuszki. Sam Popiełuszko był zastraszany, otrzymywał anonimy np. "Zostaniesz bohaterem narodowym numer dwa - po Przemyku".
24
Stosowano różne metody, aby uciszyć księdza.
Gdy poruszał się samochodem w okolicach Gdańska, w jadący samochód uderzył kamień, aby zatrzymać pojazd. Kierowcy udało się wówczas uciec. Władze kościelne zdając sobie sprawę z zagrożenia życia Popiełuszki zdecydowały wysłać go na studia do Rzymu, pozostawiając mu jednak decyzję - Popiełuszko nie skorzystał.
25
Ponieważ nie udała się prowokacja z wypadkiem samochodowym kapłana, zapadła decyzja o uprowadzeniu go.
Akcję tę przeprowadzono 19 października 1984 roku. Popiełuszko przybył wtedy do Bydgoszczy na zaproszenie Duszpasterstwa Ludzi Pracy, do parafii Świętych Polskich Braci Męczenników. Wracając z Bydgoszczy do Warszawy, na drodze do Torunia, Jerzy Popiełuszko wraz ze swoim kierowcą Waldemarem Chrostowskim zostali uprowadzeni przez funkcjonariuszy SB. Księdza wyciągnięto z samochodu, pobito i wrzucono do bagażnika samochodu oprawców. Porwano także kierowcę, który jednak zdołał uciec z pędzącego samochodu. Zamknięty w bagażniku Popiełuszko usiłował się wydostać, więc "esbecy" co jakiś czas zatrzymywali się i bili go do nieprzytomności. W końcu pobitego i skrępowanego sznurami wrzucili do Wisły we Włocławku. Istnieje przypuszczenie, że w chwili wrzucania do wody ksiądz jeszcze żył. Zwłoki wyłowiono z zalewu na Wiśle 30 października 1984 roku. Ręce Popiełuszki były tak skrępowane, aby próby poruszania nimi zaciskały pętlę na szyi. Ciało obciążone było workiem wypełnionym kamieniami. Autopsja wykazała ślady torturowania.
26
Zabójstwa dokonało trzech pracowników Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
Sprawcy zostali osądzeni w tzw. procesie toruńskim toczącym się od 27 grudnia 1984 roku do 7 lutego 1985 roku. Wyroki, które wtedy zapadły (najwyższy 25 lat pozbawienia wolności), w 1986 roku zostały złagodzone dzięki interwencji Czesława Kiszczaka. Ostatni z oskarżonych (Grzegorz Piotrowski) wyszedł na wolność w 2001 roku.
27
Pogrzeb Jerzego Popiełuszki odbył się 3 listopada 1984 roku.
Początkowo miejscem spoczynku zamordowanego księdza miały być Powązki, jednak na prośbę proboszcza parafii św. Stanisława Kostki, matki zmarłego, licznych wiernych i przyjaciół, prymas Józef Glemp wydał zgodę na pochówek przy kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu. Pogrzeb zgromadził olbrzymie tłumy i przerodził się w ogromną manifestację. Uczestniczył w nim m.in. Lech Wałęsa, Jacek Kuroń, Adam Michnik, Andrzej Szczepkowski. Popiełuszko został pochowany w mogile w kształcie niewielkiego kurhanu, w pobliżu kościoła, w którym głosił swoje kazania podczas Mszy za Ojczyznę.
28
W późniejszym okresie bliscy krewni księdza Popiełuszki, oraz świadek zbrodni, zmarli w niezbyt jasnych okolicznościach.
Brat księdza, Tomasz Popiełuszko, żona drugiego brata Stanisława Popiełuszki oraz świadek wrzucania ciała do Wisły, zmarli nagle z powodu zatrucia alkoholem metylowym. W każdym z tych przypadków odmówiono wykonania sekcji zwłok.
29
W 2009 roku ks. Jerzy Popiełuszko został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego.
Prezydent RP na uchodźstwie, Ryszard Kaczorowski przyznał pośmiertne odznaczenie, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
6 czerwca 2010 roku, w Warszawie na pl. Piłsudskiego odbyła się msza beatyfikacyjna księdza Jerzego Popiełuszki. Zakończył się też już proces kanonizacyjny błogosławionego i jak przewiduje kardynał Nycz, ks. Popiełuszko niebawem będzie kanonizowany.
30
W 2014 roku bł. Jerzy Popiełuszko został ogłoszony patronem NSZZ "Solidarność".
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

58 ciekawostek o Jasnej Górze
58 ciekawostek o Jasnej Górze
Jedno z najważniejszych w świecie miejsc kultu maryjnego.
Jasna Góra to święte miejsce dla katolików, czcicieli Maryi, miejsce corocznego pielgrzymowania ponad 4 mln pątników. Góruje nad Częstochową od XIV wi ...
17 ciekawostek o prawosławiu
17 ciekawostek o prawosławiu
Chrześcijaństwo powszechne
Prawosławie jest jednym z głównych odłamów chrześcijaństwa, opierającym swoją doktrynę na Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła Wschodniego. Jest chrześc ...
41 ciekawostek o katedrze wawelskiej
41 ciekawostek o katedrze wawelskiej
Miejsce koronacji i spoczynku królów polskich
Katedra wawelska to szczególne dla Polaków miejsce. Jest nie tylko najsłynniejszą w naszym kraju nekropolią królewską, ale też niejako sanktuarium nar ...
18 ciekawostek o katedrze Notre-Dame
18 ciekawostek o katedrze Notre-Dame
Nasza Pani Paryża
Piękna gotycka katedra z XIII wieku znana jest przede wszystkim ze swojej wyjątkowej fasady oraz okazałych rozet, przez które światło wpadające do śro ...
21 ciekawostek o Watykanie
21 ciekawostek o Watykanie
Stato della Città del Vaticano
Watykan jest najmniejszym suwerennym państwem na świecie, położonym w sercu Rzymu, stolicy Włoch. Jego historia sięga ponad dwóch tysięcy lat, a począ ...
22 ciekawostki o bazylice Sagrada Familia
22 ciekawostki o bazylice Sagrada Familia
Duma Barcelony
Bazylika Sagrada Familia jest dumą Barcelony i wyrazem geniuszu jej twórcy - Antonio Gaudiego. Choć jej budowa trwa już od 139 lat, na jej ostateczne ...
30 ciekawostek o kościele Mariackim w Krakowie
30 ciekawostek o kościele Mariackim w Krakowie
Najsłynniejszy kościół w Krakowie
Kościół Mariacki w Krakowie jest ceglaną, trójnawową bazyliką znajdującą się przy rynku w Krakowie. Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą jeszcze z XI ...
38 ciekawostek o Bazylice Mariackiej w Gdańsku
38 ciekawostek o Bazylice Mariackiej w Gdańsku
"Korona Gdańska"
Bazylika Mariacka jest największym kościołem w Gdańsku i jedną z największych ceglanych świątyń w świecie. Jest to miejsce wyjątkowe, zarówno przez sw ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy