Architektura
Ciekawostki o pałacu prezydenckim
Największy pałac w Warszawie
W swojej ponad 350-letniej historii Pałac Prezydencki był siedzibą kilku znamienitych rodów, świadkiem różnych burzliwych wydarzeń, które przetoczyły się przez Rzeczpospolitą. Był miejscem, w którym organizowano koncerty, przedstawienia teatralne, huczne bale, w których uczestniczyli przedstawiciele polskiej i litewskiej magnaterii. Pełnił rolę teatru, w którym swoją specjalną lożę posiadał król Stanisław August Poniatowski. Był miejscem debat politycznych, siedzibą Namiestnika. Tutaj też odbył się pierwszy publiczny koncert Fryderyka Chopina. Dziś jest oficjalną siedzibą Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
1
Pałac ma swoją siedzibę przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Za murami Starej Warszawy, na południe od Bramy Krakowskiej, rozciągało się przedmieście Czerskie, nazywane później Krakowskim. Jego główny trakt był idealnym miejscem do budowy okazałych rezydencji magnackich. Tu odbywały się triumfalne wjazdy monarchów i arystokratów.
2
Pałac posiadał wiele historycznych nazw pochodzących od nazwisk właścicieli - Koniecpolskich, Radziwiłłów, Lubomirskich. Jednak bardziej od innych znane jest określenie - Pałac Namiestnikowski.
3
Pierwszym z właścicieli okazałej rezydencji był hetman wlk. kor. Stanisław Koniecpolski, a projektantem Constantino Tencalla, ówczesny nadworny architekt króla Władysława IV, autor m. in. kolumny Zygmunta. Budowę tej warszawskiej rezydencji Stanisław Koniecpolski (jego główną siedzibą były Brody - dawniej Lubicz, miasto na Ukrainie) rozpoczął w 1643 roku. Niestety zmarł po trzech latach, a budowę ukończył jego syn Aleksander.
4
Spadkobiercą rezydencji po Aleksandrze Koniecpolskim był jego syn Stanisław, który w 1661 roku sprzedał majątek hetmanowi wlk. kor. Jerzemu Sebastianowi Lubomirskiemu. Lubomirscy powiększyli rezydencję, ale długo w niej nie mieszkali, bo jedynie do 1674 roku.
5
Z rąk Lubomirskich pałac trafił na 144 lata w ręce Radziwiłłów z linii Nieświeskiej i stał się ich warszawską siedzibą. Jednym z właścicieli pałacu był w tym czasie książę Karol Stanisław II Radziwiłł. Był on najzamożniejszym magnatem w Rzeczypospolitej w II połowie XVIII wieku i jednym z najbogatszych przedstawicieli arystokracji w Europie. Jego majątek obejmował m.in. 16 miast 683 wsie i 25 wójtostw. Wokół jego postaci narosło wiele legend. Z jednej strony przedstawiany był jako opój i hulaka, a z drugiej jako szlachetny sarmata, patriota. Powszechnie znany był pod przydomkiem "Panie Kochanku", bowiem było to jego ulubione powiedzonko, gdy zwracał sie do swojego rozmówcy. Karol Radziwiłł był pierwowzorem postaci Stolnika Horeszki z "Pana Tadeusza".
6
Radziwiłłowie rozbudowywali i upiększali pałac. W tym czasie pałac słynął jako miejsce organizowania koncertów, przedstawień teatralnych, hucznych bali, na które zapraszano całą magnaterię polską i litewską. Pałac był także miejscem debat politycznych. W czasie obrad Sejmu Wielkiego obradowało tam pierwsze polskie stronnictwo polityczne Zgromadzenia Przyjaciół Ustawy Rządowej 3 Maja.
7
W 1705 roku w pałacu mieszkał Stanisław Leszczyński. Stanisław Leszczyński w 1705 roku został koronowany na króla Polski w kolegiacie św. Jana Chrzciciela w Warszawie przez arcybiskupa lwowskiego Konstantego Józefa Zielińskiego. Panował przez 5 lat.
8
W latach 70-tych XVIII wieku, Karol Radziwiłł poróżnił się z Czartoryskimi i królem Stanisławem Augustem Poniatowskim i przestał bywać w Warszawie. Pałac zaczęto wynajmować, co przynosiło spory dochód.
9
W tym okresie pałac został zaadaptowany na teatr, w którym specjalną lożę posiadał król Stanisław Poniatowski. W 1778 roku odbyła się tam premiera polskiej opery "Nędza uszczęśliwiona", skomponowanej przez Macieja Kamieńskiego, uznawanej za pierwszą polską operę ( tak uważano do momentu odkrycia barokowej opery "Heca albo polowanie na zająca").
10
Powrót Karola Radziwiłła do Warszawy zakończył na czas jakiś działalność teatru w pałacu. Nie chcieli się z tym pogodzić pracujący w teatrze aktorzy, którzy zabarykadowali się w budynku. Interweniowała straż marszałkowska.
