Rośliny

Ciekawostki o Baobabie

Znaleźliśmy 23 ciekawostki na temat Baobabu

Drzewo rosnące do góry nogami

Te bardzo charakterystyczne drzewa spotkać możemy na południowej półkuli naszego globu. Są ogromne i długowieczne a ich olbrzymie pnie dają schronienie, pożywienie i wodę wielu zwierzętom. W ostatnich latach odnotowujemy śmierć wielu bardzo starych okazów jednak nadal nie wiadomo co jest przyczyną obumierania drzew.

1
Wyróżniamy 8 gatunków baobabów.

Sześć z nich to endemity Madagaskaru, jeden rośnie w Afryce kontynentalnej i jeden w Australii.

2
Gatunki baobabu rosnące na Madagaskarze cechują się bardziej zwartymi koronami iż te rosnące w Afryce kontynentalnej.

3
Baobaby australijskie najprawdopodobniej pojawiły się w Australii dzięki przedostaniu się nasion drogą powietrzną bądź wodną z Afryki.

Wcześniejsza teoria głosiła, że drzewa te rosły na ziemiach australijskich już bardzo dawno temu a wyniku rozpadu kontynentu Gondwany 180 milionów lat temu populacje australijska i afrykańska rozdzieliły się wraz z dryfującymi kontynentami. Jednak z racji niewielkich różnic pomiędzy gatunkami z dwóch kontynentów można wysnuć wnioski, że drzewa te dostały się do Australii dużo później.

4
Najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem baobabu jest Baobab afrykański (Adansonia digitata).

Gatunek ten dorasta do 25 metrów wysokości a pień może osiągać średnicę od 10 do 14 metrów.

Te olbrzymie pnie często rozgałęziają się na kilka głównych konarów a wnętrze podstawy wypełniają puste przestrzenie. Rozległe puste fragmenty pnia to cecha charakterystyczna starych okazów, których wnętrza zdążyły już ulec rozkładowi. Ferdinand Reus / Flickr / CC BY-SA 2.0

Rośliny te są bardzo długowiecznie, niektóre z nich podczas w wyniku datowania radiowęglowego okazywały się mieć ponad dwa tysiące lat.

5
Baobaby są często nazywane drzewami rosnącymi do góry nogami, ze względu na przypominający korzenie wygląd ich splątanych gałęzi.

6
Aby przetrwać ciężkie warunki pogodowe panujące w trakcie suszy baobaby magazynują wodę w swoim pniu.

Dojrzałe drzewa są w stanie przechowywać 120 tysięcy litrów wody.

7
U dojrzałych drzew liście są dłoniasto złożone, ale siewki i regenerujące się pędy mogą mieć liście proste.

Baobaby mają przylistki u nasady liści, ale u większości gatunków są one szybko zrzucane.

8
W porze suchej baobaby zrzucają swoje liście podobnie jak ma to miejsce u drzew liściastych zimą na półkuli północnej.

9
Kwiaty baobabu są okazałe, kielich zbudowany jest z 5 płatków i ma średnicę do 12 centymetrów.

Gdy są świeże mogą być białe, kremowe lub jasnożółte, ale szybko bledną, a po wysuszeniu często stają się czerwonawe.

10
Większość gatunków baobabu zapylana jest przez nietoperze lub lemury.

Pozostałe zapylane są przez ćmy z rodziny zawisakowatych.

11
Okres reprodukcyjny kwiatów u baobabu trwa około 15 godzin.

Otwierają się koło zmierzchu z taką prędkością, że można ten proces zaobserwować gołym okiem. Są otwarte całą noc i więdną rankiem dnia następnego.

12
Owoce baobabu są bardzo charakterystyczne.

Są duże i mają owalny kształt i u większości gatunków przypominają jagody. Pokrywa je sucha i twarda skorupa, która jest trudna do skruszenia. Wewnątrz zewnętrznej skorupki znajdują się nerkowate nasiona osadzone w suchym miąższu.

13
Baobaby stanowią istotne miejsce gniazdowania niektórych ptaków z rodziny wikłaczowatych oraz jerzykowatych.

14
Słonie wiedzą, że baobaby magazynują wodę i szczególnie w porze suchej, kiedy wody jest mało, szukają baobabów, aby ugasić pragnienie.

Częsta eksplolatacja baobabów przez słonie może doprowadzić do poważnego naruszenia ich pni co w konsekwencji skutkuje zawaleniem się drzewa.

15
Miąższ owoców tej rośliny ma cytrynowy smak.

Wykorzystuje się go do produkcji orzeźwiających napojów. Jest doskonałym źródłem witaminy C, błonnika, węglowodanów, potasu i fosforu.

16
W Angoli gotuje się suszone owoce tych roślin, z których powstaje pożywny bulion będący podstawą w produkcji soków oraz charakterystycznych dla tego regionu lodów nazywanych gelado de múcua.

17
Olej pozyskiwany z nasion rośliny stosowany jest w kosmetyce, najczęściej przy produkcji kremów nawilżających.

18
Najstarszy dotychczas znaleziony baobab miał około 2450 lat.

Nazywał się Panke i rósł na terenie Zimbabwe. Niestety drzewo umarło w roku 2011.

19
Na początku XXI wieku południowoafrykańskie baobaby zaczęły nagle obumierać.

Przyczyna tego dziwnego zjawiska nie została dotychczas poznana. Większość naukowców wyklucza chorobę lub pasożyty, które nie byłyby w stanie zabić taki wielu drzew w krótkim czasie i skłaniają się do teorii, że za obumieranie baobabów odpowiada odwodnienie spowodowane globalnym ociepleniem.

20
Wszystkie gatunki baobabów są szeroko wykorzystywane przez lokalną ludność.

Większość gatunków ma jadalne liście i owoce, które są podstawą produkcji mieszanek leków ziołowych. Liście baobabów są również bogate w witaminę C i wapń.

21
Mocne włókno pozyskiwane z kory jest w wielu miejscach wykorzystywane do produkcji lin i tkanin. Drzewa dostarczają również surowców do produkcji narzędzi myśliwskich i rybackich.

22
Zdarzało się, że w pniach tych drzew organizowano miejsca pochówku, więzienia a nawet bar z piwniczką na wina.

23
Bar w pniu baobabu.

Jedno z takich drzew nazywało się Sunland Baobab i mieściło wewnątrz swojego 10,5 metrowego pnia dwie naturalnie powstałe komory, w których w 1993 roku otwarto pub. Była to jedna z ciekawszych atrakcji turystycznych RPA. Pub zamknął się w 2017 roku, kiedy pień drzewa liczącego sobie około 1060 lat pękł na pół.