Geografia
Ciekawostki o Wulkanie Stromboli
Wulkan aktywny od kilku tysięcy lat
Ze względu na swoją nieprzerwaną aktywność sięgającą czasów antycznych, wulkan Stromboli był opisywany już w czasach Imperium Rzymskiego. Często wypuszczający kłęby dymu wulkaniczny stożek był widoczny z dużych odległości i ułatwiał nawigację w basenie Morza Śródziemnego, dlatego też często określano go mianem "Latarni Śródziemnomorskiej".
1
Wulkan Stromboli znajduje się na wyspie Stromboli na Morzu Tyrreńskim. Wyspa leży około 64,5 km od północnego wybrzeża Sycylii. Wraz z szesnastoma otaczającymi ją wyspami tworzy archipelag Wysp Liparyjskich. Archipelag składa się z 7 dużych i 10 małych wysp pochodzenia wulkanicznego.
2
Wyspa Stromboli jest czwartą co do wielkości pod względem powierzchni wśród wszystkich Wysp Liparyjskich. Ma powierzchnię 12,6 km2 i wznosi się na wysokość 926 m nad poziomem morza.
3
Pomimo erupcji wulkanicznych, wyspa Stromboli jest zamieszkiwana przez około 600 osób. Żyzne wulkaniczne gleby na zboczach Stromboli sprzyjają uprawie winorośli. Wyspa jest również chętnie odwiedzana przez turystów.
4
Jest to jeden z trzech aktywnych wulkanów we Włoszech. Przez większość czasu występują tam tylko niewielkie erupcje, ale co kilka lat dochodzi do poważniejszych wybuchów. Ostatnia poważna erupcja wulkanu miała miejsce w 2019 roku.
Do tej groźnej trójcy zaliczamy również Etnę i Wezuwiusza.
5
Szacuje się, że erupcje wulkaniczne występują na Stromboli nieprzerwanie od około kilku tysięcy lat. Wulkanolodzy szacują, że okres aktywności mógł rozpocząć się między 3000 a 1000 r. p.n.e.
6
W wulkanologii istnieje specjalny rodzaj erupcji zwany erupcją strombolijską. Nazwa pochodzi oczywiście od wulkanu i charakteryzuje się łagodnymi erupcjami, przy czym gwałtowniejsze erupcje zdarzają się bardzo rzadko. Erupcje strombolijskie są w stanie wyrzucać żużel, bomby lawowe i lapile na wysokość od kilkudziesięciu do kilkuset metrów. W Indeksie Eksplozywności Wulkanicznej, który ma otwartą skalę (do tej pory na Ziemi odnotowano erupcje o wielkości 8), erupcje strombolijskie są klasyfikowane jako mające wielkość od 1 do 2. Inną cechą charakterystyczną erupcji atrombolijskich są regularne odstępy między wybuchami, które wahają się od sekund do minut. Wypływy lawy w erupcjach strombolijskich są bardzo intensywne, ale krótkotrwałe.
7
Wulkan Stromboli jest stratowulkanem. Stratowulkany to góry w kształcie stożka, składające się z wielu warstw lawy i innych materiałów piroklastycznych, które nawarstwiają się jedna na drugą. Podobnie jak klasyczne wulkany stożkowe, stratowulkany mają strome zbocza.
8
Wulkan Stromboli składa się z ryolitów, bazaltów i andezytów oraz tufów wulkanicznych.
9
Pierwotny wulkan Stromboli znajdował się około 3 km (1,86 mi) na północny wschód od obecnego szczytu. Te pierwsze erupcje, datowane na okres około 200 tysięcy lat temu, są odpowiedzialne za powstanie wyspy Stromboli. Pozostałością po dawnej aktywności pierwotnego wulkanu jest mała wyspa na północny wschód od Stromboli - Strombolicchio.
10
Strombolicchio jest w rzeczywistości nekiem - stwardniałą magmą, która wypełniła komin dawnego wulkanu. Erozja spowodowała, że teren wokół ujścia zniknął, ale silny i trwały nek dumnie wznosi się ponad wodami Morza Tyrreńskiego, przypominając nam o dawno nieistniejącej górze wulkanicznej.
W języku włoskim "Strombolicchio" oznacza "małe Stromboli". Na szczycie tej małej wyspy znajduje się obecnie latarnia morska, do której można dotrzeć pokonując około dwustu stopni.
