Ciekawostki.online - ciekawostki na każdy temat

Działy

Architektura Astronomia Geografia Historia Kuchnia Kultura i sztuka Ludzie Miasta Nauka Państwa Rośliny Rozrywka Technologia Zwierzęta

Państwa

Ciekawostki o Nowej Zelandii

Znaleźliśmy 36 ciekawostek na temat Nowej Zelandii

Kraj Długiej Białej Chmury

Nowa Zelandia - kraj na antypodach - od wielu lat postrzegana jest przez pryzmat przepięknych krajobrazów, które każdy miłośnik twórczości Tolkiena zna z filmów o Hobbitach i Drużynie Pierścienia.

Odnajdziemy tam bezkresne zielone pagórki, jeziora i rzeki z krystaliczną wodą, ośnieżone szczyty i piękne fiordy, wulkany, gejzery, mofety i termalne źródła oraz jedyną w swoim rodzaju endemiczną florę i faunę. Uroku może dodawać także fakt, że ta baśniowa kraina znajduje się gdzieś na końcu świata.

1
Nowa Zelandia jest państwem wyspiarskim położonym na Oceanie Spokojnym, na archipelagu o tej samej nazwie.

Archipelag obejmuje dwie duże wyspy: Północną, o powierzchni 114,6 tys. km2 i Południową, której powierzchnia wynosi 151,7 tys. km2, oraz szereg niewielkich okolicznych wysepek, z których największą jest Stewart (trzecia pod względem wielkości wyspa Nowej Zelandii). Wyspa Północna oddzielona jest od Południowej Cieśniną Cooka.

W skład Nowej Zelandii wchodzą również terytoria z nią stowarzyszone lub od niej zależne: Wyspy Cooka i Niue (samorządne terytoria), Tokelau i Dependencja Rossa (terytoria zależne).

2
Nowa Zelandia jest monarchią konstytucyjną, której głową jest król Anglii, a w jego imieniu rządy sprawuje gubernator generalny.

Nowa Zelandia jest królestwem stowarzyszeniowym, połączonym unią personalną z Wielką Brytanią i innymi królestwami stowarzyszeniowymi (każde z 16 suwerennych państw, które będąc członkiem Wspólnoty Narodów uznaje brytyjskiego monarchę za własnego władcę).

3
Powierzchnia państwa wynosi 268 680 km2, co czyni Nową Zelandię 75 państwem na świecie pod względem powierzchni kraju.

W 2019 roku Nową Zelandię zamieszkiwało 4,917 mln ludzi.

4
Stolicą Nowej Zelandii jest Wellington, trzecie pod względem wielkości i liczby ludności miasto (po Auckland i Christchurch) w tym kraju.

Wellington jest najgęściej zaludnioną stolicą w Oceanii i najbardziej wysuniętą na południe stolicą na świecie. Leży na Wyspie Północnej, w pobliżu geograficznego środka Nowej Zelandii.

Stolicą państwa Wellington stał się w 1865 roku (wcześniej stolicą było Auckland). Nazwa miasta upamiętnia Arthura Wellesleya, zwycięzcy bitwy pod Waterloo i pochodzi od jego tytułu - pierwszego księcia Wellington.

5
Wellington często nazywane jest Wellywood, od połączenia nazw miast: Wellington i Hollywood.

Określenie takie miasto zaskarbiło sobie po premierze filmu "Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia", która odbyła się w kinie Embassy Theatre w Wellington, oraz po zaprezentowaniu kolejnych dwóch części sagi ("Władca Pierścieni: Dwie Wieże" i "Władca Pierścieni: Powrót Króla").

Dowiedz się więcej ...

6
Nową Zelandię odkrył w 1642 roku holenderski żeglarz Abel Tasman podczas wyprawy zorganizowanej przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską.

Był pierwszym Europejczykiem, który dopłynął do Tasmanii. Nowo odkrytą ziemię nazwał "Staaten Land" - Ziemia Stanów, na cześć ówczesnych Stanów Generalnych (nazwa parlamentu kolejnych państw z terenów Niderlandów).

7
Nazwa "Nowa Zelandia" pojawiła się dwadzieścia trzy lata później na mapie holenderskiej z 1665 roku.

Nazwa ta pochodzi od nazwy holenderskiej prowincji Zelandia (prowincja ta leży na południowym zachodzie Holandii przy granicy z Belgią).

8
Nowa Zelandia jest najodleglejszym od Polski państwem i położona jest niedaleko jej antypodów.

Antypody to punkt na powierzchni Ziemi, który w stosunku do określonego punktu położony jest dokładnie po drugiej stronie planety (na drugim końcu jej średnicy). Potocznie terminu tego używa się w stosunku do wszystkich obszarów na półkuli południowej.

9
Archipelag nowozelandzki jest najdalej na południe wysuniętą częścią Oceanii.

Leży na południowy wschód od Australii, w odległości 1600 km od jej brzegów.

10
Powierzchnia wyspy jest mocno zróżnicowana.

Współczesną rzeźbę wyspy warunkuje jej rozwój geologiczny. Wnętrze wyspy jest górzyste, najwyższe partie gór mają rzeźbę i wysokość typu alpejskiego. Na Wyspie Południowej znajdują się Alpy Południowe, z najwyższym szczytem - Górą Cooka (3754 m n.p.m.) i największym lodowcem Tasmana o długości około 29 km.

Na Wyspie Północnej znajduje się szereg pasm górskich, które ciągną się równolegle do równin u wybrzeży. W centralnej części wyspy występują trzy czynne wulkany i kilka stożków wulkanicznych. Związane są z nimi takie zjawiska jak: trzęsienia ziemi, gejzery, mofety (chłodny wyziew zawierający głównie dwutlenek węgla) czy gorące źródła.

11
Nowa Zelandia posiada liczne bogactwa naturalne.

Znajdują się tam złoża węgla kamiennego, duże zasoby hydroenergetyczne, złoża miedzi, złota, rudy żelaza i manganu. Wydobywana jest tam także żywica kauri (kopal nowozelandzki) - twarda żywica uchodząca za najcenniejszą spośród wszystkich występujących w tym rejonie świata.

12
Gospodarka Nowej Zelandii należy do najbardziej zróżnicowanych spośród wszystkich państw Oceanii.

Podstawą jest hodowla owiec i bydła, a także uprawy zbóż, warzyw i owoców. Nowa Zelandia jest jednym z większych eksporterów drewna miękkiego oraz miazgi i tarcicy na świecie. Największymi atutami tego kraju w handlu zagranicznym są: mięso i przetwory mięsne, produkty mleczne i produkty gospodarki leśnej, a głównymi partnerami handlowymi są: Australia, Japonia, Wielka Brytania i USA.

13
Nowa Zelandia należy do najmniej skorumpowanych i korupcjogennych państw na świecie.

W 2008 roku w rankingu krajów nieskorumpowanych zajęła pierwsze miejsce w świecie.

14
W Nowej Zelandii obowiązuje na drogach ruch lewostronny.

Niewiele jest tam dróg wielopasmowych (jedynie między dużymi miastami), dobrze rozbudowana jest sieć połączeń autobusowych. Prędkością dopuszczalną z jaką mogą poruszać się samochody w terenie niezabudowanym jest 100 km/h, a w zabudowanym - 50 km/h.

15
Na wschodnim wybrzeżu Wyspy Południowej znajduje się miasteczko Dunedin, które słynie z bardzo stromych ulic.

W mieście tym znajdują się najbardziej strome ulice na świecie. W położona na willowym przedmieściu North East Valley Baldwin Street nachylenie ulicy wynosi 38%.

16
Głównym portem lotniczym Nowej Zelandii jest Aucland International Airport w Mangere.

Lotnisko w stolicy kraju ma ograniczoną możliwość przyjmowania samolotów odrzutowych ze względu na zbyt krótkie pasy startowe. Głównym portem lotniczym Wyspy Południowej jest Christchurch - drugi co do wielkości port lotniczy wyspy.

17
Sieć rzeczna Nowej Zelandii jest bardzo gęsta, a rzeki są krótkie i bystre.

Najdłuższymi rzekami są Waikato (434 km) i Clutha (338 km). Na wyspach występują liczne jeziora, z których największe to Taupo o powierzchni 616 km2, a najgłębsze to Hauroko o głębokości 463 m.

18
Około 80% flory Nowej Zelandii stanowią gatunki endemiczne - jest to rezultat trwającej od milionów lat izolacji.

Tylko 10-15% wyspy zajmują naturalne ekosystemy budowane przez gatunki rodzime.

Dowiedz się więcej ...

19
Charakterystyczny dla Nowej Zelandii jest brak endemicznych ssaków - w przeciwieństwie do ptaków i gadów.

Do najciekawszych przedstawicieli świata zwierząt należą trzy miejscowe gatunki nietoperzy, z ptaków - kiwi (będący symbolem państwa Nowa Zelandia), papugi kea i kakapo oraz takahe (nielotny ptak z rodziny chruścieli). Do przedstawicieli gadów należy hatteria, jedyny współczesny przedstawiciel sfenodontów (gady ryjogłowe) oraz 30 innych gatunków. Wyłącznie na Nowej Zelandii występują duże owady z rzędu prostoskrzydłych zwane wetami. Wiele gatunków zwierząt uznano już za wymarłe (m.in. 40 gatunków ptaków, 3 gatunki żab i jaszczurek, liczne gatunki owadów).

20
Na terenie Nowej Zelandii zostało utworzonych 14 parków narodowych.

Łącznie parki narodowe zajmują powierzchnię ponad 30 tys. km2, co stanowi około 10% powierzchni kraju. Pierwszy park narodowy - Tongariro - powstał w 1887 roku. Obecnie pięć parków narodowych wpisanych jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

21
Historia Nowej Zelandii rozpoczęła się około 1280 roku, kiedy na wyspy zaczęli przybywać z wysp Oceanii Maorysi, uznawani za rdzennych mieszkańców tych terenów.

Maorysi najpierw zasiedlili Wyspę Południową, a później kolejne tereny. Według legendy, pierwsi Maori przybyli na Nową Zelandię na siedmiu olbrzymich łodziach. Dowódca pierwszej łodzi, Maorys o imieniu Kupe, uważany jest za odkrywcę Kraju Długiej Białej Chmury (tak w języku maoryskim brzmi nazwa kraju). W ślad za nimi, przez kilka następnych lat przypływali kolejni.

22
Dla Europy Nową Zelandię odkrył Abel Tasman, który w 1642 roku dopłynął do jej brzegów.

Próba wysadzenia na ląd (północna część Wyspy Południowej) załogi skończyła się jednak niepowodzeniem, gdyż została ona zaatakowana przez tubylców. W wyniku tego ataku zginęło kilku członków załogi, dlatego Tasman zdecydował się na opuszczenie zatoki, w której doszło do konfrontacji z miejscowymi. Zatokę tę nazwał Zatoką Morderców (dziś nosi nazwę Golden Bay).

23
Ponownego odkrycia wysp dokonał w 1769 roku brytyjski podróżnik i odkrywca, James Cook.

Po 127 latach od pierwszego odkrycia Nowej Zelandii, rozpoczęła się kolonizacja tych ziem. Pierwszymi osadnikami byli głównie przybyli z Australii poławiacze fok i wielorybów, którzy osiedlili się w obozie w pobliżu fiordu Dusky Sound, leżącego w najdalej wysuniętym na zachód punkcie Wyspy Południowej.

24
Od początku osadnictwa dochodziło do starć między brytyjskimi kolonizatorami a Maorysami.

Kolonizatorzy to byli głównie ludzie z marginesu społecznego (złodzieje, mordercy, gwałciciele), którzy zostali zesłani na wyspę z więzień w Wielkiej Brytanii.

Dowiedz się więcej ...

25
W 1840 roku doszło do podpisania porozumienia pomiędzy 500 przywódcami maoryskich plemion a reprezentacją brytyjskiej korony.

Podpisane wówczas porozumienie nazwano "Traktatem Waitangi". Według historyków jest to dokument tworzący Nową Zelandię. Na pamiątkę tego wydarzenia, co roku 6 lutego obchodzone jest tam święto narodowe "Waitangi Day".

26
Podpisanie porozumienia nie zakończyło jednak zupełnie sporów pomiędzy Maorysami a Europejczykami.

Dochodziło do wielu potyczek, które w drugiej połowie XIX wieku przekształciły się w dwie krwawe wojny, w których Maorysowie ponieśli klęskę.

27
Swój własny rząd, w ramach brytyjskiej kolonii, Nowa Zelandia posiada od 1856 roku.

W 1907 roku uzyskała status dominium (forma pośrednia pomiędzy samorządną kolonią a suwerennym państwem), a w 1947 stała się w pełni niepodległym państwem.

28
Nowa Zelandia brała udział zarówno w I jak i II wojnie światowej.

W I wojnie światowej do Korpusu Australijsko-Nowozelandzkiego ANZAC wstąpiło 100 tys. mężczyzn aby walczyć po stronie aliantów. Życie straciło wówczas prawie 17 tys. Nowozelandczyków (ówczesna liczba mieszkańców kraju wynosiła około 1 mln osób).

Obozowisko nowozelandzkich oddziałów ANZAC z 1915 roku.

W 1939 roku Nowa Zelandia, podobnie jak Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Niemcom 3 września. Do armii wcielono wówczas 200 tys. obywateli, którzy wzięli udział w kampaniach przeciwko Japonii na Pacyfiku oraz Niemcom w Afryce Północnej, we Włoszech i na Krecie. Zginęło ponad 10 tys. walczących.

29
Dominującą grupą etniczną w Nowej Zelandii, stanowiącą 69,7% są Europejczycy (tak w 2018 roku ta grupa zidentyfikowała się etnicznie), a 16,5% to Maorysi.

Językami urzędowymi są: język angielski, maoryski, nowozelandzki i język migowy

30
Najwięcej, bo 48,2% ludności Nowej Zelandii deklaruje brak jakiejkolwiek religii.

Na drugim miejscu plasują się chrześcijanie (37%), w śród których 10% stanowią katolicy. Na wyspach obecne są prawie wszystkie religie, łącznie z religiami Maorysów - Ratana i Ringatu.

31
W Nowej Zelandii znajduje się wzgórze obdarzone najdłuższą jednowyrazową nazwą geograficzną na świecie.

Nazwa ta składa się z 85 liter. Przetłumaczona na język maori oznacza "szczyt wzgórza, gdzie Tamatea, mężczyzna o wielkich kolanach, zdobywca gór, pożeracz ziemi i podróżnik grał na flecie dla swojej ukochanej". Istnieje też druga nazwa tego wzgórza, 57-literowa. Obie zostały wpisane do Księgi Rekordów Guinnessa jako najdłuższe zapisane w alfabecie łacińskim nazwy na świecie, zajmując kolejno medalowe pierwsze i trzecie miejsce (drugie miejsce zajmuje nazwa miasta w północno-zachodniej Walii, na wyspie Anglesey).

32
Narodowym ptakiem Nowej Zelandii jest kiwi (Apteryx), ptak nielotny.

Jest gatunkiem endemicznym żyjącym tylko w Nowej Zelandii, gdzie podziwiać go można na wolności w Westland National Park Te Wahipounamu na południowym zachodzie Wyspy Południowej. Jest unikatowym ptakiem. Mimo że swoją wielkością przypomina kurczaka, składa bardzo duże w porównaniu do wielkości ciała jaja. Niektóre elementy jego ciała przypominają te, które znaleźć można u ssaków: ciężkie, wypełnione szpikiem kości, grubsza i twardsza skóra, luźne, długie pióra, które do złudzenia przypominają włosy. Posiada też stosunkowo niską temperaturę ciała - około 38 stopni C, co czyni go bardziej podobnym do ssaków. Kiwi uważany jest za najstarszego (z żyjących) ptaka na świecie - wyewoluował około 30 mln lat temu.

33
Na obrzeżach miasta Rotorua znajduje się prawdziwa wioska Maorysów - Ohinemutu.

Można tam zobaczyć wiele rzeźb w maoryskim stylu, przedstawiających wojowników, których oczodoły wypełnione są muszlami. Nieopodal wioski znajduje się anglikański kościół łączący cechy stylu kolonialnego z maoryskim. Obok mieści się cmentarz maoryskich żołnierzy.

34
Na Wyspie Północnej znajduje się jaskinia Waitomo Glowworm znana z występujących tam populacji "świecących robaczków".

Są to larwy muchówki Arachnocampa luminosa z rodziny grzybiarkowatych. Światło emitowane przez te robaczki rozjaśnia mrok jaskini, tworząc niepowtarzalną konstelację. Wyprawa łodzią po podziemnej rzece Waitomo stanowi niebywałą atrakcję, gdyż jedyne światło w grocie pochodzi od robaczków świetlnych tworzących niebo żywych świateł.

35
Na Nowej Zelandii żyje najwięcej gatunków pingwinów.

Z szesnastu istniejących gatunków, tam żyje ich dziewięć, a okresowo pojawiają się też cztery inne.

36
Po nakręceniu przez Petera Jacksona trylogii "Władca Pierścieni" oraz "Hobbit", w miejscu kręcenia filmów pozostały fragmenty planu filmowego w postaci Hobbitonu.

Do dyspozycji turystów jest teren o powierzchni 12 akrów, na którym znajdują się 44 domki Hobbitów. Odnajdziemy tam też gospodę "Pod Zielonym Smokiem", w której można napić się cydru. Od czasu, gdy na ekrany weszła pierwsza część trylogii, około 266 tys. osób odwiedziło Hobbiton - większość z nich przyjechała zza granicy. Duża część z nich wyznała, że chęć zobaczenia tego miejsca była głównym powodem przyjazdu do Nowej Zelandii.

Lubisz ciekawostki?

Ciekawostki na Google News Wylosuj inny temat

Ciekawostki o Nowej Zelandii

Kraj Długiej Białej Chmury

Podobne tematy

Najnowsze tematy

Podobne tematy