Ciekawostki o Okinawie

Archipelag Okinawa znajduje się w środkowej części łańcucha archipelagu Riukiu, rozciągającego się między Tajwanem a trzecią co do wielkości wyspą japońską Kiusiu. Łukowaty archipelag Riukiu o długości około 1200 km tworzą wyspy oddzielające Morze Wschodniochińskie od Morza Filipińskiego.

Jest jedyną prefekturą, która nie leży na żadnej z czterech głównych wysp Japonii. Jest też jedyną prefekturą leżącą całkowicie w strefie podzwrotnikowej.

Do 1879 roku istniało tam niepodległe królestwo Riukiu. Początki państwowości Riukiu sięgają XII wieku. Jego kultura wyrosła na styku kultur Japonii, Chin i południowo-wschodniej Azji. Pod względem etnicznym, kulturowym i językowym mieszkańcy Riukiu są blisko spokrewnieni z Japończykami, ale od początków dziejów podążali własną drogą rozwoju. Królestwo rozwinęło się dzięki handlowi zamorskiemu z Japonią, Koreą, Malakką, Syjamem, Jawą, a przede wszystkim z Chinami, z którymi łączyły je więzy polityczne. Aneksja Królestwa Okinawy w 1897 roku położyła kres jego istnieniu, Japończycy utworzyli tam swoją prefekturę.

Stolicą i największym miastem prefektury Okinawa jest Naha, mieszka w nim ponad 300 tys. mieszkańców. Naha jest portem handlowym i rybackim, posiada również lotnisko. Dzięki temu pełni funkcję regionalnego węzła komunikacyjnego, oferującego bezpośrednie połączenia lotnicze i promowe z innymi częściami Okinawy, Japonii i Azji.

Doszło tam do wielkiej operacji desantowej wojsk amerykańskich, która spotkała się z zaciętą obroną Japończyków. W trwających blisko trzy miesiące walkach (kwiecień-czerwiec 1945 roku) zginęło ponad 94 tys. cywili, 100 tys. Japończyków i 14 tys. Amerykanów.

Amerykanie wybudowali tam liczne bazy wojskowe, zagarniając pod nie jedną piątą powierzchni wyspy.

Prowadzili politykę promowania lokalnej kultury, mając na celu odrodzenie tożsamości narodowej Riukiu. Okinawczycy jednak sprzeciwiali się temu, ostentacyjnie manifestowali swoją japońskość, m.in. poprzez wywieszanie japońskich flag narodowych, co było zabronione przez Amerykanów. W latach 60-tych zawiązał się tam ruch społeczny na rzecz zwrotu Okinawy do macierzy, który skłonił Amerykanów do podjęcia rozmów z Japonią na temat zakończenia okupacji.

Ze strony amerykańskiej porozumienie podpisał prezydent Richard Nixon.

Do chwili obecnej używana jest największa na Dalekim Wschodzie amerykańska baza lotnicza Kadena. Z Okinawy startowały superfortece B-52 do nalotów na Wietnam.

Miasto Okinawa powstało z połączenia miasta Koza (obecnie dzielnica Okinawy) i wsi Misato. Koza powstała w miejscu obozu dla uchodźców po II wojnie światowej i rozwinęła się dzięki bazom wojskowym dającym zatrudnienie miejscowej ludności. Do dziś Koza jest miejscem nocnych klubów, barów i restauracji nastawionych na amerykańską klientelę. W latach 70-tych XX wieku zrodziła się tam okinawska muzyka rockowa - słynny Okinawan rock, która dzisiaj jest wizytówką Okinawy, ściągającą do Kozy licznych turystów z Japonii.

Słowo karate oznacza po japońsku "pusta dłoń". Paradoksalnie, największe zasługi dla popularyzacji karate na świecie mają amerykańscy żołnierze stacjonujący na Okinawie. Wielu oficerów pod okiem lokalnych mistrzów rozpoczęło trening judo, karate i kendo. Osiągnąwszy wysokie stopnie wtajemniczenia wracali do Stanów Zjednoczonych, gdzie przekazywali swoje umiejętności następnym pokoleniom. Pomimo różnorodności stylów walki, istniej jedna postać uznawana przez wszystkie szkoły za patrona - Kotsaku Matsumora. W wielu świątyniach na Okinawie wspomina się go jako ludowego bohatera, który był w stanie przeciwstawić się uzbrojonym japońskim żołnierzom.

Religia ta skupia się wokół kultu natury i kultu przodków. Sefa Utaki ma dwa typy świątyń: uganju (miejsce modlitw, często położone przy wodzie) i utaki, umiejscowione wśród skał, obdarzone wielką mocą, gdyż tam zbierają się duchy i bogowie. Sefa Utaki znajduje się w dżungli, na wzgórzu, nad oceanem, z widokiem na wyspę bogów Kudaka. To w tym właśnie miejscu bogini stworzenia zstąpiła na Ziemię. Rdzenni mieszkańcy Okinawy pielgrzymują w ramach Agariumai (pielgrzymka do miejsc świętych) do naturalnych sanktuariów ukrytych w dżungli, a najważniejszym z nich jest Sefa Utaki.

Badania nad długowiecznością Okinawczyków trwały 25 lat i dowiodły, że to nie geny same w sobie są za to odpowiedzialne, a niskokaloryczna, urozmaicona, oparta głównie na roślinach dieta oraz aktywne spędzanie czasu.

Stulatkowie z Okinawy nigdy się nie przejadali, nie przeciążali układu pokarmowego. Nie pili mleka i nie jadali serów, ich dieta była bardzo uboga w cukier i tłuszcze. Obecność mięsa była znikoma. Dieta stulatków bogata jest w warzywa, codziennie zjadają przynajmniej 7 porcji warzyw lub owoców, piją zieloną herbatę, jedzą wodorosty, regularnie spożywają przyprawy: imbir, kurkumę, bylicę pospolitą. Głównymi produktami spożywanymi przez stulatków są bataty, soja, grzyby shiitake, wodorosty, gorzki melon.

Jest w niej więcej wpływu zachodu, więcej mięsa i nasyconych tłuszczy, mniej warzyw. Młode pokolenie częściej choruje i nie jest już tak aktywne jak najstarsi mieszkańcy wyspy.

Najwyższą górą w prefekturze jest Omoto-dake (526 m. n.p.m.) na wyspie Ishigaki.

Jedyny czynny wulkan znajduje się na wyspie Iotori.

Posiada odmienne tradycje, literaturę, muzykę, architekturę i religię. Charakterystycznym elementem krajobrazu Okinawy są olbrzymie grobowce w kształcie skorupy żółwia. Na każdym kroku spotkać można figurki lwów shisa, które strzegą domostw. Bardzo silne są tu wpływy kultury chińskiej.

Omoro były pieśniami ludowymi i opowiadały o najstarszych dziejach Riukiu.

Ryuka narodziła się około XV-XVI wieku. W literaturze Riukiu brak jest prozy.

Popularny tam jest także szamanizm.

Według tradycyjnych wierzeń kobiety mają moc ochronną mężczyzn.

Najwyższe w kraju panuje tam bezrobocie, a 40% dochodu prefektury pochodzi z dotacji rządowych. Turystyka generuje około 10% dochodu, a bazy wojskowe jedynie około 5%.

Najmocniejsze awamori zawiera prawie 60% alkoholu.

Nie spotka się tam słynnej sakury (japońska nazwa ozdobnych drzew wiśniowych i ich kwiatów), gejsz ani samurajów, a także japońskich ogrodów.