Geografia

Ciekawostki o Madagaskarze

Znaleźliśmy 41 ciekawostek na temat Madagaskaru

Czwarta co do wielkości wyspa świata

Madagaskar, największa wyspa na Oceanie Indyjskim leżąca u wybrzeży Afryki, od zawsze budziła zainteresowanie podróżników, bowiem jest to jedno z najbardziej intrygujących miejsc na Ziemi. Oddzielona od Afryki przed milionami lat wyspa, pozostając w całkowitej izolacji od kontynentu, wytworzyła zachwycającą przyrodę z niezwykłymi gatunkami, zarówno wśród przedstawicieli flory, jak i fauny. Madagaskar jest także miejscem akcji jednego z najpopularniejszych filmów animowanych XXI wieku, o tym samym tytule, którego bohatera, króla Juliana, lemura, zna prawie każde dziecko i niejeden dorosły.
Madagaskar
1
Madagaskar jest wyspą położoną w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, u południowo-wschodnich wybrzeży Afryki.
Jest czwartą pod względem wielkości, po Grenlandii, Papui Nowej Gwinei i Borneo, wyspą na świecie i pierwszą w Afryce.
2
Na wyspie o powierzchni 587 041 km2 leży Republika Madagaskaru, której stolicą jest Antananarywa, największe miasto wyspy, położone w jej środkowej części.
Wyspa ma 1500 km długości i 450 km szerokości, a linia brzegowa wynosi 4 828 km długości.
3
Od Afryki oddziela ją szeroki na około 400 km Kanał Mozambicki (Madagaskar przez wody terytorialne graniczy z Mozambikiem).
Na północny zachód od Madagaskaru, w odległości 280 km, leży Majotta (francuska wyspa w archipelagu Komorów na Oceanie Indyjskim), a na wschód, w odległości 670 km leży wyspa Reunion.
4
Oficjalnymi językami na Madagaskarze są malgaski i francuski.
Język malgaski należy do rodziny austronezyjskiej (rodzina języków, którymi posługuje się około 350 mln rdzennych mieszkańców wysp Oceanii, Azji Południowo-Wschodniej i Madagaskaru), do grupy barito (grupa języków austronezyjskich używanych w Indonezji, w południowo-wschodniej części Borneo).
5
Madagaskar jest 46, co do wielkości państwem na świecie, wielkością porównywanym do Kenii.
Jest państwem niemalże dwukrotnie większym od Polski.
6
Madagaskar jest częścią dawnego superkontynentu Gonwany, który oderwał się około 200 mln lat temu.
Na wyspie przeważają wyżyny i góry. Średnia wysokość terenu to 615 m n.p.m. Nizinne są tylko obszary zachodnie i południowe, a także wąski pas nadbrzeżny na wschodzie.
7
W skład Madagaskaru wchodzą trzy regiony morfologiczne, które układają się w równoległych pasach: Wschodnie Wybrzeże, Zachodnie Wybrzeże i Płaskowyż Centralny.
Wybrzeże Wschodnie jest wąskim na około 50 km pasem nizinnym, ciągnącym się na całej długości wyspy. Płaskowyż Centralny zajmuje około 2/3 obszaru wyspy i wznosi się od 800-1400 m n.p.m. Jego rzeźba jest bardzo urozmaicona, występują tam łagodne pagórki, strome krawędzie, masywy granitowe oraz stożki wygasłych wulkanów. Występują tam też wysoko położone zabagnione tereny. Wybrzeże Zachodnie jest szersze od Wschodniego, ma około 100-200 km szerokości. Zbudowane jest ze skał wapiennych, w których rozwinęły się zjawiska krasowe.
8
Najwyższym wzniesieniem kraju jest szczyt Maromokotro o wysokości 2876 m n.p.m.
Leży on w masywie Tsaratanana położonym na północnym krańcu wyspy.
9
Na wyspie nie ma czynnych wulkanów, ale jest sporo śladów dawnej aktywności wulkanicznej.
Madagsakarskie wygasłe wulkany, to: Ambre-Bobaomby, Pole Ankaizina, Pole Vakinankaratra, Pole wulkaniczne Itasy, Nosy-Be.
10
Na Madagaskarze występują typowe dla tych szerokości geograficznych dwie długie pory roku: lato - od listopada do kwietnia i zima - od maja do października.
Pory pośrednie są krótkie, trwają niecały miesiąc.
11
Opady na wyspie są wysokie, latem znacznie wyższe niż zimą.
Roczna suma opadów waha się poniżej 400 mm na południowej części zachodniego wybrzeża do ponad 3000 mm na wschodnim wybrzeżu.
12
Madagaskar obfituje w rzeki i jeziora.
Rzeki płynące na wschód są krótkie i bystre, m.in. Mandrare, Maningory, Mongoro (najdłuższa z nich - 300 km). Po zachodniej stronie, rzeki są długie i spokojne, najdłuższą z nich, a zarazem najdłuższą w całym kraju jest Mangoky - 821 km. Rzeki w południowo-zachodnim rejonie wyspy mają charakter okresowy.
13
Najwięcej jezior występuje na Płaskowyżu Centralnym - jezioro tektoniczne Alaotra, o powierzchni 900 km2, oraz Itasy, które jest pochodzenia wulkanicznego.
Wzdłuż wschodniego wybrzeża ciągnie się pas jezior przybrzeżnych, które są połączone kanałem Pangalanes. W południowo-zachodniej części wyspy znajduje się słone jezioro Tsimanampetsotsa.
14
Madagaskar nazywany jest "Wielką Czerwoną Wyspą".
Nazwa ta pochodzi od czerwonych gleb ferralitowych (gleby powstające w wilgotnym i gorącym klimacie na podłożu krystalicznym, zawierające tlenki żelaza i aluminium, posiadające kwaśny odczyn. Mogą występować w odmianie czerwonej, żółtej i czerwono-żółtej). Gleby te dominują na wyspie, są mało żyzne.
15
Na Madagaskarze występuje swoista flora i fauna.

W czasie rozpadu Gondwany, Madagaskar dość wcześnie oddzielił się od Afryki. Taka izolacja od kontynentu sprawiła, że około 90% gatunków flory i fauny Madagaskaru to endemity i relikty.

Jednym z przedstawicieli endemicznej fauny jest palczak madagaskarski, znany jako aj aj. Jest to ssak z rzędu naczelnych przez wielu uważany za najbrzydsze zwierzę świata.

16
Roślinność Madagaskaru uzależniona jest od zróżnicowania klimatycznego wyspy.
Na wschodnim wybrzeżu roślinność bogata jest zarówno w ilość gatunków, jak i w zagęszczenie. W pasie nadmorskim znajdują się lasy parkowe pełne palm i pandanów, brzegi lagun porośnięte są roślinnością bagienną. Na wzgórzach przeważają sawanny z gęstymi zaroślami i odrostami wtórnymi lasów. Charakterystyczną rośliną jest "drzewo podróżnika" - pielgrzan madagaskarski, którego tkanki zawierają ciecz nadającą się do picia.
17
Płaskowyż Centralny praktycznie pozbawiony jest lasów.
Dominują tam łąki zniszczone przez gospodarkę żarową (wypalanie lasów) i odłogową. Posadzono tam wiele eukaliptusów i mimoz, aby uchronić gleby przed degradacją.
18
Zachodnia część kraju pokryta jest sawannami trawiastymi.
Na sawannach rosną miejscami baobaby i odporne na ogień palmy. Baobaby madagaskarskie są endemitami. Podziwiać je można w Parku Narodowym Kirindy nad Kanałem Mozambickim, gdzie tworzą wspaniałą aleję.
19
W obszarze południowo-zachodnim występują tereny suche pokryte sukulentami i kserofitami.
Rosną tam euforbie, aloesy i gęste kolczaste zarośla.
20
Na Madagaskarze ponad 80% gatunków roślin naczyniowych to endemity.
21
Na wyspie występuje około 40 gatunków lemurów - 75% ze spotykanych na świecie.
Nie ma tam małp, ani wielkich kotów, jak lew czy gepard. Świat ssaków reprezentowany jest przez tenrekowate (kretojeże), jeże, nietoperze i dzikie świnie. Głównym przedstawicielem gadów jest krokodyl. Dużo jest także kameleonów - 2/3 gatunków odkrytych na świecie. Występują tam żółwie, węże, które są niemal wyłącznie niejadowite, najmniejsze kameleony świata - Brookesia Micra oraz około 800 gatunków motyli, liczne gatunki ciem i pająków. W wodach przybrzeżnych żyją "żywe skamieniałości" - ryby z rzędu celakantokształtnych.
22
Bogaty jest świat ptaków - żyją tam perlice, czaplowate, flamingi i ibisy.
W XVII wieku żył na wyspie olbrzymi ptak - mamutak, którego jaja o pojemności około 8 litrów wciąż są odnajdywane na wyspie.
23
Na wyspie znajdują się 43 obszary chronione obejmujące parki narodowe oraz ścisłe i specjalne rezerwaty przyrody.
Pięć z nich to tereny wpisane na listę konwencji ramsarskiej (układ międzynarodowy dotyczący ochrony przyrody, podpisany w Ramsar nad Morzem Kaspijskim), pięć ma status rezerwatu biosfery UNESCO, a siedem zostało wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
24
Najstarsze wzmianki o Madagaskarze pochodzą z I wieku, a w IV wieku znany on już był Arabom, którzy w X wieku opisali go jako kraj Wag Wag.
Na wyspie osiedlała się ludność pochodzenia malajsko-polinezyjskiego. Gospodarka Madagaskaru opierała się wówczas na handlu prowadzonym przez osiadłych w północnych rejonach Arabów.
25
W XIV wieku na wyspę przybyli przodkowie Merina - historycznego królestwa na terenie Madagaskaru istniejącego pomiędzy XVI a XIX wiekiem, będącego państwem ludu Merina, którzy osiedlili się w centralnej części wyspy.
Od XV wieku nastąpił rozwój handlu niewolnikami.
26
Pierwszymi Europejczykami, którzy przybyli na Madagaskar byli Portugalczycy.
W XVI wieku zatrzymywali się na wyspie w drodze do Indii. Później Francuzi od XVII wieku wzmacniali tam swoje wpływy, traktując wyspę jako źródło taniej siły roboczej na swych plantacjach. Na przełomie XVII i XVIII wieku zaczęli pojawiać się piraci, którzy uprowadzali niewolników. Po ich zwalczeniu, Francuzi zaczęli zakładać na wyspie swoje faktorie. Na przełomie XVIII i XIX wieku, do zdobycia wpływów na Madagaskarze dążyła Wielka Brytania, ale w końcu zaakceptowała aneksję Madagaskaru przez Francję. Pod koniec XIX wieku Madagaskar został kolonią francuską.
27
Po II wojnie światowej na wyspie zaczęły szerzyć się ruchy nacjonalistyczne i niepodległościowe.
W 1958 roku Francja ogłosiła Madagaskar swoim terytorium zamorskim, a w 1960 roku dała mu suwerenność.
28
Od momentu uzyskania niepodległości na Madagaskarze doszło cztery razy do przewrotu ustrojowego.
Ich powodem był kryzys gospodarczy i różnice etniczne.
29
Madagaskar jest krajem rolniczym, uprawą roli zajmuje się około 75% ludności czynnej zawodowo.
Uprawia się tam: kawę, banany, trzcinę cukrową, przyprawy, ryż, maniok, bataty, ziemniaki, kukurydzę, cytrusy, liczi, mango, papaję, awokado, melony. Uprawia się też rośliny przemysłowe: bawełnę, rafię, agawę sizalską.
30
Madagaskar jest światowym liderem w produkcji wanilii.
Z Madagaskaru pochodzi 80% światowej produkcji.
31
Madagaskar obfituje w cenne surowce naturalne: rudy chromu, berylu, grafit, mika, nikiel, złoto, kamienie szlachetne.
Przemysł wydobywczy jednak nie stanowi głównej gałęzi gospodarki. Kraj jest bardzo biedny, a 90% mieszkańców żyje za mniej niż dwa dolary dziennie.
32
Na wyspie są 104 lotniska, z których jedynie 27 ma betonowe pasy startowe.
Są dwa lotniska międzynarodowe, w Antananarywie oraz na wyspie Nosy Be, która jest największym kurortem turystycznym kraju.
33
Sieć komunikacyjna jest słabo rozwinięta.
Istnieje rozbudowana sieć połączeń autobusowych, dwie czynne linie kolejowe (jedna jako atrakcja turystyczna), wyłącznie wąskotorowe. Wzdłuż zachodniego wybrzeża popularny jest transport morski. Towary i ludzi przewozi się pirogami bądź małymi żaglowcami.
34
Madagaskar zamieszkują przede wszystkim Malgasze, wśród których wyróżnia się 18 grup etnicznych.
Malgasze są autochtoniczną ludnością Madagaskaru. Naród ten liczy około 20 mln osób, posługują się językiem malgaskim, w większości wyznają chrześcijaństwo. Największą grupą etniczną, stanowiącą prawie 1/4 społeczeństwa są zamieszkujący centralny Madagaskar Merina, pochodzenia głównie indonezyjskiego. Drugą co do wielkości grupą są mieszkańcy wybrzeża, mieszkańcy indonezyjsko-afrykańsko-arabscy, zwani Betsimisaraka.
35
Piśmienność na Madagaskarze wynosi 65%.
36
53, 8% ludności to chrześcijanie.
Tradycyjne wierzenia afrykańskie praktykuje 39,1% społeczeństwa.
37
Madagaskar dysponuje trzema rodzajami sił zbrojnych: wojskami lądowymi, marynarką wojenną oraz siłami powietrznymi.
Wojska madagaskarskie liczą 13,5 tys. żołnierzy zawodowych oraz 8,1 tys. rezerwistów.
38
W historii Madagaskaru istnieje również polski akcent, bowiem zdarzyło się w XVIII wieku, że królem wyspy został Polak, Maurycy Beniowski.
Wysłany przez Francuzów  na Madagaskar, który miał się stać francuską kolonią, Beniowski, 14 lutego 1774 roku wraz z załogą wpłynął do zatoki Antongila na wyspie. Mimo nieprzychylnego przyjęcia przez tubylców, Beniowskiemu udało się z czasem podporządkować sobie wyspę. Jego stosunek do Malgaszów był bardzo humanitarny, traktował ich jako równe sobie istoty, przekonywał, że ma na względzie ich dobro i to przekonało tubylców do niego. 10 października 1776 roku Maurycy Beniowski został wybrany przez tubylców królem Madagaskaru. W pisanych przez siebie pamiętnikach tytułował się władcą Madagaskaru. Zamierzał tam zbudować swoją stolicę. W 1786 roku został znienacka zaatakowany przez oddział francuskiej ekspedycji wojskowej, w wyniku tej potyczki został ranny i zmarł. Biografowie Beniowskiego twierdzą jednak, że to on sam stał się twórcą swojej legendy.
39
W 1918 roku cała Polska ekscytowała się tym, że Madagaskar wkrótce będzie naszą kolonią.
Gdy Polska po 123 latach niewoli wróciła na mapy świata, inwestowała w gospodarkę, nowe technologie, zapragnęła na powrót stać się mocarstwem, które liczyło się w świecie. O statusie mocarstwa świadczyły wówczas własne kolonie. I Polska postanowiła też takowe posiadać. Brano pod uwagę kolonie niemieckie (Togo, Kamerun, Niemiecką Afrykę Zachodnią i Afrykę Wschodnią), rozważano też brazylijska Paranę, Angolę, Mozambik, Gwineę Francuską, Gambię i in. Madagaskar był wtedy francuską kolonią, a Francuzi byli zainteresowani sprzedażą części ziem. Taką propozycję złożył polskiemu ministrowi spraw zagranicznych Józefowi Beckowi francuski minister kolonii Marius Moutet. W 1937 roku na Madagaskar wyjechała polska delegacja, by zbadać możliwość kolonizacji wyspy. Na jej czele stanął Mieczysław Lepecki, adiutant marszałka Józefa Piłsudskiego. W skład komisji wchodził także m.in. Arkady Fiedler, który sporządził obszerny raport dla MSZ-u z oględzin wyspy. Nie był on korzystny. Plany kolonizacji szybko upadły, gdyż we Francji zmienił się rząd, a wreszcie Adolf Hitler napadł na Polskę, rozpoczynając II wojnę światową. To ostatecznie przekreśliło marzenia o polskiej kolonii.
40
Na Madagaskarze istnieje kult niewidzialnych ludzi - Malgasze budują im nawet domy, żeby mogli mieszkać blisko.
Kontakt z kalanuri, bo tak się ich nazywa, posiadają tylko nieliczni. Niewidzialni ludzie kontaktują się ze swoimi mediami w ściśle wyznaczonych dniach i wyłącznie po zmroku. Jak twierdzi medium, kalanuri uwielbiają cukierki, kraby, ryby i surowe mięso. Korzystanie z ich pomocy uważa się za ostatnią instancję w przypadku nieuleczalnej choroby czy dylematów miłosnych. Jeśli nie spełnia się zaleceń kalanuri, mogą one sprowadzić choroby i nieszczęście. Tubylcy twierdza, że kalanuri jest dużo bardziej skuteczny od księdza czy lekarza, są bardzo mądre jak wszyscy przodkowie, jak przyroda.
41
Jednostką monetarną na Madagaskarze są ariary - 1 ariary = 5 iraimbilanja.
Jest to jedna z dwóch walut będących w obiegu, które nie dzielą się w oparciu o potęgę dziesięciu. Drugą taką walutą jest ugija mauretańska.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

22 ciekawostki o palczaku madagaskarskim
22 ciekawostki o palczaku madagaskarskim
Daubentonia madagascariensis
Przez wielu uważany za najdziwniejsze i najbrzydsze zwierzę świata. Do 1961 roku uważany za gatunek wymarły. Występuje tylko na Madagaskarze. Tubylc ...
18 ciekawostek o lemurach
18 ciekawostek o lemurach
Lemur - symbol Madagaskaru a także samozwańczy Król Julian XIII, bohater serii filmów "Madagaskar", postać którą pokochali wszyscy
Lemury należą do ssaków naczelnych z rodziny Lemurowatych. Są zwierzętami niezwykłymi, rozpoznawalnymi dzięki kontrastowemu ubarwieniu i ogromnym oczo ...
27 ciekawostek o Korsyce
27 ciekawostek o Korsyce
"Wyspa wszystkich cudów świata"
Starożytni Grecy nazywali ją "wyspą piękna", współcześni Korsykanie mówią o niej "wyspa wszystkich cudów świata". Ta francuska wyspa na Morzu Śródziem ...
25 ciekawostek o Mauritiusie
25 ciekawostek o Mauritiusie
Wyspa, której światowy rozgłos przyniosły dwa znaczki pocztowe
Mauritius, perła Oceanu Indyjskiego, to rajski zakątek znany nie tylko ze swoich białych plaż i lazurowych lagun, a także z niezwykłego kulturowego bo ...
28 ciekawostek o Wyspie Wielkanocnej
28 ciekawostek o Wyspie Wielkanocnej
Rapa Nui
Wyspa Wielkanocna (Rapa Nui) to zakątek i specjalne terytorium Chile na Pacyfiku, będące jednym z najbardziej odległych zamieszkanych miejsc na świeci ...
16 ciekawostek o Minorce
16 ciekawostek o Minorce
Wyspa ukarana przez generała Franco
Minorka jest jedną z wysp archipelagu Balearów, leżącego w zachodniej części Morza Śródziemnego, w pobliżu wschodniego wybrzeża Półwyspu Iberyjskiego. ...
24 ciekawostki o Krecie
24 ciekawostki o Krecie
Największa grecka wyspa
Historia Krety sięga tysięcy lat wstecz, a jej ciągłość, jak powiadają Grecy, tkwi w naturze. Na każdym kroku spotkać tam można ślady przeszłości. Naw ...
32 ciekawostki o Sycylii
32 ciekawostki o Sycylii
Największa wyspa Morza Śródziemnego
Sycylia jest największą wyspą na Morzu Śródziemnym i jednym z dwudziestu regionów Włoch. Wyspa kształtem przypomina przewrócone na bok, czy według nie ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy