Zwierzęta

Ciekawostki o palczaku madagaskarskim

Znaleźliśmy 22 ciekawostki na temat palczaka madagaskarskiego

Daubentonia madagascariensis

Przez wielu uważany za najdziwniejsze i najbrzydsze zwierzę świata. Do 1961 roku uważany za gatunek wymarły. Występuje tylko na Madagaskarze. Tubylcy wierzą, że skierowanie przez palczaka najdłuższego palca w kierunku człowieka, zwiastuje szybką i nagłą śmierć. Uważany jest także za zły omen zwiastujący zniszczenie upraw. Choć niektórzy twierdzą, że ma naturalne predyspozycje, aby zostać wizytówką Halloween, w filmie “Madagaskar” - aj-aj występuje jako zabawna postać Maurice'a, służącego króla Juliana.
Palczak madagaskarski
1
Palczak madagaskarski, zwany też aj - aj, to gatunek małpiatki będący jedynym współcześnie żyjącym przedstawicielem rodziny palczakowatych.
Należy do najrzadszych i jednocześnie najbardziej zagrożonych gatunków naczelnych. Kiedy po raz pierwszy został odkryty, uważano go za duży gatunek wiewiórki. W połowie XIX wieku został ostatecznie uznany za gatunek lemura, ale został sklasyfikowany jako osobna grupa.
2
Palczak madagaskarski jest blisko spokrewniony z dawno wymarłym  Daubentonia robusta.
Był to palczak olbrzymi, niemal identyczny z aj - aj, ale 2,5 - 5 razy od niego cięższy. Zamieszkiwał południowo - zachodnie tereny Madagaskaru.
3
Palczak jest gatunkiem endemicznym.
Występuje tylko na Madagaskarze. Zamieszkuje głównie wschodnie i północno-zachodnie wybrzeże Madagaskaru, ale jego wyspowe stanowiska występowania zlokalizowane są niemal na całej wyspie. Większość populacji zamieszkuje lasy w pobliżu wybrzeży. Można go spotkać również na obszarach rolniczych, ale unika bardzo suchych terenów na południu wyspy.
4
Ciało palczaka jest wielkości kota.

Ma dużą głowę z wielkimi uszami i krótkim pyskiem, długie i chwytne palce we wszystkich kończynach i duży, puszysty ogon, podobny do ogona wiewiórki. Jego ubarwienie jest ciemno szaro brązowe. Ciało pokryte  dość długim włosiem - widoczne są wystające włosy ościste. Krótkie i jasne włosie otacza głównie pysk. Jego trójkątne, zaokrąglone uszy nie są owłosione. Ma różowy nos i żółto-pomarańczowe oczy. Aj - aj osiąga wagę od 2 do 3 kilogramów.

5
Charakterystyczna cechą palczaka jest długi, cienki palec środkowy, zakończony haczykowatym pazurem.
Od niego wzięła się nazwa zwierzęcia.
Palec ten służy mu do opukiwania pni drzew - głównie bambusa i  wyciągania owadów i ich larw przez szczeliny, które wygryza swoimi długimi, stale rosnącymi siekaczami. Badania ciepłoty palca kamerą termowizyjną, dokonane przez naukowców z Dartmouth University w New Hampshire wykazało, że ten szczególny palec jest chłodniejszy od pozostałych palców, jednak gdy aj -aj zaczyna szukać pożywienia,  temperatura palca  błyskawicznie podwyższa się o 6 stopni Celsjusza.
6
Cechą wyróżniającą palczaka wśród naczelnych, jest trzecia powieka (błona migawkowa), która występuje również u ptaków i jaszczurek. 
Błona ta powoduje, że duże oczy palczaka są stale wilgotne i chronione przed zanieczyszczeniami, w czasie gdy aj-aj wygryza otwory w drewnie.
7
Palczak jest największym z ssaków naczelnych, które prowadzą nocny tryb życia.
Prowadzi nocny i nadrzewny tryb życia. Porusza się bardzo wolno, ale w panice ucieka przed światłem. Obudzony, sprawia wrażenie nieprzytomnego. Ze względu na nocny tryb życia, oczy palczaka mają błonę odblaskową, która odbija światło i poprawia skuteczność widzenia przy słabym oświetleniu.
8
Dieta palczaka składa się z różnych pokarmów.
Żywi się głównie larwami owadów, ale również owocami, nasionami kanarecznika madagaskarskiego, nektarem z pielgrzana madagaskarskiego i niektórymi grzybami. Palczaki żerują również na plantacjach palm kokosowych, liczi i mango.
9
Palczak jest jedynym naczelnym, który używa echolokacji do znalezienia pożywienia.
Przemieszczając się  wzdłuż gałęzi,  szybko uderza po niej środkowym palcem - do 11 razy na sekundę. Swoimi ogromnymi uszami, które kieruje do przodu,  słucha dźwięków, które odbijają się od drzewa. Wyjątkowe czucie skóry środkowego palca pozwala mu wykryć różniące się od siebie drgania powierzchniowe, bez tłumienia ich dźwięków. Gdy usłyszany dźwięk wskazuje, że aj-aj znajduje się nad pustą przestrzenią wyżłobiona przez owada, swoimi długimi siekaczami zdziera kawałki kory,  aż dostanie się do ofiary. Następnie w powstały otwór wsadza trzeci palec i wydobywa larwę. Stukanie środkowym palcem służy palczakowi także do oceny zawartości mleka w kokosie i ustalenia, w którym punkcie poziom mleka pozwala na przebicie skorupy orzecha.
10
Palczak prowadzi nocny, samotniczy tryb życia.
Na poszukiwaniu pożywienia spędza nawet 80 % nocy. Dzień spędza zwinięty w kłębek w gniazdach, które buduje w rozgałęzieniach drzew, splotach lian i gałęzi wysoko w koronach drzew. Jednego gniazda używa kilka dni, po czym przenosi się dalej. Większość czasu spędza na drzewach, ale poruszanie się po ziemi jest dla niego również normalne. Terytorium samców liczy od 100 do 200 hektarów, samic od 30 do 50 hektarów.
11
Broni i znaczy swoje terytorium.
Zaznacza swój teren w ten sposób, że pociera gałęzie szyją, policzkami i okolicami odbytu. Zostawia w ten sposób zapach, który ostrzega inne osobniki,  aby nie zbliżały się, bo mogą zostać zaatakowane. Zazwyczaj unika kontaktu z osobnikami tej samej płci. Samice palczaka reagują na siebie bardziej agresywnie niż samce.
12
Palczaki porozumiewają się za pomocą sygnałów dźwiękowych.
Rozpoznano 9 rodzajów odgłosów wydawanych przez palczaki, które dotyczą różnych sytuacji. Inną formą komunikacji są ślady zapachowe w moczu, informujące o płci, wieku, stanie reprodukcyjnym oraz terytorium danego osobnika.
13
Sezon rozrodczy palczaka trwa cały rok.
Samce są gotowe do godów cyklicznie, cykl trwa średnio 47 dni, a jego cechą charakterystyczną są zmiany koloru i wielkości sromu. Do kopulacji dochodzi, gdy srom ma 25mm średnicy i jest czerwony, w pozostałych fazach kolor sromu jest szary i kurczy się do 5 mm. Gdy samica jest gotowa do kopulacji, wydaje charakterystyczne dźwięki, które przypominają wołanie. Podczas godów samice kopulują z więcej niż jednym samcem.
14
Ciąża trwa od około 160 do około 170 dni. 
Samica rodzi jedno młode, które pozostaje w gnieździe około 2 miesiące. Młode palczaki mają zielone oczy i miękkie uszy, żywią się mlekiem matki przez 7 miesięcy, w 14 tygodniu życia zaczynają jeść pokarm stały przyniesiony przez matkę. Następna ciąża pojawia się dopiero po 2 lub 3 latach.
15
Gruczoły mlekowe samicy palczaka madagaskarskiego znajdują się w okolicy dolnej pachwiny.
Jest to cecha anatomiczna, która odróżnia palczaka od innych naczelnych.
16
Gdy małe palczaki są bardzo zestresowane, matki noszą je w pysku.
17
Dojrzałość płciową palczaki osiągają między trzecim a czwartym rokiem życia.
18
Samice palczaka mogą rozmnażać się aż do śmierci.
19
Palczaki żyją od 20 do 25 lat.
20
Populacja palczaka jest zagrożona.

Głównym zagrożeniem dla palczaka jest utrata powszechna wycinka lasów, aby zrobić miejsce dla rolnictwa oraz dla pozyskania drewna. 
Palczaki zabijane są, gdy pojawią się na plantacjach, gdyż wtedy uważane są za szkodniki. 
Tubylcy wierzą, że skierowanie przez palczaka najdłuższego palca w kierunku człowieka zwiastuje szybką i nagłą śmierć - powszechne jest powiedzenie: „Mangatambo hita, miseo tsy tsara”, czyli „Spotkanie zwierzęcia przynosi nieszczęście”. Według Malgaszy palczaki są zwiastunem zniszczeń upraw, utożsamiane są z demonami, a to powoduje, że giną z rąk ludzi.

21
Jedynym potencjalnym drapieżnikiem, który poluje na palczaki jest fossa – największy ze ssaków drapieżnych występujących na Madagaskarze.
22
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody poinformowała w 2018 roku, że w ciągu ostatnich 30 lat nastąpił ponad 50 % spadek populacji palczaka madagaskarskiego. 
Jest ich obecnie od 1000 do 10.000. We wszystkich ogrodach zoologicznych na całym świecie żyje ich zaledwie około 50.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

41 ciekawostek o Madagaskarze
41 ciekawostek o Madagaskarze
Czwarta co do wielkości wyspa świata
Madagaskar, największa wyspa na Oceanie Indyjskim leżąca u wybrzeży Afryki, od zawsze budziła zainteresowanie podróżników, bowiem jest to jedno z najb ...
18 ciekawostek o lemurach
18 ciekawostek o lemurach
Lemur - symbol Madagaskaru a także samozwańczy Król Julian XIII, bohater serii filmów "Madagaskar", postać którą pokochali wszyscy
Lemury należą do ssaków naczelnych z rodziny Lemurowatych. Są zwierzętami niezwykłymi, rozpoznawalnymi dzięki kontrastowemu ubarwieniu i ogromnym oczo ...
14 ciekawostek o manatach
14 ciekawostek o manatach
Jedne z najbardziej pokojowych i łagodnych stworzeń morskich
Manaty (Trichechidae) to łagodne olbrzymy mórz i oceanów, które fascynują swoją wyjątkową naturą i znaczeniem w ekosystemach wodnych. Te niezwykłe ssa ...
26 ciekawostek o słoniach
26 ciekawostek o słoniach
Słonie to największe zwierzęta lądowe na Ziemi
Najstarszy przedstawiciel trąbowców żył około 60 milionów lat temu. Współcześnie żyją trzy gatunki słoni. Dwa zamieszkujące afrykańską sawannę, lasy i ...
26 ciekawostek o żyrafach
26 ciekawostek o żyrafach
Ssak lądowy o najdłuższej szyi
Żyrafy żyją tylko i wyłącznie na kontynencie Afrykańskim. Ich budowa nie pozwala na pomylenie ich z żadnym innym zwierzęciem. Są bardzo wysokie, nawe ...
25 ciekawostek o hipopotamie
25 ciekawostek o hipopotamie
Jeden z najbardziej niebezpiecznych i agresywnych ssaków
Hipopotamy na pierwszy rzut oka wydają się łagodnymi, powolnymi zwierzętami. Poza słoniami, które jako jedyne przewyższają je wielkością, są najwięks ...
16 ciekawostek o nosorożcach
16 ciekawostek o nosorożcach
Pomimo swej olbrzymiej masy i agresji są jednymi z najbardziej zagrożonych zwierząt na Ziemi
Jeszcze w połowie XX wieku nosorożce występowały w naturze dość powszechnie. Nie mają naturalnych wrogów a największym zagrożeniem dla nich jest człow ...
20 ciekawostek o Okapi
20 ciekawostek o Okapi
Kuzyn żyrafy
Znane było lokalnie już w starożytnym Egipcie, gdzie odnaleziono wyrzeźbiony posąg tego zwierzęcia. Okapi to bardzo ciekawe nietypowe zwierze o ciekaw ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy