Architektura

Ciekawostki o Stonehenge

Znaleźliśmy 16 ciekawostek na temat Stonehenge

Świat umarłych, prawdopodobnie

Pomimo wielu wnikliwych badań archeologicznych sposób budowy oraz przeznaczenie Stonehenge nie zostały do dziś do końca poznane. Niestety ludzie, którzy budowali i wykorzystywali tę świątynię nie pozostawili po sobie żadnych źródeł pisanych. Podziw budzi fakt, że cywilizacja budująca Stonehenge była zdolna do obróbki, budowy ważących kilkadziesiąt ton bloków skalnych. Warto również wspomnieć, że niektóre z elementów transportowano na miejsce budowy z odległości 240 kilometrów.
Stonehenge
1
Stonehenge to kompleks prehistorycznych świątyń położony na równinie Salisbury w południowo-środkowej Anglii.
Znajdują się na niej pokłady wapieni pochodzących z okresu późnej kredy (100,5 do 66 milionów lat temu).
2
Stonehenge to historia ciągnąca się na przestrzeni tysiącleci. Rozpoczyna się w epoce kamienia, trwa w epoce brązu i prawdopodobnie sięga aż epoki żelaza.
Z okresu około 8 tys. lat p.n.e. pochodzą pierwsze wykopane doły w które wstawiono sosnowe słupy o średnicy około 75 cm. Było ich cztery lub pięć (jedno z zagłębień mogło być pozostałością po rosnącym w tym miejscu drzewie). Trzy lub cztery słupy były ułożone w linii wschód - zachód i zapewne służyły odprawianiu rytuałów religijnych. Z biegiem czasu słupy te zbutwiały i rozpadły się.
3
Budowle podobne do pierwotnego, drewnianego Stonehenge odnajdywano w różnych zakątkach północnej Europy.
Między innymi w Blick Mead (1,6 km na wschód od Stonehenge), Aberdeenshire w Szkocji czy pochodzące z późniejszego okresu w Skandynawii.
4
Budowla rozwijała się na przestrzeni ponad 1400 lat. Etapy rozwoju można podzielić na osiem części.
Pierwszym etapem budowy był Stonehenge 1, którego konstrukcję rozpoczęto około 3100 roku p.n.e. Konstrukcja składała się z okrągłego wału i rowu wzmocnionego kredową skałą. Okrąg miał średnicę 110 metrów i dwa wejścia: jedno, większe zlokalizowane było na północnym wschodzie i mniejsze wychodzące na południe. W obrębie wału wydrążono wtedy również 56 wypełnionych kredą dołów, których znaczenia do dziś nie poznano. Nazwano je Aubrey Holes na cześć Johna Aubreya, który jako pierwszy dostrzegł je i opisał podczas swojej wizyty w Stonehenge w 1666 roku.
5
Drugi etap rozbudowy - Stonehenge 2 trwał około 3000 lat p.n.e.
Niewiele elementów z tego okresu przetrwało do dziś, podejrzewa się, że w tym czasie na terenie sanktuarium instalowano nieregularnie rozmieszczone drewniane słupy, po których zostały ślady otworów w ziemi o średnicy 40 cm. W tym czasie dokonywano również kolejnych kremacyjnych pochówków w dziurach Aubreya. Stonehenge jest pierwszym zlokalizowanym na Wyspach Brytyjskich ogrodzonym cmentarzem kremacyjnym.
6
Etap Stonehenge 3a trwał około 2600 roku p.n.e.
W tym czasie konstruktorzy świątyni porzucili drewno na rzecz budulca skalnego. W centralnej części powstały (prawdopodobnie) dwa okręgi nazywane Q i R. Składały się z otworów, w których mogły zostać zainstalowane skalne bloki. Otworów mogło ich być nawet 80, choć dotychczas odkryto tylko 43. Część bloków zapewne była zbudowana z piaskowca a część z diabazu. Niektóre z tych bloków były transportowane do Stonehenge z odległości 240 km z terenów Walii.
7
Na etapie Stonehenge 3b, który trwał od 2600 do 2400 roku p.n.e. ustawiono 30 olbrzymich głazów zwanych sarsenami - polodowcowymi piaskowcami.
Transportowano je z kamieniołomu oddalonego o 25 km od świątyni i ustawiano na planie koła o średnicy 33 m. Każdy z sarsenów mierzył 4.1 m wysokości, 2.1 m szerokości, 1.1 m głębokości i ważył około 25 ton. Przy łączeniu ze sobą elementów konstrukcji stosowano złącza na czop i wręby. Po złączeniu sarsenów z poprzecznymi belkami na górze konstrukcja miała wysokość 4.9 m. Ściany tworzące okrąg były dokładniej wykończone i wygładzone od strony środka pierścienia a w ich obrębie wzniesiono ułożone na planie podkowy pięć trylitów (dwóch głazów pionowych zwieńczonych trzecim, poziomym ułożonym bezpośrednio na nich). Trylity podobnie jak kamienie okręgu były zbudowane z ciosanych sarsenów.
8
Struktura z trylitów miała szerokość 13.7 m i otwierała się w kierunku północno-wschodnim.
Podkowa z trylitów była konstrukcją symetryczną. Każdy z głazów użytych do konstrukcji ważył około 50 ton a do ich złączenia użyto wymyślnych jak na owe czasy łączeń.
9
W latach 2600 p.n.e. do 2400 p.n.e. w Stonehenge odbywały się festiwale religijne, w których uczestniczyło nawet 4000 osób.
Święta przypadały na czas przesilenia zimowego i letniego. W trakcie ich trwania składano ofiary ze zwierząt. Zwierzęta na obchody sprowadzano z bardzo odległych regionów, nawet ze szkockich wyżyn. Stąd wysnuto teorię że Stonehenge mogło być centrum unifikacji ludności Wysp Brytyjskich.
10
W latach 2400 p.n.e 1930 p.n.e zmieniano przynajmniej dwukrotnie aranżację diabazów.
Pierwotnie umieszczono je w okręgu otaczającym pierścień sarsenowy a następnie przeniesiono je w jego obręb. Fazy te nazywamy odpowiednio Stonehenge 3c i Stonehenge 3d.
11
Pomiędzy rokiem 1930 p.n.e a 1600 p.n.e usunięto część diabazów po stronie północno-wschodniej tworząc w ten sposób kształt przypominający podkowę, odzwierciedlającą umiejscowione w centrum konstrukcji trylity.
Był to przedostatni etap konstrukcyjny - Stonehenge 3e.
12
Stonehenge 3f - to ostatnie prace konstrukcyjne w Stonehenge. Przeprowadzono je około 1600 r p.n.e. Wydrążono wtedy ostatnie dwa okręgi złożone z otworów w ziemi - pierścień Y i  pierścień Z.
Zewnętrzny pierścień (Y) składał się z 30 otworów o średnicy około 1.7 x 1.14 m zwężających się do podstawy o wymiarach 1m x 50 cm. Średnica pierścienia Y to w przybliżeniu 54 m. Wewnątrz pierścienia Y znajduje się pierścień z składający się z 29 otworów (trzydziesty najprawdopodobniej znajduje się pod przewróconym sarsenem) mają średnicę większą od otworów pierścienia Y o 10 cm. Średnica pierścienia Z wynosi w przybliżeniu 39 m.
13
Aleja, która prowadziła do sanktuarium miała około 3 kilometrów długości i 11 metrów szerokości.
Z dwóch stron otaczały ją wały ziemne, pomiędzy którymi do Stonehenge podróżowały procesje organizowane w najkrótszym i najdłuższym dniu roku. Prawdopodobnie wyruszały one z oddalonego o 3.2 km Durrington Walls, osady uważanej za świat żywych i prowadziły do Stonehenge uważanego za świat zmarłych. Niestety są to tylko przypuszczenia, jak zresztą większość domysłów o obyczajach panujących w owych czasach na tych ziemiach.
14
Pierścienie Y i Z zostały odkryte dopiero w 1923 roku a późniejsze datowanie radiowęglowe wykazało że były ostatnimi pracami wykonanymi na tym obszarze.
Według badaczy umieszczono w nich tzw. bluestones (najprawdopodobniej diabaz). Ponieważ są ostatnim etapem budowy, stanowczo wykluczono wersję, że służyły jako otwory pomagające w konstrukcji innych elementów sanktuarium.
15
Po zakończeniu prac nad Stonehenge aktywność ludzka trwała w tym miejscu jeszcze przez setki jeśli nie tysiące lat.
Niektórzy badacze twierdzą, że ludzie gromadzili się tu w celach rytualnych jeszcze w epoce żelaza czyli we wczesnym średniowieczu.
16
W 2013 roku grupa archeologów pod kierownictwem Mike’a Parkera Pearsona wydobyła ponad 50 tysięcy fragmentów skremowanych kości.
Po analizie okazało się, że należą do 63 osób pochowanych na terenie sanktuarium.
Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

36 ciekawostek o zamku Windsor
36 ciekawostek o zamku Windsor
Tysiącletnia królewska rezydencja
Zamek Windsor ucieleśnia prawie tysiącletnią historię architektury. Związany jest silnie z angielską i późniejszą brytyjską rodzina królewską. Zbudowa ...
15 ciekawostek o Anglii
15 ciekawostek o Anglii
God Save the King
Nazwa Anglia wywodzi się od staroangielskiego "kraina aniołów". Historia stolicy - Londynu sięga czasów rzymskich. Anglia nie jest dużym krajem, jedn ...
20 ciekawostek o bitwie pod Azincourt
20 ciekawostek o bitwie pod Azincourt
Rzeź francuskich elit
Jedna z ważniejszych bitew wojny stuletniej. Zlekceważone przez francuzów nieliczne oddziały angielskie rozgromiły znacznie silniejsze wojska francusk ...
20 ciekawostek o Wielkiej Brytanii
20 ciekawostek o Wielkiej Brytanii
Keep calm and carry on
Wielka Brytania to wyspiarskie państwo w Europie Zachodniej. Jej początki były dość skromne, gdy w 1603 roku dwa jej składowe państwa - Anglię i Szkoc ...
24 ciekawostki o Małgorzacie Windsor
24 ciekawostki o Małgorzacie Windsor
Księżniczka Małgorzata
Księżniczka Małgorzata Windsor, młodsza siostra królowej Elżbiety II, była jej całkowitym przeciwieństwem. Buntowniczka nie przestrzegająca reguł, dla ...
16 ciekawostek o Glastonbury
16 ciekawostek o Glastonbury
Legenda Avalonu
Glastonbury - jedno z najbardziej zagadkowych miejsc w Anglii. Miejsce to przyciąga ludzi o przeróżnych zainteresowaniach. Romantycy przyjeżdżają tu w ...
16 ciekawostek o cheddarze
16 ciekawostek o cheddarze
Królewski przysmak
Jest twardym serem o dość wyrazistym i ostrym smaku. Choć nie jest u nas tak popularny jak Gouda, Edamski, Tylżycki czy Ementaler, z każdym rokiem prz ...
26 ciekawostek o Księżnej Dianie
26 ciekawostek o Księżnej Dianie
Królowa Ludzkich Serc
Lady Diana Spencer, nazywana często Lady Di, to jedna z ikon brytyjskiej Rodziny Królewskiej, uwielbiana przez rzesze mieszkańców Zjednoczonego Króles ...

Najnowsze tematy

20 ciekawostek o Syrakuzach
20 ciekawostek o Syrakuzach
Miasto Archimedesa
Syrakuzy to miasto usytuowane na wschodnim wybrzeżu Sycylii we Włoszech. Jego korzenie sięgają czasów starożytnych, kiedy to było jednym z najważniejs ...
11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...

Podobne tematy