Rośliny
Ciekawostki o drzewach
Największe rośliny lądowe
Drzewa są ważną częścią ekosystemu Ziemi tworząc siedliska dla wielu społeczności organizmów żywych. Stabilizują glebę, zapobiegając jej pustynnieniu, odgrywają rolę w kontroli klimatu, pomagają w utrzymaniu bioróżnorodności i równowagi ekosystemu. Są nieocenione dla człowieka z bardzo wielu powodów, poczynając od rekreacyjno- zdrowotnego, a kończąc na przemysłowym ich wykorzystaniu do produkcji drewna, żywicy, kauczuku, papieru czy materiału opałowego. Są źródłem pożywienia, substancji leczniczych. Posiadając zdolność długowieczności są niemymi świadkami historii i jej pomnikami.
1
Drzewa to wieloletnie rośliny zielne, należące do grupy największych roślin lądowych. Posiadają zdrewniały pojedynczy pęd (pień) lub kilka pędów głównych, a także zdrewniałe gałęzie tworzące koronę.
2
Są roślinami wieloletnimi, okazałymi, w większości są wysokie lub bardzo wysokie. Dożywają kilkuset, a nawet kilku tysięcy lat w zależności od gatunku i miejsca występowania, co sprawia, że należą do jednych z najdłużej żyjących organizmów na Ziemi.
3
Mogą rosnąć pojedynczo (solitery), w niewielkich skupiskach lub gęściej zajmować dany obszar, tworząc las. Rosnąc w zagęszczeniu, występują w zwarciu i stanowią wówczas środowisko życia dla wielu gatunków zwierząt, charakterystycznych dla danego ekosystemu leśnego.
4
Drzewa tworzą grupę roślin podobnych morfologicznie i funkcjonalnie, nie stanowią taksonu - nie są spokrewnione. Od krzewów i krzewinek odróżnia je posiadanie pnia lub pni, które rozgałęziają się dopiero od pewnej wysokości.
5
Do drzew zaliczane są też rośliny posiadające kłodzinę zakończoną pękiem liści Są to paprocie drzewiaste, sagowce, palmy, juki, draceny, pandany.
6
Oprócz drzew z typowym pniem i kłodziną, występują też sukulenty drzewiaste, jak niektóre kaktusy, czy drzewiaste trawy, jak bambusy. Na świecie rośnie obecnie około 3 bilionów 40 miliardów drzew.
7
Działem botaniki zajmującym się drzewami i krzewami jest dendrologia - drzewoznawstwo. Nauka ta zajmuje się m.in. morfologią drzew, ich anatomią, geografią i genetyką , a także introdukcją, czyli wprowadzaniem do uprawy obcych gatunków roślin i ich aklimatyzacją. Badania i obserwacje drzew prowadzone są w arboretach, ogrodach botanicznych i ogrodach dendrologicznych.
8
Obecnie wyróżnia się od 60 065 do 80 000 gatunków drzew. Stanowi to 20% wszystkich gatunków roślin nasiennych. 45% gatunków drzew należy do 10 największych rodzin. Szczególnie liczne w drzewa są trzy rodziny: bobowate, marzanowate i mirtowate. Najwięcej drzew rośnie w miejscach o dużej bioróżnorodności: w Brazylii, Kolumbii i Indonezji.
9
Tradycyjnie drzewa dzieli się na liściaste i iglaste. Pod względem użytkowym dzieli się je na owocowe, ozdobne, leśne.
10
Głównym sposobem rozmnażania się drzew są nasiona, jednak człowiek często wykorzystuje rozmnażanie bezpłciowe (z części organizmu rodzicielskiego). Nasiona różnią się znacznie wielkością i kształtem. Niektóre z największych nasion pochodzą od drzew, ale największe drzewo - sekwoja (Sequoiadendron giganteum), produkuje jedne z najmniejszych nasion drzew. Aby rozproszyć nasiona, często wyposażone są one w elementy ułatwiające roznoszenie przez wiatr, jak np. skrzydełka (brzoza, jesion, klon). Nasiona również rozprzestrzeniane są przez zwierzęta, dzięki jadalnym owocom. Nasiona drzew iglastych (największej grupy nagonasiennych) są osadzone w szyszce. Czasami ziarna uwięzione są w szyszkach przez wiele lat, czekając na zdarzenie, które je z nich uwolni. Takim zdarzeniem czasami bywa ogień, który stymuluje uwalnianie i kiełkowanie nasion sosny pospolitej, wzbogacając jednocześnie podłoże w popiół drzewny i usuwając konkurencyjną roślinność. Wiele okrytonasiennych (m.in. Acacia cyclops i Acacia mangium) posiadają nasiona, których kiełkowanie także stymulują wysokie temperatury.
