31 ciekawostek o Brazylii
Brazylia jest największym i najludniejszym państwem Ameryki Południowej, a jednocześnie jednym z największych i najludniejszych państw świata. Jest da ...
W 1500 roku europejscy odkrywcy natknęli się na jeden z najbardziej niezwykłych cudów na naszej planecie: Amazonkę. Ten majestatyczny wodny ekosystem rozciąga się przez większą część Ameryki Południowej.
Na przestrzeni setek lat Amazonka służyła jako ważny szlak transportowy, ułatwiając handel, osadnictwo i ekspedycje naukowe do serca amazońskiego lasu deszczowego.
Amazonka i otaczające ją lasy deszczowe nie mają sobie równych pod względem znaczenia ekologicznego. Często nazywany "płucami ziemi" amazoński las deszczowy odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu zmian klimatycznych poprzez pochłanianie ogromnych ilości dwutlenku węgla. Ekosystem Amazonii jest domem dla zadziwiającej liczby gatunków roślin i zwierząt, z których wiele jest endemicznych i nieodkrytych przez naukę.
Rzeka jest domem nie tylko dla zwierząt, ale także dla ludzi, około 50 milionów osób zamieszkuje wzdłuż brzegów rzeki i jej dopływów.
Odkrył on rzekę w marcu 1500 roku podczas żeglugi wzdłuż wybrzeża Brazylii i nazwał ją Río Santa María del Mar Dulce, co później zostało skrócone do Mar Dulce (Słodkie Morze). Dzisiejsza nazwa może wywodzić się od rdzennej ludności, dowodzonej przez kobiety, która zaatakowała europejskich odkrywców na brzegach rzeki. Jest to nawiązanie do mitycznych wojowniczek charakterystycznych dla kultury hellenistycznej.
Może być dłuższa lub krótsza niż Nil, w zależności od zastosowanych kryteriów pomiaru. Jej długość może mieścić się w przedziale od 6,275 do 6,992 km, podczas gdy długość Nilu szacuje się na 5,499 do 7,088 km.
Jej odpływ wynosi od 6,591 do 7,570 kilometrów sześciennych rocznie, co stanowi większą ilość wody niż odpływ siedmiu kolejnych największych rzek razem wziętych.
Ujście rzeki znajduje się w Brazylii, ale jego dokładna lokalizacja jest trudna do ustalenia ze względu na skomplikowaną sytuację geograficzną tego obszaru. Największym dużym miastem u ujścia Amazonki jest Belém, port założony w 1616 roku, który liczy około 1,5 miliona mieszkańców.
Istnieją trzy rzeki, które są uważane za jej źródło: Apurímac, Mantaro i Marañón (uważana za główne źródło Amazonki).
Szacuje się, że około 400 różnych grup etnicznych zamieszkuje obszary brzegowe i dorzecza Amazonki.
Jest częścią granicy między Kolumbią a Peru.
Dokonał tego w 1541 roku, 41 lat po odkryciu rzeki przez Europejczyków, przez co jest czasami mylony z odkrywcą Amazonki.
Hamza to warstwa wodonośna o długości około 6000 km, która płynie na głębokości około 4 km i wpływa do Oceanu Atlantyckiego głęboko pod jego powierzchnią. Woda w Hamzie jest słona, ponieważ miesza się z głębokimi, podziemnymi złożami soli. Odkrycie podziemnej rzeki zostało ogłoszone w 2011 roku.
W każdej porze deszczowej poziom wody w rzece może wzrosnąć o ponad 9 metrów, zalewając znaczną część pobliskich terenów. Takich warunków żaden most nie mógłby przetrwać, ale miejscowi nie narzekają, ponieważ dla nich naturalnym i najbardziej oczywistym sposobem przekraczania rzeki jest jej przepłynięcie; łodziami lub promem.
W jego obrębie znajduje się gigantyczna wyspa rzeczna Marajó, która jest otoczona z obu stron rzeką Amazonką. Zajmuje ona powierzchnię 40 100 km2.
Położona prawie na równiku Marajó jest pokryta roślinnością sawanny i bagnami palmowymi. Po jej powierzchni płynie również 20 rzek.
Stanowi jedną z największych atrakcji turystycznych Amazonii. Dorastają do 2,5 metra długości, a ich charakterystyczną cechą jest różowawe zabarwienie skóry, które nabywają po osiągnieciu dorosłości. Zwykle ubarwienie samców jest bardziej wyraziste. Zazwyczaj ssaki te można zobaczyć pływające samotnie lub w parach, ale niektórzy szczęśliwcy mogą napotkać większe stada.
W wodach Amazonki i jej dorzeczy spotkać można około 60 gatunków piranii, a także ponad 100 gatunków ryb elektrycznych, w tym słynnego węgorza elektrycznego. Inne popularne amazońskie gatunki to: pirania natterera, arapaima, paku czarnopłetwy, wandelia a nawet żarłacz tępogłowy.
Około 200 gatunków jest owocożernych. Żywią się one głównie owocami leśnymi i nasionami.
Jest to największy kajman z rodziny aligatorowatych.
Kajman czarny może dorastać do 6 metrów długości i ważyć do 450 kg. Jest to jeden z największych żyjących gadów. Rigelus / CC BY-SA 3.0Heliotrygon rosai i heliotrygon gomesi, to pierwszy nowy rodzaj płaszczek z Amazonii opisany od 1987 roku.
Około 10 milionów lat temu Amazonka zmieniła bieg, wcześniej uchodziła do Oceanu Spokojnego.
Zmiana kierunku płynięcia rzeki była spowodowana formowaniem się Andów, których wypiętrzanie spowodowało powstanie ogromnych jezior u ich wschodniego podnóża. Z czasem jeziora te zostały wypełnione osadami spływającymi wraz z opadami deszczu ze stoków Andów. Olbrzymie ilości osadów stopniowo wypełniały jeziora, i płynęły dalej podnosząc poziom gruntu. W dużym uproszczeniu - gdy powierzchnia zachodniej części kontynentu wzniosła się ponad jego wschodnią część, rzeka Amazonka zaczęła płynąć w przeciwnym kierunku.
Rafa Amazońska jest jednym z większych systemów rafowych na świecie, choć jej bioróżnorodność jest uboga w porównaniu z innymi znanymi rafami. Zamieszkują ją 73 gatunki ryb, ponad 60 gatunków gąbek oraz liczne gatunki rozgwiazd, wężowideł i koralowców.
