42 ciekawostki o Mediolanie
Mediolan jest stolicą Lombardii, najgęściej zaludnionego i najlepiej rozwiniętego ekonomicznie regionu Włoch. Jest drugim co do wielkości, po Rzymie ...
Teatr La Scala stanowi nie tylko dumę Mediolanu, ale także jeden z najbardziej prestiżowych i historycznych teatrów operowych na świecie.
Jego wpływ na światową sztukę sceniczną i muzykę jest trudny do przecenienia, a bogata historia oraz wyjątkowe znaczenie artystyczne sprawiają, że La Scala jest nieodłącznym elementem kulturowego krajobrazu Włoch i globalnej sceny muzycznej.
Od chwili swojego powstania w 1778 roku, Teatr La Scala był świadkiem licznych przełomowych wydarzeń artystycznych oraz wprowadził innowacje, które na zawsze zmieniły oblicze teatru i opery.
Artyści tak znani jak Giuseppe Verdi, Claudio Abbado, Maria Callas czy Luciano Pavarotti stawali na jego scenie, przyczyniając się do wzrostu jego renomy na skalę światową.
Znajduje się we Włoszech, w Mediolanie, przy Piazza della Scala, placu, od którego wziął swą nazwę. Z kolei plac wziął swoją nazwę od kościoła Santa Maria della Scala, który został tu zbudowany w 1381 roku i nazwany na cześć darczyńcy, księżnej Beatrice Regina della Scala, żony księcia Bernabo Viscontiego, władcy Mediolanu.
Teatro Regio Ducale ("Królewski Teatr Książęcy"), który był skrzydłem Palazzo Reale (Pałacu Królewskiego), pełnił rolę mediolańskiej opery od 1717 do 1776 roku, kiedy to spłonął po gali karnawałowej w ostatnią sobotę karnawału 25 lutego 1776 roku.
Wówczas grupa dziewięćdziesięciu bogatych mediolańczyków, którzy posiadali prywatne loże w teatrze, zwróciła się do arcyksięcia Ferdynanda z Austrii z prośbą o nowy teatr i teatr tymczasowy, który będzie używany podczas budowy nowego.
Autorem projektu obu teatrów został Giuseppe Pierimarini, włoski architekt, przedstawiciel klasycyzmu. Jego projekt, zaakceptowany przez cesarzową Marię Teresę, został zrealizowany w ciągu dwóch lat (1776-1778). Księżna austriacka Maria Teresa była wielką orędowniczką budowy nowego teatru, zwłaszcza, że czuła sentyment do spalonego Teatro Regio Ducale. Na deskach tego teatru 1771 roku wystawiono operę Wolfganga Amadeusza Mozarta z okazji ślubu jej trzeciego syna.
W ciągu dwóch lat teatr został ukończony przez Pietro Marlianiego, Pietro Nosettiego oraz Antonio i Giseppe Fe. Powstał budynek na około 3000 miejsc siedzących w postaci 678 kabin rozmieszczonych na sześciu poziomach lóż, nad którymi znajdują się dwie galerie "loggione". Środki finansowe na budowę pozyskiwano od mediolańskiej arystokracji, która finansując teatr zapewniała sobie prawo własności lóż.
Scena La Scali jest jedną z największych we Włoszech i ma 16,15 metra głębokości, 20,4 metra szerokości i 26 metrów wysokości.
La Scala powstała w miejscu dawnego kościoła, a drugi teatr na miejscu Scuole Cannobiane i nosił on nazwę Teatro alla Canobbiana. La Scala przeznaczona była dla specjalnej, głównie arystokratycznej publiczności, do Canobbiany miała wstęp tzw. szeroka publiczność.
Teatro alla Canobbiana, którego inauguracja miała miejsce 21 sierpnia 1779 roku, od 1894 roku nazywany był Teatro Lirico. W XIX i na początku XX wieku odbywały się tu liczne przedstawienia operowe, w tym światowe premiery Napoju miłosnego Dionizettiego i Fedory Giordano.
Nowy teatr nosił nazwę Nuovo Regio Ducal Teatro alla Scala. Z czasem przyjęła się skrócona nazwa teatru - La Scala.
Wystawiono wówczas operę w dwóch aktach Antonio Salieriego "Europa riconosciuta" - było to pierwsze wykonanie tej opery. Ponownie wystawiono ją dopiero 7 grudnia 2004 roku, z okazji otwarcia La Scali po trzyletniej przerwie spowodowanej generalnym remontem.
Jedynie przed teatrem biegła wąska droga z portykiem, pod którym przejeżdżały powozy. W 1857 roku cesarz Franciszek Józef zlecił rozbiórkę budynków, aby stworzyć otwartą przestrzeń przed operą. Powstał w ten sposób Plac La Scala, którego otwarcie nastąpiło w 1865 roku (dwa lata później wybudowano słynną Galerię Wiktora Emanuela II).
Obecnie przed fasadą pałacu rozciąga się plac, na którym stoi pomnik Leonarda da Vinci.
Kolejne tysiąc lamp znajdowało się w pozostałej części teatru. Obawiano się pożaru, dlatego w kilku pomieszczeniach ustawiono setki wiader z wodą. Z czasem lampy naftowe zastąpiono lampami gazowymi, a te z kolei w 1883 roku elektrycznością.
W czasie bombardowania Mediolanu w 1943 roku, w nocy z 15 na 16 sierpnia bomby trafiły w budynek teatru niszcząc doszczętnie jego dach. Po wojnie przystąpiono do odbudowy i już w maju 1946 roku koncertem pod dyrekcją Arturo Toscaniniego i z sopranem solo Renaty Tebaldi zainaugurowano ponowne otwarcie La Scali.
Toscanini, który opuścił faszystowskie Włochy jeszcze przed wybuchem wojny, powrócił do Mediolanu w 1946 roku aby wesprzeć zbiórkę funduszy na odbudowę teatru. Był on dwukrotnie głównym dyrygentem La Scali i współpracownikiem kompozytorów Giuseppe Verdiego i Giacomo Pucciniego.
Budynek teatru cały czas ulega różnym modernizacjom, jest rozbudowywany i przebudowywany. Już w początkach XXI wieku w ramach generalnego remontu powstała tam między innymi 40-metrowa wieża, z której zjeżdżają elementy dekoracji, a także część podziemna, gdzie organizowane są próby.
Od samego wejścia do teatru widzowie oczarowani są pięknem detali architektonicznych. Ale oprócz wrażeń wizualnych atutem przyciągającym słuchaczy jest wyjątkowa akustyka teatru, która sprawia, że jest to doskonałe miejsce dla muzyków i śpiewaków.
Dla wielu artystów występ na scenie La Scali jest spełnieniem marzeń i dowodem uznania ich talentu. Miejsce to wyznacza standardy doskonałości artystycznej i jest niezwykle wymagające wobec swoich wykonawców. Dla młodych talentów jest miejscem, które otwiera drogę do światowej sławy.
Na scenie La Scali miały miejsce premiery niektórych jego najważniejszych dzieł, takich jak "Nabucco" (1842), "Rigoletto" (1851) i "Traviata" (1853). Dzięki tym operom Verdi zdobył uznanie i stał się symbolem włoskiej opery.
Prze pewien czas Verdi był w sporze z La Scalą i nie pozwalał na granie tam jego utworów. Twierdził, że orkiestra modyfikując jego muzykę "psuła ją". W 1886 roku ogłosił jednak, że La Scala będzie gospodarzem premiery jego przedostatniej opery "Otello". W teatrze odbyła się także premiera jego ostatniej opery "Falstaff".
Było to miejsce nie tylko doznań artystycznych, ale też przestrzeń, w której toczyło się życie towarzyskie. Właściciele lóż przyjmowali w nich gości, jedli, a nawet uprawiali hazard. Jak większość teatrów w tamtych czasach La scala była także kasynem, gdzie w foyer siedzieli gracze - wszystko to działo się podczas spektakli.
Gdy na widowni nie było jeszcze miejsc siedzących, organizowano tam bale, a nawet zawody konne.
Tak było aż do 1897 roku, kiedy zainstalowano tam siedzenia (obecnie może tam zasiąść ponad 2000 osób). Na znajdującej się ponad lożami galerii (loggione) zasiadali najbardziej wymagający melomani i dziennikarze. Orkiestra była w pełni widoczna, gdyż fosa dla orkiestry nie była jeszcze zbudowana.
Koty pomagają w zwalczaniu gryzoni, które mogłyby uszkadzać instrumenty muzyczne i kostiumy sceniczne.
Są to małe, zacienione pomieszczenia, z których artyści mogą obserwować występy czy próby innych artystów.
