Ciekawostki o San Gimignano

Miasto rozciąga się na powierzchni 138 km2 i położone jest na wzgórzu w dolinie rzeki Elsy - Val d'Elsa.

San Gimignano znajduje się w odległości około 56 km od Florencji - stolicy Toskanii i 36 km od Sieny.

Cywilizacja etruska została rozwinięta przez lud Etrurii, który w starożytności zamieszkiwał północną Italię (Etrurię), pomiędzy rzekami Arno i Tyber, co najmniej od VII w p.n.e. do I w n.e.

Etruskowie posiadali wspólny język i kulturę, tworzyli federację miast-państw (każde miasto zachowywało autonomię). Cywilizacja etruska została wchłonięta przez rozwijającą się kulturę łacińską, z którą graniczyli od południa.

Jak podają kronikarze, podczas nieudanego spisku Luciusa Sergiusa Catiliny przeciwko Republice Rzymskiej w 63 roku p.n.e., dwóch braci patrycjuszy, Muzio i Silvio, uciekło z Rzymu do Val d'Elsa, gdzie zbudowali dwa zamki - Mucchio i Silva (obecnie San Gimignano).

Nazwa Silva została zmieniona na San Gimignano w 450 roku, kiedy to biskup Gimignano, święty Modeny, chciał uchronić zamek przed zniszczeniem przez zwolenników Attyli, władcy Hunów. W efekcie świętemu poświęcono kościół, wokół którego wyrosła otoczona murem wioska zwana później "Zamkiem San Gimignano" lub "Zamkiem Leśnym", ze względu na otaczające go rozległe lasy.

W średniowieczu i w okresie renesansu w San Gimignano zatrzymywali się katoliccy pielgrzymi zmierzający do Rzymu i Watykanu. Miasto leżało przy starożytnej drodze Via Francigena, która była szlakiem pielgrzymkowym biegnącym z katedralnego miasta Canterbury w Anglii, przez Francję Szwajcarię do Rzymu, a następnie do Apulii, skąd odpływały statki do Ziemi Świętej.

Miasto rozwijało się nie tylko dzięki pielgrzymom, ale też dzięki handlowi produktami rolnymi uprawianymi na żyznych glebach sąsiednich wzgórz. Uprawiano tam krokus uprawny (Crocus sativus), z którego pozyskiwano szafran wysyłany do Genui, Pizy, Francji i Niderlandów. Produkowano też  wino Vernaccia, o którym mówi się, że inspiruje papieży i poetów.

Miasto uniezależniło się od biskupów Volterry i ustanowiło podestę (w średniowiecznych włoskich republikach miejskich najwyższy urzędnik o uprawnieniach sądowniczych i wojskowych), rozbudowywało się, wzbogacając o kościoły i budynki użyteczności publicznej. Przybywało też możnych rodów, które konkurowały ze sobą opowiadając się za różnymi stronnictwami politycznymi, a także budując coraz wyższe wieże w mieście, które pełniły funkcje obronne, a także podkreślały znaczenie i zamożność właściciela.

Wieże budowali zamożni mieszkańcy miasta od XIII do XV wieku. W okresie tym wybudowano aż siedemdziesiąt dwie czworokątne wieże case tore, do dziś zachowało się ich jedynie czternaście.

Pierwsza wieża o wysokości 51 m -Torre Rognosa - powstała około 1200 roku i stanowiła część Palazzo Vecchio del Podesta (starego ratusza). Najwyższą wieżą mierzącą 54 m była Torre Grossa, którą wybudowano w 1311 roku jako część nowego ratusza - Palazzo Nuovo del Podesta (Palazzo Comunale).

Możne rody konkurowały ze sobą w kwestii wysokości wież do momentu, kiedy ta rywalizacja została ostatecznie ukrócona przez lokalną władzę. Został wydany dekret rady miejskiej, na mocy którego żadna z wież nie mogła być wyższa, niż wieża Palazzo Comunale.

Chroniły one zamieszkujące je rodziny przed najazdami, które w XII i XIII wieku były w tym rejonie dość powszechne. W przypadku niebezpieczeństwa, mieszkańcy chronili się na wyższych kondygnacjach wieży, wciągając za sobą drabiny, co utrudniało napastnikom dostanie się do środka.

Epidemia dosięgła wówczas całą Europę, a w jej wyniku zmarło od 30 do 60% ludności całego kontynentu. Dżuma zdziesiątkowała także ludność San Gimignano i miasto poddało się panowaniu Florencji.

W mieście wybudowano kilka gotyckich pałaców w stylu florenckim, obniżono też wysokość wielu wież, równając je do wysokości domów. Nigdy już nie powróciło do dawnej świetności, jego rozwój był niewielki na przestrzeni lat i miasto pozostało w swoim średniowiecznym stanie, stając się jednym z najlepiej zachowanych średniowiecznych miast Europy.

Miasto czci jednak jeszcze św. Finę (Serafinę), która urodziła się w San Gimignano i tamże zmarła 12 marca 1253 roku. Jej święto obchodzone w mieście przypada na 12 marca. W kościele kolegiackim znajduje się kaplica Santa Fina, która stanowi  sanktuarium świętej, które ozdobione jest freskami autorstwa Domenico Ghirlandaio.

W San Gimignano nadal stoi dom, o którym się mówi, że jest domem świętej Finy.

Otoczone jest trzema murami. W najwyższym punkcie, od zachodu, znajdują się ruiny twierdzy rozebranej w XVI wieku. Do miasta prowadzi osiem bram osadzonych w drugim murze. Bramy te datowane są na XII i XIII wiek, główne z nich to: Porta San Giovanni, za którą zaczyna się główna ulica miasta via San Giovanni, Porta San Matteo i Porta San Jacopo.

W centrum miasta znajdują się cztery place: Piazza Duomo, Piazza della Cisterna, Piazza Pecori i Piazza delle Erbe.

Plac ma kształt zbliżony do trójkąta, a jego brukowana nawierzchnia ułożona jest w jodełkę. Dookoła placu stoją najpiękniejsze miejskie pałace, niektóre z wieżami. Centralną jego część stanowi murowana studnia (cisterna) z 1346 roku, która była głównym źródłem wody dla mieszkańców miasta.

Nazwa placu pochodzi od tej studni.

Dwa główne to Kolegiata (dawniej katedra) usytuowana na Piazza Duomo i Sant'Agostino, drugi co do wielkości kościół w San Gimignano, który jest własnością Zakonu św. Augustyna.

W kościele Sant'Agostino znajduje się wiele dzieł sztuki wczesnych włoskich artystów renesansu, m.in Benozzo Gozzoli, Pietro del Pollaiuolo, Benedetto da Maiano.

Przypisuje mu się 32 sonety traktujące o myśliwstwie i potyczkach burżuazji toskańskiej.

W 1972 roku nakręcił biograficzny film o św. Franciszku z Asyżu -"Brat Słońce, Siostra Księżyc". Większość scen do filmu kręcono w San Gimignano.

Gościł w tym mieście 8 maja 1300 roku jako ambasador stronnictwa białych gwelfów w Toskanii.

Słynna lodziarnia - Gelateria Dondoli na Piazza della Cisterna, prowadzona przez mistrza Sergio Dondoli, reklamuje się jako najlepsza lodziarnia na świecie. W latach 2006/2007 i 2008/2009 wygrała ona Gelato World Championship.

Można tam zjeść lody o wyjątkowych smakach, jak śmietankowe z szafranem i orzeszkami pinii, lody z różowego grejpfruta z winem musującym, lody śmietankowe z aromatycznymi ziołami oraz lody bazujące na lokalnym winie Vernaccia di San Gimignano.

Miasto znane jest też z szafranu, złotej szynki, sera pecorino i białego wina Vernaccia di San Gimgnano, produkowanego ze starożytnej odmiany winogron Vernaccia, która rośnie na okolicznych wzgórzach z piaskowca.