Było to jedno z największych starć średniowiecznej Europy. W 1410 roku Królestwo Polskie, pod wodzą króla Władysława II Jagiełły, oraz Wielkie Księstwo Litewskie, prowadzone przez wielkiego księcia Witolda, starły się z Zakonem Krzyżackim, którym dowodził wielki mistrz Ulrich von Jungingen.
Zakon Krzyżacki, będący potężnym państwem na północy, dążył do dalszej ekspansji swoich terytoriów kosztem sąsiadujących krajów. Sojusz Polski z Litwą, zapoczątkowany unią personalną, zagrażał potędze zakonu i jego aspiracjom. Liczne konflikty graniczne oraz chęć zdobycia przewagi w regionie doprowadziły do narastającego napięcia między stronami.
Wielu rycerzy pochodziło z różnych państw i księstw wchodzących w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Najemnicy byli przyciągani obietnicą łupów i wynagrodzenia. Byli to doświadczeni wojownicy, którzy znacznie wzmocnili siły Zakonu.
Artyleria zakonna zdołała oddać dwie salwy po czym wycofała się z bitwy.
W efekcie wytworzyły się na polu bitwy dwa ośrodki walki, która trwała około godziny.
Mosty pontonowe zostały zbudowane przez inżynierów wojskowych specjalnie na potrzeby tej operacji. Po przekroczeniu Wisły, armia polsko-litewska mogła kontynuować swój marsz w kierunku Grunwaldu, gdzie doszło do decydującego starcia z wojskami Zakonu Krzyżackiego.
Użycie mostów pontonowych do pokonania Wisły było kluczowym elementem strategicznym, pozwalającym na skoordynowany marsz armii polsko-litewskiej w kierunku pola bitwy. Dzięki temu, pomimo naturalnej przeszkody w postaci rzeki, armia Jagiełły i Witolda mogła dotrzeć na pole bitwy gotowa do starcia z przeciwnikiem.
Król ufundował w Chełmie budowę kościoła pod wezwaniem Rozesłania Apostołów.
W kronice Długosza bitwa pod Grunwaldem jest przedstawiana jako jedno z największych zwycięstw w historii Polski i Litwy. Bitwa miała ogromne znaczenie polityczne i militarne, osłabiając potęgę Zakonu Krzyżackiego.
Długosz podkreśla również chwałę i męstwo rycerstwa polskiego i litewskiego, a także strategiczne umiejętności króla Władysława Jagiełły.
"Kronika Johanna von Posilge" to ważne źródło historyczne dotyczące późnego średniowiecza, a zwłaszcza historii Zakonu Krzyżackiego oraz regionu Prus. Johann von Posilge (zm. 1405) był kronikarzem, duchownym i działaczem Zakonu Krzyżackiego, który napisał swoją kronikę w języku niemieckim. Jego dzieło dostarcza cennych informacji o wydarzeniach i życiu codziennym w państwie zakonnym, a także o stosunkach Zakonu Krzyżackiego z Polską, Litwą i innymi sąsiednimi krajami.
To wtedy archeolodzy zaczęli pierwsze poważne wykopaliska, które miały na celu odkrycie materialnych śladów bitwy. Badania te były związane z przygotowaniami do obchodów 550. rocznicy bitwy, które miały miejsce w 1960 roku. Z okazji 550. rocznicy bitwy przeprowadzono intensywne badania, które zaowocowały znalezieniem licznych artefaktów, takich jak fragmenty uzbrojenia, części zbroi i szczątki ludzkie. Te odkrycia potwierdziły lokalizację bitwy i dostarczyły cennych informacji na temat jej przebiegu.
Wprowadzenie nowych technologii w latach 90. XX wieku i na początku XXI wieku, takich jak georadar, detektory metali i drony, pozwoliło na bardziej precyzyjne badania pola bitwy bez konieczności przeprowadzania dużych wykopalisk.
Już w XIX wieku archeolodzy i historycy zaczęli interesować się polem bitwy pod Grunwaldem, poszukując materialnych śladów starcia. Jednakże systematyczne badania archeologiczne rozpoczęły się dopiero w XX wieku. W wyniku badań prowadzonych na przestrzeni lat, odnaleziono kilka masowych grobów, w których pochowani są polegli rycerze i żołnierze. Najczęściej groby te zawierały szczątki wielu osób, co wskazuje na pochówki dokonywane szybko, prawdopodobnie tuż po bitwie.
W grobach znaleziono różnorodne artefakty, takie jak elementy uzbrojenia, części zbroi, groty strzał, miecze oraz przedmioty osobiste. Te znaleziska pozwalają lepiej zrozumieć przebieg bitwy oraz życie uczestników starcia.
Część odkryć obejmowała także monety, które pomagały w datowaniu znalezisk oraz w identyfikacji pochodzenia niektórych wojowników.
Tablica pamiątkowa bitwy pod Grunwaldem jest hołdem dla tych, którzy walczyli i zginęli w tej historycznej bitwie, oraz symbolem polskiego zwycięstwa nad Zakonem Krzyżackim.
Coroczna inscenizacja bitwy pod Grunwaldem to jedno z największych i najbardziej spektakularnych wydarzeń rekonstrukcyjnych w Europie, które przyciąga tysiące uczestników i widzów z całego świata. Pierwsza inscenizacja bitwy pod Grunwaldem odbyła się w 1998 roku z inicjatywy lokalnych pasjonatów historii i rekonstruktorów. Od tego czasu stała się coroczną tradycją, zyskując na popularności i skali.
Przygotowania do inscenizacji rozpoczynają się na wiele miesięcy przed samym wydarzeniem. Uczestnicy, w tym liczne grupy rekonstrukcyjne, przygotowują stroje, broń i scenografię zgodnie z realiami historycznymi. Inscenizacja nie ogranicza się tylko do samej bitwy. W ramach wydarzenia odbywa się również tzw. "Kampania Grunwaldzka", która obejmuje różne aktywności edukacyjne, warsztaty, pokazy rzemiosła średniowiecznego, turnieje rycerskie, koncerty i wykłady historyczne.