Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznaczające się ekspresją, dynamizmem i niezwykłą głębią emocji, wywarły ogromny wpływ na rozwój rzeźby nowoczesnej i sztuki jako całości.
Od skandalicznych kontrowersji do triumfów artystycznych, życie i twórczość Rodina były źródłem inspiracji i fascynacji dla pokoleń artystów i miłośników sztuki.
Przez dziesięciolecia Auguste Rodin poszukiwał nowych dróg wyrażania piękna i ludzkiej egzystencji poprzez rzeźbę, tworząc dzieła, które zachwycają i inspirują do dziś. Świat sztuki uznał go za jednego z największych mistrzów rzeźby w historii i obdarzył go przydomkiem "francuski Michał Anioł".
W swojej twórczości łączył elementy symbolizmu i impresjonizmu. Jego rzeźby podkreślały indywidualność i konkretność ciała oraz sugerowały emocje. Wprowadzał nowe formy, nie tracąc z oczu tradycji. Swoją sztukę traktował jako "pomost między wczoraj a jutrem".
Był drugim dzieckiem Marie Cheffer, córki tkacza z Lotaryngii i Jeana-Baptiste Rodina, pracownika prefektury policji. Miał dwie siostry: starszą Marie Louise i młodszą Annę Olympię. Miał też siostrę przyrodnią Clothilde, która pochodziła z pierwszego małżeństwa ojca.
Między 1848 a 1849 rokiem uczył się w szkole Braci Doktryny Chrześcijańskiej, a od 1851 do 1853 roku w pensji prowadzonej przez wuja Jeana-Hyppolite'a Rodina. Rodzice dość wcześnie dostrzegli u niego zdolności artystyczne i w 1854 roku zapisali syna do bezpłatnej Szkoły Specjalnej Rysunku i Matematyki. Uczył się tam między innymi rysunku i rzeźbiarstwa.
Tam też poznał Julesa Dalou i Alphonse'a Legrosa, późniejszych artystów rzeźbiarzy.
W 1857 roku Rodin przesłał do École des Beaux-Arts gliniany model przyjaciela, licząc na przychylność uczelni. Niestety nie udało mu się dostać do szkoły, jego dwa kolejne wnioski też zostały odrzucone. Ponieważ wymagania szkoły nie były nadto wygórowane, więc odmowa przyjęcia była dla Rodina dotkliwym niepowodzeniem.
Przypuszcza się, że nauczyciele w École des Beaux-Arts oczekiwali od kandydatów prac w stylu neoklasycznym, tymczasem Roden kształcił się w poprzedniej szkole w lekkiej rzeźbie. Przez następne lata utrzymywał się z pracy rzemieślnika, produkując przedmioty dekoracyjne i ozdoby architektoniczne.
W 1862 roku, odwróciwszy się od sztuki, jako brat świecki wstąpił do katolickiego zakonu Zgromadzenia Najświętszego Sakramentu. Założyciel i przełożony zgromadzenia św. Piotr Julian Eymard, dostrzegł talent Rodina i brak jego przydatności dla zakonu. Zachęcał go do kontynuowania swojej rzeźbiarskiej pasji.
Rodin wrócił do pracy dekoratora i jednocześnie uczęszczał na zajęcia do rzeźbiarza zwierząt Antoine-Louisa Barye'a, u którego nauczył się dbałości o szczegóły i doskonałego odwzorowania muskulatury zwierząt w ruchu.
Para poznała się w 1864 roku, gdy Rodin pracował nad frontonem Théâtre des Gobelins. Zamieszkali razem, on zajmował się rzeźbą, ona pracowała jako krawcowa. Rodin czasami pomagał jej przyszywać guziki. Rose pomagała Rodinowi w projektowaniu i organizacji warsztatu, czasami mu pozowała.
Beuret zapewniała Rodinowi wsparcie przez całe życie , była jego towarzyszka przez ponad pięćdziesiąt lat, urodziła mu syna, Auguste-Eugene Beureta, którego artysta nigdy nie uznał. Rodin miał wiele związków z innymi kobietami, m.in. z Camille Claudel, Gwen John i urodzoną w Ameryce księżną de Choiseul. Rose Beuret Rodin poślubił dopiero w 1917 roku, kilka tygodni przed jej śmiercią.
Jego atelier produkowało liczne ornamenty do dekoracji architektonicznych paryskich budowli takich, jak Opéra Garnier, Hôtel de la Païva na Polach Elizejskich, Théâtre des Gobelins.
Rodin wystawił w 1865 roku swoją pierwszą rzeźbę, marmurowe popiersie "Mężczyzna ze złamanym nosem". Nie zostało ono jednak przyjęte do Salonu Paryskiego, gdyż jury Salonu stwierdziło, że ukazuje zbyt wiele brzydoty fizycznej. Wersję tej rzeźby zrealizowaną dziesięć lat później eksponowano w Salonie Paryskim.
Wyjeżdżał do Belgii, gdzie uczestniczył między innymi w ozdabianiu budynku giełdy brukselskiej, Pałacu Akademii. W tym czasie zrealizował monumentalne rzeźby "Azja" i "Afryka" oraz kariatydy. Po raz pierwszy też zdecydował się na przedstawienie tej samej rzeźby w trzech rożnych technikach: terakota, gips i marmur.
Będąc w Belgii nabrał doświadczenia i umiejętności jako rzemieślnik. Nie miał możliwości zaprezentowania swojej sztuki, którą przechowywał w warsztacie, gdyż nie było go stać na odlewy. Gdy zaoszczędził odpowiednia kwotę na podróże, wyruszył do Włoch. Tam zainteresowała go głównie twórczość Donatellego i Michała Anioła, która później głęboko wpłynęła na jego sztukę, kierunek artystyczny. Stwierdził też, że "To Michał Anioł uwolnił mnie od rzeźby akademickiej".
Była to naturalnej wielkości postać nagiego mężczyzny, mającego 182,9 cm wzrostu. Rzeźbiarzowi pozował belgijski żołnierz (zachowane fotografie znajdują się w Muzeum Rodina w Pensylwanii). W rzeźbie tej Rodin wzorował się na "Umierającym niewolniku" Michała Anioła (rzeźba znajduje się w Luwrze).
Gdy posąg został po raz pierwszy wystawiony w Salonie Paryskim w 1877 roku, Rodina oskarżono, że wykonał go poprzez odlanie żywego modelu. Zarzut oddalono, ale w rezultacie przyniósł on Rodinowi korzyść, ponieważ każdy chciał zobaczyć taką kontrowersyjną rzeźbę. Aby w przyszłości uniknąć takich podejrzeń, większość późniejszych prac Rodina była wyraźnie większa lub mniejsza od rzeczywistego modelu (np. "Głoszenie św. Jana Chrzciciela").
Odlewy posągu można zobaczyć w wielu muzeach na świecie (Stany Zjednoczone, Niemcy, Portugalia, Dania, Szwecja, Irlandia, Brazylia, Anglia, Francja, Meksyk, Węgry, Kanada, Japonia, Hiszpania, Szkocja, Włochy).
Wraz z Rose zamieszkał na lewym brzegu Sekwany. Nie był to dla artysty dobry okres: zmarła jego matka, ojciec był stary i niewidomy, opiekowała się nim ciotka Teresa, której powierzono również opiekę nad synem Rodina i Rose, Auguste. Ten jedenastoletni chłopiec był prawdopodobnie opóźniony w rozwoju. Ojciec porzucił go na sześć lat, ale właściwie przez całe życie miał z nim bardzo ograniczone relacje, choć chłopiec zamieszkał z rodzicami.
Cały czas też oskarżano Rodina o fałszerstwo dotyczące "Epoki brązu". Wszystkie te doświadczenia spowodowały, że coraz częściej przebywał poza domem, szukając kobiecego towarzystwa.
Była to praca na pół etatu zaproponowana przez Carrier-Belleuse'a, dyrektora artystycznego fabryki w Sevres, z którym Rodin pracował w Belgii i nie rozstał się z nim w przyjaźni - był to gest pojednania ze strony Carrier-Belleuse'a. Rodin projektował wazony i ozdoby stołowe, które przyniosły fabryce sławę w całej Europie.
Pojawiając się tam po raz pierwszy, był bardzo onieśmielony i małomówny. W miarę, jak jego sława rosła, stał się gadatliwy i pełen temperamentu - z takich cech był bardziej znany w środowisku. Został przedstawiony podsekretarzowi Ministerstwa Sztuk Pięknych Edmundowi Turquetowi i dzięki tej znajomości zdobył w 1880 roku intratne zlecenie na stworzenie portalu wejściowego dla planowanego muzeum sztuki dekoracyjnej.
Projektowi temu, który nosił nazwę "Bramy piekieł" poświęcił 37 lat, jednak nie został on nigdy zrealizowany, muzeum nigdy nie powstało. "Bramy piekieł" przedstawiają scenę z "Piekła", pierwszej części "Boskiej Komedii" Dantego Alighieri. Mają 6 metrów wysokości, 4 metry szerokości i 1 metr głębokości, zawierają 180 figurek. Wiele postaci z portalu stało się odrębnymi rzeźbami, w tym najsłynniejsze Rodina, "Myśliciel" i "Pocałunek"
Rodin pracował nad tym projektem na parterze hotelu Biron. Pod koniec życia Rodin podarował rządowi francuskiemu rzeźby, rysunki i prawa do reprodukcji. W 1919 roku, dwa lata po śmierci artysty, hotel Biron stał się Muzeum Rodina, w którym mieści się obsada "Bram piekła" i inne jego dzieła.
Rodin stworzył z nią namiętny, burzliwy związek, wywierając na siebie wpływ artystyczny. Claudel pozując Rodinowi, stanowiła inspirację dla wielu postaci. Ona, jako utalentowana rzeźbiarka pomagał mu w wielu jego projektach, jednocześnie tworzyła własne dzieła.
Wykonała popiersie Rodina, które spotkało się z uznaniem krytyków w Salonie Paryskim w 1892 roku.
Rodin ciagle jednak miał poczucie winy wobec matki swojego syna, Rose, z którą nie chciał zerwać kontaktu. Pewnego dnia napisał do niej: "Myślę, jak bardzo musiałaś mnie kochać, skoro znosiłaś moje kaprysy… Pozostaję z całą czułością twoim Rodinem”.
Z Claudel rozstał się w 1898 roku. Ona kilka lat późnij ponoć doznała załamania nerwowego (według rodziny) i przez trzydzieści lat przebywała w zakładzie zamkniętym, aż do swojej śmierci w 1943 roku, mimo, iż sama twierdziła, że jest zdrowa.
W 1904 roku Rodin poznał walijska artystkę Gwen John, która była jego modelką i kochanką. Gdy ich związek dobiegł końca, Gwen nie mogła się z tym pogodzić i przez dziesięć lat pisała do niego listy, a Rodin, aby trzymać ją na dystans, uciekał się do rożnych metod, angażując konsjerżów i sekretarki.
Malował też farbami olejnymi i akwarelami. W Muzeum Rodina znajduje się 7000 jego rysunków i grafik wykonanych kredą i węglem. Wykonał także pojedynczą litografię. Ważnym elementem jego twórczości były też portrety, których malowanie dawało mu akceptację środowiska i niezależność finansową. Od 1877 roku do swojej śmierci w 1917 roku wykonał co najmniej 56 portretów.
Jego pierwszą rzeźbą było popiersie ojca wykonane w 1860 roku. Gdy stał się już sławnym artystą, wykonywał popiersia wybitnych współczesnych, jak angielski polityk George Wyndham, irlandzki dramaturg Georg Bernarda Shaw, socjalistka (i była kochanka księcia Walii, który został królem Edwardem VII ) Warwick, austriacki kompozytor Gustav Mahler, były prezydent Argentyny Domingo Faustino Sarmiento i francuski mąż stanu Georges Clemenceau.
Cornelius Gurlitt był niemieckim kolekcjonerem dzieł sztuki, synem Hildebranda Gurlitta , handlarza zrabowanymi dziełami sztuki z czasów nazistowskich. W kolekcji Corneliusa było bardzo wiele dzieł sztuki zrabowanych w czasie II wojny światowej przez nazistów, choć przekonywał, że dzieła te ojciec nabył w sposób legalny. Wiele takich dzieł skonfiskowano, w tym rysunek Rodina.
W 2014 roku Cornelius Gurlitt przyznał, że jeśli w jego kolekcji znajdują się zrabowane dzieła, on zwróci je spadkobiercom, choć nie miał prawnego obowiązku, gdyż zgodnie z prawem niemieckim wszelkie roszczenia o zwrot zrabowanych dzieł sztuki wygasają po upływie 30 lat. W tym przypadku termin ten upłynął w 2010 roku.
Rosa zmarła w lutym 1917 roku na zapalenie płuc. Auguste Rodin zmarł w Meudon, na południowy zachód od Paryża, 17 listopada 1917 roku. Został pochowany 24 listopada w parku Musee Rodin de Meudon obok swojej żony Rose.
Muzeum powstało w domu zakupionym przez Rodina 19 grudnia 1895 roku, jako alternatywne miejsce dla swojej twórczości poza pracownią w Paryżu.