Miasta

Ciekawostki o Częstochowie

Brama do Jury Krakowsko-Częstochowskiej

Częstochowa leży w granicach województwa śląskiego, choć historycznie, kulturowo i etnicznie należy do Małopolski. Pod względem powierzchni i liczby mieszkańców zajmuje 13. miejsce w Polsce. Położona nad Wartą, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej stanowi niejako bramę do malowniczej Jury, pełnej skał, ostańców i jaskiń. W Częstochowie znajduje się jedno z najważniejszych sanktuariów maryjnych na świecie - Jasna Góra i z tego względu miasto nazywane jest często duchową stolicą Polski.

1.Na dzisiejszym terenie miasta Częstochowy osadnictwo istniało już w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza.

Świadczy o tym znajdujący się w dzielnicy Raków skansen archeologiczny, na terenie którego znajduje się cmentarz z okresu halsztackiego - wczesna epoka żelaza (700-400 lat p.n.e.). Niewykluczone, że już wówczas Częstochowa stanowiła centrum lokalnej metalurgii.

2.W czasach państwa Wiślan (IX-X w.) istniał tu gród obronny na wzgórzu Gąszczyk, najdalej na północny-zachód wysunięty gród Wiślan.

Warownię założono w miejscu naturalnie obronnym, na cyplu z niemal pionowymi ścianami, otoczonym zakolem Warty. Od strony wschodniej, najłatwiej dostępnej, grodu broniła podwójna linia obwarowań, rozdzielona suchą fosą. Zachowały się relikty bramy. Grodzisko znajduje się w lesie, na północno-zachodniej części wzgórza, zwanego przez pielgrzymujących na Jasną Górę pątników "Przeprośną Górką".

3.Pierwsza wzmianka o prężnie rozwijającej się osadzie targowej, położonej na pograniczu Małopolski i Wielkopolski, na skrzyżowaniu rzeki i ważnego szlaku międzydzielnicowego prowadzącego z Krakowa przez Olkusz i Kalisz do Poznania, pochodzi z dokumentu biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża, z 1220 roku.

4.Nazwa Częstochowa po raz pierwszy pojawia się w przywileju wydanym dla klasztoru w Mstowie.

Mstów jest miejscowością oddaloną od Częstochowy około 12 km (w latach 1279-1870 Mstów miał status miasta). Prawdopodobnie na poczatku XII w. biskup krakowski Iwo Odrowąż utworzył tam klasztor i sprowadził do niego12 zakonników. Do XVI wieku Mstów był największym miastem regionu, przewyższającym znaczeniem Częstochowę. Odwiedzany był przez władców Polski: Władysława Łokietka, Kazimierza Wielkiego, Władysława Jagiełło, Kazimierza Jagiellończyka, Władysława IV Wazę, Jana Kazimierza i Zygmunta Augusta.

5.Według legendy nazwa Częstochowa oznacza osadę założoną przez Częstocha.

Podania ludowe przedstawiają Częstocha jako rycerza i założyciela Częstochowy.

6.W XIV wieku przez Częstochowę wiódł "szlak wołowy" (zwany również wołoskim, mołdawskim, berładzkim), łączący Mołdawię z Wrocławiem, co spowodowało szybki rozwój osady.

7.Król Kazimierz Wielki dokonał w 1357 roku lokacji Częstochowy na prawie magdeburskim.

Lokacji dokonano na mocy przywileju wydanego w Krzepicach.

8.W 1370 roku Częstochowa stała się lennem Władysława Opolczyka, księcia opolskiego, palatyna Węgier i wielkorządcy Rusi Halickiej.

W tym samym roku powstała w mieście pierwsza huta żelaza, co potwierdzają dokumenty.

9.W 1377 roku Częstochowa zostaje określona jako miasto o nazwie Stara Częstochowa.

10.W 1382 roku we wsi Częstochówka, Władysław Opolczyk ufundował klasztor Jasna Góra, sprowadził z Węgier ojców paulinów i umieścił w klasztorze cudowny Obraz Najświętszej Maryi Panny.

Klasztor powstał w miejscu starego drewnianego kościoła, położonego na obronnym wzniesieniu, górującym nad Starą Częstochową. Władysław Opolczyk hojnie wyposażył klasztor, nadając mu m. in. położone w sąsiedztwie wsie, folwark i hutę żelaza.

Kolejne ciekawostki
(jeszcze 35)

Znaleźliśmy 45 ciekawostek na temat Częstochowy