Zwierzęta

Ciekawostki o pszczołach

Znaleźliśmy 30 ciekawostek na temat pszczół

Niezwykle cenne owady

Pszczoły zawsze budziły fascynację człowieka z powodu korzyści płynących z ich działalności oraz ze względu na niezwykłą organizację społeczną. Społeczność ula jest perfekcyjnie zorganizowana. Każdy zna swoje miejsce, każdy wie co robić. Pszczoły są jedynymi owadami, których pokarm wyprodukowany dla siebie jada też człowiek. Produkty pracy pszczoły są nie tylko pokarmem dla ludzi ale też bywają lekarstwem. W zasadzie można śmiało powiedzieć, uwzględniając wszystkie korzyści płynące z istnienia pszczół, że bez nich nie ma życia. Warto poznać te małe, pracowite istoty, bowiem ich życie jest bardzo interesujące.

Pszczoły
1
Na świecie istnieje około 20 tys. gatunków pszczół.

Pszczoły są gatunkiem owada błonkoskrzydłego z rodziny pszczołowatych.

2
Najstarszą zachowaną w bursztynie pszczołą jest znaleziona w New Jersey robotnica, której wiek oceniono na około 80 mln. lat.

Pszczelarstwo rozwijało się już w starożytnym Egipcie. Najstarsze ule zbudowane przez człowieka opisywane były już 2400 lat przed naszą erą. Najstarszy dowód podbierania miodu z naturalnych barci odkryto w jaskini  Araña pod hiszpańską Walencją. Jest to naskalne malowidło datowane na VII-Vi w p.n.e., które przedstawia postać wspinająca się na drzewo, aby wybrać miód z barci.

3
Według mitologii egipskiej pszczoły to łzy boga Ra.
Koran też określa pszczoły jako owady święte. Dla średniowiecznych chrześcijan żądło symbolizowało słuszną karę.
4
Pszczoły posiadają dwie pary skrzydeł zbudowanych z przezroczystej błonki.
Dzięki ruchowi skrzydeł pszczoły unoszą się w powietrzu. Podczas lotu pszczoła wykonuje 350-435 ruchów skrzydłami na sekundę. Przeciętny zasięg lotu wynosi 3 km a maksymalnie może wynosić 10 km i więcej. Pszczoła porusza się z przeciętną prędkością 24 km/h.
5
Posiadają trzy pary odnóży.
Na trzeciej parze nóg znajdują się specjalne koszyczki, w których pszczoły przenoszą pyłek.
6
Pszczoły posiadają narząd obronny - żądło.
Żądło powstało w wyniku modyfikacji narządu rozrodczego samicy, umieszczone jest na końcu odwłoka. Trutnie żądła nie posiadają. Użądlenie kończy się śmiercią pszczoły. Pszczoły miodne niesprowokowane nigdy nie atakują ludzi. Użądlenie człowieka powoduje niewielki obrzęk ustępujący po paru dniach, jeśli jednak osoba użądlona jest uczulona na jad pszczeli może to doprowadzić nawet do śmierci.
7
Istnieje odmiana pszczoły miodnej, tzw. pszczoła miodna afrykańska.
Charakteryzuje się znaczną agresywnością i wielkimi zdolnościami adaptacyjnymi. Zbliżenie się do gniazd pszczół zabójców może sprowokować je do ataku bardzo groźnego w skutkach.
8
Rój pszczeli składa się z królowej-matki, robotnic i trutni.
Taka pszczela rodzina może składać się nawet z 50 tysięcy osobników. W jej obrębie istnieje podział obowiązków i w związku z tym wygląd i rozmiary ciała poszczególnych osobników zależą od funkcji, którą pełnią. Jest to zjawisko polimorfizmu.
9
Zadaniem królowej jest składnie jaj. Składają ich około 3 000 tysięcy dziennie.
Królowa- matka kopuluje tylko raz w życiu i odbywa się to w trakcie lotu godowego. Kopuluje w powietrzu z 10-30 trutniami, które wabi specjalnym zapachem wyczuwanym przez trutnie z odległości około 100 m. Podczas tego aktu cały zbiornik nasienny królowej zostaje wypełniony. Trutnie po akcie umierają z powodu wyrwania aparatu kopulacyjnego.
10
Matka i i robotnice są diploidalne a trutnie haploidalne.
Organizm diploidalny zawiera podwójną ilość chromosomów homologicznych a haploidalny-pojedynczą.
11
Pszczoły przechodzą przeobrażenie zupełne.
Z jaj wylęgają się larwy (czerwie) a te przekształcają się w poczwarkę, z której wykluwa się dorosła postać owada -imago.
12
Z jaj diploidalnych wylęgają się samice.
W zależności od sposobu odżywiania z larw wyrastają albo robotnice albo królowe-matki. Matka może również składać jaja niezapłodnione, z których wylęgają się samce - jest to zjawisko dzieworództwa.
13
Trutnie pojawiają się w ulu tylko wiosną.
W ulu jest ich około 2,5 tys. Ponieważ ich jedyną funkcją jest unasiennienie królowej, dlatego do lotu godowego pozostają zupełnie bezczynne. Trutnie, które zaplemnią królową giną a pozostałe, jesienią opuszczają ul i giną z głodu i zimna.
14
Robotnice, jak i królowa są stałymi mieszkańcami ula.
Żyją około 38 dni latem i sześć miesięcy zimą. Długość ciała robotnicy wynosi od 13-15 mm. Ich zadanie polega głównie na zbieraniu pyłku i nektaru kwiatowego oraz opiece nad potomstwem wydanym przez królową. Pszczoła lotna wylatuje z ula 7-15 razy dziennie.
15
Pszczoły porozumiewają się za pomocą tańca i wydawania dźwięków.
Tańcem, pszczoła sygnalizuje znalezienie nowego źródła przybytku, odpowiednim ruchem określa jego odległość. Gdy zatacza koło, pożytek znajduje się blisko, półksiężyc -pożytek w odległości 10-40 m, ósemki - jeszcze większa odległość źródła pożytku. Rodzaj tych figur tanecznych informuje również pozostałe pszczoły o położeniu pożytku względem słońca a także o skali trudności przedsięwzięcia.
16
Każda pszczela rodzina ma pewien charakterystyczny zapach.
Zapach ten jest feromonem wytwarzanym przez królową-matkę. Ma on zachęcać robotnice do opieki nad matką i stanowi też chemiczną identyfikację roju. Robotnice dzięki temu rozpoznają członków własnej społeczności a przekazywanie miedzy nimi sygnałów feromonowych pomaga w organizacji pracy .
17
Królowa-matka i robotnice mogą w ulu przezimować, w związku z tym rój może istnieć wiele lat.
Aktywność pszczół w tym okresie jest znacznie ograniczona. Pszczoły korzystają z zapasów zgromadzonych przed zimą, nie opuszczają ula, gromadzą się w kłębie, ogrzewając się na wzajem. Zahamowane nawet zostaje wydalanie odchodów.
18
Pszczoły nie rozpoznają koloru czerwonego.

Pszczoły inaczej niż ludzie odbierają kolory. Receptory koloru pszczół to ultrafiolet, niebieski, niebieskawa zieleń i żółty. Widzą czerwonawe długości fal, takie jak żółty czy pomarańczowy, ale nie posiadając receptora czerwonego, nie widzą czerwonej barwy. 

Pszczelarze nigdy nie malują uli na czerwono.

19
Wielkość roju określa się w kilogramach.
Silny rój to 3 kg pszczół, średni to około 2 kg, słaby- około 1 kg. Jeden kilogram pszczół zawiera około 8500 sztuk wypełnionych miodem.
20
Pszczoła robotnica może wyprodukować w ciągu swojego życia 1/12 łyżeczki od herbaty miodu.

Aby wyprodukować 1 kg miodu pszczoła musi zebrać ok 3 kg nektaru. Jedna pszczela rodzina jest w stanie wytworzyć w ciągu roku średnio 29 kg miodu, który zmagazynowany jest w plastrach zbudowanych z wosku. Plastry budowane są tak, aby najlepiej wykorzystana była przestrzeń, którą dysponują pszczoły, np. w dziupli drzewa. Plastry mogą być pozaginane i mogą mieć różną grubość, ale zachowane są między nimi puste przestrzenie, aby pszczoły mogły się swobodnie poruszać po całym gnieździe.

21
Pszczoły wytwarzają miód w ten sam sposób od 150 milionów lat.
Miód składa się w 80% z naturalnych cukrów, 18% z wody i 2% składników mineralnych, witamin, protein i pyłku.
22
Pszczoły oprócz produkcji miodu zapylają około 80% roślin.

Główną rolą pszczół jest zapylanie, a dopiero później produkcja miodu. Rola pszczół jako zapylaczy jest ważna dla rolników, sadowników i ogrodników, a tym samym dla wszystkich konsumentów. Pszczoły przenosząc pyłek kwiatowy umożliwiają zachowanie bioróżnorodności i kontrolę erozji gleb, wpływają na upiększenie środowiska życia człowieka i zwiększenie plonów. W zachowaniu gatunków roślin owadopylnych pszczoły są niezastąpione, spośród wszystkich owadów.

23
Powstała nowa gałąź medycyny naturalnej- apiterapia.
Opiera się ona na różnych produktach pszczelich takich jak: miód, propolis czyli kit pszczeli, pyłek kwiatowy, mleczko pszczele.
24
20 maja obchodzony jest Światowy Dzień Pszczół, ustanowiony prze ONZ.
W Polsce Wielki Dzień Pszczół obchodzony jest 8 sierpnia.
25
W Kielcach znajduje się Pomnik Pszczoły.

Pomnik ten został odsłonięty w 1987 roku, a jego autorem jest kielecki rzeźbiarz Stefan Dulny. Budowa rzeźby była jednym z elementów upamiętniających Kongres Międzynarodowej Organizacji Związków Pszczelarskich w Polsce. Ideą pomnika była pamięć o zagrożeniu naturalnego środowiska pszczoły spowodowanym niebezpieczeństwem ze strony człowieka.

Pomnik pszczoły znajduje się również w Ufie w Rosji.

26
"Jeśli znikną pszczoły, człowiekowi pozostaną tylko cztery lata życia".

Słowa te przypisuje się Albertowi Einsteinowi, ale wielki uczony nigdy ich nie wypowiedział. Nie jest również prawdą, że zanik pszczół spowodowałby zagładę ludzkości, poradzono by sobie w inny sposób. Funkcję zapylania kwiatów przejęłyby inne gatunki dzikich pszczół, trzmiele, murarki, pszczolinki.

Co prawda pszczoły nie wymierają, ale badania wykazują, że w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat średnia długość ich życia skróciła się o połowę.

27
Za największego szkodnika pszczół miodnych na całym świecie uznawane są roztocza Varroa, a w szczególności gatunek Varroa destructor (dręcz pszczeli).

Roztocza te rozwijają się na czerwiu i dorosłych osobnikach pszczół miodnych, wywołując chorobę o nazwie warroza. Wystarczy zakażenie na wiosnę na poziomie dziesięciu roztoczy, aby zaatakowane rodziny pszczele wyginęły na jesień.

Roztocza Varroa po raz pierwszy odkryto na Jawie w roku 1904. Obecnie występują we wszystkich populacjach pszczół miodnych z wyjątkiem Wyspy Man (terytorium zależne Korony Brytyjskiej na Morzu Irlandzkim) i Wyspy Colonsay. W związku z tym w 2015 roku Unia Europejska podjęła decyzję umożliwiającą Wyspie Man zablokowanie importu wszystkich dostaw związanych z pszczołami.

Niestety nie udało się do chwili obecnej opracować skutecznej metody zapobiegania tej chorobie. W Polsce dostępna jest biologiczna metoda zwalczania Varroa destructor w postaci pożytecznych roztoczy Stratiolaelaps, które aplikuje się do ula z pszczołami na wiosnę.

28
W dawnej Polsce za kradzież miodu bądź zniszczenie pszczelej rodziny karano śmiercią przez powieszenie.

Bartnicy byli bardzo cenieni, nigdy nie sprowadzano ich do roli chłopów pańszczyźnianych, byli ludźmi wolnymi, cieszącymi się specjalnymi przywilejami.

29
Pod koniec XVIII wieku pojawiły się pierwsze ule z ramkami, które można było swobodnie wyjmować z ula.

Pozyskiwanie miodu z naturalnych gniazd było trudne i wiązało się z ryzykiem zniszczenia całej pszczelej kolonii. Dlatego wymyślono drewniane ule, do których był swobodny dostęp bez narażania pszczół.

30
W 2012 roku w Ribeauville we Francji pszczoły wyprodukowały niebieski miód.

W miejscowości tej znajdowała się fabryka, która przetwarzała odpady z produkcji draży M&M’s, a pszczoły poszukiwały tam pożywienia. Pszczelarze z  Ribeauville mieli problem ze sprzedażą kolorowego miodu.

Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

19 ciekawostek o miodzie
19 ciekawostek o miodzie
Słodki przysmak
Każdy zna jego smak, zapach i kolor, wiele osób przekonało się o jego znakomitych właściwościach wpływających na nasze zdrowie. Nie bez powodu nazywan ...
27 ciekawostek o mrówkach
27 ciekawostek o mrówkach
Żyją na świecie od ponad 100 milionów lat i nadal mają się świetnie
Występują w praktycznie każdej szerokości geograficznej. Znane są ze swojej pracowitości i struktury organizacyjnej. Zdolne są do przenoszenia przedmi ...
16 ciekawostek o komarach
16 ciekawostek o komarach
Koszmar każdego lata
Nie kojarzą nam się z niczym przyjemnym. Każdy wypad na łono natury, nie daj Boże w pobliżu zbiorników wodnych owocuje swędzącymi ukąszeniami tych owa ...
22 ciekawostki o ważkach
22 ciekawostki o ważkach
Prehistoryczne owady, które przetrwały do dziś
Ważki to jedne z najstarszych owadów żyjących na ziemi. Żyją w zbiornikach wodnych i ich okolicach. Są mięsożernymi, bardzo sprawnymi myśliwymi, żeruj ...
17 ciekawostek o szarańczy
17 ciekawostek o szarańczy
Opisywano ją nawet w Biblii jako plagę zesłaną przez Boga na Egipcjan
Jest to jeden z najbardziej niszczycielskich owadów jaki istnieje na ziemi. W formie stadnej potrafi zlikwidować w krótkim czasie całe połacie upraw r ...
16 ciekawostek o karaluchach
16 ciekawostek o karaluchach
Populacja karaluchów maleje a my nie wiemy dlaczego
Budzą powszechną odrazę i niechęć. Spotkać je można wszędzie tam gdzie znajduje się jedzenie. Im brudniej i ciemniej tym szansa na spotkanie karalucha ...
17 ciekawostek o owadach
17 ciekawostek o owadach
Najliczniejsza gromada zwierząt
Różnorodność owadów jest olbrzymia. Istnieją zarówno takie, których rozmiary podajemy w mikrometrach jak i takie, których długość ciała jest większa n ...
13 ciekawostek o Turkuciu podjadku
13 ciekawostek o Turkuciu podjadku
Gryllotalpa gryllotalpa
Swoją nazwę zawdzięczają temu, że często uszkadzają plony rolne i powodują straty. Przynajmniej tak kiedyś bywało, gdyż populacja tych owadów w ostatn ...

Najnowsze tematy

10 Ciekawostek o Kawie Speciality
10 Ciekawostek o Kawie Speciality
Kawa Speciality
Kawa speciality – to nie tylko napój, ale i prawdziwa uczta dla zmysłów, która zachwyca swoją różnorodnością smaków i aromatów. Czy wiesz, co sprawia, ...
Jak wygląda praca w firmie zarządzającej nieruchomościami?
Jak wygląda praca w firmie zarządzającej nieruchomościami?
Zarządzanie nieruchomościami to kompleksowy biznes. Firmy mogą zajmować się różnego typu własnościami, od budynków mieszkalnych po te użytkowe i przem ...
27 ciekawostek o mrówkach
27 ciekawostek o mrówkach
Żyją na świecie od ponad 100 milionów lat i nadal mają się świetnie
Występują w praktycznie każdej szerokości geograficznej. Znane są ze swojej pracowitości i struktury organizacyjnej. Zdolne są do przenoszenia przedmi ...
22 ciekawostki o Okapi
22 ciekawostki o Okapi
Kuzyn żyrafy
Znane było lokalnie już w starożytnym Egipcie, gdzie odnaleziono wyrzeźbiony posąg tego zwierzęcia. Okapi to bardzo ciekawe nietypowe zwierze o ciekaw ...
25 ciekawostek o Paryżu
25 ciekawostek o Paryżu
La Ville Lumière - Miasto Świateł
Paryż to miasto bardzo chętnie odwiedzane przez turystów. Zaskakuje ilością zabytków i bogatą architekturą z różnych okresów historycznych. Na spragni ...
24 ciekawostki o pingwinach
24 ciekawostki o pingwinach
Władcy lodowych krain i morskich głębin
Pingwiny to jedne z najbardziej fascynujących ptaków na świecie. Są gatunkami morskimi zamieszkującymi zimne morza półkuli południowej. Najliczniej wy ...
20 ciekawostek o Wielkim Kanionie Kolorado
20 ciekawostek o Wielkim Kanionie Kolorado
Skarb Arizony
Przełom rzeki Kolorado jest arcydziełem przyrody, przez wielu uważany za ósmy cud świata. Ikonę Stanów Zjednoczonych rocznie odwiedza ponad 5 milionów ...
25 ciekawostek o Tokio
25 ciekawostek o Tokio
Kiedyś siedziba siogunatu, później ośrodek władzy centralnej. Wielokrotnie doświadczone przez katastrofy, dziś Tokio rozkwita
Pierwsze wzmianki o osadzie zlokalizowanej w miejscu obecnego Tokio sięgają XII wieku n.e. Tokio pierwotnie było osadą rybacką o nazwie Hirakawa, Prz ...

Podobne tematy