Zwierzęta

Ciekawostki o ćmach

Znaleźliśmy 16 ciekawostek na temat ciem

Motyle nocy

Wiele osób uważa ćmy za brzydkie a nawet odstraszające, a są one po prostu motylami przystosowanymi do życia nocnego przez co różnią się wyglądem od swoich dziennych krewnych. Wbrew powszechnie panującej opinii, nie wszystkie ćmy są szarawe lub brązowawe, istnieje wiele gatunków ciem kolorowych, które czasem mylone są z motylami.

Zaskakujące jest to, że prawie 90% wszystkich gatunków motyli stanowią ćmy oraz fakt, że to one pojawiły się na Ziemi pierwsze i dopiero w toku milionów lat ewolucji dały początek linii motyli dziennych. Choć często są niedoceniane, zawdzięczamy im więcej niż mogłoby się wydawać.

Ćmy
1
Ćmy to owady zaliczane do motyli, które pomimo posiadania ich cech klasyfikowane są odrębnie.
Klasyfikacja naukowa nie oddziale ciem od motyli, gdyż posiadają one wspólne cechy. Różnią się od nich niektórymi elementami budowy oraz przeważnie nocnym trybem życia.
2
Spośród 180 tysięcy gatunków motyli, aż 160 tysięcy stanowią ćmy.
Większość z nich prowadzi nocny tryb życia ale są też gatunki aktywne przed wschodem i po zachodzie słońca oraz gatunki aktywne w dzień.
3
Pojawiły się na Ziemi na długo przed pierwszymi motylami dziennymi.
Najstarsze skamieniałości ciem pochodzą sprzed 190 milionów lat i należą do gatunku Archaeolepis mane. Co ciekawe, ćmy pojawiły się również wcześniej niż pierwsze kwiaty, więc musiały odżywiać się innym pokarmem niż nektar kwiatowy. Prawdopodobnie ich pożywienie stanowiły pyłki drzew iglastych.
4
Choć ciężko określić anatomiczne różnice pomiędzy motylami a ćmami za jedno z kryteriów uważa się budowę ich czułków.
Czułki ciem są zazwyczaj włochate i zakończone spiczasto podczas gdy motyle mają czułki cienkie i gładkie zakończone zgrubieniem.
Dowiedz się więcej ...
5
Ciało ciem jest zwykle masywne i pokryte włoskami.
Taka budowa ma za pewne chronić te nocne owady przed nadmierną utratą ciepła. Motyle są smukłe a pokrywa ich ciała jest gładka.
6
Posiadają złożone oczy superpozycyjne - składają się z mniejszej ilości omatidiów(segmentów oka).
Oczy takie przekazują więcej światła jednak obraz przez nie przedstawiony jest mniej wyraźny. Motyle dzienne mają oczy apozycyjne, bardziej złożone i posiadające komórki barwnikowe.
7
Podobnie jak motyle, ćmy przed osiągnięciem formy dorosłej przechodzą stadium gąsienicy.
Gdy przechodzą do fazy poczwarki, większość ciem produkuje kokon z jedwabiu podczas gdy większość gąsienic motyli buduje swoje kokony z utwardzonych białek.
Dowiedz się więcej ...
8
Odpoczywająca ćma rozkłada swoje skrzydła równolegle do podłoża lub trzyma je złożone i przylegające do ciała.
Motyle z kolei przy odpoczynku ustawiają swoje skrzydła pionowo, prostopadle do podłoża.
9
Większość ciem wykazuje dziwną tendencję do latania wokół sztucznych źródeł światła.
Przyczyna takiego zachowania do dziś nie została poznana, jedna z hipotez głosi, że ćmy koordynują swój lot względem tarczy księżyca, co pozwala im lecieć prosto. Gdy mylą światło księżyca ze sztucznym źródłem światła zmuszone są je okrążać aby zawsze znajdowało się w tym samym położeniu względem ich ciała.
10
Niektóre gatunki ciem pełnią ważną rolę zapylaczy.
Tyczy się to chociażby przedstawicieli rodziny Erebidae i Sphingidae, będących kluczowymi zapylaczami roślin w ekosystemach Himalajów.
11
Ostatnie badania wskazują, że zanieczyszczenie nocnego nieba światłem doprowadziło do znacznego zmniejszenia populacji niektórych ciem.
Odbija się to bardzo negatywnie na procesie zapylania niektórych roślin.
12
Ze względu na swój tryb życia najczęściej padają ofiarą nietoperzy, sów, nocówek.
By uniknąć schwytania przez drapieżcę stosują różne techniki takie jak kamuflaż, mimikra czy uniki.
13
Aby unikać zagrożenia ze strony nietoperzy ćmy wykształciły wrażliwość na ultradźwięki.
Zaobserwowano, że w przypadku ich wychwycenia zaczynają wykonywać uniki. Niektóre gatunki w takim przypadku gwałtownie opadają kilka centymetrów w dół zmieniając swoją trajektorię.  Inne gatunki same emitują dźwięki dla zmylenia nietoperzy.
14
Największą rozpiętość skrzydeł spośród wszystkich ciem posiadają ćmy Thysania agrippina.

Thysania agrippina

Ćmy te zamieszkują Amerykę Południową i Amerykę Środkową. Rozpiętość skrzydeł waha się od 23 do nawet 30 cm (u przedstawicieli populacji Brazylijskiej). Jest więc nie tylko największą spośród ciem ale również wszystkich motyli.

15
Niektóre ćmy mają na górnej części tułowia charakterystyczny wzór przypominający czaszkę.

Pochodzą z rodzaju Acherontia i zasiedlają niemal każdy obszar na Ziemi. Przedstawicielem ćmy tego rodzaju, którą można latem spotkać w Polsce jest Zmierzchnica trupia główka, ćma o rozpiętości skrzydeł do 14 cm i bardzo ciekawym ubarwieniu. Od połowy ciała, poniżej “trupiej główki” są ubarwione są podobnie do szerszeni, taka mimikra ma na celu zapewnić ochronę przed drapieżnikami.

Zmierzchnica trupia główka

Na powyższym zdjęciu widać samicę Zmierzchnicy trupiej główki.

16
Żyjąca na Madagaskarze ćma Chrysiridia rhipheus jest jednym z najpiękniej ubarwionych przedstawicieli ciem.

 

Chrysiridia rhipheus

Jej barwne ubarwienie wiąże się z faktem, że jest aktywna w ciągu dnia. Rozpiętość skrzydeł wynosi od 7 do 11 cm. Przez swój wygląd jest często mylona z motylami. Jej skrzydła są bardzo opalizujące, część barw powstaje wyniku interferencji fal światła widzialnego.  Tylne skrzydła wyposażone są w ogoniaste zakończenia (po trzy na skrzydło).

Lubisz ciekawostki?

Podobne tematy

17 ciekawostek o motylach
17 ciekawostek o motylach
Najbardziej zaawansowane ewolucyjnie owady
Mogą być bardzo barwne lub całkowicie niezauważalne. Ich rozmiary również wahają się znacznie w zależności od gatunku. Występuje kilka różnych sposobó ...
15 ciekawostek o Paziu królowej
15 ciekawostek o Paziu królowej
Papilio machaon
Jeden z bardziej licznych motyli żyjących w Polsce. Ze względu na swoje okazałe ubarwienie jest chętnie odławiany i kolekcjonowany. ...
16 ciekawostek o komarach
16 ciekawostek o komarach
Koszmar każdego lata
Nie kojarzą nam się z niczym przyjemnym. Każdy wypad na łono natury, nie daj Boże w pobliżu zbiorników wodnych owocuje swędzącymi ukąszeniami tych owa ...
22 ciekawostki o ważkach
22 ciekawostki o ważkach
Prehistoryczne owady, które przetrwały do dziś
Ważki to jedne z najstarszych owadów żyjących na ziemi. Żyją w zbiornikach wodnych i ich okolicach. Są mięsożernymi, bardzo sprawnymi myśliwymi, żeruj ...
25 ciekawostek o mrówkach
25 ciekawostek o mrówkach
Żyją na świecie od ponad 100 milionów lat i nadal mają się świetnie
Występują w praktycznie każdej szerokości geograficznej. Znane są ze swojej pracowitości i struktury organizacyjnej. Zdolne są do przenoszenia przedmi ...
22 ciekawostki o Musze domowej
22 ciekawostki o Musze domowej
Musca domestica
Jest jednym z najpowszechniejszych owadów na ziemi. Znaleźć ją można prawie w każdym zakątku planety. Uważa się, że gatunek muchy domowej powstał na o ...
17 ciekawostek o szarańczy
17 ciekawostek o szarańczy
Opisywano ją nawet w Biblii jako plagę zesłaną przez Boga na Egipcjan
Jest to jeden z najbardziej niszczycielskich owadów jaki istnieje na ziemi. W formie stadnej potrafi zlikwidować w krótkim czasie całe połacie upraw r ...
16 ciekawostek o karaluchach
16 ciekawostek o karaluchach
Populacja karaluchów maleje a my nie wiemy dlaczego
Budzą powszechną odrazę i niechęć. Spotkać je można wszędzie tam gdzie znajduje się jedzenie. Im brudniej i ciemniej tym szansa na spotkanie karalucha ...

Najnowsze tematy

11 ciekawostek o chlebie
11 ciekawostek o chlebie
Symbol wspólnoty
Chleb - symbol żywności, która od tysięcy lat odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka. Od starożytnych cywilizacji po współczesność, chleb był stałym ...
16 ciekawostek o marihuanie
16 ciekawostek o marihuanie
Kontrowersyjna używka
Marihuanę, zwyczajowo nazywaną również konopiami indyjskimi, od dawna otacza aura kontrowersji i fascynacji. Jest to roślina, której historia sięga ty ...
14 ciekawostek o Salem
14 ciekawostek o Salem
Amerykańska stolica grozy
Salem, nazywane "Miastem Czarownic", budzi skojarzenia z tajemnicą, historią i niezwykłymi wydarzeniami. Położone na wschodnim wybrzeżu, w stanie Mass ...
19 ciekawostek o Kirunie
19 ciekawostek o Kirunie
Szwedzkie miasto z lokalną anomalią magnetyczną
Kiruna, miasto zakorzenione w sercu Laponii, stanowi nie tylko ośrodek górniczy, lecz także fascynujące centrum kultury, historii i natury arktycznej. ...
16 ciekawostek o Bali
16 ciekawostek o Bali
Wyjątkowe miejsce na ziemi
Bali to wyspa w archipelagu Indonezji, jedna z najbardziej popularnych wysp w regionie Azji Południowo-Wschodniej. Słynie z bogatej kultury i tradycji ...
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
9 ciekawostek o żółwiu Jonathanie
Najstarsze znane żyjące zwierzę lądowe
Żółw Jonathan to wyjątkowa postać w krainie zwierzęcych legend. Jego imponujący wiek i niezwykła historia życia uczyniły go jednym z najbardziej znany ...
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
19 ciekawostek o Aleksandrze Wielkim
Strategiczny geniusz, którego rządy rozpoczęły epokę hellenistyczną
Aleksander Macedoński, znany także jako Aleksander Wielki, jest jedną z najbardziej fascynujących postaci w historii starożytnej. Uważany za militarne ...
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
17 ciekawostek o Auguste Rodinie
Francuski Michał Anioł
Auguste Rodin, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy XIX wieku, pozostaje jedną z najbardziej wpływowych postaci w historii sztuki. Jego prace, odznacz ...

Podobne tematy