Zwierzęta

Ciekawostki o skorupiakach

Znaleźliśmy 22 ciekawostki na temat skorupiaków

Opancerzone bezkręgowce

Zasiedlają głównie środowisko wodne gdzie zamieszkują dno morskie (rekordzista został odnaleziony na głębokości 10,5 km) lub unoszą się w toni wodnej jako plankton. Niektóre z nich skolonizowały również ląd, choć część lądowych skorupiaków musi powracać do wody w celach prokreacyjnych.

Są czwartą pod względem liczebności gatunkowej grupą bezkręgowców, liczniejsze są tylko owady, pajęczaki i mięczaki.

1
Skorupiaki to stawonogi do których zaliczamy między innymi homary, kraby, raki, krewetki, kryl, stonogi i wąsonogi.

Dotychczas opisano około 67 tysięcy gatunków tych zwierząt.

2
Pierwsze skorupiaki pojawiły się na Ziemi w środkowym kambrze ponad 500 milionów lat temu.

Kraby i krewetki pojawiły się dopiero w jurze (201 - 145 mln lat temu) a homary w kredzie (145 - 66 mln lat temu).

3
Większość skorupiaków żyje w środowisku wodnym jednak istnieją również gatunki lądowe.

Do skorupiaków lądowych zaliczamy głównie stonogi, niektóre kraby i pustelniki.

4
Jak wszystkie stawonogi, skorupiaki posiadają pancerz zewnętrzny.

Gdy skorupiaki rosną muszą przechodzić wylinkę, udają się wtedy w bezpieczne miejsce gdzie zrzucają zewnętrzny pancerz po czym szybko zwiększają swój rozmiar zanim kolejny pancerz stwardnieje.

5
Charakterystyczną cechą skorupiaków są dwie pary czułków, trzy pary odnóży gębowych a wszystkie poza pierwszą parą czułków są dwugałęziste (rozdzielają się na egzopodit i endopodit).

Dla porównania, pajęczaki nie posiadają czułków wcale a owady tylko jedną parę.

6
Ich ciało może się składać z dwóch lub trzech części (tagm) a w niektórych przypadkach wyodrębnienie poszczególnych elementów jest po prostu niemożliwe.

Niektóre skorupiaki posiadają głowę tułów i odwłok jednak istnieją takie, u których nie da się wyróżnić tych elementów. W takim przypadku budowę ich ciała dzieli się na głowę i korpus.

7
Większość skorupiaków oddycha za pomocą skrzeli jednak niektóre gatunki wykształciły prymitywne płuca.

Płuca występują u krabów Chasmagnathus granulatus i pustelników Coenobita oraz Birgus. Są zbudowane z podobnych tkanek jak skrzela jednak bardziej zaadaptowane do oddychania powietrzem atmosferycznym. Pustelniki lądowe oprócz płuc posiadają również skrzela, jednak są one zbyt mało wydajne by umożliwić im oddychanie pod wodą dlatego kraby te mogą łatwo utonąć nawet w płytkiej wodzie.

8
Sposób odżywiania się różnych gatunków skorupiaków jest bardzo zróżnicowany.

Większość z nich to padlinożercy ale część jest drapieżna, część roślinożerna, jeszcze inne są filtratorami lub pasożytami. Ofiarą pasożytniczych skorupiaków padają najczęściej ryby, wieloryby lub inne skorupiaki.

9
Większość skorupiaków rozmnaża się płciowo ale są wśród nich także obojnaki oraz gatunki zmieniające płeć wraz z wiekiem.

U skorupiaków dochodzi do zapłodnienia wewnętrznego. Większość wodnych skorupiaków pilnuje swoich jaj i nosi je ze sobą na odnóżach, w zagłębieniach ciała lub workach lęgowych do czasu wyklucia, podczas gdy inne po prostu przytwierdzają je do skał lub wypuszczają zapłodnione jaja w wodną toń.

10
Po wykluciu się z jaja, w zależności od gatunku, może zachodzić jeden z trzech typów rozwoju.

Niektóre skorupiaki wykluwają się w formie zbliżonej do osobnika dorosłego i rosną wraz z kolejnymi linieniami (epimorfoza). Inne wykluwają się jako larwa i wraz z każdym linieniem wytwarzają kolejne segmenty ciała (anamorfoza) a jeszcze inne podobnie jak u owadów przechodzą przeobrażenie, które może składać się z kilku stadiów larwalnych (metamorfoza).

11
Najdziwniejszym spośród wszystkich pasożytniczych skorupiaków jest Cymothoa exigua, który atakuje ryby i zamieszkuje w ich otworze gębowym.

Skorupiak ten karmi się krwią żywiciela. Przyczepia się do języka i powoli zastępuje jego funkcję aż doprowadza do jego całkowitego zaniku. W tym momencie cymothoa zastępuje język całkowicie a ryba zaczyna wykorzystywać pasożyta jako jego substytut. Jest jedynym znanym pasożytem, który zastępuje narząd swojego nosiciela.

12
Największym skorupiakiem jest Japoński krab pacyficzny. Rozpiętość jego odnóży może dochodzić do 3.7 metra, głowotułów ma 40 centymetrów długości a waga dorosłego osobnika to około 19 kilogramów.

Ich ciało jest przeważnie koloru czerwonego z białym nakrapianiem co pozwala im się doskonale kamuflować na tle dna oceanu. Występują również osobniki całkowicie czerwone lub białe. Żyją wyłącznie w okolicy japońskiego wybrzeża wokół wyspy Honsiu i wokół północno-wschodniego wybrzeża Tajwanu.

13
Najmniejszym skorupiakiem na świecie jest Stygotantulus stocki.

Są to pasożyty żyjące na widłonogach. Długość ciała przedstawicieli tego gatunku nie przekracza 0.1 mm.

14
Większość pustelników żyje w muszlach. Nie wytwarzają ich jednak samoczynnie lecz zajmują muszle innych zwierząt.

Niektóre pustelniki w ogóle nie zamieszkują muszli lecz żyją na przykład w szczelinach skalnych czy norach. Przykładem takiego gatunku jest krab palmowy, który jest zwierzęciem lądowym i tylko na etapie larwalnym żyje w wodzie i zamieszkuje w muszlach ślimaków.

15
Krewetka pistoletowa jest morskim postrachem małych ryb i bezkręgowców. Poluje na swoje ofiary w bardzo nietypowy sposób.

Prawy szczypiec tych zwierząt uległ modyfikacji, która pozwala im atakować cel rozpędzonym do prędkości ponad 100 km/h pęcherzykiem powietrza. Pęcherzyk taki jest w stanie ogłuszyć małą rybę lub rozłupać muszlę kraba pustelnika albo małża.

16
Ustonogi to również bardzo niebezpieczne morskie skorupiaki. Dotychczas opisano około 450 milionów tych zwierząt.

Podobnie jak krewetki pistoletowe są zdolne do uderzania swoich ofiar zmodyfikowaną drugą parą odnóży. Mogą one być zakończone tępymi stwardniałymi wypustkami lub spiczastymi końcami. Prędkość ataku tych odnóży może osiągać 83 km/h a podczas ataku tak jak w przypadku krewetek pistoletowych wytwarza się pęcherz powietrza.

Ustonogi z tępo zakończonymi odnóżami wybierają na swoje ofiary kraby, ślimaki, małże, których pancerze rozłupują z łatwością. Gatunki posiadające spiczaste odnóża wybierają ofiary o miękkim nieosłoniętym ciele, które mogą przebić - głównie są to ryby.

17
Przekopnica właściwa to skorupiak, który przetrwał do naszych czasów w niemal niezmienionej formie od 220 milionów lat. Jest żywą skamieliną pochodzącą ze środkowego triasu.

Biorąc pod uwagę, że dinozaury pojawiły się na Ziemi około 245 milionów lat temu wynik ten robi wrażenie. Przekopnica żyje w klimacie umiarkowanym w Europie zachodniej i środkowej. Można ją spotkać w Polsce, na terytorium naszego kraju jest objęta częściową ochroną gatunkową.

18
Raki mogą regenerować utracone odnóża.

Nie odrastają one jednak nigdy do pierwotnych rozmiarów.

19
Skorupiaki są chętnie konsumowane przez ludzi, zwłaszcza te żyjące w morzach i oceanach.

Większość trafiających na talerze to dziesięcionogi czyli kraby, homary, krewetki i raki.

20
W handlu pojawia się również kryl, który choć stanowi jedną z większych biomas na planecie (sam kryl antarktyczny szacowany jest na 380 milionów ton) poławiany jest w ilościach nie przekraczających 120 tysięcy ton rocznie.

Kryl często wykorzystywany jest nie jako danie lecz jako surowiec do produkcji oleju - bardzo zdrowego suplementu diety o dużej ilości kwasów omega-3, głównie EPA, DHA o dużej przyswajalność oraz bogatego w astaksantynę.

21
Roczna produkcja jadalnych skorupiaków przekracza 10 milionów z czego ponad 8 milionów pochodzi z Azji.

Największym dostawcą skorupiaków na świecie są Chiny, ponad połowa zwierząt w handlu pochodzi właśnie stamtąd. Zwierzęta te uzyskuje się albo na drodze połowu albo poprzez hodowlę w akwakulturach.

22
Kraby kokosowe mają najsilniejszy uścisk spośród wszystkich zwierząt.

Stąd też wzięła się ich nazwa, ich szczypce są w stanie rozłupać kokos. Siła uścisku dorosłego mężczyzny to około 300 N, dla porównania siła uścisku szczypców kraba kokosowego to ponad 1700 N.